Giáo án Vật lý lớp 11 - Trường THPT Tăng Bạt Hổ - Tiết 51: Lực lorenxơ

Ngày soạn:	
Tiết 51: LỰC LORENXƠ
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:.
 - Trình bày được phương của lực Lo-ren-xơ, quy tắc xác định chiều của lực Lo-ren-xơ, công thức xác định độ lớn của lực Lo-ren-xơ.
 - Trình bày nguyên tắc lái tia điện tử bằng từ trường.
2. Kĩ năng: Vận dụng biểu thức của lực Lo-ren-xơ để giải các bài toán cơ bản có liên quan.
3. Thái độ: Chú ý lắng nghe, tích cực thảo luận.
II. Chuẩn bị:
1. Chuẩn bị của thầy: Thiết bị thí nghiệm về chuyển động của electron trong từ trường.
2. Chuẩn bị của trò: Ôn lại quy tắc bàn tay trái xác định chiều của lực từ.
III. Tổ chức hoạt động dạy học: 
A. Hoạt động ban đầu
1. Ổn định tổ chức: (1phút)
2. Kiểm tra bài cũ: (4phút) 
+ Hãy giả thích về sự hút nhau giữa hai dòng điện song song cùng chiều.
+ Phát biểu định nghĩa đơn vị ampe.
B. Hoạt động dạy-học:
TL (ph)
Hoạt động của học sinh
Trợ giúp của giáo viên
Nội dung kiến thức
 15
Hoạt động 1: Tìm hiểu thí nghiệm về chuyển động của electron trong từ trường
HS: Tìm hiểu dụng cụ và quan sát hiện tượng.
Nhận xét: trong bình xuất hiện một vòng tròn sáng màu xanh nằm trong mặt phẳng vuông góc với đường sức từ của vòng dây Hem-hôn.
HS: Vệt sáng trong bình cho phép ta suy đón quỷ đạo của e là quỹ đạo tròn.
Lực của từ trường bên trong vòng dây Hem – hôn.
HS: Quỷ đạo thẳng.
GV: Mô tả TN và sau đó tiến hành thí nghiệm. Yêu cầu học sinh quan xát và cho nhận xét.
GV: Giải thích hiện tượng.
+ Sợi dây đốt nóng phát ra các electron. Các electron này chuyển động va chạm với các phân tử khí trong bình, làm ion hóa các phân từ khí và làm phát quang.
H: Vậy quỹ đạo của electron chuyển động trong bình là đường gì?
H: Lực nào tác dụng lên e làm cho nó có quỷ đạo tròn?
Như vậy nếu ta ngắt dòng điện trong vòng dây Hem- hôn thì các e chuyển động theo quỷ đạo gì?
GV: Làm thí nghệm: nhắt dòng điện trong vòng dây Hem –hôn.
1. Thí nghiệm:
 Khi cho dòng diện chạy qua vòng dây Hem-hôn và sợi dây đốt ở bên trong bình thủy tinh thì trong bình xuất hiện một vòng tròn sáng màu xanh nằm trong mặt phẳng vuông góc với đường sức từ của vòng dây Hem-hôn..
-Vòng tròn sáng trong bình cho biết quỹ đạo của electron trong từ trường. E lectron chuyển động tròn chứng tỏ từ trường tác dụng lực lên electron.
* Nhiều TN khác còn chứng tỏ rằng
Từ trường tác dụng lên bất kì hạt mang điện chuyển động trong nó.
17 
Hoạt động 2: Tìm hiểu về lực Lo-ren-xơ
HS: Ghi nhận
HS: Vì electron chuyển động theo quỷ đạo tròn trong mặt phẳng vuông góc với các đường sức từ.
HS: .
HS: lắng nghe, ghi nhận.
HS: Lắng,nghe, ghi nhận.
HS: Thực hiện theo hướng dẫn củaGV.
HS: Tìm hiểu biểu thức độ lớn .
GV: Thông báo khái niệm:
H: lực Lo-ren xơ tác dụng lên e trong thí nghiệm trên đóng vai trò là lực gì? Ví sao?
H:Cho nhận xét phương của lực f với phương của véc tơ vận tốc và véc tơ cảm ứng từ tại 1 điểm trên quỹ đạo?
GV: Nghĩa là .
GV: Làm thí nghiệm với các hạt mang điện khác người ta củng rút ra kết luận tương tự.
GV: Ta đã biết chiều lực từ tác dụng lên dòng điện được các định theo quy tắc bàn tay trái, mà dòng điện là dòng chuyển doeif có hướng của các hạt mang điện do đos chiều của lực Lo-ren xơ củng được suy ra từ quy tắc xác định lực từ tác dụng lên dòng điện.
GV:Hướng dẫn học sinh xác định chiều của lực Lo-ren-xơ
GV: Thông báo độ lớn của lực Lo-ren-xơ.
GV: Yêu cầu HS về tham khảo phần chứng minh biểu thức độ lớn.
2. Lực Lo-ren-xơ.
Lực mà từ trường tác dụng lên một hạt mang điện chuyển động trong nó gọi là lực Lo ren xơ.
a) Phương của lực Lo-ren-xơ.
b) Chiều của lực Lo-ren –xơ.
Được xác định theo quy tắc bàn tay trái.
Đặt bàn tay trái sao cho các đường sức từ đâm xuyên vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến các ngón tay trùng với chiều chuyển động của hạt, ngón tay cái choãi ra 900 chỉ chiều của lựcLo-ren-xơ tác dụng lên hat mang điện dương,( dối với hạt mang điện âm thì lực Lo-ren-xơ có chiều ngược lại)
c) Độ lớn của lực Lo-ren-xơ
+ q là điện tích của hạt mang điện(C)
+ v tóc độ chuyển động của hạt mang điện (m/s).
+ B cảm ứng từ (T)
+
 8
Hoạt động 3: Tìm hiểu ứng dụng của lực Lo-ren-xơ
Lắng nghe, quan sát hình vẽ và trình bày guyên tắc lái tia điện tử bằng từ trường.
GV: Thông báo ứng dụng.
H: 32.3
3. Ứng dụng cử lực Lo-ren-xơ
 Lưc Lo-ren-xơ dùng để lái chùm tia điện tử trong ống phóng điện tử của máy thu hình.
C. Hoạt động kết thúc tiết học:
1. Củng cố kiến thức: ( 4phút) 
 - Nhắc lại kiến thức trọng tâm của bài học.
 -Yêu cầu HS trả lời bài tập 1,2 tr 160;161.
2. Bài tập về nhà – Tìm hiểu: (1phút) BT 3,4 trang 161
IV. Rút kinh nghiệm: