Giáo án Vật lý lớp 11 - Tiết 53 – Bài 27: Phản xạ toàn phần

Ngày soạn: 06/03/2010
Ngày dạy : 09/03/2010 
Ngày dạy : 09/03/2010 
Dạy lớp: 11A1, 11A2
Dạy lớp: 11A3, 11A4
Tiết 53 – Bài 27: PHẢN XẠ TOÀN PHẦN
1. Mục tiêu
a. Về kiến thức
	- Nêu được nhận xét về hiện tượng phản xạ toàn phần qua việc quan sát các thí nghiệm trên lớp
- Trả lời được câu hỏi thế nào là hiện tượng phản xạ toàn phần? tính được góc igh và nêu được điều kiện để có hiện tượng phản xạ toàn phần
- Trình bày được cấu tạo và tác dụng dẫn sáng của sợi quang, cáp quang
b. Về kĩ năng
	- Giải được các bài tập đơn giản về phản xạ toàn phần
c. Về thái độ
- Có tinh thần chịu khó, ham học hỏi
- Có hứng thú học tập bộ môn
2. Chuẩn bị của GV và HS
 	a. Chuẩn bị của GV
- Thí nghiệm ảo về hiện tượng phản xạ toàn phần
- Bài giản điện tử (PowerPoint)
 	b. Chuẩn bị của HS
- Ôn tập định luật khúc xạ ánh sáng 
3.Tiến trình bài dạy
a. Kiểm tra bài cũ, đặt vấn đề vào bài mới (5 phút)
	- Câu hỏi: Nêu nội dung, biểu thức của định luật khúc xạ ánh sáng?
	- Đáp án: Định luật khúc xạ ánh sáng
Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới (tạo bởi tia tới và pháp tuyến) và ở phía bên kia pháp tuyến so với tia tới.
Với 2 môi trường trong suốt nhất định, tỉ số giữa sin góc tới (sini) và sin góc khúc xạ (sinr) luôn không đổi.
sinisinr = hằng số
	- Đặt vấn đề: Ngày nay mọi người đều nghe đến cáp quang dùng trong công nghệ thông tin, trong y học. Hiện tượng cơ bản được áp dụng trong cáp quang là hiện tượng phản xạ toàn phần. Vậy phản xạ toàn phần là gì? 
b. Dạy bài mới
Hoạt động 1 (12 Phút): Khảo sát thí nghiệm của sự truyền ánh sáng vào môi trường chiết quang kém hơn (n1 > n2)
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung ghi bảng
- Giới thiệu nội dung tiết học
- Tiến hành thí nghiệm như Sgk và yêu cầu HS ghi lại kết quả thí nghiệm
? Nêu kết quả 
- Chính xác hoá kết quả thí nghiệm 
? Trả lời C1
? Trả lời C2
- Tiến hành thí nghiệm cho ánh sáng truyền từ môi trường có chiết suất nhỏ sang lớn
- Chính xác hoá đáp án C2
? Nêu kết luận từ thí nghiệm 
- Phân tích kết luận từ thí nghiệm 
? Trong thí nghiệm trên so sánh góc i và r
? Khi i tăng, r thay đổi như thế nào
? Tính igh
- Chính xác hoá công thức tính sinigh
? Khi i > igh, chứng tỏ không có tia khúc xạ 
- Chính xác hoá và tiến hành thí nghiệm chứng minh
- Theo dõi 
- Theo dõi thí nghiệm và ghi lại kết quả
TL: ......
- Ghi nhớ
TL: Do góc tới của tia sáng i = 900
TL: .....
- Quan sát GV làm thí nghiệm, rút ra đáp án C2
TL: .....
- Ghi nhớ
TL: Do n1 > n2 nên i < r
TL: Khi tăng i thì r cũng tăng
TL: ....
- Ghi nhớ
- Chứng minh theo yêu cầu của Gv
- Theo dõi + ghi nhớ
I. Sự truyền ánh sáng vào môi trường chiết quang kém hơn
1. Thí nghiệm
2. Góc giới hạn phản xạ toàn phần 
- Khi ánh sáng truyền vào môi trường chiết quang kém: i < r
- Khi tăng i, r cũng tăng. Khi i = igh thì r = 900
- Áp dụng định luật khúc xạ ánh sáng:
n1sinigh = n2sin900
⇒ sinigh = n2n1 (27.1)
Hoạt động 2 (10 Phút): Tìm hiểu hiện tượng phản xạ toàn phần 
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung ghi bảng
? Hiện tượng trên được gọi là hiện tượng phản xạ toàn phần, nêu định nghĩa
- Phân tích ý nghĩa của tên gọi phản xạ toàn phần
? Nêu điều kiện để có phản xạ toàn phần 
- Tiến hành thí nghiệm thay đổi góc tới i và chiều truyền ánh sáng để gây ra hiện tượng phản xạ toàn phần 
? Nêu điều kiện 
- Chính xác hoá điều kiện
- Hướng dẫn HS làm bài tập ví dụ Sgk
- Nêu định nghĩa như Sgk
- Theo dõi + ghi nhớ
TL: ....
- Theo dõi GV tiến hành thí nghiệm 
TL: n1 > n2 và i ≥ igh
- Ghi nhớ
- Theo dõi 
II. Hiện tượng phản xạ toàn phần 
1. Định nghĩa
- Định nghĩa: Sgk – T170
2. Điều kiện để có phản xạ toàn phần 
- Chiết suất: n2 < n1
- Góc tới: i ≥ igh
Hoạt động 3 (13 Phút): Tìm hiểu ứng dụng của hiện tượng phản xạ toàn phần 
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung ghi bảng
- Cho HS quan sát hình ảnh mô tả cấu tạo của cáp quang
? Nêu cấu tạo của cáp quang
- Chính xác hoá và mô tả cấu tạo của cáp quang
? Nêu công dụng của cáp quang
- Phân tích các tác dụng của cáp quang và cho HS xem hình ảnh một số công dụng của cáp quang
- Cho HS quan sát một số các hiện tượng vật lí do phản xạ toàn phần 
- Quan sát hình vẽ 
TL: ...
- Ghi nhớ
- Nêu công dụng của cáp quang như Sgk
- Quan sát, ghi nhớ các công dụng 
- Quan sát, theo dõi
III. Ứng dụng của hiện tượng phản xạ toàn phần. Cáp quang
1. Cấu tạo: Sgk – T171
2. Công dụng: Sgk – T171
c. Củng cố, luyện tập (4 phút)
- Cho HS làm các bài tập 5, 6,7 Sgk – T172
? Trong bài học ta cần nhớ được các nội dung kiến thức nào? tóm tắt
	GV: đánh giá giờ học, nhấn mạnh kiến thức trong bài
d. Hướng dẫn học bài ở nhà (1 phút)
- Làm bài tập+ Sbt
- Ôn tập lí thuyết
- Tiết sau: Bài tập