A. MỤC TIÊU BÀI HỌC.
Giúp HS:
- Cảm nhận được vẻ đẹp lãng mạn, hào hùng của nhà chí sĩ cách mạng đầu thế kỉ XX
- Thấy được những nét đặc sắc về nghệ thuật và giọng thơ tâm huyết của Phan Bội Châu.
- Giáo dục lòng yêu nước, ý thức tự cường dân tộc.
B. PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN.
- SGK Ngữ văn 11.
- Thiết kế bài học.
C. CÁCH THỨC TIẾN HÀNH.
- Đọc hiểu, đọc diễn cảm. Phân tích và bình giảng, kết hợp nêu vấn đề gợi mở, so sánh qua hình thức trao đổi, thảo luận nhóm.
- Tích hợp phân môn Làm văn, TiếngViệt, Đọc văn.
D. TIẾN TRÌNH GIỜ HỌC.
1. Ổn định tổ chức:
2. Kiểm tra bài cũ: Không
3. Bài mới.
Ngµy so¹n: 27/ 12/ 2009 TiÕt 73 lu biÖt khi XuÊt d¬ng ( Phan Béi Ch©u ) A. Môc tiªu bµi häc. Gióp HS: - C¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp l·ng m¹n, hµo hïng cña nhµ chÝ sÜ c¸ch m¹ng ®Çu thÕ kØ XX - ThÊy ®îc nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt vµ giäng th¬ t©m huyÕt cña Phan Béi Ch©u. - Gi¸o dôc lßng yªu níc, ý thøc tù cêng d©n téc. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - SGK Ng÷ v¨n 11. - ThiÕt kÕ bµi häc. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh. - §äc hiÓu, ®äc diÔn c¶m. Ph©n tÝch vµ b×nh gi¶ng, kÕt hîp nªu vÊn ®Ò gîi më, so s¸nh qua h×nh thøc trao ®æi, th¶o luËn nhãm. - TÝch hîp ph©n m«n Lµm v¨n, TiÕngViÖt, §äc v¨n. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. æn ®Þnh tæ chøc: 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 3. Bµi míi. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Yªu cÇu cÇn ®¹t * Ho¹t ®éng 1. HS ®äc tiÓu dÉn SGK. Tãm t¾t ý. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. - PhÇn tiÓu dÉn SGK tr×nh bµy nh÷ng néi dung chÝnh nµo? *Ho¹t ®éng 2. GV híng dÉn 3 HS ®äc v¨n b¶n theo 3 phÇn. Sau ®ã nhËn xÐt vµ híng dÉn HS ®èi chiÕu phÇn dÞch th¬ víi phÇn dÞch nghÜa vµ phiªn ©m ®Ó bíc ®Çu hiÓu néi dung v¨n b¶n.( c©u 6-8) * Ho¹t ®éng 3. Trao ®æi th¶o luËn nhãm. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. - Nhãm 1. §äc hai c©u ®Ò vµ cho biÕt quan niÖm vÒ chÝ lµm trai cña t¸c gi¶ ®îc béc lé nh thÕ nµo? - C«ng danh nam tö cßn v¬ng nî Luèng thÑn tai nghe chuyÖn Vò HÇu ( Ph¹m Ngò L·o ) - ChÝ lµm trai Nam B¾c §«ng T©y Cho phØ søc vÉy vïng trong bèn bÓ - Lµm trai ®øng ë trong trêi dÊt Ph¶i cã danh g× víi nói s«ng ( NguyÔn C«ng trø ) - Nhãm 2. §äc hai c©u thùc vµ cho biÕt ý thøc tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n cña t¸c gi¶ ®îc béc lé nh thÕ nµo? - Nhãm 3. §äc hai c©u luËn vµ cho biÕt th¸i ®é cña t¸c gi¶ tríc t×nh c¶nh níc mÊt nhµ tan? - Nhãm 4. §äc hai c©u kÕt vµ ph©n tÝch kh¸t väng, t thÕ lªn ®êng cña nhµ chÝ sÜ c¸ch m¹ng? * Ho¹t ®éng 4. GV híng dÉn HS tæng kÕt. §äc ghi nhí SGK. I. tiÓu dÉn. (1867-1940) 1/ Tác giả: - Phan Bội Châu tên là Phan Văn San (1867 - 1940), hiệu Sào Nam, người huyện Nam Đàn, anh Nghệ An, đậu giải nguyên năm 1990. - Trước năm 1905, ông hoạt động cách mạng trong nước, 1905-1925 hoạt động cách mạng ở nước ngoài. Ông lập hội Duy Tân, phong trào Dông Du, Việt Nam Quang Phục hội. Năm 1952 bị thực dân Pháp giam lỏng ở Huế cho đến lúc mất. - PBC vừa là một lãnh tụ cách mạng, vừa là nhà văn lớn. Thơ văn của ông là lời tâm huyết chứa chan lòng yêu nước, là vũ khí tuyên truyền vận động cách mạng sắc bén. - Tác phẩm tiêu biểu: Hải ngoại huyết thư, Ngục trung thư, Trùng Quang tâm sử... 2/ Bài thơ: a) Hoàn cảnh sáng tác: Năm 1905, trước lúc lên đường sang Nhật Bản, ông làm bài thơ này để từ giã bạn bè, đồng chí. b) Chủ đề: Bài thơ thể hiện quyết tâm ra đi tìm đường cứu nước, thực hiện lý tưởng cao cả vì dân vì nước của PBC. c) Bố cục: (như phần đọc hiểu) II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN: 1/ Hai câu đề: Là tuyên ngôn về chí làm trai: “Làm trai phải ở trên đời ® điều kỳ lạ, việc lạ ® sự nghiệp phi thường Há để càn khôn tự chuyển dời.” - Câu thơ đầu bộc lộ chí làm trai vốn là một lí tưởng nhân sinh trong thời đại phong kiến: đã là trang nam nhi thì phải tạo dựng sự nghiệp phi thường để lưu danh thiên cổ. chí làm trai phải gắn với sự nghiệp cứu nước giải phóng quê hương ® tư tưởng tiến bộ của PBC. - Câu thứ hai: Tầm vóc của con người trong vũ trụ : Sống không tầm thường, không thụ động ® sống tích cực. Phải tự mình xoay chuyển đất trời, xoay chuyển tình thế, quyết định thời cuộc, thực hiện khát vọng lớn lao. Þ Giọng thơ rắn rỏi + nhịp 2/4 rồi 4/2 ® ý tưởng táo bạo bạo, một quyết tâm cao và niềm tự hào của đông nam nhi 2/ Hai câu thực: Ý thức trách nhiệm cá nhân giữa cuộc đời: “Trong khoảng trăm năm cần có tớ, Sau này muôn thuở, há không ai?” - Dịch nghĩa: Trong cuộc đời trăm năm phải có ta. Chẳng lẽ nghìn năm sau trong lịch sử dân tộc không có ai để lại tên tuổi hay sao? - Nguyên tắc: “hữu ngã” ® “có ta”, bản dịch: “tớ” ® sự trẻ trung, hóm hỉnh ® thái độ hăm hở của nhân vật trữ tình ra đi tìm đường cứu nước. - Câu hỏi tu từ ® niềm tự hào lớn lao + lời giục giã những người có ý chí lớn lao phải biết nắm lấy thời cơ hành động để tự khẳng định mình. - Nghệ thuật bình đối : “bách niên” >< “thiên tải” ® sự tương phản giữa cái hữu hạn của đời người với cái vô hạn của lịch sử ® khẳng định vai trò của cá nhân đối với lịch sử: kẻ làm trai phải sẵn sàng gánh vác mọi trách nhiệm mà đất nước giao phó. Þ Giọng thơ đĩnh đặc, rắn rỏi thể hiện một cái “tôi “ tích cực, một cái “tôi” trách nhiệm cao cả với khát vọng và quyết tâm cao trong buổi lên đường cứu nước. 3/ Hai câu luận: Quan niệm sống đúng, sống đẹp của kẻ sĩ trước thời cuộc: “Non sông đã chết, sống thêm nhục, Hiền thánh còn đâu, học cũng hoài!” - Thủ pháp nhân hóa: “non sông đã chết” ® giang sơn nữ một sinh mệnh có hồn. Đất nước mất chủ quyền thì con người cũng không yên ổn. Nỗi nhục lớn xuất phát từ chỗ con người trở thành nô lệ ® PBC thức tỉnh, cổ vũ lòng yêu nước của nhân dân. - Theo PBC, buổi nước mất nhà tan, sách vở thánh hiền cũng chẳng có ích gì, có nấu sử sôi kinh thì cũng trở nên vô nghĩa. Ông đặt sự nghiệp giải phóng lên hàng đầu, kêu gọi xếp bút nghiên, cầm lấy gươm súng dành lại nước nhà và kêu gọi từ bỏ lối học cũ ® Tư tưởng mới mẻ này xuất phát từ tinh thần dân tộc, nhiệt huyết cứu nước của PBC. Þ Nhịp thơ 4/3 + phép đối chuẩn ® thái độ quyết liệt của PBC trước tình cảnh đất nước và những tín điều xưa cũ 4/ Hai câu kết: Khát vọng hành động và tư thế buổi lên đường: "Muốn vượt bể Đông theo cánh gió, Muôn trùng sóng bạc tiễn ra khơi” - Không gian : biển Đông rộng lớn có thể sánh với chí lớn của nhà cách mạng. Câu thơ là sự hăm hở của người ra đi qua khát vọng muốn vượt theo cánh gió dài trên biển rộng để thực hiện lí tưởng cách mạng của mình. - Lối nói nhân hóa: “sóng bạc tiễn ra khơi” ® trách nhiệm đè nặng trên vai nhưng tâm hồn thanh thản, thả sức cho ước mà bay cao, bay xa. - Hình tượng thơ: vừa kì vĩ ; vừa lãng mạn, thơ mộng: những cánh gió dài và ngàn con sóng bạc cùng cùng lúc như bay lên (nhất tề phi) chắp cánh cho những khát vọng cao đẹp của PBC. Þ Hai câu thơ thể hiện quyết tâm cao trong buổi lên đường thực hiện ý chí lớn laolàm nên nghiệp lớn. III. TỔNG KẾT: 1/ Nghệ thuật: - Thể thơ thất ngôn bát cú luật bằng truyền đạt trọn vẹn hoài bão, khát vọng của con người có chí lớn PBC. - Bài thơ mang một giọng điệu rất riêng: hăm hở, đầy nhiệt huyết. - Ngôn ngữ thơ bình dị mà có sức lay động mạnh mẽ . . . 2/ Nội dung: - Bài thơ chứa đựng nội dung tư tưởng lớn lao: làm trai phải “xoay chuyển vũ trụ” và có trách nhiệm với non sông đất nước. Qua đây ta thấy được lòng yêu nước mãnh liệt và chí làm trai hăm hở nhiệt tình của PBC. - “Lưu biệt khi xuất dương” là một tác phẩm có giá trị giáo dục to lớn đối với thanh niên nhiều thế hệ . 4. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc thuéc lßng bµi th¬. DiÔn xu«i. N¾m néi dung bµi häc. - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh. ************************************** Ngµy so¹n: 29/ 12/ 2009. TiÕt 74. NghÜa cña c©u. A. Môc tiªu bµi häc. Gióp HS: - N¾m ®îc nh÷ng néi dung c¬ b¶n vÒ hai thµnh phÇn nghÜa cña c©u. - NhËn d¹ng vµ ph©n tÝch ®ù¬c hai thµnh phÇn nghÜa cña c©u. - RÌn kÜ n¨ng ®Æt c©u vµ diÔn ®¹t ®îc néi dung cÇn thiÕt cña c©u phï hîp víi ng÷ c¶nh. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - SGK Ng÷ v¨n 11. - ThiÕt kÕ bµi häc. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh. - §äc hiÓu, ph©n tÝch, kÕt hîp nªu vÊn ®Ò gîi më, so s¸nh qua h×nh thøc trao ®æi, th¶o luËn nhãm. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. æn ®Þnh tæ chøc: 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 3. Bµi míi. Ho¹t ®éng cña GV - HS Yªu cÇu cÇn ®¹t * Ho¹t ®éng 1. HS ®äc môc 1 SGK vµ tr¶ lêi c©u hái. GV ®Þnh híng vµ chuÈn x¸c kiÕn thøc. - So s¸nh c¸c cÆp c©u ? - Tõ sù sã s¸nh trªn em rót ra nhËn ®Þnh g×? * Ho¹t ®éng 2. HS ®äc môc II SGK vµ ph©n tÝch nh÷ng biÓu hiÖn cña nghÜa sù viÖc. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. * Ho¹t ®éng 3. . - NghÜa t×nh th¸i lµ g× ? - C¸c trêng hîp biÓu hiÖn cña nghÜa t×nh th¸i? * Ho¹t ®éng 4. LuyÖn tËp. Th¶o luËn nhãm. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. GV nhËn xÐt vµ cho ®iÓm. - Nhãm 1: Bµi tËp 1 - 4 c©u ®Çu - Nhãm 2: Bµi tËp 1- 4 c©u cuèi - Nhãm 3: Bµi tËp 2. - Nhãm 4: Bµi tËp 3. I. Hai thµnh phÇn nghÜa cña c©u. 1. Kh¶o s¸t bµi tËp. + cÆp c©u a1/ a2 ®Òu nãi ®Õn mét sù viÖc. C©u a1 cã tõ h×nh nh: Cha ch¾c ch¾n. C©u a2 kh«ng cã tõ h×nh nh: thÓ hiÖn ®é tin cËy cao. + cÆp c©u b1/ b2 ®Òu ®Ò cËp ®Õn mét sù viÖc. C©u b1 béc lé sù tin cËy. C©u b2 chØ ®Ò cËp ®Õn sù viÖc. 2. KÕt luËn. - Mçi c©u thêng cã hai thµnh phÇn nghÜa: Thµnh phÇn nghÜa sù viÖc vµ thµnh phÇn nghÜa t×nh th¸i. - C¸c thµnh phÇn nghÜa cña c©u thêng cã quan hÖ g¾n bã mËt thiÕt. Trõ trêng hîp c©u chØ cã cÊu t¹o b»ng tõ ng÷ c¶m th¸n. II. NghÜa sù viÖc. - NghÜa sù viÖc cña c©u lµ thµnh phÇn nghÜa øng víi sù viÖc mµ c©u ®Ò cËp ®Õn. - Mét sè biÓu hiÖn cña nghÜa sù viÖc: + BiÓu hiÖn hµnh ®éng. + BiÓu hiÖn tr¹ng th¸i, tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm. + BiÓu hiÖn qu¸ tr×nh. + BiÓu hiÖn t thÕ. +BiÓu hiÖn sù tån t¹i. + BiÓu hiÖn quan hÖ. - NghÜa sù viÖc cña c©u thêng ®îc biÓu hiÖn nhê nh÷ng thµnh phÇn nh chñ ng÷, vÞ ng÷, tr¹ng ng÷, khëi ng÷ vµ mét sè thµnh phÇn phô kh¸c. III. NghÜa t×nh th¸i. 1. NghÜa t×nh th¸i lµ g×? - NghÜa t×nh th¸i biÓu hiÖn th¸i ®é, sù ®¸nh gi¸ cña ngêi nãi ®èi víi sù viÖc hoÆc ®èi víi ngêi nghe. 2. C¸c trêng hîp biÓu hiÖn cña nghÜa t×nh th¸i. a/ Sù nh×n nhËn ®¸nh gi¸ vµ th¸i ®é cña ngêi nãi ®èi víi sù viÖc ®îc ®Ò cËp ®Õn trong c©u. Kh¼ng ®Þnh tÝnh ch©n thùc cña sù viÖc Pháng ®o¸n sù viÖc víi ®é tin cËy cao hoÆc thÊp. §¸nh gi¸ vÒ møc ®é hay sè lîng ®èi víi mét ph¬ng diÖn nµo ®ã cña sù viÖc. §¸nh gi¸ sù viÖc cã thùc hay kh«ng cã thùc ®· x¶y ra hay cha x¶y ra. Kh¼ng ®Þnh tÝnh tÊt yÕu, sù cÇn thiÕt hay kh¶ n¨ng cña sù viÖc. b/ T×nh c¶m, th¸i ®é cña ngêi nãi ®èi víi ngêi nghe. T×nh c¶m th©n mËt, gÇn gòi. Th¸i ®é bùc tøc, h¸ch dÞch. Th¸i ®é kÝnh cÈn. IV. LuyÖn tËp. Bµi tËp 1. NghÜa sù viÖc NghÜa t×nh th¸i a. N¾ng Ch¾c: Pháng ®o¸n ®é tin cËy cao b. ¶nh cña mî Du vµ th»ng Dòng Râ rµng lµ: Kh¼ng ®Þnh sù viÖc c. c¸i g«ng ThËt lµ: Th¸i ®é mØa mai d. GiËt cíp, m¹nh v× liÒu ChØ: nhÊn m¹nh; ®· ®µnh: MiÔn cìng. Bµi tËp 2. Nãi cña ®¸ng téi: Rµo ®ãn ®a ®Èy. Cã thÓ: Phãng ®o¸n kh¶ n¨ng Nh÷ng: §¸nh gi¸ m¾c ®é( tá ý chª ®¾t). Kia mµ: Tr¸ch mãc( tr¸ch yªu, nòng nÞu ) Bµi tËp 3. c©u a: H×nh nh c©u b: DÔ c©u c: TËn + Bµi tËp1(PhÇn thùc hµnh) - c©u 1: Sù viÖc - c©u 2: Sù vÞªc - ®Æc ®iÓm - c©u 3: Sù viÖc - qu¸ tr×nh - c©u 4: Sù viÖc - qu¸ tr×nh - c©u 5: Tr¹ng th¸i - ®Æc ®iÓm - c©u 6: §Æc ®iÓm - t×nh th¸i - c©u 7: T thÕ - c©u 8: Sù viÖc - hµnh ®éng 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - N¾m néi dung bµi häc. - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh. Ngày soạn 30/12/2009 Tiết 75 BÀI VIẾT SỐ 5 I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp HS Biết vận dụng các thao tác lập luận đã học(phân tích, so sánh) để làm một bài NLXH. Biết trình bày và diễn đạt nội dung bài viết một cách sáng sủa, đúng quy cách. II. PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN: Sách giáo khoa Ngữ văn 11 Sách giáo viên Ngữ văn 11. III. CÁCH THỨC TIẾN HÀNH: GV tổ chức giờ dạy theo cách kết hợp các phương phá ... ©u hái tu tõ Èn chøa mét nçi mong chê tha thiÕt, ®ång thêi còng chøa ®Çy nçi phÊp pháng hoµi nghi. àKh«ng gian mªnh m«ng cã ®ñ c¶ giã, m©y, s«ng, níc, tr¨ng, hoa c¶nh ®Ñp nhng buån v« h¹n. 4.3. Khæ th¬ 3. - Chñ thÓ: §Çy kh¸t väng trong tiÕng gäi - Kh¸ch thÓ: h ¶o, nh¹t nhoµ, xa x«i. à C©u th¬ ®Çy ®am mª, håi hép, ngìng väng, nhng hôt hÉng, xãt xa. - §iÖp tõ, ®iÖp ng÷, - Nh¹c ®iÖu s©u l¾ng vµ buån mªnh mang. - C©u hái löng l¬ nöa nghÑn ngµo, nöa tr¸ch mãc, à Ch©n dung néi t©m cña t¸c gi¶: Khao kh¸t yªu th¬ng, ®ång c¶m. - §¹i tõ phiÕm chØ : ai / t×nh ai ? à C©u th¬ cuèi dêng nh chÝnh lµ c©u tr¶ lêi cho c©u th¬ thø nhÊt. III. Tæng kÕt. Khæ 1. Khæ 2 ThÕ giíi thùc -Thêi gian: b×nh minh Kh«ng gian: MiÖt vên àkhung c¶nh t¬i s¸ng, Êm ¸p, hµi hoµ gi÷a con ngêi vµ thiªn nhiªn. ThÕ giíi méng - Thêi gian: ®ªm tr¨ng - Kh«ng gian: trêi, m©y, s«ng, níc àkhung c¶nh u buån, hoang v¾ng, chia l×a ThÕ giíi ¶o. Thêi gian: kh«ng x¸c ®Þnh. - Kh«ng gian: ®êng xa, s¬ng khãi. -àkhung c¶nh h ¶o Khæ 3 à Kh¸t väng yªu th¬ng, ®ång c¶m! IV. Ghi nhí. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - Häc thuéc lßng bµi th¬. - TËp b×nh c©u th¬ t©m ®¾c nhÊt. - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh. ************************* Ngµy so¹n: 8/ 1 / 2010. TiÕt 80 Thao t¸c lËp luËn b¸c bá. A. Môc tiªu bµi häc. Gióp HS: - HiÓu ®îc môc ®Ých, yªu cÇu cña thao t¸c lËp luËn b¸c bá - BiÕt vËn dông phèi hîp c¸c thao t¸c lËp luËn trong bµi v¨n nghÞ luËn. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - SGK Ng÷ v¨n 11. - ThiÕt kÕ bµi häc. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh. - §äc hiÓu, ph©n tÝch, kÕt hîp nªu vÊn ®Ò gîi më, so s¸nh qua h×nh thøc trao ®æi, th¶o luËn nhãm. - TÝch hîp ph©n m«n Lµm v¨n, TiÕngViÖt, §äc v¨n. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. æn ®Þnh tæ chøc: 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Yªu cÇu cÇn ®¹t * Ho¹t ®éng 1. HS ®äc môc I SGK vµ tr¶ lêi c©u hái. - ThÕ nµo lµ b¸c bá? B¸c bá nh»m môc ®Ých g×? - §Ó b¸c bá thµnh c«ng chóng ta cÇn nh÷ng thao t¸c nµo? * Ho¹t ®éng 2. HS ®äc môc II SGK vµ trao ®æi th¶o luËn nhãm. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. - Nhãm 1: C©u a bµi tËp 1. - Nhãm 2: C©u b bµi tËp 1. - Nhãm 3: C©u c bµi tËp 1. * Ho¹t ®éng 3. HS ®äc ghi nhí SGK * Ho¹t ®éng 4. GV tæ chøc cho HS trao ®æi, th¶o luËn nhãm lµm bµi tËp SGK. - Nhãm 1.Bµi tËp 1(a) - Nhãm 2. Bµi tËp 1(b) - Nhãm 3+4: Bµi tËp 2. I. Môc ®Ých, yªu cÇu cña thao t¸c lËp luËn b¸c bá. 1.Môc ®Ých. - Dïng lÝ lÏ vµ dÉn chøng ®Ó phñ nhËn nh÷ng ý kiÕn, nh÷ng nhËn ®Þnh sai tr¸i, nh»m b¶o vÖ ý kiÕn, nhËn ®Þnh dóng ®¾n. 2. Yªu cÇu. - CÇn ph¶i chØ ra ®îc c¸i sai hiÓn nhiªn cña c¸c chñ thÓ ph¸t ng«n( ý kiÕn, quan ®iÓm, nhËn ®Þnh..) - Dïng lÝ lÏ vµ dÉn chøng kh¸ch quan, trung thùc ®Ó b¸c bá c¸c ý kiÕn, nhËn ®Þnh sai tr¸i. - Cã th¸i ®é th¼ng th¾n, cã v¨n ho¸ tranh luËn vµ cã sù t«n träng ngêi ®èi tho¹i, t«n träng b¹n ®äc. II. C¸ch b¸c bá. 1. Kh¶o s¸t bµi tËp. - Bµi tËp 1. a/ ¤ng §inh Gia Trinh b¸c bá ý kiÕn «ng NguyÔn B¸ch Khoa cho r»ng “NguyÔn Du lµ mét con bÖnh thÇn kinh”. - B¸c bá b»ng c¸ch so s¸nh trÝ tëng tîng cña NguyÔn Du víi trÝ tëng tîng cña c¸c thi sÜ níc ngoµi. b/ ¤ng NguyÔn An Ninh b¸c bá ý kiÕn sai tr¸i cho r»ng: “TiÕng ViÖt nghÌo nµn” - B¸c bá b»ng c¸ch kh¼ng ®Þnh ý kiÕn sai tr¸i Êy kh«ng cã c¬ së, so s¸nh hai nÒn v¨n häc ViÖt – Trung ®Ó nªu c©u hái tu tõ c/ ¤ng NguyÔn Kh¾c ViÖt b¸c bá quan niÖm sai tr¸i: “T«i hót, t«i bÞ bÖnh, mÆc t«i” - B¸c bá b»ng c¸ch ph©n tÝch t¸c h¹i ®Çu ®éc m«i trêng cña nh÷ng ngêi hót thuèc l¸ g©y ra cho nh÷ng ngêi xung quanh. 2. C¸ch thøc b¸c bá. - Dïng lÝ lÏ dÉn chøng g¹t bá nh÷ng quan ®iÓm, nhËn ®Þnh sai tr¸inªu ý kiÕn ®óng ®¾n cña m×nh nh»m thuyÕt phôc ngêi ®äc. - B¸c bá b»ng nhiÒu c¸ch kh¸c nhau: b¸c bá mét luËn ®iÓm, luËn cø, sau ®ã chØ râ t¸c h¹i, nguyªn nh©n hoÆc ph©n tÝch nh÷ng kh¸i c¹nh sai lÇm Êy b»ng th¸i ®é kh¸ch quan, ®óng mùc. III. Ghi nhí. - SGK. IV. LuyÖn tËp. Bµi tËp 1. a/ B¸c bá: “ §æi cøng thµnh mÒm” cña kÎ sÜ c¬ héi cÇu an. B»ng lÝ lÏ vµ dÉn chøng. b/ B¸c bá: “ th¬ lµ nh÷ng lêi ®Ñp” - B»ng dÉn chøng cô thÓ. Bµi tËp 2. Gîi ý. - Kh¼ng ®Þnh ®©y lµ qua nniÖm sai vÒ viÖc kÕt b¹n. - Ph©n tÝch häc yÕu kh«ng ph¶i lµ thãi xÊu, mµ chØ lµ nhîc ®iÓm chñ quan hoÆc kh¸ch quan chi phèi. - Kh¼ng ®Þnh quan niÖm ®óng ®¾n lµ kÕt b¹n víi nh÷ng ngêi häc yÕu lµ tr¸ch nhiÖm vµ t×nh c¶m b¹n bÌ nh»m gióp ®ì nhau cïng tiÕn bé. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - N¾m néi dung bµi häc. - So¹n bµi tiÕp theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh. *********************** Ngµy so¹n: 21/ 2 / 2009. .TiÕt 83 LuyÖn tËp Thao t¸c lËp luËn b¸c bá. A. Môc tiªu bµi häc. - Cñng cè vµ n©ng cao hiÓu biÕt vÒ thao t¸c lËp luËn b¸c bá. - BiÕt vËn dông thao t¸c lËp luËn b¸c bá trong bµi v¨n nghÞ luËn. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - SGK Ng÷ v¨n 11. - ThiÕt kÕ bµi häc. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh. - §äc hiÓu, ph©n tÝch, kÕt hîp nªu vÊn ®Ò gîi më, so s¸nh qua h×nh thøc trao ®æi, th¶o luËn nhãm. - TÝch hîp ph©n m«n Lµm v¨n, TiÕng ViÖt, §äc v¨n. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. æn ®Þnh tæ chøc: 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 3. Bµi míi. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Yªu cÇu cÇn ®¹t * Ho¹t ®éng 1. GV híng dÉn HS gi¶i bµi tËp. Trao ®æi nhãm. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc, cho ®iÓm. - Nhãm 1. Bµi tËp 1(a) - Nhãm 2. Bµi tËp 1(b) - Nhãm 3. Bµi tËp 2. - Nhãm 4. §a ra quan niÖm ®óng ®¾n vÒ c¸ch häc m«n ng÷ v¨n? * Ho¹t ®éng 2. HS lµm bµi tËp 3 t¹i líp. GV gäi ch÷a bµi vµ nhËn xÐt cho ®iÓm. I. Híng dÉn gi¶i bµi tËp SGK. Bµi tËp 1. VÊn ®Ò b¸c bá C¸ch b¸c bá §o¹n v¨n a/ §o¹n v¨n b/ Quan niÖm sèng quÈn quanh, nghÌo nµn cña nh÷ng ngêi trë thµnh n« lÖ cña tiÖn nghi. Th¸i ®é dÌ dÆt, nÐ tr¸nh cña nh÷ng ngêi hiÒn tµi tríc v¬ng triÒu míi. Dïng lÝ lÏ vµ h×nh ¶nh so s¸nh Dïng lÝ lÏ ph©n tÝch dÓ nh¾c nhë, kªu gäi nh÷ng ngêi hiÒn tµi ra gióp níc. Bµi tËp 2. VÊn ®Ò b¸c bá C¸ch b¸c bá §o¹n v¨n a/ §o¹n v¨n b/ - Quan niÖm phiÕn diÖn. - Quan niÖm phiÕn diÖn: - Dïng lÝ lÏ vµ dÉn chøng thùc tÕ. - Dïng lÝ lÏ vµ dÉn chøng thùc tÕ. Quan niÖm ®óng ®¾n. Muèn häc tèt m«n ng÷ v¨n cÇn ph¶i: - Sèng s©u s¾c vµ cã ý thøc tÝch luü vèn sèng thùc tÕ. - Cã ®éng c¬ vµ th¸i ®é häc tËp ®óng ®¾n. - Cã ph¬ng ph¸p häc tËp phï hîp ®Ó n¾m kiÕn thøc c¬ b¶n vµ hÖ thèng. - Thêng xuyªn trau dåi kiÕn thøc qua s¸ch, b¸o, t¹p chÝ vµ thu thËp th«ng tin trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng. II. LuyÖn tËp . - Bµi tËp 3 SGK tr32. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - ¤n luyÖn lÝ thuyÕt phôc vô cho bµi viÕt sè 6. - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh. ***************************** Ngµy so¹n: 22/ 2/ 2009 TiÕt 84. Tr¶ Bµi viÕt sè 5. Ra ®Ò bµi sè 6 vÒ nhµ A. Môc tiªu bµi häc. - Gióp HS nhËn râ u, khuyÕt ®iÓm trong bµi viÕt. - Rót ra nh÷ng kinh nghiÖm vÒ viÖc vËn dông kÕt hîp c¸c thao t¸c lËp luËn trong bµi v¨n nghÞ luËn. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - Gi¸o ¸n. - Bµi lµm cña HS. C.C¸ch thøc tiÕn hµnh. - Ph¬ng ph¸p thuyÕt gi¶ng, ph©n tÝch kÕt hîp trao ®æi. - Tr¶ bµi cho HS xem kÕt qu¶. Kh¾c phôc lçi viÕt. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng. 3. Bµi míi. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Yªu cÇu cÇn ®¹t. Ho¹t ®éng 1. GV nhËn xÐt nh÷ng u ®iÓm, nhîc ®iÓm bµi viÕt. §¸nh gi¸ kÕt qu¶. * Ho¹t ®éng 2. GV ch÷a ®Ò theo ®¸p ¸n thang ®iÓm. I. Tr¾c nghiÖm. II. Tù luËn. * Yªu cÇu vÒ kiÕn thøc. Häc sinh cã thÓ cã nh÷ng c¸ch tr×nh bµy kh¸c nhau nhng bµi viÕt cÇn ®¶m b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau: * Ho¹t ®éng 3. Ra ®Ò vÒ nhµ. HÑn lÞch thu bµi. GV ®Þnh híng c¸ch lµm bµi cho HS. Yªu cÇu viÕt bµi. KiÓu bµi nghÞ luËn x· héi. Bè côc 3 phÇn râ rµng. C¸c thao t¸c lËp luËn cÇn sö dông: Ph©n tÝch, so s¸nh, b¸c bá. T liÖu :Vèn sèng thùc tÕ. 1. NhËn xÐt chung. * ¦u ®iÓm. - Nh×n chung c¸c em hiÓu ®Ò, biÕt c¸ch triÓn khai ý. N¾m ®îc néi dung yªu cÇu ®Ò bµi. - PhÇn tr¾c nghiÖm hÇu hÕt lµm ®îc 5 c©u hái ( Cã .... b¹n lµm ®óng 100%). - PhÇn tù luËn viÕt t¬ng ®èi ®óng yªu cÇu ®Ò Kh«ng l¹c ®Ò. * Nhîc ®iÓm. - Bµi viÕt cha më réng, cha bµy tá ®îc c¶m nhËn cña m×nh mét c¸ch cô thÓ vµ râ rµng. §«i khi cßn sa ®µ ph©n tÝch nh©n vËt - DiÔn ®¹t ®«i chç cßn chung chung, mê nh¹t. - Cha biÕt triÓn khai ý, cã bµi viÕt hÇu nh chØ míi dõng l¹i ë d¹ng tãm t¾t néi dung v¨n b¶n. * KÕt qu¶. - §iÓm 7: - §iÓm 8 - §iÓm 6,5 - 6,75: - §iÓm 5- 6,25: - §iÓm díi 5 : 2. Ch÷a ®Ò. A. Tr¾c nghiÖm. C©u 1 C©u 2 C©u 3 C©u 4 C©u 5 C©u 6 1-b, 2-c 3-d, 4-a D. A A+D: s B+C: ® C A+B+C: ® D: s B. Tù luËn. - Häc sinh cã thÓ cã nh÷ng c¸ch tr×nh bµy kh¸c nhau nhng bµi viÕt cÇn ®¶m b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau: - Nãi râ cuéc ®êi ChÝ PhÌo qua c¸c giai ®o¹n: + Tõ mét anh ChÝ hiÒn lµnh, khoÎ m¹nh, bÞ B¸ KiÕn ®Èy ®i ë tï oan 7 - 8 n¨m trêi. + ChÕ ®é nhµ tï ®· biÕn ChÝ trë thµnh con quØ d÷ cña lµng Vò §¹i. + Sau khi ra tï, ChÝ PhÌo bÞ tha ho¸ c¶ nh©n h×nh lÉn nh©n tÝnh. - MÆc dÇu bÞ tíc ®o¹t quyÒn lµm ngêi l¬ng thiÖn nhng ChÝ PhÌo vÉn cha mÊt hÕt nh©n tÝnh: + Nhê t×nh yªu méc m¹c ch©n thµnh cña ThÞ Në. + Nhê sù ch¨m sãc bëi bµn tay mét ngêi ®µn bµ. + Nhê h¬ng vÞ b¸t ch¸o hµnh ThÞ Në nÊu cho ChÝ PhÌo ¨n lóc èm. - ChÝ PhÌo thøc tØnh, nhËn ra ©m thanh cuéc sèng, khao kh¸t hoµn l¬ng. - Nguyªn nh©n dÉn ®Õn sù tha ho¸ cña ChÝ PhÌo. - ChÝ PhÌo lµ n¹n nh©n cña bän ®Þa chñ, cêng hµo ë n«ng th«n ViÖt Nam tríc c¸ch m¹ng th¸ng T¸m. - Kh¼ng ®Þnh gi¸ trÞ nh©n ®¹o cña t¸c phÈm th«ng qua vÎ ®Ñp kh¸t väng hoµn l¬ng cña nh©n vËt ChÝ PhÌo. 3. Ra ®Ò bµi viÕt sè 6 vÒ nhµ. - Anh(chÞ) h·y tr×nh bµy suy nghÜ cña m×nh vÒ “bÖnh thµnh tÝch” – mét “c¨n bÖnh” g©y t¸c h¹i kh«ng nhá ®èi víi sù ph¸t triÓn cña x· héi hiÖn nay. a/ Yªu cÇu kiÕn thøc. - Thµnh tÝch lµ g× ? + KÕt qu¶, thµnh tÝch xuÊt s¾c ®¹t ®îc ®èi víi mét c«ng vÞªc cô thÓ sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh. - BÖnh thµnh tÝch lµ g×? + ViÖc b¸o c¸o kh«ng ®óng sù thËt vÒ kÕt qu¶ lµm viÖc, lµm ®îc Ýt hoÆc kh«ng lµm ®îc nhng b¸o c¸o bÞa ®Æt lµ nhiÒu “ lµm th× l¸o b¸o c¸o th× hay” - C¨n bÖnh nµy kh«ng chØ lõa dèi cÊp trªn mµ cßn lõa dèi x· héi, lõa dèi chÝnh b¶n th©n m×nh, g©y ra mét thãi xÊu lµ chñ quan, tù m·n mét c¸ch v« lèi à C¸ch kh¾c phôc lµ t«n träng sù thËt, nghiªm kh¾c víi b¶n th©n m×nh, cã l¬ng t©m vµ tr¸ch nhiÖm khi lµm viÖc. b/ Thang ®iÓm. - §iÓm 10: §¶m b¶o ®µy ®ñ c¸c ý trªn. bµi viÕt râ rµng bè côc, diÔn ®¹t lu lo¸t, hµnh v¨n trong s¸ng, cã vèn sèng phong phó. Kh«ng sai lçi c©u, chÝnh t¶. - §iÓm 8: DiÔn ®¹t tèt, ®¶m b¶o t¬ng ®èi ®Çy ®ñ c¸c ý trªn, c¸c ý cha thùc sù l«gÝc, cßn m¾c mét vµi lçi nhá. - §iÓm 6: §¶m b¶o ®îc mét nöa ý trªn. DiÔn ®¹t t¬ng ®èi lu lo¸t, cßn m¾c mét sè lçi. - §iÓm 4 : bµi viÕt cã ý nhng diÔn ®¹t lén xén. Cha râ bè côc, sai lçi chÝnh t¶ nhiÒu. - §iÓm 2 : Cha biÕt c¸ch tr×nh bµy mét bµi v¨n, c¸c ý lén xén, thiÕu l«gÝc, sai nhiÒu lçi chÝnh t¶. - §iÓm 0 : Kh«ng tr×nh bµy ®îc ý nµo, bµi viÕt linh tinh, hoÆc bá giÊy tr¾ng. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - TËp trung lµm bµi trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh kh«ng ph©n t¸n t tëng. - X¸c ®Þnh râ yªu cÇu néi dung, lµm bµi ®óng híng. - Nép bµi ®óng thêi gian qui ®Þnh *****************************
Tài liệu đính kèm: