Giáo án Tin học 11 - Bài 17: Chương trình con và phân loại

Bài 17 CHƯƠNG TRÌNH CON VÀ PHÂN LOẠI
I: Mục tiêu:
1. Kiến thức:
Biết phân biệt được hai loại chương trình con: Hàm và thủ tục.
Biết được cấu trúc của một chương trình con.
Biết phân biệt được tham số hình thức với tham số thực sự, biến cục bộ với biến toàn cục.
2. Kỹ năng:
- Nhận biết được hai loại tham số hình thức và tham số thật sự.
- Nhận biết được phạm vi hoạt động của biến toàn cục, biến cục bộ.
- Cách thực hiện một chương trinh con
 3. Thái độ:
- Phát huy tinh thần học tập theo nhóm.
II. Đồ dùng dạy học:
- GV: Bảng phụ, máy chiếu.
 -HS: Sách GK, sách bài tập
III. Phương pháp:
 - Đặt vấn đề.
 - Thuyết trình.
 - Diễn giải, dùng bảng để ghi lại các chi tiết quan trọng trong ví dụ
 - Phát huy tính sáng tạo của học sinh.
IV. Tiến trình bài học.
Kiểm tra bài cũ: 5p
+ khai báo tệp: var tep1,tep2:text;
+ gán tên tệp: Assign(tep1,’dulieu.doc’);Assign(tep2,’C:\dl.dat’);
+ Mở tệp ra để Đọc/Ghi: Rewrite(tep1);Reset(tep2);
+ Đóng tệp: Close(tep1);Close(tep2);
Hoạt động của thầy
TG
Hoạt động của trò
Nội dung
* Nhắc lại kiến thức cũ.
- Gọi Hoc sinh: 
Câu hỏi: Cách viết 1 chương trình cơ bản đã được học.
-GV nhận xét: 
+Chương trình gồm phần khai báo tên chương trình là Program.
+Var để khai báo các biến.
+Begin End. Là phần thân chương trình. Bao gồm các hàm và thủ tục để giải quyết bài tóan.
* Giới thiệu bài mới
- Cho học sinh coi 1 tình huống Về sự phân chia công việc.
Câu hỏi: Để làm tốt công việc trên cần phải?
Khái niệm chương trình con
 -Giới thiệu về chương trình con:
+Dẫn dắt học sinh hiểu về chương trình con: Các chương trình giải các bài tóan phức tạp thường rất dài và phức tạp, gồm rất nhiều lệnh. Khi đọc những chương trình dài rất khó nhận biết được chương trình thực hiện công việc gì và việc hiệu chỉnh chương trình cũng khó khăn. Vì vậy vấn đề đặt ra là phải cấu trúc lại chương trình để dễ đọc và dễ nâng cấp.
+Mặt khác, việc giải quyết một bài tóan phức tạp thường và nói chung là có thể phân thành các bài tóan nhỏ.
Ý nghĩa: 
Để giải quyết 1 bài tóan lớn ta có thể chia bài tóan đo ra thành nhiều bài tóan nhỏ hơn hay còn gọi là bài tóan con.
M
a
b
c
d
VD: ta có bài tóan lớn là M. Ta có thể phân bài tóan M ra làm nhiều bài tóan con như a,b,c,d.
Vd: Đưa ra ví dụ về cách tính tổng lũy thừa: an+bm+cp+dq
Lũy Thừa
an
bm
cp
dq
-Tính tổng lũy thừa trên bằng cách tính từng lũy thừa như: an, bm, cp, dq.
Câu hỏi: Để giải quyết bài tóan trên, ta có thể phân ra thành bao nhiêu bài tóan nhỏ?
Câu hỏi: Tại sao lại là lập trình có cấu trúc?
-Với những bài tóan lớn hơn thì những bài tóan con có thể được phân chia thành những bài tóan con khác.
Ví dụ: (Sina)n + (Cosb)n
-Cách lập trình như phương pháp ở trên là phương pháp lập trình có cấu trúc.
Khái niệm.
+Đưa ra khái niệm về chương trình con.
Đưa ra ví dụ về cách viết chương trình.
+Hỏi học sinh các khung được tô đen trong ví dụ trang 92 trong SGK, các lệnh đó thực hiện việc gì?
+Trình chiếu lên bảng ví dụ về cách viết chương trình tính luỹ thừa bằng cách thông thường.
+Như các em đã thấy: Đọan chương trình tính lũy thừa chúng tương tự nhau và bị lập lại 4 lần, làm cho chương trình của chúng ta dài ra và khó quan sát. Để khác phục tình trạng trên chúng ta sẽ làm theo phương pháp như sau.
+Trình chiếu lên bảng ví dụ về cách viết chương trình sử dụng chương trình con.
+Chạy thử 2 chương trình trên để cho học sinh thấy kết quả tính tóan.
+Qua 2 ví dụ trên ta cũng thấy sử dụng chương trình con làm chương trình gọn hơn và dể quan sát hơn.
Lợi ích.
-Giới thiệu về lợi ích của việc sử dụng chương trình con:
+Tránh sự lập đi lập lại của một dãy lệnh nào đó.
+Các chương trình lớn như hệ điều hành Windows, họăc bộ Visual studio, Microsoft Office có thể phân chia nhiều công đọan cho nhiều người viết như. Ngừơi này tham gia vào công đọan viết giao diện chương trình, ngừơi khi tham gia vào công đọan hiệu ứng và định dạng văn bản v.v
+ Khi lập trình pascal chúng ta sử dụng thư viện CRT để dung lệnh CLRSCR để thực hiện xóa màn hình, nhưng chúng ta không biết là nó được viết như thế nào.
+ Chúng ta có thể viết thư viện về hàm toán cho mọi ngừơi sử dụng như Sin, Cos, Tan
+Khi viết một chương trình lớn, nếu không có chương trình con thì khi bị lỗi chúng ta sẽ khó mà biết đựơc là nó lỗi ở chỗ nào.
VD: Khi Windows Media Player không thể xem phim từ đĩa DVD, khi đó chúng ta cài thêm phần hỗ trợ xem DVD, thực chất là chúng ta đã thêm chương trình con hỗ trợ xem DVD cho Windows Media Player.
5p
10p
10p
10p
- HS đứng dậy và trả lời câu hỏi:
- Program để khai báo tên chương trình.
- Var để khai báo các biến.
- Begin 
 End. Là phần thân chương trình. 
-HS quan sát
-HS trả lời: để làm tốt công việc cần phải phân chia công việc cho nhiều người.
-HS quan sát và lắng nghe và hình dung được chương trình con là gì
-HS: Có thể phân ra thành 4 bài tóan nhỏ: an, bm, cp, dq. Có thể phân giao cho 4 người giải. 
-HS đọc SGK và trả lời.
-Khi lập trình để giải các bài tóan trên máy tính có thể phân chia chương trình( gọi là chương trình chính) thành các khối(Môđun). Mỗi khối bao gồm các lệnh để giải bài tóan con nào đó.Mỗi khối lệnh sẽ được xây dựng thành chương trình con.
-Chương trình con này cũng có thể được xây dựng từ các chương trình con khác.
-Học sinh ghi chép lại
-HS trả lời: luythua1 tính an. luythua2 tính bm
-Học sinh quan sát
-Học sinh quan sát thấy được sự khác nhau qua 2 cách viết chương trình.
-Học sinh quan sát
-Học sinh ghi chép lại
Khái niệm chương trình con
Ý nghĩa
Quyết các bài tóan lớn và phức tạp thành các bài tóan nhỏ hơn và đơn giản hơn.
Khái niệm.
-Chương trình con là một dãy lệnh mô tả một số thao tác nhất định và có thể được thực hiện(được gọi) từ nhiều vị trí trong chương trình.
Lợi ích.
-Tránh được sự lập lại cùng một dãy lệnh. Khi cần dùng có thể gọi lại chương trình con đó.
-Hỗ trợ việc thực hiện các chương trình lớn và phức tạp
-Phục vụ quá trình trừu tượng hoá. Người lập trình có thể sử dụng kết quả của chương trình con mà ko cần quan tâm đến chương trình đó đã được cài đặt như thế nào.
-Mở rộng khả năng ngôn ngữ lập trình thành thư viện cho nhiều ngừơi dùng.
-Thuận tiện cho phát triển và nâng cấp chương trình.
	*Cũng cố kiến thức: 5p
 Những nội dung đã học:
 -Chương trình con là gì?
-Thế nào là lập trình có cấu trúc?
*Dặn dò: Chuẩn bị phần phân lọai chương trình con để chuẩn bị cho tiết sau.
V. Nhận xét của Giáo Viên Hướng Dẫn.
	Giáo Viên Hướng Dẫn	Giáo Sinh Thực Tập
	Phạm Văn Hòa	Nguyễn Đức Cảnh