Giáo án dạy Ngữ văn 11 tiết 97, 98: Người trong bao A.P Sê- Khốp

Tieát: 97 - 98.
Ngaøy soaïn:. 
Ngày dạy:.
NGƯỜI TRONG BAO.
 A.P Sê- Khốp
I. MỤC TIÊU.
 - Giúp học sinh hiểu được sự phê phán sâu sắc của nhà văn đối với lối sống thu mình vào trong bao của một bộ phận trí thức Nga cuối thế kỉ XIX. Thấy được những nét đặc sắc về nghệ thuật của tác phẩm.
- Rèn luyện kĩ năng đọc –hiểu một văn bản truyện.
- Có cách sống đúng đắn, phù hợp.
II.PHƯƠNG PHÁP
III. PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN:
IV. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC 
 1. Kieåm tra baøi cũ . 
 Đọc thuộc lòng bài thơ số 28 của Ta- go. Qua bài thơ tác giả muốn nói điều gì về tình yêu đôi lứa?
 2.Giảng bài mới:
TL
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Mục tiêu cần đạt
10
Hoạt động 1: Hướng dẫn đọc- hiểu khái quát.
GV: Gọi học sinh đọc tiểu dẫn SGK, sau đó giúp học sinh tóm tắt vài nét về tác giả.
GV: Giới thiệu về truyện ngắn Người trong bao chú ý các khía cạnh:
- Thời gian sáng tác.
- Bối cảnh xã hội nước Nga lúc tác phẩm ra đời.
- Giá trị độc đáo của truyện.
GV: Em đã đọc văn bản ở nhà, vậy hãy thử xác định bố cục của truyện?
Hoạt động 1 HS Đọc tiểu dẫn SGK và tóm tắt theo gợi ý của giáo viên.
HS: Dựa vào SGK tìm hiểu thêm.
HS: Đọc văn bản, thảo luận, nêu cách chia bố cục.
- Mở truyện: Cuộc trò chuyện giữa I – van I –va- nứt và Bu-rơ-kin tại nhà kho.
- Thân truyện: Kể về cuộc đời và tính cách của Bê-li-cốp.
- Kết truyện: Nhận xét của bác sĩ thú y I-van I- va – nứt- người nghe chuyện.
I. Tìm hiểu chung
1.Tác giả. 
- An- tôn Páp-lô- vích- Sê- khốp( 1860- 1904) là nhà văn Nga kiệt xuất có nhiều cống hiến cho nền văn học Nga và hoạt động xã hội, giáo dục, văn hóa,
- Là đại biểu lớn cuối cùng của chủ nghĩa hiện thực Nga.
- Sê- khốp còn là nhà cách tân thiên tài ở lĩnh vực truyện ngắn và kịch nói.
- Sự nghiệp sáng tác của Sê- khốp khá đồ sộ với hơn 500 truyện ngắn và truyện vừa.Từ những cốt truyện rất giản dị, tác phẩm của Sê-khốp thường đặt ra nhiều vấn đề có ý nghĩa xã hội to lớn, ý nghĩa nhân bản sâu xa.
 2.Tác phẩm:
- Truyện được sáng tác trong thời gian nhà văn dưỡng bệnh ở thành phố I-an-ta trên bán đảo Grưm, Biển Đen.
-Bối cảnh tác phẩm là xã hội Nga đang ngạt thở trong bầu không khí chuyên chế nặng nề cuối thế kỉ XIX.
- Đây là một trong ba truyện ngắn có chung chủ đề phê phán lối sống tầm thường, dung tục tiểu tư sản, lối sống của một kiểu người trí thức trong xã hội Nga những năm cuối thế kỉ XIX: Khóm phúc bồn tử, Một chuyện tình yêu, Người trong bao.
75
Hoạt động 2: Hướng dẫn đọc- hiểu chi tiết.
GV:Nhân vật Bê-li-cốp được tác giả khắc họa như thế nào?
Chân dung?
Tính cách.
Lối sống?
GV: Lối sống và con người Bê-li-cốp đã ảnh hưởng đến tinh thần và hoạt động của các giáo viên và người dân thành phố ra sao?
GV: Ý nghĩa khái quát và điển hình của hình tượng nhân vật Bê-li-cốp được thể hiện như thế nào?
GV: Hình ảnh cái bao mang ý nghĩa biểu tượng ra sao? Hãy khái quát chủ đề tư tưởng của truyện ngắn Người trong bao?
GV: Em hãy nhận xét những đặc sắc về nghệ thuật của tác phẩm: Ngôi kể, giọng kể, xây dựng nhân vật, biểu tượng?
GV: Cho học sinh thảo luận về ý nghĩa thời sự của truyện Người trong bao.
GV: Gọi một học sinh đọc kĩ phần ghi nhớ SGK.
Hoạt động 2 HS Thảo luận, trả lời.
- Chân dung: Bê-li-cốp hết sức kì quái, từ cách ăn mặc, đi đứng đến ý nghĩ của hắn đều cố giấu vào trong bao.
- Tính cách: Luôn lo lắng, sợ hãi, nhút nhát, ghê sợ tất cả,
- Lối sống:Sống theo những thông tư, chỉ thị một cách máy móc, giáo điều.
HS: Thảo luận trả lời.
 Lối sống đó đã ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống và tinh thần của những giáo viên trong trường và cả người dân thành phố.
HS: Thảo luận, phát biểu. 
 Điển hình cho một kiểu người, một hiện tượng xã hội đã và đang tồn tại trong đời sống của một bộ phận trí thức Nga.
HS: Thảo luận, phát biểu và khái quát chủ đề tư tưởng của truyện.
HS: Thảo luận, trả lời, liên hệ với lối sống lập dị của một số người hiện nay.
HS: Đọc ghi nhớ SGK.
II. Đọc- hiểu văn bản
1.Hình tượng nhân vật Bê-li-cốp.
- Chân dung Bê-li-cốp dần dần hiện lên qua cách miêu tả của tác giả hết sức rõ nét và kì quái.
 + Ăn mặc khác người: Tất cả đều để trong bao,mang bao, cho vào bao,
 + Đi đứng khác đời: khi ngồi trong xe ngựa thì bao giờ cũng cho kéo mui lên.
- Tính cách:Luôn nhút nhát, ghê sợ hiện tại,nhưng lại ngợi ca, tôn sùng quá khứ: 
 + Luôn lo lắng, sợ hãi, sợ tất cả.
 + Bản thân lại luôn luôn thỏa mãn, hài lòng với lối sống cổ lỗ, hủ lậu, kì quái của mình.
- Lối sống:Sống theo những thông tư, chỉ thị một cách máy móc, giáo điều,rập khuôn.
]Thỏa mãn hài lòng với lối sống cổ lổ hủ lậu kì quái ,tự nguyện tự giác tuân thủ nghiêm túc và thường xuyên lối sống trong bao "Đó là lối sống trong bao kiểu người trong bao tính cách trong bao hay người mang vỏ óc.
-Mọi người ghét y, sợ y, tránh xa y, không muốn dây với y. Bê- li- cốp là tính cách điển hình, sản phẩm sáng tạo nghệ thuật của thiên tài Sê-khốp, điển hình cho một kiểu người, một hiện tượng xã hội đã và đang tồn tại trong cuộc sống của một bộ phận trí thức Nga.
-Cái chết của Bê li cốp là 1 thủ pháp nghệ thuật đẩy tính cách nhân vật lên đến điển hình cao ,đó là một cái chết tất yếu 
-Khi còn sống mọi người sợ hãi căm ghét bị ám ảnh sâu sắc "họ thoát khỏi gánh nặng sống thoải mái"sau đó cuộc sống lại nặng nề mệt mỏi vô vị tù túng.
2.Hình ảnh cái bao - biểu tượng nghệ thuật độc đáo.
- Hình ảnh cái bao gợi cho người đọc những ý nghĩa sau:
 + Nghĩa đen: Vật dùng để bao, gói, đựng đồ vật, hàng hóa,
 + Nghĩa bóng :Lối sống và tính cách của Bê-li-cốp.
 + Nghĩa biểu trưng: Kiểu người trong bao, lối sống trong bao, một kiểu người, một lối sống đã và đang tồn tại phổ biến ở nước Nga cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX- đó cũng là một cái bao khổng lồ trói buộc, tù hãm, vây bủa, ngăn chặn tự do của mỗi người.
3. Những đặc sắc về nghệ thuật.
- Ngôi kể: Để nhân vật trong truyện (xưng tôi) tự kể, tác giả ở ngôi thứ ba: Đảm bảo cho câu chuyện vừa khách quan vừa chủ quan.
- Giọng kể: Trầm tĩnh, chậm buồn, ẩn giấu nhiều sự bức xúc, trăn trở sâu sắc.
- Xây dựng hình tượng nhân vật điển hình Bê-li-cốp.
- Xây dựng hình ảnh mang ý nghĩa biểu tượng: Cái bao.
III. Tổng kết.
 Tác giả lên án, phê phán mạnh mẽ kiểu người trong bao, lối sống trong bao và tác hại của nó đối với hiện tại và tương lai của nước Nga, đồng thời bức thiết cảnh báo và kêu gọi mọi người cần phải thay đổi cuộc sống, không thể sống tầm thường, vô vị và hủ lậu như thế mãi được.
3. Cuûng coá
4.daën doø( 1 phút): Thấy được ý nghĩa phê phán sâu sắc của tác phẩm thông qua việc khắc họa tính cách nhân vật Bê-li-cốp.
- Baøi taäp veà nhaø: Sưu tầm một vài câu ca dao, tục ngữ có nội dung gần gũi với lối sống trong bao, kiểu người trong bao.
IV. RUÙT KINH NGHIEÄM.