Giáo án Công nghệ Lớp 11 - Tiết 41, Bài 34: Động cơ đốt trong dùng cho xe máy - Năm học 2021-2022

Ngày soạn: 22/3/2022
 Ngày dạy: 25/3 - 11K; 01/4 - 11A; 04/4 - 11I
 07/4 - 11B
TiÕt 41 - Bµi 34: §éNG c¬ ®èt trong dïng cho xe m¸y
I Môc tiªu
1. Về kiÕn thøc
Qua bài giảng HS cần biết được:
- Đặc điểm và cách bố trí của ĐCĐT dùng cho xe máy.
- Đặc điểm hệ thống truyền lực dùng trên xe máy.
2. Về kü n¨ng
Nhận biết được vị trí các bộ phận của ĐCĐT dùng cho xe máy.
3. Về th¸i ®é
- Cã ý thøc t×m hiÓu vÒ §C§T dïng cho xe m¸y
- Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường khi sử dụng xe máy.
4. Năng lực cần đạt
	- Tự tin đưa ra các ý kiến cá nhân khi làm việc ở lớp ở nhà.
	- Chủ động trao đổi với các HS khác và với GV
	- Hợp tác chặt chẽ với các bạn khi làm nhiệm vụ nghiên cứu
- Năng lực hoạt động nhóm, tiến hành và xử lý các kết quả thực hành
II. ChuÈn bÞ cña gv vµ hs
1. ChuÈn bÞ cña GV
- Nghiên cứu kĩ bài 34 SGK.
- Tìm tài liệu và sách tham khảo có liên quan như: sửa chữa xe máy, nghề xe máy
- Chuẩn bị phiếu học tập.
- Với bài học này GV có thể lập kế hoạch dạy trên giấy, máy tính và sử dụng phần mềm Power Point.
2. ChuÈn bÞ cña HS
- Đọc SGK bài 34 để tìm hiểu các nội dung bài học.
- Quan sát xe máy tại gia đình để nhận biết vị trí của động cơ.
III. QÚA TRÌNH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG CHO HỌC SINH
1. Các hoạt động đầu giờ
- Ổn định tổ chức
2. Nội dung bài học
Hoạt động 1: Khởi động (2’)
 Bài học trước các em đã được nghiên cứu những ứng dụng quan trọng của ĐCĐT dùng cho ô tô. Em hãy cho biết ĐCĐT trong còn được ứng dụng vào các loại phương tiện nào ?
ĐCĐT còn được ứng dụng để tạo ra động lực cho xe máy, là phương tiện thông dụng và phổ biến ở nước ta. Để hiểu rõ hơn chúng ta cùng học bài 34.
Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức mới
2.1: Tìm hiểu đặc điểm của ĐCĐT dùng cho xe máy (5’)
Mục tiêu: - Nêu được các đặc điểm của ĐCĐT dùng cho xe máy 
Nhiệm vụ: GV giới thiệu một số hình ảnh về các đặc điểm của ĐCĐT dùng cho xe máy yêu cầu học sinh quan sát, tìm hiểu và trả lời các câu hỏi 
Phương thức thực hiện: Hoạt động cá nhân
Sản phẩm: KQ báo cáo của HS
Phương án kiểm tra, đánh giá hoạt động và kết quả học tập của HS
- Đánh giá thường xuyên các hoạt động học tập của cá nhân thông qua kết qủa thực hiện các nhiệm vụ học tập.
Tiến trình thực hiện, câu trả lời của HS: HS quan sát một số hình ảnh tìm hiểu các đặc điểm của ĐCĐT dùng cho xe máy 
STT
Bước 
Nội dung
1
Chuyển giao nhiệm vụ
- Hãy kể tên các loại xe máy mà em biết?
- Động cơ lắp trên xe máy là động cơ gì?
- ĐCĐT dùng cho xe máy thường là loại mấy kì? Vì sao lại sử dụng loại đó?
- ĐCDT dùng cho xe máy thường làm mát bằng gì? Vì sao? Tại sao không làm mát bằng nước?
- Số lượng xilanh?
- Hệ thống truyền lực bố trí như thế nào?
2
Thực hiện nhiệm vụ
Cá nhân đọc nội dung liên quan đến các đặc điểm của ĐCĐT dùng cho xe máy 
3
Báo cáo, thảo luận
 Cá nhân trả lời câu hỏi
4
Kết luận hoặc Nhận định hoặc Hợp thức hóa kiến thức
I. §Æc ®iÓm vµ c¸ch bè trÝ ®éng c¬ ®èt trong dïng cho xe m¸y 
1. §Æc ®iÓm cña ®éng c¬ ®èt trong dïng trªn xe m¸y 
- Lµ ®éng c¬ x¨ng hai kú vµ bèn kú cao tèc
- Cã c«ng suÊt nhá
- Li hîp, hép sè bè trÝ trong mét vá chung
- Sè l­¬ng xilanh Ýt (th­êng cã 1 hoÆc 2 xilanh)
- Th­êng lµm m¸t b»ng kh«ng khÝ, v× vËy trªn th©n xilanh cã c¸nh t¶n nhiÖt
- B«i tr¬n b»ng ph­¬ng ph¸p vung tÐ, c­ìng bøc, pha dÇu b«i tr¬n vµo nhiªn liÖu
- Khëi ®éng b»ng ®éng c¬ ®iÖn 1 chiÒu vµ b»ng ch©n
2.2: Tìm hiểu về cách bố trí động cơ trên xe máy (15’)
Mục tiêu: - Nêu được các cách bố trí ĐCĐT trên xe máy
	 - Phân tích được ưu nhược điểm của các cách bố trí
Nhiệm vụ: GV giới thiệu một số hình ảnh về cách bố trí ĐCĐT dùng trên xe máy yêu cầu học sinh quan sát, tìm hiểu và trả lời các câu hỏi vào phiếu học tập 
Phương thức thực hiện: Hoạt động nhóm
Sản phẩm: KQ báo cáo của HS
Phương án kiểm tra, đánh giá hoạt động và kết quả học tập của HS
- Đánh giá thường xuyên các hoạt động học tập của cá nhân, nhóm thông qua kết qủa thực hiện các nhiệm vụ học tập.
Tiến trình thực hiện, câu trả lời của HS: HS quan sát một số hình ảnh tìm hiểu các cách bố trí ĐCĐT trên xe máy
STT
Bước 
Nội dung
1
Chuyển giao nhiệm vụ
- Liên hệ thực tế em hãy cho biết động cơ xe máy thường được đặt ở đâu?
GV kết luận:
+ Đầu xe: xe ga cổ.
+ Giữa xe: Yamaha, Viva, Honda
+ Lệch về phía đuôi xe: Vespa, Atila, Spacy 
GV giao phiếu học tập số 1 cho các nhóm HS
?Hãy nêu ưu, nhược điểm của cách bố trí động cơ đặt ở giữa xe?
? Liên hệ thực tế cho biết ưu nhược điểm của cách bố trí động cơ đặt lệch về đuôi xe?
GV giao phiếu học tập số 2 cho các nhóm HS
2
Thực hiện nhiệm vụ
Thảo luận nhóm 
3
Báo cáo, thảo luận
 GV gọi đại diện các nhóm báo cáo kết quả thảo luận phiếu HT số 1 và kết luận (trong quá trình hướng dẫn HS báo cáo, GV giải thích một số vấn đề liên quan để làm rõ hơn nội dung bài).
- Tại sao động cơ được làm mát tốt hơn?
- Kết cấu phức tạp vì sao?
- Tác động nhiệt của nhiệt khí thải đối với người điều khiển là gì?
GV gọi đại diện các nhóm báo cáo kết quả thảo luận phiếu HT số 2 và kết luận (trong quá trình hướng dẫn HS báo cáo, GV giải thích một số vấn đề liên quan để làm rõ hơn nội dung bài).
- Tại sao động cơ làm mát không tốt ?
- Kết cấu gọn vì sao?
- Người điều khiển ít chịu tác động của nhiệt khí thải ?
GV hỏi để kết luận:
- Em hãy so sánh ưu, nhược điểm của hai cách bố trí trên?
GV kết luận.
Tích hợp giáo dục BVMT
? ĐCĐT trên xe máy ảnh hưởng đến môi trường do những yếu tố nào?
4
Kết luận hoặc Nhận định hoặc Hợp thức hóa kiến thức
2. Bố trí động cơ trên xe máy
a. Động cơ đặt ở giữa xe
* Ưu điểm
- Khối lượng phân bố đều
- Động cơ được làm mát tốt
* Nhược điểm
- HTTL phức tạp
- Nhiệt thải ảnh hưởng đến người lái xe
b. Động cơ đặt lệch về đuôi xe:
* ¦u ®iÓm
- HÖ thèng truyÒn lùc gän 
- NhiÖt th¶i tõ ®éng c¬ kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn ng­êi l¸i
* Nh­îc ®iÓm 
- Ph©n bè khèi l­îng kh«ng ®Òu 
- Lµm m¸t ®éng c¬ kh«ng tèt 
2.3: Tìm hiểu đặc điểm của hệ thống truyền lực trên xe máy (15’)
Mục tiêu: - Nêu được đặc điểm của hệ thống truyền lực trên xe máy 
	 - Biết được nguyên lí làm việc của hệ thống truyền lực trên xe máy 
Nhiệm vụ: GV giới thiệu một số hình ảnh về đặc điểm của hệ thống truyền lực trên xe máy yêu cầu học sinh quan sát, tìm hiểu và trả lời các câu hỏi 
Phương thức thực hiện: Hoạt động cá nhân
Sản phẩm: KQ báo cáo của HS
Phương án kiểm tra, đánh giá hoạt động và kết quả học tập của HS
- Đánh giá thường xuyên các hoạt động học tập của cá nhân thông qua kết qủa thực hiện các nhiệm vụ học tập.
Tiến trình thực hiện, câu trả lời của HS: HS quan sát một số hình ảnh tìm hiểu đặc điểm của hệ thống truyền lực trên xe máy 
STT
Bước 
Nội dung
1
Chuyển giao nhiệm vụ
- Bằng kiến thức đã được học ở bài 33 và liên hệ thực tế em hãy cho biết hệ thống truyền lực trên xe máy có các bộ phận nào?
- Quan sát hình 34.3 trong SGK em hãy cho biết đặc điểm bố trí động cơ và các bộ phận khác?
Quan sát hình 34.3 trong SGK em hãy nêu nguyên lí làm việc của hệ thống truyền lực trên xe máy?
2
Thực hiện nhiệm vụ
Cá nhân đọc nội dung liên quan đến đặc điểm của hệ thống truyền lực trên xe máy 
3
Báo cáo, thảo luận
 Cá nhân trả lời câu hỏi
4
Kết luận hoặc Nhận định hoặc Hợp thức hóa kiến thức
* C¸c bé phËn 
- §éng c¬ : T¹o ra ®éng lùc cña xe m¸y
- Li hîp: ®Ó ng¾t, nèi vµ truyÒn m«men quay ®Õn b¸nh sau cña xe m¸y .
- Hép sè: thay ®æi m«men quay lµm thay ®æi tèc ®é cña xe m¸y 
- XÝch hoÆc c¸c ®¨ng : truyÒn m«men quay tõ trôc ®éng c¬ ®Õn b¸nh sau cña xe m¸y .
- B¸nh xe sau lµ b¸nh xe chñ ®éng 
* §Æc ®iÓm
- §éng c¬, li hîp, hép sè ®­îc bè trÝ trong mét vá .
- Hép sè th­êng cã 3 - 4 cÊp tèc ®é , kh«ng cã sè lïi 
(C¸c läai xe sè) 
- §èi víi lo¹i xe ®Æt ®éng c¬ ë gi÷a truyÒn lùc chÝnh ®Õn b¸nh xe qua hÖ thèng xÝch, b¸nh r¨ng (§Üa nh«ng)
- §èi víi lo¹i xe ®Æt ®éng c¬ lÖch vÒ ®u«i xe, truyÒn lùc chÝnh ®Õn b¸nh xe qua trôc c¸c ®¨ng . VD : Xe Vespa
* Nguyªn lÝ lµm viÖc
Khi ®éng c¬ 1 lµm viÖc (t¹o m«men) lµm quay trôc khuûu , nÕu lihîp 2 ®ãng th× m«men truyÒn sang hép sè 3 qua xÝch 4 ®Ó truyÒn qua b¸nh xe chñ ®éng lµm xe m¸y chuyÓn ®éng
3. Hoạt động 3: Củng cố, luyện tập và hướng dẫn học sinh tự học
*Củng cố, luyện tập (6 phút)
 Mục tiêu: Học sinh nắm được những kiến thức cơ bản về ĐCĐT dùng cho xe máy; Vận dụng được kiến thức đã học để trả lời các câu hỏi 
Nhiệm vụ: Trả lời câu hỏi của GV
Phương thức thực hiện: Hoạt động cá nhân
Sản phẩm: KQ báo cáo của HS
Phương án kiểm tra, đánh giá hoạt động và kết quả học tập của HS
- Đánh giá thường xuyên các hoạt động học tập của cá nhân và nhóm thông qua kết qủa thực hiện các nhiệm vụ học tập 
Tiến trình thực hiện, dự kiến câu trả lời của HS: HS lắng nghe và trả lời câu hỏi của GV
STT
Bước
Nội dung
1
Chuyển giao nhiệm vụ
GV nêu câu hỏi trọng tâm của bài giảng:
+ Đặc điểm của ĐCĐT dùng cho xe máy là gì?
+ Nguyên tắc chung về bố trí HTTL cho xe máy?
2
Thực hiện nhiệm vụ
Vận dụng kiến thức đã học để trả lời câu hỏi 
3
Báo cáo, thảo luận
Cá nhân trả lời câu hỏi
4
Kết luận hoặc Nhận định hoặc Hợp thức hóa kiến thức
GV đánh giá, tổng kết các kiến thức trọng tâm của bài
* Hướng dẫn học sinh tự học (2 phút)
- GV yêu cầu học sinh thảo luận tìm ra giải pháp giúp học sinh các trường THPT thực hiện tốt văn hóa giao thông khi tham gia giao thông bằng xe máy. (Báo cáo vào đầu tiết học sau)
- GV yêu cầu học sinh ôn lại bài cũ, đọc trước nội dung bài mới, sưu tầm, tìm hiểu các thông tin liên quan đến bài học.
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
Họ và tên nhóm:	
Nội dung công việc:
Hãy điền vào bảng sau ưu, nhược điểm của cách bố trí động cơ ở giữa xe máy:
Ưu điểm
Nhược điểm
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2
Họ và tên nhóm:	
Nội dung công việc:
Hãy điền vào bảng sau ưu, nhược điểm của cách bố trí động cơ đặt lệch về đuôi xe máy:
Ưu điểm
Nhược điểm