Tài liệu ôn thi môn Ngữ văn - 1 Trường THPT Đô lương III

 A> QUANG HÌNH HOÏC 
1 Ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng – göông phaúng 
tia tôùi vaø tia phaûn xaï cuøng naèm trong maët phaúng tôùi 
goùc phaûn xaï vaø goùc tôùi baèng nhau ( i= i/)
 Aûnh qua göong phaúng : aûnh vaø vaät ñoái xöùng qua göông ; aûnh aûo ; aûnh vaø vaät traùi tính chaát
2 Ñònh luaät khuùc xaï : neáu moâi tröôøng chöùa I laø khoâng khí: sini = nsinr 
 ( n1 = 1, n2 = n ) ( n : chieát suaát moâi tröôøng chöùa r )
3 Goùc giôùi haïn phaûn xaï toaøn phaàn : 
 4. Laêng kính : sini1 = nsinr1 , sini2 = n sinr2 ; A = r1 + r2 , D = i1 + i2 –A
 Goùc leäch cöïc tieåu : sin = nsin , i = , r = 
5.Göông caàu – thaáu kính : 
T/c vaät vaø aûnh 
vaät thaät ôû vò trí ( GC loõm vaø TKHT )
>.f :cho aûnh thaät , ngöôïc chieàu 
= f : cho aûnh ôû voâ cöïc 
< f : cho aûnh aûo , cuøng chieàu , lôùn hôn vaät 
GC loài vaø TKPK :vaät thaät luoân cho aõnh aûo , cuøng chieàu , nhoû hôn vaät , ôû trong tieâu cöï
 b. Coâng thöùc tieâu cöï cuûa :
 Gcaàu thaáu kính 
 - f = 
 - coâng thöùc vò trí : - ñoä phoùng ñaïi : = 
 * Quy öôùc :vaät thaät d >0 , aûnh thaät d/ > 0 , vaät aûo d 0 ; 
 AÛnh ngöïoc chieàu vaät k 0 , Gcaàu loài hoaëc TKPK : f < 0
 c. Caùch veõ aûnh moät vaät qua TK baèng caùc tia:
 - Tia tôùi song song truïc chính cho tia loù (phöong tia loù ) ñi qua tieâu ñieåm aûnh F/
 - Tia tôùi qua quang taâm truyeàn thaúng 
 - Tia tôùi qua tieâu ñieåm vaät (hoaëc phöông qua tieâu ñieåm vaät ) cho tia loù song song vôùi truïc chính 
 d. tröôøng hôïp taïo aûnh : 
 aûnh f > 0 f < 0
 vaät ( TKHT ) Gcaàu loõm ( TKPK ) , Gcaàu loài 
 thaät - d = ∞ => d/ = f , k = ∞ chuøm tia song song vôùi
 d > 0 truïc chính hoäi tuï taïi tieâu ñieåm chính 
 - d > 2f =>f | k |<1 . Aûnh thaät , 
 ngöôïc chieàu vaø nhoû hôn vaät Luoân cho aûnh aûo ,cuøng chieàu vaø 
 - d=2f => d/ =2f, | k |=1 aûnh thaät ,ngöôïc chieàu nhoû hôn vaät
 vaø baèng vaät 
 - f d/ > 2f vaø | k | > 1 aûnh thaät ngöôïc 
 chieàu .vaø lôùn hôn vaät
 - d = f => d/ = ∞ vaø k = ∞ : aûnh ôû voâ cöïc
 - 0 d/ | k | > 1 aûnh aûo cuøng 
 	chieàu vaø lôùn hôn vaät
 vaät aûo Vôùi vaät aûo (TKHT) gcaàu loõm luoân cho aûnh thaät NGÖÔÏC LAÏI VÔÙI TKHT trong 
 d < 0 cuøng chieàu vaø nhoû hôn vaät tröôøng hôïp vaät thaät 
B . BAØI TAÄP
 I> SÖÏ PHAÛN XAÏ VAØ KHUÙC XAÏ AÙNH SAÙNG : 
1. Moät ngöôøi nhìn thaáy aûnh cuûa ñænh moät coät ñieän trong moät vuõng nöôùc nhoû.Ngöôøi aáy ñöùng caùch vuõng nöôùc 2m vaø caùch chaân coät ñieän 10m . Maét ngöôøi caùch chaân moät ñoaïn 1,6m.Tính chieàu cao coät ñieän 
2. Moät göông phaúng hình troøn ñöôøng kính 12cm ñaët song song vôùi moät traàn nhaø , caùch traàn 1m , maët phaûn xaï höôùng leân.Aùnh saùng töø nguoàn ñieåm S caùch traàn 0,5m chieáu xuoáng göông ,phaûn xaï cho moät veäch saùng treân traàn nhaø .Haõy tính ñöôøng kính cuûa veäch saùng ôû treân traàn nhaø
3. Cho moät ñieåm saùng S vaø moät ñieåm M baát kì tröôùc göông phaúng 
 a. Veõ tia saùng töø S qua göông , phaûn xaï qua M
b. Chöùng minh raèng trong voâ soá caùc ñöôøng ñi töø S ñeán göông roài ñeán M thì aùnh saùng ñi theo ñöôøng gaàn nhaát 
4. Chieáu moät chuøm tia saùng SI vaøo moät göông phaúng G .Tia phaûn xaï laø IR. Giöõ tia tôùi coá ñònh , quay göông moät goùc  quanh truïc vuoâng goùc vôùi maët phaúng tôùi. Tính goùc quay cuûa tia phaûn xaï taïo bôûi IR vaø I/R/ laø β 
5. Moät ngöôøi cao 1,6m ñöùng tröôùc göông phaúng thaúng ñöùng caùch göông 3m , nhìn aûnh mình trong göông . Maét ngöôøi ñoù caùch ñænh ñaàu 10cm
a. Ngöôøi aáy thaáy aûnh caùch mình bao xa ?
b. Ñeå thaáy roõ töø chaân ñeán ñaàu , göông phaûi coù chieàu daøi toái thieåu laø bao nhieâu ? thaønh döôùi cuûa göông phaûi caùch maët ñaát toái ña laø bao nhieâu ñeå ngöôøi ñoù nhìn thaáy chaân mình trong göông .
c. Keát quaû ôû caâu (b) coù phuï thuoäc khoaûng caùch töø ngöôøi ñoù tôùi göông khoâng ?
6. Ngöôøi ta muoán duøng moät göông phaúng ñeå chieáu moät chuøm tia saùng maët trôøi xuoáng ñaùy moät gieáng thaúng ñöùng , doïc theo truïc cuûa gieáng .Caùc tia saùng maët trôøi nghieâng treân maët phaúng naèm ngang moät goùc 40o . Tính goùc laøm bôûi maët göông vaø maët phaúng naèm ngang 
7. Tia saùng maët trôøi SI hôïp vôùi phöông ngang moät goùc S 
  = 600 nhö hình veõ .Phaûi ñaët taïi I moät göông phaúng (G) 
 coù maët phaûn xaï hôïp vôùi ñöôøng naèm ngang goùc bao nhieâu 
 ñoä ñeå coù tia phaûn xaï naèm ngang  I 
8. Hai göông phaúng ñaët vuoâng goùc vôùi nhau . Hai ñieåm A , B 
Naèm trong cuøng maët phaúng vuoâng goùc vôùi giao tuyeán cuûa M1 
 hai göông . A
a, Haõy veõ moät tia saùng töø A ñeán göông M taïi I phaûn xaï tôùi
 göông M2 taïi E, roài phaûn xaï tôùi B .B
b, Chöùng minh AI // EB M2 
9 .Cho 2 göông phaúng G1 , G2 quay maët saùng vaøo nhau G1
vaø hôïp vôùi nhau moät goùc 90 ( hình veõ ) Veõ tieáp ñöôøng S
 ñi cuûa tia tôùi SI sau khi phaûn xaï treân moãi göông moät laàn 
 60o 
 I G2
10. Cho bieát MN laø truïc chính cuûa göông caàu S laø vaät ( hoaëc AB laø vaät ) S/ laø aûnh cuûa S chobôûi göông ( A/B/ laø aûnh cuûa AB cho bôûi göông )
 . S . S/
 .S
 M N M N 
 . S/ 
 B/
 .S
 B
 .S/ 
 M N M A/ A N
 Haõy xaùc ñònh :
 -S/ hoaëc A/ B/ laø aûnh gì ?
 - Göông caàu laø göông gì ?
 - Xaùc ñònh taâm tieâu ñieåm cuûa göông baèng pheùp veõ trong caùc tröôøng hôïp (a) (b) (c) (d) 
11.Cho moät göông loõm f = 10cm .Vaät saùng AB cho aûnh A/B/ cao gaáp 2 laàn vaät . Ñònh vò trí vaät vaø aûnh 
12. Moät göông loài baùn kính R = 20cm . Vaät thaät AB cho aûnh A/B/ baèng nöûa vaät .Ñònh vò trí vaät
13. Ñaët moät vaät vuoâng goùc vôùi truïc chính cuûa moät göông caàu loõm caùch göông 20cm , ta thaáy coù moät aûnh :
 -Aûnh aûo lôùn gaáp 3 laàn vaät 
- Aûnh thaät lôùn gaáp 3 laàn vaät . Tính tieâu cöï vaø veõ hình
14. Moät vaät AB cao 2cm ñaët thaúng goùc vôùi truïc chính cuûa moät göông caàu loõm, coù baùn kính maët caàu laø 40cm 
a)Xaùc ñònh vò trí tính chaát vaø ñoä lôùn cuûa aûnh khi vaät ñaët caùch göông 30cm
b) Xaùc ñònh vò trí cuûa vaät khi soi göông ta thaáy aûnh cao gaáp 3 laàn vaät
15. Tìm tieâu cöï cuûa göông caàu loõm bieát raèng moät vaät ñaët vuoâng goùc vôùi truïc chính , caùch ñænh göông 15cm cho moät aûnh aûo gaáp 6 laàn vaät
16. Moät vaät saùng AB ñaët vuoâng goùc vôùi truïc chính cuûa moät göông caàu loõm taïi A ôû tröôùc göông cho aûnh A/B/ .Cho tieâu cöï cuûa göông laø 40cm
a.>Xaùc ñònh vò trí cuûa vaät vaø aûnh , bieát A/ B/ laø aûnh thaät cao baèng nöûa vaät
b> Phaûi tònh tieán AB doïc theo truïc chính veà phía naøo moät ñoaïn bao nhieâu ñeå nhìn vaøo göông ta thaáy aûnh A/ B/ cao gaáp 2 laàn vaät 
17. Moät ngöôøi quan saùt nhìn vaøo göông loõm coù tieâu cöï 30cm .Thaáy aûnh aûo cuûa mình caùch maét 45cm .Tính khoûang caùch töø göông ñeán maét 
18. Moät göông loõm f = 10cm .Vaät thaät AB cho aûnh caùch vaät 15cm .Xaùc ñònh vò trí vaät vaø aûnh 
19. Moät göông caàu loõm coù f = 12cm Vaät thaät AB vuoâng goùc vôùi truïc chínhn cho aûnh thaät caùch vaät 18cm .Xaùc ñònh vò trí cuûa vaät 
20. Göông caàu loài coù tieâu cöï f = -10cm Vaät saùng AB cho aûnh caùch vaät 15cm .Ñònh vò trí vaät vaø aûnh
21. Ñaët moät göông caàu loõm coù truïc chính höôùng veà phía maët trôøi , ta ñöôïc moät aûnh caùch göông 20cm 
a>Xaùc ñònh tieâu cöï cuûa göông 
b>Aûnh laø moät hình troøn saùng .Tính baùn kính cuûa hình troøn naøy Cho bieát goùc troâng maët trôøi laø  = 36/
22. Ñieåm saùng S naèm treân truïc chính cuûa göông caàu loõm coù tieâu cöï 20cm vaø coù ñöôøng kính vaønh göông laø 6cm Moät maøn aûnh ñaët vuoâng goùc vôùi truïc chính vaø ôû tröôùc göông 40cm . Haõy tìm kích thöôùc veäch saùng treân maøn .Bieát ñieåm saùng S ôû tröôùc göông vaø caùch göông a) 20cm b) 30cm c) 10cm
23. Moät ñæeåm saùng A ôû treân truïc chính moät göông caàu loõm coù tieâu cöï f = 24cm .Ñöôøng kính vaønh göông laø 5cm .Khoaûng caùch töø A ñeán göông laø 36cm. Moät maøn E ñaët vuoâng goùc vôùi truïc chính cuûa göông . Xaùc ñònh vò trí cuûa maøn E ñeå ta coù treân maøn moät veät saùng :
a) Ñöôøng kính baèng ñöôøng kính cuûa vaønh göông ; b)Laø moät ñieåm saùng choùi ; c) Coù ñöôøng kính baèng 10cm
24. Moät ngöôøi ñöùng tröôùc göông loài nhìn thaáy aûnh cuûa mình trong göông , cuøng chieàu vaø baèng 1/5 vaät .tieán theâm 0,5m laïi gaàn göông thì aûnh baèng 1/4 ngöôøi .Tính tieâu cöï cuûa göông vaø veõ aûnh 
25. Moät göông caàu loõm coù f = 10cm .Ñieåm saùng S treân truïc chính cho aûnh S/ . Dôøi S doïc theo truïc chính gaàn göông theâm 5cm thì aûnh dôøi 10cm vaø khoâng ñoåi tính chaát . Xaùc ñònh vò trí ban ñaàu cuûa vaät 
26. Moät göônh caàu loõm cho aûnh thaät cuûa vaät AB lôùn baèng ba laàn vaät. Neáu ta di chuyeån vaät laïi gaàn göông theâm 2,5cm thì coù aûnh thaät baèng 4 laàn vaät . Xaùc ñònh tieâu cöï cuûa göông vaø vò trí ban ñaàu cuûa vaät 
27. Vaät AB ñaët vuoâng goùc vôùi truïc chính cuûa moät göông caàu loõm ôû phía tröôùc göông cho ta aûnh thaät
 A1 B1 .Di chuyeån vaät laïi gaàn göông theâm 5cm , ta thu ñöôïc aûnh thaät A2 B2 = 2 A1B1 .Hai aûnh naøy caùch nhau 40cm . Tính tieâu cöï cuûa göông 
28. Moät heä göông gheùp nhö hình veõ .Vaät phaúng nhoû AB ñaët treân truïc chính vuoâng goùc vôùi truïc chính 
Cho bieát f = 20cm , OI =40cm OA =25cm .Xaùc ñònh aûnh vaø veõ ñöôøng ñi cuûa aùnh saùng sau ba laàn phaûn xaï lieân tieáp cho hai tröôøng hôïp
a) Aùnh saùng phaûn xaï treân (M ) tröôùc B
b) Aùnh saùng phaûn xaï treân ( G ) tröôùc 0 F I
 A
 29. Cho moät göông caàu loài bieát ñænh O vaø taâm C cuûa göông .Cho moät ñieåm S tröôùc göông . Maét ngöôøi quan saùt ñaët taïi ñieåm M (hình veõ ) neâu caùch veõ tia saùng phaùt ra töø S phaûn xaï treân göong roài ñi qua M
30. Moät göông caàu loõm coù baùn kính cong R = 30cm ñöôïc ñaët ñoái dieän moät göông phaúng , truïc chính cuûa göông caàu vuoâng goùc vôùi göông phaúng . Treân truïc chính , trong khoaûng giöõa hai göông , coù ñieåm saùng A caùch göông caàu ñoaïn
 OA =20cm.Xaùc ñònh vò trí göông phaúng ñeå moïi tia saùng phaùt ra töø A ,sau hai laàn phaûn xaï lieân tieáp laïi qua A
31. Göông caàu loài ( G1 ) coù tieâu cöï f1 = - 20cmvaø göông caàu loõm ( G2 ) coù tieâu cöï f2 = 20cm .Hai göông ñaët ñoàng truïc maët phaûn xaï höôùng vaøo nhau , hai ñænh caùch nhau l = 50cm . Ñieåm saùng A ñöôïc ñaët treân truïc chính caùch G ñoaïn 20cm . Xaùc ñònh caùc aûnh cuûa A . Veõ ñöôøng ñi cuûa aùnh saùng 
32 . Hai göông caàu loõm cuøng baùn kính R = 40cm ñöôïc ñaët ñoàng truïc , maët phaûn xaï höôùng vaøo nhau , hai ñænh caùch nhau ñoaïn l = 25cm
a) Xaùc ñònh vò trí cuûa vaät ñeå kích thöôùc caùc aûnh aûo trong hai göông coù tæ soá 
b ) Tìm ñieàu kieän veà l ñeå caâu hoûi a coù nghieäm 
33. Göông caàu loõm ( G ) tieâu cöï 20cm coù ñieåm A treân truïc chính vaø caùch göông 30cm . Ñoái dieän vôùi 
 ( G ) ñaët göông phaúng ( M ) nghieâng 450 so vôùi truïc chính cuûa ( G ) vaø caùch ( G ) 80cm. Xaùc ñònh aûnh cuûa A sau 2 laàn phaûn xaï lieân tieáp treân ( G ) roài ( M ) 
34. Göông caàu loõm coù f = 50cm . Treân truïc chính coù ñieåm saùng A caùch göông 60cm . Ñoái dieän vôùi göông caàu ñaët moät göông (  ...  giöõa khoái löôïng vaø khoái löôïng Na coù trong maãu laø 0,75.Haõy tìm tuoåi cuûa maãu Na ÑS : a) haït nhaân X laø b) t = 12,12 giôø 
 72.Cho bieát vaø laø caùc chaát phoùng xaï ,coù chu kì baùn raõ laàn löôït laø T1 vaø T2 
a)Ban ñaàu coù 2,38g U 238 .Tìm soá nguyeân töû cuûa U 238 coøn laïi sau thôøi gian t = 1,5T.
b) Hieän nay trong quaëng urani thieân nhieân coù laãn U 238 vaø U 235 theo tæ leä 160:1.Giaû thieát ôû thôøi ñieåm taïo thaønh traùi ñaát tæ leä treân laø 1 : 1 , haõy xaùc ñònh tuoåi cuûa traùi ñaát .
 cho ln10 = 2,3 ; ln2 = 0,693 ; T238 = 4,5.109 naêm ; T235 = 7,12.108 naêm ; N = 6,022.1023 /mol 
ÑS : a) N = 2,13.1021 (haït) b) t = 6,2.109 naêm 
73. Chaát phoùng xaï poloni phaùt ra tia phoùng xaï  vaø bieán thaønh chì 
 a) Vieát phöông trình cuûa phaûn öùng phaân raõ vaø xaùc ñònh soá khoái vaø nguyeân töû soá cuûa Po 
 b) Bieát raèng ban ñaàu khoái löôïng cuûa khoái chaát Po laø 1g ,vaø sau 6624giôø ñoä phoùng xaï cuûa khoái chaát Po baèng 4,17.1013 Bq .Haõy xaùc ñònh soá khoái löôïng cuûa moät haït vaø soá Avoâgadroâ ( töùc laø soá haït coù trong moät mol chaát ôû ñieàu kieän tieâu chuaån ).Bieát chu kì baùn raõ cuûa Po baèng 3312 giôø vaø ln2 = 0,693 
 ÑS :a) Po coù A = 210 , Z = 84 ; b) m = 6,64.10 -27 kg 
 74.a) Haõy cho bieát thaønh phaàn caáu taïo cuûa haït nhaân nguyeân töû 
 b)Nguyeân töû treân ñaây coù tính phoùng xaï .Noù phoùng ra moät haït  vaø bieán ñoåi thaønh nguyeân toá Pb .Xaùc ñònh caáu taïo cuûa haït nhaân Pb vaø vieát phöông trình phaûn öùng 
 c)Tính naêng löôïng cöïc ñaïi toûa ra bôûi phaûn öùng haït nhaân ôû treân theo ñôn vò J vaø MeV . Cho bieát khoái löôïng caùc haït nhaân ; mPo = 209,937303u ,mHe = 4,001506u ;mX = 205,929442u ;1u = 1,66055.10-27 kg
 ÑS : a) A = 210 nuclon ; Z = 84 proâtoân ; N = 126 nôtroân b) haït nhaân chì coù caáu taïo c) E = 5,936 MeV
75.Haït nhaân Poâloâni phoùng xaï phaùt ra moät haït  vaø moät haït nhaân X : -> + X 
 a)Haõy cho bieát caáu taïo cuûa haït nhaân X .Phaân raõ naøy toûa ra bao nhieâu naêng löôïng ? Tính naêng löôïng naøy ra MeV .Cho mPo = 209,937303u ,mHe = 4,001506u ;mX = 205,929442u ;1u = 931( MeV/c2)
 b) Neáu khoái löôïng ban ñaàu cuûa maãu chaát poâloâni laø 2,1g thì sau 276 ngaøy seõ coù bao nhieâu haït  ñöôïc taïo thaønh ? .Cho bieát chu kì baùn raõ cuûa Poâloâni laø T = 138 ngaøy 
 c) Trong phaân raõ treân , haït nhaân poâloâni ñöùng yeân .Haõy tính ñoäng naêng cuûa haït  taïo thaønh 
76. Moät löôïng chaát phoùng xaï Radon coù khoái löôïng ban ñaàu laø m = 1mg .Sau 15,2 ngaøy thì ñoä phoùng xaï cuûa noù giaûm 93,75%.Tính chu kì baùn raõ T cuûa Rn vaø ñoä phoùng xaï H cuûa löôïng chaát phoùng xaï coøn laïi 
77. 1>Cho caùc phaûn öùng haït nhaân : 
 (1) ; (2) ; ( 3)
 a)Vieát ñaày ñuû caùc phaûn öùng ñoù ; cho bieát teân goïi ,soá khoái vaø soá thöù töï cuûa caùc haït nhaân X .
 b)Trong caùc phaûn öùng (2) vaø (3) , Phaûn öùng naøo thuoäc loaïi toûa vaø thu naêng löôïng ? Tính ñoä lôùn cuûa naêng löôïng toûa hoaëc thu ñoù ra eV . Cho khoái löôïng caùc haït nhaân : m , n,
 2> Cho phaûn haït nhaân : 
 a)Xaùc nhaän haït nhaân X 
 b)Tính naêng löôïng toûa ra töø phaûn öùng treân khi toång hôïp ñöôïc 1gam heâli 
 78 Cho phaûn öùng haït nhaân 
 Haõy cho bieát phaûn öùng laø toûa naêng löôïng hay thu naêng löôïng .Xaùc ñònh naêng löôïng toûa ra hay thu vaøo.Bieát khoái löôïng cuûa caùc haït nhaân mcl = 36,9566u ; mAr = 36,9569u ;mp = 1,0073u ;mn = 1.0087u
 u = 1,66055.10-27 kg , vaän toác aùnh saùng trong chaân khoâng c = 2,9979.108 m/s
 ÑS : X laø proâtoân ; ∆E = (mcl + mp – mn- mAr).c2 = - 1,586MeV < 0 phaûn öùng naøy thu naêng löôïng 
79.Haït nhaân bitmut coù tính phoùng xaï β- .Sau khi phaùt ra tia xaï β- ,bitmut bieán thaønh poâloâni 
 a) Haõy cho bieát ( coù lí giaûi ) A vaø Z cuûa baèng bao nhieâu ?
 b) Khi xaùc ñònh naêng löôïng toøan phaàn EBi ( goàm caû naêng löôïng nghæ vaø ñoäng naêng )cuûa tröôùc khi phaùt ra tia β- , naêng löôïng toaøn phaàn E0 cuûa haït β- vaø naêng löôïng toaøn phaàn Epo cuûa haït Po sau moät phaûn öùng phoùng xaï , ngöôøi ta thaáy 
EBi ≠ Ee +Epo. Haõy giaûi thích taïi sao ?
 c) haït nhaân poâloâni laø haït nhaân phoùng xaï , sau khi phaùt ra tia noù trôû thaønh haït nhaân chì beàn .Duøng moät maãu poâloâni naøo ñoù , sau 30 ngaøy ngöôøi ta thaáy tæ soá giöõa khoái löôïng cuûa chì vaø khoái löôïng cuûa poâloâni trong maãu baèng 0,1595.Tìm chu kì baùn raõ cuûa poâloâni
 ÑS : a) tia β- l laø chuøm haït => Z = 84 ; A = 210
 b) vì sinh ra haït nôtrinoâ neân EBi ≠ Ee +Epo c) T = 138 ngaøy 
 80.Moät proâtoân coù ñoäng naêng Wp = 1MeV baén vaøo haït nhaân ñang ñöùng yeân thì sinh ra phaûn öùng taïo thaønh hai haït x coù baûn chaát gioáng nhau vaø khoâng keøm theo phoùng xaï gama γ
 a) Vieát phöông trình phaûn öùng vaø cho bieát phaûn öùng toaû hay thu bao nhieâu naêng löôïng ?
 b) Tính ñoäng naêng cuûa moãi haït x ñöôïc taïo ra 
 c) Tính goùc giöõa phöông chuyeån ñoäng cuûa hai haït x , bieát raèng chuùng bay ra ñoái xöùng vôùi nhau qua phöông tôùi cuûa proâtoân 
 Cho bieát : m = 7,0144u ; mp = 1,0073u ; mx = 4,0015u ; 1u = 931Mev/c2 ; cos85,270 = 0,0824
 ÑS: a) A = 4 ; Z =2 ; b) ∆E = (mp + mLi - 2 m).c2 = 17,41MeV > 0 phaûn öùng naøy laø phaûn öùng 
 toaû naêng löôïng c)  = 170,540 
 81. Cho phaûn öùng haït nhaân 
 a) X laø haït nhaân cuûa nguyeân töû naøo vaø coøn goïi laø haït gì ?
 b) Cho bieát mBe = 9,01219u ; mp = 1,0073u ; mLi = 6,0513u ; mx = 4,0026u . Ñaây laø phaûn öùng toaû hay thu naêng löôïng ? Taïi sao ? 
 c) Tính naêng löôïng toûa hay thu cuûa phaûn öùng . Cho u =931 MeV/c2 
 d)Cho bieát haït proâtoân coù ñoäng naêng 5,45MeV baén phaù haït nhaân Be ñöùng yeân ,haït nhaân Li bay ra vôùi ñoäng naêng 3,55MeV , tìm ñoäng naêng cuûa haït X bay ra 
 ÑS :a) A = 4 ;Z= 2 ; b)Ta thaáy: mBe + mH = 10,02002u > mLi + mX =10,01773u => phaûn öùng toûa naêng löôïng 
 c) ∆E = 0,00229.931 = 2,13MeV 
 d) Ta ñaõ bieát ∆E = Wñ (Li) + Wñ( ) –Wñ (p) => Wñ ( ) = ∆E + Wñ (p) –Wñ (Li) = 4,03MeV
82. Haït nhaân phoùng xaï phaùt ra haït , coù chu kì baùn raõ laø 138 ngaøy 
a) Vieát phöông trình phaân raõ cuûa Po
b) Ban ñaàu coù 1kg chaát phoùng xaï treân , hoûi bao laâu löôïng chaát phoùng xaï chæ coøn 10g 
c) Tính naêng löôïng toûa ra (theo ñôn vò MeV) khi haït nhaân Po phaân raõ 
d)Tính ñoäng naêng (theo ñôn vò MeV) vaø vaän toác cuûa haït X vaø haït nhaân con (tính theo ñôn vò m/s) 
 Cho mPo = 209,9828u ; m = 4,0026u ; mx = 205,9744u ; 1u = 1,66.10-27 kg = 931MeV/c2 
 ÑS :b) t≈917 ngaøy ; c) v =2,55.107 m/s vpb = 4,96.107 m/s
83.Hoûi bao nhieâu laàn phoùng xaï  vaø bao nhieâu laàn phoùng xa ïβ cuøng loaïi thì haït nhaân bieán ñoåi thaønh haït nhaân ? Haõy xaùc ñònh loaïi β haït ñoù 
 ÑS: → => 232 = 4k1 +0k2 +208 vaø 90 = 2k1 +zk2 +82 . Giaûi ra : k1 = 6 vaø zk2 = -4 .Do k2 ≥ 0 => ñaây laø haït β- vaø coù 6 laàn phoùng xaï vaø 4 laàn phoùng xaï β- 
84. Duøng moät proâtoân coù ñoäng naêng Wp = 5,58MeV baén phaù haït nhaân ñöùng yeân sinh ra haït  vaø X .Coi phaûn öùng khoâng keøm theo böùc xaï γ
 a) Vieát phöông trình phaûn öùng , neâu caáu taïo haït nhaân X
 b) Phaûn öùng treân toûa hay thu naêng löôïng ?tính naêng löôïng ñoù 
c) Bieát ñoäng naêng cuûa haït  laø W = 6,6MeV .Tính ñoäng naêng cuûa haït nhaân X 
 d) Tính goùc taïo bôûi phöông chuyeån ñoäng cuûa haït  vaø haït proâtoân 
 ÑS :a) A =20 , Z =10 ; b) ∆E = 3,67MeV c) Wx = 2,65MeV d) β = 1500 
85. Moät phaûn öùng phaân haïch cuûa urani 235 laø : 
 Mo laø kim loaïi molipden ,La laø kim loaïi lantan ( hoï ñaát hieám )
 a) Tính ra MeV vaø J naêng löôïng ∆E toûa ra töø phaûn öùng treân .Cho bieát khoái löôïng caùc haït nhaân , 
 mU = 234,99u ; mMo = 94,88u ; mLa = 138,87u vaø cuûa haït nôtroân mn = 1,01u ; boû qua khoái löôïng caùc electroân ; 
1u = 931 MeV/c 2
 b) Neáu coi giaù trò ∆E tính töø caâu a) laø naêng löôïng trung bình toûa ra töø moät phaûn öùng phaân haïch 
 thì khi 1g phaân haïch hoaøn toaøn ,naêng löôïng E toûa ra laø bao nhieâu ? cho NA = 6,023.1023 mol-1 
 c) Caàn phaûi ñoát moät löôïng than laø bao nhieâu ñeå coù naêng löôïng baèng naêng löôïng E toûa ra khi phaân haïch heát 1g .Bieát raèng naêng suaát toûa nhieät cuûa than baèng 2,93.107 J/kg 
 ÑS : a)∆E ≈ 3,43.10-11 (J) b) N = m.NA /AU => E = N.∆E = 8,78.1010 ( J ) 
 c) Khoái löôïng than caàn ñoát : M = E/q = 2,997.103 kg ≈ 3 ( taán) 
 86.Cho phaûn öùng haït nhaân : 
 a)Hoûi haït nhaân X laø haït nhaân gì ? Soá proâtoân vaø soá nôtroân coù trong haït nhaân aáy baèng bao nhieâu ?
 b) Cho bieát khoái löôïng caùc haït nhaân mD = 2,0136u ; mT = 3,0160u , mn =1,0087u ; mx = 4,0015u .Hoûi phaûn öùng ñaõ cho thu hay toûa naêng löôïng ?Tính naêng löôïng ñoù ra MeV , bieát raèng 1u =931MeV/c2
 c) Nöôùc trong thieân nhieân chöùa 0,015% nöôùc naëng D2 O .Hoûi neáu duøng toøan boä ñôteâri coù trong 1m3 nöôùc ñeå laøm nhieân lieäu cho phaûn öùng treân thì naêng löôïng thu ñöôïc ( Tính ra kJ) laø bao nhieâu ?Cho soá Avoâgañroâ NA = 6,023.1023 haït/mol ; khoái löôïng rieâng cuûa nöôùc ρ = 1kg/lít 
 ÑS : a) A = 4 , Z =2 ; coù 2 nôtroân b) ∆E =18,06 MeV 
 c) 1m3 nöôùc thieân nhieân naëng 1000kg => nöôùc naëng chöùa trong 1m3 baèng m = 150g 
 soá haït nhaân D coù trong 150g nöôùc naëng baèng N = 90,345.1023 ( haït ) => Q = N. ∆E = 2,61.1010 kg 
87.Nô troân coù ñoäng naêng Kn = 1,1 MeV baén vaøo haït nhaân Liti ñöùng yeân gaây ra phaûn öùng 
 a) Vieát ñaày ñuû phöông trình phaûn öùng treân vaø cho bieát phaûn öùng thu hay toûa naêng löôïng 
b) Haït nhaân Heâli bay ra vuoâng goùc vôùi phöông cuûa haït nhaân X .Tìm ñoäng naêng Kx cuûa haït nhaân X vaø ñoäng naêng K cuûa haït nhaân heâli 
 mHe = 4,0016u ; mn = 1,00866u ; mx = 3,016u ; mLi = 6,00808u ; 1u = 931MeV/c 
 ÑS : a)∆E = ∆m.c2 = -0,8MeV b) K =0,2MeV ; Kx = 0,1MeV 
88.Ñeå ño chu kì baùn raõ cuûa chaát phoùng xaï ngöôøi ta cho maùy ñeám xung baét ñaàu ñeám töø thôøi ñieåm
 t0 = 0. .Ñeán thôøi ñieåm t1 = 2 giôø maùy ñeám ñöôïc n1 xung ,ñeán thôøi ñieåm t2 =3 t1 ,maùy ñeám ñöôïc n2 xung vôùi n2 = 2,3n1. Xaùc ñònh chu kì baùn raõ cuûa chaát phoùng xaï naøy 
 ÑS : maùy ñeám ñöôïc n xung coù nghóa laø coù n haït nhaân bò phaân raõ 
 n1 = N0 – N0 = N0 ( 1 – ) => giôø
89.Goïi ∆t laø khoaûng thôøi gian ñeå soá haït nhaân cuûa moät löôïng chaát phoùng xaï giaûm ñi e laàn ( e laø cô soá cuûa loga töï nhieân vôùi lne =1 ),T laø chu kì baùn raõ cuûa chaát phoùng xaï .Chöùng minh raèng ∆t= T/ln2 .Hoûi sau khoaûng thôøi gian 0,51∆t chaát 
phoùng xaï coøn laïi bao nhieâu phaàn traêm ban ñaàu ? Cho bieát e-0,51= 0,6 (TSÑH -2003)
 ÑS : Ta coù e = do ñoù ; 
90.Haït nhaân poâloâni () phoùng ra haït α vaø bieán thaønh haït nhaân chì (Pb) beàn
a) Vieát phöông trình dieãn taû quaù trình phoùng xaï vaø cho bieát caáu taïo cuûa haït nhaân chì 
b)Ban ñaàu coù moät maãu poâloâni nguyeân chaát .Hoûi sau bao laâu thì tæ leä giöõa khoái löôïng chì vaø khoái löôïng poâloâni coøn laïi trong maãu laø n = 0,7 ? .Bieát chu kì baùn raõ cuûa poâloâni laø 138,38 ngaøy .Laáy ln2 = 0,693 ; ln1,71 = 0,536. (TSÑH -2006)