Chuyên đề Vật lý 11

Chuyên Đề Vật lý 11 Thân Văn Thuyết 
Trªn con ®­êng dÉn tíi thµnh c«ng kh«ng cã dÊu ch©n cña kÎ l­êi biÕng! 1
MỤC LỤC 
Chuyên đề 1: LỰC TƯƠNG TÁC TĨNH ĐIỆN ..............................................................2 
Chuyên đề 2: ĐIỆN TRƯỜNG ........................................................................................8 
Chuyên đề 3: ĐIỆN THẾ VÀ HIỆU ĐIỆN THẾ ............................................................ 13 
Chuyên đề 4: BÀI TOÁN VỀ TỤ ĐIỆN ........................................................................ 17 
Chuyên đề 5: DÒNG ĐIỆN KHÔNG 
ĐỔI22 
Chuyên đề 6: CÔNG &CÔNG SUẤT CỦA DÒNG ĐIỆN. ........................................... 31 
 ĐỊNH LUẬT ÔM CHO TOÀN MẠCH .................................................... 31 
Chuyên đề 7: ĐỊNH LUẬT ÔM CHO CÁC LOẠI ĐOẠN MẠCH ................................ 41 
Chuyên đề 8: LỰC ĐIỆN TỪ ........................................................................................ 52 
Chuyên đề 9: CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ .............................................................................. 57 
Chuyên đề 10: CÁC ĐỊNH LUẬT CƠ BẢN CỦA QUANG HÌNH HỌC ...................... 64 
Chuyên đề 11: GƯƠNG CẦU ....................................................................................... 67 
Chuyên đề 12: THẤU KÍNH ......................................................................................... 69 
Chuyên đề 13: HỆ QUANG HỌC ĐỒNG TRỤC .......................................................... 71 
Chuyên đề 14: CÁC TẬT CỦA MẮT VÀ CÁCH SỬA................................................. 77 
Chuyên đề 15: CÁC DỤNG CỤ QUANG HỌC BỔ TRỢ CHO MẮT ........................... 80 
Chuyên Đề Vật lý 11 Thân Văn Thuyết 
Trªn con ®­êng dÉn tíi thµnh c«ng kh«ng cã dÊu ch©n cña kÎ l­êi biÕng! 2
HỆ THỐNG BÀI TẬP VẬT LÝ 11 THEO CHUYÊN ĐỀ 
Chuyên đề 1: LỰC TƯƠNG TÁC TĨNH ĐIỆN 
Bài 1: Hai hạt bụi không khí ở cách nhau một đoạn R=3cm, mỗi hạt mang điện 
tích q=-9,6.10-13C. 
a. Tính lực tĩnh điện giữa hai hạt bụi. 
b. Tính số electron dư trong mỗi hạt bụi, biết điện tích mỗi electron là e=-
1,6.10-19C. 
(ĐS: a. F=9,216.10-12N; b. N=6.106) 
Bài 2: Hai quả cầu kim loại nhỏ giống nhau, mang các điện tích q1,q2 đặt trong 
không khí cách nhau một khoảng R=20cm. Chúng hút nhau bằng một lực 
F=3,6.10-4N. Cho hai quả cầu tiếp xúc nhau rồi lại đưa về khoảng cách cũ, chúng 
đẩy nhau một lực bằng F’=2,025.10-4N. Tính q1 và q2. 
(ĐS: Có 4 cặp giá trị của q1, q2 thoả mãn). 
Bài 3: Hai điện tích điểm giống nhau, đặt cách nhau đoạn a = 2cm trong không khí 
đẩy nhau một lực 10N. 
a) Tính độ lớn mỗi điện tích. 
b) Nếu đem hai điện tích trên đặt trong rượu êtylic có hằng số điện môi ε = 2,5 
cũng với khoảng cách như trên thì lực tĩnh điện là bao nhiêu? 
Bài 4: Hai điện tích điểm q1,q2 đặt trong chân không, cách nhau đoạn a. 
a) Phải thay đổi khoảng cách giữa hai điện tích đó như thế nào để lực tương 
tác giữa chúng không đổi khi nhúng chúng vào trong glyxêrin có hằng số 
điện môi ε = 56,2. 
b) Trong chân không, nếu giảm khoảng cách giữa hai điện tích đi một đoạn d 
= 5cm thì lực tương tác giữa chúng tăng lên 4 lần. Tính a. 
 (ĐS: a. CA=8cm; CB=16cm; b. q3= -8.10-8C) 
Bài 5: Hai quả cầu kim loại nhỏ, giống nhau tích điện q1, q2 đặt trong không khí, 
cách nhau đoạn R = 1m, đẩy nhau lực F1 = 1,8N. Điện tích tổng cộng của chúng là 
Q = 3.10-5C. Tính q1,q2. 
Bài 6: Hai điện tích điểm đặt trong không khí, cách nhau khoảng R=20cm. Lực 
tương tác tĩnh điện giữa chúng có một giá trị nào đó. Khi đặt trong dầu, ở cùng một 
khoảng cách , lực tương tác tĩnh điện giữa chúng giảm 4 lần. Hỏi khi đặt trong dầu, 
Chuyên Đề Vật lý 11 Thân Văn Thuyết 
Trªn con ®­êng dÉn tíi thµnh c«ng kh«ng cã dÊu ch©n cña kÎ l­êi biÕng! 3
khoảng cách giữa các điện tích phải là bao nhiêu để lực tương tác giữa chúng bằng 
lực tương tác ban đầu trong không khí.( ĐS: 10cm) 
Bài 7: Hai điện tích điểm bằng nhau đặt trong chân không, cách nhau đoạn 
R=4cm. Lực đẩy tĩnh điện giữa chúng là F=10-5N. 
a. Tìm độ lớn mỗi điện tích. (ĐS: q =1,3.10-9C) 
b. Tìm khoảng cách R1 để lực đẩy tĩnh điện giữa chúng là F1=2,5.10-6N.( ĐS: 
8cm) 
Bài 8:Electron quay quanh hạt nhân nguyên tử Hiđrô theo quỹ đạo tròn với bán 
kính R=5.10-11m 
a. Tính độ lớn lực hướng tâm đặt lên mỗi elcctron. (ĐS: F=9.10-8N) 
b. Tính vận tốc và tần số chuyển động của electron. Coi electron và hạt nhân 
nguyên tử Hiđrô tương tác theo định luật tĩnh điện. (ĐS: v=2,2.106m/s; 
n=0,7.1016s-1) 
Bài 9: Ba điện tích điểm q1=-10-7C, q2=5.10-8C, q3=4.10-8C lần lượt đặt tại A, B, C 
trong không khí. Biết AB=5cm, AC=4cm, BC=1cm. Tính lực tác dụng lên mỗi 
điện tích. 
(ĐS: F1=1,05.10-2N; F2=16,2.10-2N; F3=20,25.10-2N) 
Bài 10: Người ta đặt 3 điện tích q1=8.10-9C, q2=q3=-8.10-9C tại 3 đỉnh của tam giác 
đều ABC cạnh a=6cm trong không khí. Xác định lực tác dụng lên điện tích 
qo=6.10-9C đặt tại tâm O của tam giác. (ĐS: F nằm theo chiều từ A tới O và có 
độ lớn F=72.10-5N) 
Bài 11: Hai điện tích q1 = 8.10-8C, q2 = -8.10-8C đặt tại A,B trong không khí (AB 
= 6cm). Xác định lực tác dụng lên q3 = 8.10-8C đặt tại C nếu: 
a) CA = 4cm, CB = 2cm. 
b) CA = 4cm, CB = 10cm. 
c) CA = CB = 5cm. 
Bài 12: Hai điện tích q1 = 4.10-8C, q2 = -12,5.10-8C đặt tại A,B trong không khí, 
AB = 4cm. Xác định lực tác dụng lên q3 = 2.10-9C đặt tại C với CA vuông góc với 
AB và CA = 3cm. 
Chuyên Đề Vật lý 11 Thân Văn Thuyết 
Trªn con ®­êng dÉn tíi thµnh c«ng kh«ng cã dÊu ch©n cña kÎ l­êi biÕng! 4 
Bài 13 Hai điện tích điểm q1 = 4.10-9C và q2 = -4.10-9C đặt cố định tại hai điểm 
A và B trong chân không, cách nhau đoạn R = 4cm. Xác định lực tác dụng lên điện 
tích q3 = 8.10-9C đặt tại C nếu: 
a) CA = CB = 2cm. 
b) CA = 6cm, CB = 2cm. 
c) CA = CB = 4cm. 
Bài 14: Đặt lần lượt 3 điện tích q1 = 4µC; q2 = -q3 = 3µC tại 3 đỉnh A, B, C của 
tam giác vuông tại A có AB = AC = 6cm. Xác định lực điện tác dụng lên điện tích 
q1. 
Bài15: Hai điện tích điểm q1 = 16µC và q2 = -64µC lần lượt đặt tại hai điểm A,B 
trong không khí cách nhau1m.Xác định lực tổng hợp tác dụng lên điện tích q0 = 
4µC khi q0 đặt tại M với: 
a) AM = 60cm; BM = 40cm. 
b) AM = 60cm; BM = 80cm. 
c) AM = BM = 60cm. 
Bài 16: Ba quả cầu nhỏ mang điện tích q1 = -6µC, q2 = 2µC, q3 = 0,1µCđặt theo 
thứ tự trên một đường thẳng nhúng trong nước nguyên chất có hằng số điện môi ε 
= 81. Khoảng cách giữa các quả cầu là r12 = 40cm, r23 = 60cm.Tính lực tổng hợp 
tác dụng lên mỗi quả cầu? 
Bài 17: Ba điện tích điểm q1=27.10-8 C, q2=64.10-8C, q3=-10-7C đặt trong không 
khí tại 3 đỉnh tam giác ABC vuông góc tại C. Cho AC=30cm, BC=40cm. Xác định 
vectơ lực tác dụng lên q3 
(ĐS: 3F đặt tại C hướng về trung điểm AB có độ lớn F3=45.10
-4N) 
Bài 18: Có 6 điện tích q bằng nhau đặt trong không khí tại 6 đỉnh lục giác đều cạnh 
a. Tìm lực tác dụng lên mỗi điện tích.( ĐS: F hướng ra xa tâm lục giác và 
F= 2
2.
12
)3415(
a
qk ) 
Bài 19: Cho hai điện tích dương q1 = q và q2 = 4q đặt cố định trong không khí 
cách nhau một khoảng a = 30cm. Phải chọn một điện tích thứ 3 q0 như thế nào và 
đặt ở đâu để nó cân bằng? 
Bài 20: Hai điện tích q1= 2.10-8C, q2 = 8.10-8C đặt tại A, B trong không khí, 
AB=8cm. Một điện tích q3 đặt tại C. Hỏi: 
Chuyên Đề Vật lý 11 Thân Văn Thuyết 
Trªn con ®­êng dÉn tíi thµnh c«ng kh«ng cã dÊu ch©n cña kÎ l­êi biÕng! 5
a. C ở đâu để q3 nằm cân bằng? 
b. Dấu và độ lớn của q3 để cả hệ điện tích đứng cân bằng. 
Bài 21: Hai điện tích q1=10-8C, q2 = 2.10-8C đặt tại A, B trong không khí, 
AB=12cm. Một điện tích q3 đặt tại C. Hỏi: 
a. C ở đâu để q3 nằm cân bằng? 
b Dấu và độ lớn của q3 để cả hệ điện tích đứng cân bằng. 
Bài 22: Hai điện tích q1=4.10-8C, q2 = -10-8C đặt tại A, B trong không khí, 
AB=27cm. Một điện tích q3 đặt tại C. Hỏi: 
a. C ở đâu để q3 nằm cân bằng? 
b. Dấu và độ lớn của q3 để cả hệ điện tích đứng cân bằng. 
Bài 23: Hai điện tích q1 = 2.10-8C, q2 = -8.10-8C đặt tại A, B trong không khí, 
AB=8cm. Một điện tích q3 đặt tại C. Hỏi: 
a. C ở đâu để q3 nằm cân bằng? 
b. Dấu và độ lớn của q3 để cả hệ điện tích đứng cân bằng. 
Bài 24: Hai điện tích q1 = -2.10-8C và q2 = 1,8.10-7C đặt trong không khí tại A và 
B, AB = 8cm. Một điện tích q3 đặt tại C. Hỏi: 
a) C ở đâu để q3 cân bằng. 
b) Dấu và độ lớn của q3 để q1,q2 cũng cân bằng. 
Bài 25: Hai điện tích q1 = -2.10-8C và q2 = 0,2.10-7C đặt trong không khí tại A và 
B, AB = 10cm. Một điện tích q3 đặt tại C. Hỏi: 
a) C ở đâu để q3 cân bằng. 
b) Dấu và độ lớn của q3 để q1,q2 cũng cân bằng. 
Bài 26: Người ta đặt ở tâm hình vuông một điện tích q1= 2,5.10-7C và đặt ở 4 
đỉnh của nó 4 điện tích q, hệ ở trạng thái cân bằng. Xác định q. 
Bài 27: Hai quả cầu kim loại nhỏ giống nhau mỗi quả có điện tích q khối lượng 
m=10g, treo bởi hai dây cùng chiều dài l=30cm và vào cùng một điểm. Giữ quả 
cầu I cố định theo phương thẳng đứng, dây treo quả cầu II sẽ lệch góc =60o so với 
phương thẳng đứng. Cho g=10m/s2. Tìm q? 
(ĐS: q= l.
k
mg =10-6 C) 
Chuyên Đề Vật lý 11 Thân Văn Thuyết 
Trªn con ®­êng dÉn tíi thµnh c«ng kh«ng cã dÊu ch©n cña kÎ l­êi biÕng! 6 
Bài 28: Hai quả cầu nhỏ cùng khối lượng m=0,6g được treo trong không khí bằng 
hai sợi dây nhẹ cùng chiều dài l=50cm vào cùng một điểm. Khi hai quả cầu nhiễm 
điện giống nhau, chúng đẩy nhau và cách nhau một khoảng R=6cm. 
a. Tính điện tích mỗi quả cầu. Lấy g=10m/s2. 
b. Nhúng hệ thống vào rượu Etylic (=27), tính khoảng cách R’ giữa hai quả 
cầu, bỏ qua lực đẩy Acsimet. 
(ĐS: a. q =12.10-9C; b. R’=2cm) 
Bài 29: Ở mỗi đỉnh hình vuông cạnh a có đặt điện tích Q=10-8C. Xác định dấu, độ 
lớn điện tích q đặt ở tâm hình vuông để cả hệ điện tích cân bằng. {ĐS: q=-
4
Q (2 2 +1) } 
Bài 30: Hai quả cầu kim loại nhỏ giống nhau treo vào một điểm bởi hai dây chiều 
dài l=20cm. Truyền cho hai quả cầu điện tích tổng cộng q=8.10-7C chúng đẩy 
nhau, các dây treo hợp thành góc 2 =90o. Cho g=10m/s2. 
a. Tính khối lượng mỗi quả cầu. 
b. Truyền thêm cho một quả cầu điện tích q’, hai quả cầu vẫn đẩy nhau nhưng 
góc giữa hai dây treo giảm còn 60o. Tính q’. 
(ĐS: a. m=1,8g; b. q’=-2,85.10-7C) 
Bài 31: Hai quả cầu nhỏ bằng kim loại giống nhau treo trên hai dây dài vào cùng 
một điểm, được tích điện bằng nhau và cách nhau đoạn a = 5cm. Chạm nhẹ tay vào 
một quả cầu. Tính khoảng cách giữa chúng khi đó. 
Bài 32: Có 3 quả cầu cùng khối lượng m=10g treo bằng 3 sợi dây mảnh cùng chiều 
dài l = 5cm vào cùng một điểm O. Khi tích cho mỗi quả cầu điện tích q, chúng đẩy 
nhau, cách nhau đoạn a = 3 3 cm. Tìm q? Cho g=10m/s2. (ĐS: q= 1,14.10-7C) 
Bài 33: Một vòng dây bán kính R=5cm tích điện Q phân bố đều trên vòng, vòng 
đặt trong mặt phẳng thẳng đứng. Quả cầu nhỏ m=1g tích điện q=Q được treo bằng 
một dây mảnh cách điện vào điểm cao nhất của vòng dây. Khi cân bằng, quả cầu 
nằm trên trục của vòng dây. Chiều dài của dây treo quả cầu là l=7,2cm. Tính Q? 
(ĐS: Q=9.10-8C) 
Chuyên Đề Vật lý 11 Thân Văn Thuyết 
Trªn con ®­êng dÉn tíi thµnh c«ng kh«ng cã dÊu ch©n cña kÎ l­êi biÕng! 7
Q
R
l
q
Bài ... 
t¹i ®iÓm Mo sau thÊu kÝnh O2. NÕu gi÷ cè ®Þnh vËt AB vµ thÊu kÝnh O1 mµ bá O2 ®i 
th× ph¶i ®Æt mµn ë ®iÓm M1 xa Mo h¬n th× míi thu ®­îc ¶nh cña vËt vµ ¶nh cao 
9cm. NÕu gi÷ cè ®Þnh vËt AB vµ thÊu kÝnh O2 mµ bá O1 ®i th× ph¶i ®Æt mµn ë ®iÓm 
Chuyên Đề Vật lý 11 Thân Văn Thuyết 
Trªn con ®­êng dÉn tíi thµnh c«ng kh«ng cã dÊu ch©n cña kÎ l­êi biÕng! 76
M2 xa Mo th× míi thu ®­îc ¶nh cña vËt vµ ¶nh cao 1/2cm. BiÕt c¸c kho¶ng c¸ch 
MoM1=6cm vµ MoM2=8cm. H·y x¸c ®Þnh tiªu cù cña hai thÊu kÝnh vµ ®é cao cña 
vËt AB. [§S: f1=18cm; f2=12cm; AB=3cm] 
Chuyên Đề Vật lý 11 Thân Văn Thuyết 
Trªn con ®­êng dÉn tíi thµnh c«ng kh«ng cã dÊu ch©n cña kÎ l­êi biÕng! 77
HỆ THỐNG BÀI TẬP VẬT LÝ 11 THEO CHUYÊN ĐỀ 
Chuyên đề 13: CÁC TẬT CỦA MẮT VÀ CÁCH SỬA 
Bµi 1: M¾t cña mét ng­êi cã ®iÓm cùc viÔn vµ ®iÓm cùc cËn c¸ch m¾t lÇn l­ît lµ 
0,5m vµ 0,15m. 
a. Ng­êi nµy bÞ tËt g× vÒ m¾t .[ §S: CËn thÞ ] 
b. Ph¶i ghÐp s¸t vµo m¾t thÊu kÝnh cã ®é tô bao nhiªu ®Î nh×n thÊy vËt ®Æt c¸ch 
m¾t 20m kh«ng ph¶i ®iÒu tiÕt.[ §S: D=-1,95dp] 
c. Ng­êi nµy quan s¸t mét vËt cao 4cm c¸ch m¾t 0,5m. TÝnh gãc tr«ng cña vËt 
qua m¾t th­êng vµ m¾t mang kÝnh nãi ë c©u b.[ §S: 0,08rad] 
Bµi 2: Mét m¾t th­êng vÒ giµ khi ®iÒu tiÕt tèi ®a th× t¨ng ®é tô cña thñy tinh thÓ 
1dp. 
a. X¸c ®Þnh ®iÓm cùc cËn vµ cùc viÔn.[ §S: 100cm, v« cùc] 
b. TÝnh ®é tô cña thÊu kÝnh ph¶i mang ®Ó m¾t thÊy mét vËt c¸ch m¾t 25cm 
kh«ng ph¶i ®iÒu tiÕt, biÕt kÝnh c¸ch m¾t 2cm. [§S: D=4,35dp] 
Bµi 3: Mét m¾t cËn thÞ vÒ giµ cã ®iÓm cùc viÔn vµ cùc cËn c¸ch m¾t lÇn l­ît lµ 
100cm vµ 40cm. 
a. TÝnh ®é tô cña thÊu kÝnh ph¶i ghÐp s¸t vµo m¾t ®Ó nh×n thÊy vËt ë v« cùc 
kh«ng ph¶i ®iÒu tiÕt [§S: D=-1dp] 
b. §Ó cã thÓ dïng kÝnh L1 nãi trªn khi ®äc s¸ch ng­êi ta ghÐp s¸t vµo phÇn d­íi 
cña L1 thÊu kÝnh L2 sao cho khi m¾t nh×n qua hÖ thÊu kÝnh nµy cã thÓ ®äc 
s¸ch ®Æt c¸ch m¾t 20cm. TÝnh tiªu cù cña L2 [§S: f2=28,6cm] 
c. L2 lµ mét thÊu kÝnh máng, cã hai mÆt cÇu cïng b¸n kÝnh R. Thñy tinh lµm 
thÊu kÝnh cã chiÕt suÊt n=1,5. TÝnh R. [§S: R=28,6cm] 
 Bµi 4: M¾t cña mét ng­êi cËn thÞ cã ®iÓm cùc viÔn c¸ch m¾t 20cm. 
a. §Ó söa tËt nµy ng­êi ®ã ph¶i ®eo kÝnh g× vµ cã ®é tô b¨ng bao nhiªu ®Î nh×n 
râ c¸c vËt ¬ xa v« cïng kh«ng ph¶i ®iÒu tiÕt. [§S: ph©n k×, -5dp]. 
b. Ng­êi nµy muèn ®äc mét th«ng b¸o c¸ch m¾t 40cm nh­ng kh«ng cã kinh 
cËn mµ l¹i sö dông mét thÊu kÝnh ph©n k× cã tiªu cù 15cm. §Ó ®äc ®­îc 
th«ng b¸o trªn mµ kh«ng ph¶i ®iÒu tiÕt th× ph¶i ®Æt thÊu kÝnh ph©n k× c¸ch 
m¾t bao nhiªu? [§S: 10cm]. 
Chuyên Đề Vật lý 11 Thân Văn Thuyết 
Trªn con ®­êng dÉn tíi thµnh c«ng kh«ng cã dÊu ch©n cña kÎ l­êi biÕng! 78
Bµi 5: Mét ng­êi cËn thÞ ph¶i ®eo kÝnh cã ®é tô -4dp míi nh×n râ c¸c vËt ë xa v« 
cïng. Khi ®eo kÝnh ng­êi ®ã chØ ®äc ®­îc trang s¸ch c¸ch m¾t Ýt nhÊt lµ 25cm. 
a. X¸c ®Þnh giíi h¹n nh×n râ cña m¾t ng­êi cËn thÞ nµy.[ §S: tõ 12,5cm ®Õn 
25cm]. 
b. Ng­êi nµy kh«ng ®eo kÝnh nh­ng muãn quan s¸t chi tiÕt cña mét h×nh vÏ ë 
®¸y chËu. M¾t chØ cã thÓ ®Æt c¸ch ®¸y chËu Ýt nhÊt 16cm. Ph¶i ®æ n­íc ®Ðn 
®é cao trong chËu ®Ó ng­êi nµy quan s¸t ®­îc h×nh vÏ víi gãc tr«ng lín nhÊt? 
[§S: 14cm] 
Bµi 6: Mét ng­êi cËn thÞ ph¶i ®eo s¸t m¾t mét kÝnh cã ®é tô -2dp ®Ó nh×n râ c¸c 
vËt n»m c¸ch m¾t tõ 20cm ®Õn v« cùc . 
a. X¸c ®Þnh giíi h¹n nh×n râ cña m¾t ng­êi Êy khi kh«ng ®eo kÝnh. 
 [§S: tõ 14,3cm ®Õn50cm] 
b. Ng­êi Êy kh«ng ®eo kÝnh vµ soi m×nh tr­íc mét g­¬ng cÇu lâm cã tiªu cù 
40cm. 
 Hái g­¬ng ph¶i ®Æt c¸ch m¾t mét kho¶ng bao nhiªu? [§S: 
6,5cmd17,8cm]. 
Bµi 7: Mét ng­êi ®øng tuæi khi ph¶i nh×n nh÷ng vËt ë xa th× kh«ng ph¶i ®eo kÝnh 
vµ m¾t kh«ng ph¶i ®iÒu tiÕt. Nh­ng khi ®eo kÝnh sè1 th× ®äc ®­îc trang s¸ch ®Æt 
c¸ch m¾t gÇn nhÊt lµ 25cm . 
a. X¸c ®Þnh kho¶ng c¸ch tõ m¾t ng­êi Êy ®Ðn ®iÓm cùc cËn vµ ®iÓm cùc viÔn 
khi kh«ng ®eo kÝnh. 
[ §S: OCc =33,33cm; OCv = ]. 
b. X¸c ®Þnh ®é biÕn thiªn ®é tô cña m¾t ng­êi Êy tï tr¹ng th¸i ®iÒu tiÕt cùc ®¹i 
®Õn tr¹ng th¸i m¾t kh«ng ®iÒu tiÕt. [§S: D=3dp] 
Bµi 8: Mét ng­êi nh×n râ ®­îc nh÷ng vËt ë xa nhÊt c¸ch m¾t 50cm vµ ë gÇn nhÊt 
c¸ch 15cm. 
a. M¾t bÞ tËt g×? TÝnh ®é tô cña kÝnh ng­êi Êy ph¶i ®eo ®Ó söa tËt, kÝnh ®eo s¸t 
m¾t. 
Khi ®eo kÝnh ng­êi Êy nh×n râ ®­îc nh÷ng vËt nµo tr­íc m¾t . 
[ §S: -2dp vµ 21,4cm ®Õn v« cùc] 
c. Ng­êi Êy kh«ng ®eo kÝnh vµ soi mÆt m×nh trong mét g­¬ng cÇu lâm b¸n kÝnh 
120cm. Hái ph¶i ®Æt g­¬ng trong kho¶ng nµo tr­¬cs m¾t ®Ó ng­êi Êy nh×n 
thÊy ¶nh cña m×nh trong g­¬ng. [§S: 7cm d20cm] 
Chuyên Đề Vật lý 11 Thân Văn Thuyết 
Trªn con ®­êng dÉn tíi thµnh c«ng kh«ng cã dÊu ch©n cña kÎ l­êi biÕng! 79
Bµi 9: Mét ng­êi mang kÝnh cã ®é tô D=-2dp chØ cã thÎ nh×n râ ®­îc nh÷ng v¹t 
nh×n c¸ch m¾t tõ 20cm ®Õn v« cùc. 
a. M¾t ng­êi nµy bÞ tËt g×? [§S: cËn thÞ]. 
b. Ng­êi nµy kh«ng mang kÝnh vµ dïng mét kÝnh lóp , trªn vµnh kÝnh lóp cã ghi 
ký hiÖu X5 ®Ó quan s¸t mét vËt nhá . KÝnh ®Æt c¸ch m¾t 5cm. Hái ph¶i ®Æt 
vËt trong kho¶ng nµo tr­íc kÝnh . TÝnh ®é béi gi¸c thu ®­îc [§S: 
3,25cmd4,5cm; Gc =Gv=2,86] 
Chuyên Đề Vật lý 11 Thân Văn Thuyết 
Trªn con ®­êng dÉn tíi thµnh c«ng kh«ng cã dÊu ch©n cña kÎ l­êi biÕng! 80 
HỆ THỐNG BÀI TẬP VẬT LÝ 11 THEO CHUYÊN ĐỀ 
Chuyên đề 14: CÁC DỤNG CỤ QUANG HỌC BỔ TRỢ CHO MẮT 
Bµi1: Mét kÝnh lóp lµ thÊu kÝnh héi tô cã ®é tô + 10 dp. 
a. TÝnh sè béi gi¸c cña kÝnh khi ng¾m chõng ë v« cùc. [§S: 2,5] 
b. TÝnh sè béi gi¸c cña kÝnh vµ sè phãng ®¹i cña ¶nh khi ng­êi quan s¸t ng¾m 
chõng ë ®iÓm cùc cËn. Cho biÕt OCc =25cm. M¾t ®Æt s¸t kÝnh. (§S: G = |k| = 3,5) 
Bµi 2: Mét ng­êi cËn thÞ cã c¸c ®iÓm Cc, Cv c¸ch m¾t lÇn l­ît 10cm vµ 50 cm. 
Ng­êi nµy dïng kÝnh lóp cã ®é tô + 10 dp ®Ó quan s¸t mét vËt nhá. M¾t ®Æt s¸t 
kÝnh. 
a. VËt ph¶i ®Æt trong kho¶ng nµo tr­íc kÝnh? [§S: 5cm  d  8,3 cm] 
b. TÝnh sè béi gi¸c cña kÝnh vµ sè phãng ®¹i cña ¶nh trong c¸c tr­êng hîp sau: 
 Ng¾m chõng ë Cv.[ §S:6] 
 Ng¾m chõng ë v« cùc [§S: k=2 vµG=12] 
Bµi 3: KÝnh lóp cã f = 4cm. M¾t ng­êi quan s¸t cã giíi h¹n nh×n râ tõ 11cm ®Õn 
65cm. M¾t ®Æt c¸ch kÝnh 5cm. 
a. X¸c ®Þnh ph¹m vi ng¾m chõng [§S: 2,43,75cm] 
b. TÝnh sè béi gi¸c cña kÝnh øng víi tr­êng hîp m¾t kh«ng ®iÒu tiÕt [§S: 2,7] 
Bµi 4:Mét ng­êi ®øng tuæi khi nh×n nh÷ng vËt ë xa th× kh«ng ph¶i ®eo kÝnh nh­ng 
khi ®eo kÝnh cã ®é tô sè 1dp th× ®äc ®­îc trang s¸ch ®Æ c¸ch m¾t gÇn nhÊt lµ 25cm. 
a. X¸c ®Þnh vÞ trÝ cña c¸c ®iÓm cùc viÔn vµ cùc cËn cña m¾t ng­êi nµy. [§S: ; 
33,3cm] 
b. X¸c ®Þnh ®é biÕn thiªn cña ®é tô m¾t ng­êi nµy tõ tr¹ng th¸i kh«ng ®iÒu tiÕt ®Õn 
®iÒu tiÕt tèi ®a. [§S:D = 3dp] 
c. Ng­êi nµy bá kÝnh ra vµ dïng mét kÝnh lóp trªn vµnh cã ghi x8 ®Ó quan s¸t mét 
vËt nhá (lÊy D = 25cm). M¾t c¸ch kÝnh 30 cm. Ph¶i ®Æt vËt trong kho¶ng nµo 
tr­íc kÝnh ? X¸c ®Þnh ph¹m vi biÕn thiªn cña ®é béi gi¸c ¶nh [§S: 1,61cm  d 
 3,13cm ; 2,07 G 10,67] 
Bµi 5: Mét ng­êi cËn thÞ cã ®iÓm cùc viÔn c¸ch m¾t 50 cm. 
a. X¸c ®Þnh ®é tô cña kÝnh mµ ng­êi nµy ph¶i ®eo ®Ó cã thÓ nh×n râ mét vËt ë xa 
v« cïng kh«ng ®iÒu tiÕt. [§S : D= -2 dp] 
Chuyên Đề Vật lý 11 Thân Văn Thuyết 
Trªn con ®­êng dÉn tíi thµnh c«ng kh«ng cã dÊu ch©n cña kÎ l­êi biÕng! 81
b. Khi ®eo kÝnh, ng­êi nµy cã thÓ ®äc d­îc trang s¸ch c¸ch m¾t ngÇn nhÊt lµ 
20cm. 
[§S: OCc = 14,3 cm] 
c. §Ó ®äc ®­îc nh÷ng dßng ch÷ nhá mµ kh«ng cÇn ph¶i ®iÒu tiÕt, ng­êi nµy bá 
kÝnh ra vµ dïng mét kÝnh lóp cã tiªu cù 5cm ®Æt s¸t m¾t. Khi ®ã ph¶i ®Æt trang 
s¸ch c¸ch kÝnh lóp bao nhiªu ? TÝnh sè béi gi¸c cña ¶nh. [§S: C¸ch 4,54 cm; 
G= 3,14] 
Bµi 6: VËt kÝnh vµ thÞ kÝnh cña mét kÝnh hiÓn vi cã c¸c tiªu cù lÇn l­ît lµ f1 = 1cm; 
f2 = 4cm, hai kÝnh c¸ch nhau 17cm. 
a. TÝnh sè béi gi¸c cña kÝnh khi ng¾m chõng ë v« cùc.Cho D = 25cm [§S: = 75] 
b. TÝnh sè béi gi¸c cña kÝnh vµ sè phãng ®¹i cña ¶nh khi ng¾m chõng ë ®iÓm cùc 
cËn. [§S= 91] 
Bµi 7: VËt kÝnh vµ thÞ kÝnh cña mét kÝnh hiÓn vi cã c¸c tiªu cù lÇn l­ît lµ f1 = 1cm; 
f2 = 4cm. §é ®µi quang häc cña kÝnh lµ  = 15cm. Ng­êi quan s¸t cã ®iÓm Cc c¸ch 
m¾t 20cm vµ ®iÓm Cv ë v« cùc. Hái ph¶i ®Æt vËt trong kho¶ng nµo tr­íc kÝnh ? 
[§S: d = 0,03m] 
Bµi 8: VËt kÝnh vµ thÞ kÝnh cña mét kÝnh hiÓn vi cã tiªu cù lÇn l­ît lµ 4mm vµ 
25mm. C¸c quang t©m c¸ch nhau 160mm. 
a. §Þnh vÞ trÝ vËt ®Ó ¶nh sau cïng ë v« cùc. [§S: C¸ch vËt kÝnh 4,122mm] 
b. Ph¶i rêi toµn bé kÝnh theo chiÒu nµo, bao nhiªu, ®Ó cã thÓ t¹o ®­îc ¶nh cña 
vËt lªn mµn ®Æt c¸ch thÞ kÝnh 25cm?TÝnh ®é lín cu¶ ¶nh biÕt r»ng ®é lín 
cña vËt lµ 1mm. 
[§S: Lïi 2,7 m ; 288mm] 
 Bµi 9: KÝnh hiÓn vi cã vËt kÝnh O1 tiªu cù f1 = 0.8cm vµ thÞ kÝnh O2 tiªu cù f2 = 
2cm.Kho¶ng c¸ch gi÷a hai kÝnh lµ l = 16m. 
a. KÝnh ®­îc ng¾m chõng ë v« cùc. TÝnh kho¶ng c¸ch tõ vËt ®Õn vËt kÝnh vµ sè béi 
gi¸c. BiÕt ng­êi quan s¸t cã m¾t b×nh th­êng víi kho¶ng nh×n râ ng¾n nhÊt lµ D 
=25cm. 
[§S: d1=O,848cm; Gx=206] 
b. Gi÷ nguyªn vÞ trÝ vËt vµ vËt kÝnh,ta dÞch thÞ kÝnh mét kho¶ng nhá ®Ó thu ®­îc 
¶nh cña vËt trªn mµn ®Æt c¸ch thÞ kÝnh (ë vÞ trÝ sau) 3Ocm. TÝnh ®é dÞch chuyÓn 
Chuyên Đề Vật lý 11 Thân Văn Thuyết 
Trªn con ®­êng dÉn tíi thµnh c«ng kh«ng cã dÊu ch©n cña kÎ l­êi biÕng! 82
cña thÞ kÝnh, x¸c ®Þnh chiÒu dÞch chuyÓn. TÝnh sè phãng ®¹i cña ¶nh. [§S: Dêi ra 
xa vËt kÝnh ®o¹n 0,143cm; k =231] 
Bµi 10: VËt kÝnh cña kÝnh hiÓn vi cã tiªu cù f1 =1cm; thÞ kÝnh cã tiªu cù f2 =4cm. 
§é dµi quang häc cña kÝnh lµ 16cm.Ng­êi quan s¸t cã m¾t kh«ng bÞ tËt vµ cã 
kho¶ng nh×n râ ng¾n nhÊt lµ 20cm. 
a. Ph¶i ®Æt vËt trong kho¶ng nµo tr­íc vËt kÝnh ®Ó ng­êi quan s¸t cã thÓ nh×n thÊy 
¶nh cña vËt qua kÝnh ? [§S:1,0600cm  d  1,0625cm] 
b. TÝnh sè béi gi¸c cña ¶nh trong c¸c tr­êng hîp ng¾m chõng ë v« cùc vµ ë ®iÓm 
cùc cËn . 
[§S: 80;100] 
c. N¨ng suÊt ph©n li cña m¾t ng­êi quan s¸t lµ 2’. TÝnh kho¶ng c¸ch ng¾n nhÊt gi÷a 
hai ®iÓm trªn vËt mµ ng­êi quan s¸t cßn ph©n biÖt ®­îc ¶nh qua kÝnh khi ng¾m 
chõng ë v« cùc.[ §S: 1,43m] 
Bµi 11: VËt kÝnh cña mét kÝnh thiªn v¨n häc sinh cã tiªu cù f1 = 1,2m. ThÞ kÝnh lµ 
mét thÊu kÝnh héi tô cã tiªu cù f2 =4cm. 
a. TÝnh kho¶ng c¸ch gi÷a hai kÝnh vµ ®é béi gi¸c cña thiªn v¨n khi ng¾m chõng ë 
v« cùc. [§S:124cm; 30] 
b. Mét häc sinh dïng kÝnh thiªn v¨n nãi trªn ®Ó quan s¸t MÆt Tr¨ng . §iÓm cùc 
viÔn cña häc sinh nµy c¸ch m¾t 50cm.TÝnh kho¶ng c¸ch gi÷a hai kÝnh vµ ®é béi 
gi¸c cña kÝnh khi häc sinh ®ã quan s¸t kh«ng ®iÒu tiÕt m¾t. [§S: 123,7cm; 32,4] 
Bµi12: Cho hai thÊu kÝnh héi tô 01 vµ 02 ®ång trôc, cã tiªu cù lÇn l­ît lµ f1=30cm 
vµ 
f2 =2cm. VËt s¸ng ph¼ng AB ®­îc ®Æt vu«ng gãc víi trôc chÝnh cña hÖ tr­íc 01. 
¶nh cuèi cïng t¹o bëi hÖ lµ A2’B2’. 
a. T×m kho¶ng c¸ch gi÷a hai thÊu kÝnh ®Ó ®é phãng ®¹i cña ¶nh sau cïng kh«ng 
phô thuéc vÞ trÝ vËt AB tr­íc hÖ. [§S: O1O2 = f1+f2 =32cm] 
b. HÖ hai thÊu kÝnh ®­îc gi÷ nguyªn nh­ ë c©u trªn, vËt AB ®­îc ®­a ra rÊt xa O1 
(A ë trªn trôc chÝnh). VÏ ®­êng ®i cña mét chïm tia s¸ng tõ B. HÖ hai thÊu kÝnh 
nµy ®­îc sö dông cho c«ng dông g× ? [§S: Lµm kÝnh thiªn v¨n] 
c. Mét ng­êi ®Æt m¾t (kh«ng cã tËt) s¸t sau thÊu kÝnh O2 ®Ó quan s¸t ¶nh cña vËt 
AB trong ®iÒu kiÖn cña c©u b. TÝnh sè béi gi¸c cña ¶nh . Cã nhËn xÐt g× vÒ mèi liªn 
hÖ gi÷a sè phãng ®¹i vµ sè béi gi¸c cña ¶nh [ §S: Gx = 15; Gx = (1/|k|)
2]