Giáo án môn Tin học khối 11 - Bài 14: Kiểu dữ liệu tệp + Bài 15: Thao tác với tệp

§14. KIỂU DỮ LIỆU TỆP
§15. THAO TÁC VỚI TỆP
I. MỤC TIÊU:
- Biết khái niệm và vai trò của kiểu tệp,biết hai cách phân loại tệp: theo cách tổ chức dữ liệu và theo cách truy cập, hiểu bản chất của tệp văn bản.
- Biết các thao tác làm việc với tệp:gắn tên cho biến tệp, mở tệp, đọc/ghi tệp, đóng tệp.
- Biết cách khai báo và các thao tác cơ bản với tệp văn bản.
II. PHÂN TIẾT:
	- Tiết 37 : Lý thuyết.
III. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC:
TIẾT 37
A. Ổn định lớp:
B. Bài cũ : 
C. Bài mới:
Hoạt động 1 : Tìm hiểu bài bài 13
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
H1: Các dữ liệu trong các kiểu dữ liệu ở chương trước ta sử dụng được lưu trữ ở đâu? Từ đó dẫn dắt đến kiểu dữ liệu tệp.
H2: Kiểu dữ liệu tệp có những đặc điểm khác biệt so với các kiểu dữ liệu đã học? Từ đó nắm được vài trò của kiểu dữ liệu tệp.
H3:Yêu cầu HS nghiên cứu SGK và cho biết có mấy loại tệp?
GV phát vấn HS để hiểu bản chất của nó. 
H4: 
- Bộ nhớ RAM.
- Không mất dữ liệu khi tắt máy.
- Dung lượng dữ liệu lớn.
- Nghiên cứu và trả lời.
- Biết bản chất của tệp văn bản.
1.Vai trò của tệp
Một số đặ điểm của kiểu dữ liệu tệp:
- Dữ liệu kiểu tệp được lưu trữ lâu dài ở bộ nhớ ngoài và không bị mất khi tắt nguồn điện.
- Lượng dữ liệu lưu trữ trên tệp có thể rất lớn và chỉ phụ thuộc vào dung lượng đĩa.
2. Phân loại tệp và thao tác với tệp
- Xét theo cách tổ chức dữ liệu có thể phân tệp thành hai loại: tệp văn bản và tệp cấu trúc. 
- Xét theo truy cập dữ liệu có thể phân tệp thành hai loại: tệp truy cập tuần tự và tệp truy cập trực tiếp. 
- Hai thao tác cơ bản đối với tệp là ghi dữ liệu vào tệp và đọc dữ liệu từ tệp.
Hoạt động 1 : Tìm hiểu bài bài 14
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
H1: Nêu cú pháp khai báo biến tệp văn bản trong Pascal.Sau đó yêu cầu HS cho ví dụ.
H2: Giới thiệu các thao tác với tệp văn bản và yêu cầu HS cho ví dụ minh họa.
H3: Củng cố thao tác với tệp bằng sơ đồ hình 16 (phát vấn HS trả lời)
- Quan sát cú pháp và cho ví dụ:
var A,B,C ; text;
- Quan sát, suy nghĩ và trả lời.
1. Khai báo
var : text;
VD:
var tep1, tep2 : text;
2. Thao tác với tệp
a) Gắn tên tệp
Gắn tên tệp với biến tẹâp bằng thủ tục:
assign (,);
VD: assign (tep1,Baitap.Pas);
a) Mở tệp
- Câu lệnh dùng thủ tục mở tệp để ghi dữ liệu vào tệp:
rewrite ();
VD: rewrite (tep1); 
- Câu lệnh dùng thủ tục mở tệp để đọc dữ liệu từ tệp:
reset ();
VD: reset (tep2);
c) Đọc/ghi tệp văn bản
- Câu lệnh dùng thủ tục đọc dữ liệu từ tệp:
read(, );
Hoặc
readln(, );
- Câu lệnh dùng thủ tục ghi dữ liệu vào tệp:
write(, );
Hoặc
writeln(, );
VD:
var tep1, tep2 : text;
rewrite (tep1); read(tep1, x,y,z);
reset (tep2); writeln(tep2, ‘N=’, length(S));
Chú ý :
- Hàm eof(); trả về giá trị true nếu con trỏ tệp đang chỉ cuối tệp.
- Hàm eoln(); trả về giá trị true nếu con trỏ tệp đang chỉ cuối dòng.
c) Đóng tệp
Câu lệnh dùng thủ tục đóng tệp:
close(<biến tệp);
VD: close(tep1); close(tep2);
	D.Củng cố và dặn dò:
- Nắmkhái niệm và vai trò của kiểu tệp,biết hai cách phân loại tệp, khai báo biến tệp văn bản và các thao tác :gắn tên cho biến tệp, mở tệp, đọc/ghi tệp, đóng tệp 
- Về học bài và xem trước bài 16.