Giáo án Vật lý lớp 11 - Trường THPT Mang Thít

Tuaàn: 1 	Tieát: 1 	Ngay soaïn: 8/8/09
	 PHAÀN I. ÑIEÄN HOÏC. ÑIEÄN TÖØ HOÏC
 Chöông I. ÑIEÄN TÍCH. ÑIEÄN TRÖÔØNG
 BAØI 1. ÑIEÄN TÍCH. ÑÒNH LUAÄT CU-LOÂNG
I. MUÏC TIEÂU
	- Trình baøy ñöôïc khaùi nieäm ñieän tích ñieåm, ñaëc ñieåm töông taùc giöõa caùc ñieän tích, noäi dung ñònh luaät Cu-loâng, yù nghóa cuûa haèng soá ñieän moâi.
	- Neâu ñöôïc ví duï veà töông taùc giöõa caùc vaät ñöôïc coi laø chaát ñieåm.
	- Bieát veà caáu taïo vaø hoaït ñoäng cuûa caân xoaén.
	- Xaùc ñònh phöông chieàu cuûa löïc Cu-loâng töông taùc giöõa caùc ñieän tích giöõa caùc ñieän tích ñieåm.
	- Giaûi baøi toaùn öùng töông taùc tónh ñieän.
	- Laøm vaät nhieãm ñieän do coï xaùt.
II. CHUAÅN BÒ
1. Giaùo vieân
	- Xem SGK Vaät lyù 7 vaø 9 ñeå bieát HS ñaõ hoïc gì ôû THCS.
	- Caùc thí nghieäm nhieãm ñieän
	- Ñieän nghieäm
	- Maùy phaùt tónh ñieän
2. Hoïc sinh: 
	OÂn taäp kieán thöùc ñaõ hoïc veà ñieän tích ôû THCS.
III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC
Hoaït ñoäng 1. (5 phuùt) : Giôùi thieäu chöông trình, saùch giaùo khoa, saùch baøi taäp, saùch tham khaûo.
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG HS
NOÄI DUNG 
- Giôùi Thieäu Chương Trình, Yeâu Caàu Moân Hoïc
- Baøi Môùi: Caùc vaät mang ñieän töông taùc vôùi nhau nhö theá naøo? Löïc töông taùc phuï thuoäc yeáu toá naøo, tuaân theo quy luaät naøo?
- Thu nhận thông tin
Hoaït ñoäng 2. (15 phuùt) : Tìm hieåu söï nhieãm ñieän cuûa caùc vaät, ñieän tích, ñieän tích ñieåm, töông taùc giöõa caùc ñieän tích.
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG HS
NOÄI DUNG 
- GV ñaët caâu hoûi: Khi coï xaùt thuûy tinh, nhöïa vaøo luïa, daï thì ntn?
- Ht ñoù ñgl gì?
- Gv giôùi thieäu hieän töôïng nhieån ñieän uûa caùc vaät.
-Hoûi: Coù nhöõng caùch naøo laøm vaät nhieãm ñieän?
+ Laøm sao bieát moät vaät ñaõ nhieãm ñieän?
- Cho hoïc sinh laøm thí nghieäm veà hieän töôïng nhieãm ñieân do coï xaùt.
- Gv giôùi thieäu veà ñieän tích.
Neâu ví duï veà ñieän tích
-hoûi: khi naøo moät vaät ñöôïc xem laø chaát ñieåm?
Töông töï:Khi naøo moätñieän tích ñöôïc xem laø ñieän tích ñieåm?
- Ví duï veà ñieän tích ñieåm?
-Hoûi: Coù maáy loaïi ñieän tích? Haõy keå teân caùc loaïi ñieän tích?
- hoûi: Khi caùc ñsieän tích ñaët gaàn nhau thì ntn?
- Laøm thí nghieäm voùi maùy phaùt tónh ñieän.
- Gv giôùi thieäu löïc töông taùc giöõa caùc ñieän tích
-Y/ c hs traû lôøi C1.
- Hs hñ caù nhaân traû lôøi:
- Hs thu nhaän thoâng tin
- Hs neâu caùc hieän töôïng nhieåm ñieän cuûa moät vaät: Coï xaùt, tieáp xuùc, höôûng öùng.
+ Daáu hieäu nhaän bieát söï nhieåm ñieän cuûa moät vaät: Huùt vaät nheä
- Laøm thí nghieäm theo söï höôùng daãn cuûa thaày coâ.
- Hs thu nhaän thoâng tin
- Phaùt bieåu ñ n veà chaát ñieåm
- Töông töï neâu ñn veà ñieän tích ñieåm
- Tìm ví duï veà ñieän tích ñieåm.
- Hs neâu 2 loaïi ñieän tích: Döông, aâm
-Hñ caù nhaân traû lôøi: Cuøng daáu:ñaåy, khaùc daáu: huùt 
- Quan saùt
- Thöïc hieän C1.
I. Söï nhieãm ñieän cuûa caùc vaät. Ñieän tích. Töông taùc ñieän
1. Söï nhieãm ñieän cuûa caùc vaät
 Khi coï xaùt thanh thuûy tinh, nhöïa, poâ li eâ ti len. vaøo daï, luïathì noù coù theå huùt ñöôïc caùc vaät nheï nhö: maåu giaáy, sôïi boâng ta noùi raèng nhöõng vaä ñoù ñaû bò nhieåm ñieän
2. Ñieän tích. Ñieän tích ñieåm
 Vaät bò nhieãm ñieän coøn goïi laø vaät mang ñieän, vaät tích ñieän hay laø moät ñieän tích.
 Ñieän tích ñieåm laø moät vaät tích ñieän coù kích thöôùc raát nhoû so vôùi khoaûng caùch tôùi ñieåm maø ta xeùt.
3. Töông taùc ñieän
- Coù 2 loaïi ñieän tích: döông, aâm
- Töông taùc
+ Cuøng daáu: ñaåy
+ Khaùc daáu: huùt
Löïc huùt, ñaåygiöõa caùc ñieän tích ñöôïc goïi laø löïc töông taùc ñieän
Hoaït ñoäng 3 (15 phuùt) : Nghieân cöùu ñònh luaät Coulomb
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG HS
NOÄI DUNG 
- Giôùi thieäu veà Coulomb vaø thí nghieäm cuûa oâng ñeå thieát laäp ñònh luaät.
- Giôùi thieäu bieåu thöùc ñònh luaät vaø caùc ñaïi löôïng trong ñoù.
- Y/c hs phaùt bieåu ñònh luaät coulomb
- Giôùi thieäu ñôn vò ñieän tích.
-y/v hs traû lôøi caâu hoûi C2.
- toå chöùc thaûo luaän nhoùm tìm ññ cuûa vec tô löïc töông taùc giöõa hai ñieän tích ñieåm?
- Gv höôùng daàn hs veõ hình
- Y/c hs ñoïc sgk , ñn :
- Ñieän moâi laø gì? Ví duï.
- Neâu bieåu thöùc tính löïc töông taùc giöõa hai ñieän tích ñieåm ñaët trong ñieän moâi?
- Giôùi thieäu baûng haèng soá ñieän moâi.
- YÙ nghóa haèng soá ñieän moâi
- Y/ c hs traû lôøi C3
- Ghi nhaän ñònh luaät.
- Ghi nhaän bieåu thöùc ñònh luaät vaø naém vöõng caùc ñaïi löông trong ñoù.
- Hñ caù nhaân phaùt bieåu ñònh luaät coulomb.
Giaûi thích yù nghóa caùc daïi löông
- Ghi nhaän ñôn vò ñieän tích.
-Hs thaûo luaän: Traû lôøi C2.
- Hs thaûo luaän nhoùm, neâu ññ veà : Phöông, chieàu, ñoä lôùn cuûa löïc coulomb
- 3 HS lên bảng veõ hình xđ lực tương tác giãư hai đt.
- Hñ caù nhaân
- Ñn ñieän moâi, neâu ví duï ñieän moâi
- Neâu bieåu thöùc
- Xem saùch
- Xem saùch
- Phaùt bieåu
- Thöïc hieän C3.
II. Ñònh luaät Cu-loâng. Haèng soá ñieän moâi
1. Ñònh luaät Cu-loâng
 Löïc töông taùc giöõa hai dieän tích ñieåm ñaët trong chaân khoâng coù phöông truøng vôùi ñöôøng thaúng noái hai ñieän tích ñieåm ñoù, coù ñoä lôùn tæ leä thuaän vôùi tích ñoä lôùn cuûa hai ñieän tích vaø tæ leä nghòch vôùi bình phöông khoaûng caùch giöõa chuùng.
F = k ; k = 9.109 Nm2/C2.
Q1, q2: Độ lớn các điện tích
R: khoảng cách giửa hai đt(m)
 Ñôn vò ñieän tích laø culoâng (C).
* Daët ñieåm cuûa löïc töông taùc ñieän:
+ Ñieåm ñaët: Treân ñieän tích ñieåm
+ Phöông : Truøng voái ñöôøng thaúng noái hai ñieän tích
+ Chieàu: Hai ñieän tích cuøng daáu thì huùt nhau
Hai ñieän tích traùi daáu thì ñaåy nhau
+ ñoä lôùn: F = k 
2. Löïc töông taùc giöõa caùc ñieän tích ñieåm ñaët trong ñieän moâi ñoàng tính. Haèng soá ñieän moâi
+ Ñieän moâi laø moâi tröôøng caùch ñieän.
+ Löïc töông taùc giöõa caùc ñieän tích ñieåm ñaët trong ñieän moâi có hằng số sẻ giảm đi lần 
 F = k.
+ Haèng soá ñieän moâi ñaëc cho tính chaát caùch ñieän cuûa chaát caùch ñieän.
Hoaït ñoäng 4 (5 phuùt) : Cuûng coá, giao nhieäm vuï veà nhaø.
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG HS
- Cho hoïc sinh ñoïc muïc Em coù bieát ?
- Cho hoïc sinh thöïc hieän caùc caâu hoûi 1, 2, 3, 4 trang 9, 10.
- Yeâu caàu hoïc sinh veà nhaø giaû caùc baøi taäp 5, 6, 7, 8 sgk vaø 1.7, 1.9, 1.10 saùch baøi taäp.
- Chuaän bò baøi môùi:
+ Noäi dung thuyeát electron
+ Noäi dung ñònh luaät baåo toaøn ñieän tích
- Ñoïc muïc Sôn tónh ñieän.
- Thöïc hieän caùc caâu hoûi trong sgk.
- Ghi caùc baøi taäp veà nhaø.
- Ghi vôû baøi soaïn
 IV. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY. BOÅ SUNG
Tuaàn 1 	Tieát: 2 	Ngaøy soaïn: 11/8/09
	Baøi 2 . THUYEÁT ELECTRON. 
ÑÒNH LUAÄT BAÛO TOAØN ÑIEÄN TÍCH
I. MUÏC TIEÂU
	a/ Kiến thức:
	- Trình baøy ñöôïc noäi dung thuyeát eâlectron, noäi dung ñònh luaät baûo toaøn ñieän tích.
	- Vaän duïng thuyeát electron giaûi thích caùc caùch nhieãm ñieän.
	- Bieát caùch laøm nhieãm ñieän caùc vaät.
	b/ Kỹ năng:
	- Vaän duïng thuyeát eâlectron giaûi thích ñöôïc caùc hieän töôïng nhieãm ñieän.
	- Giaûi baøi toaùn öùng töông taùc tónh ñieän.
II. CHUAÅN BÒ
1. Giaùo vieân
- Xem SGK Vaät lyù 7 
- Baûng veõ caùc hình 2.1, 2.2, 2.3
- Thí nghieäm hieän töôïng nhieãm ñieän
2. Hoïc sinh
	- OÂn taäp kieán thöùc ñaõc hoïc veà ñieän tích ôû THCS.
	- Xem laïi caáu taïo nguyeân töû
III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC
Hoaït ñoäng 1. (10 phuùt) Oån ñònh, kieåm tra baøi cuõ
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG HS
NOÄI DUNG 
Đặt câu hỏi kiểm tra bài củ
Gv nhaän xeùt, ñaùnh giaù.
- Hđ cá nhân trả lời
+ Noäi dung, bieåu thöùc ñònh luaät Culoâng. Giaûi thích yù nhgiaõ caùc ñaïi löôïng trong coâng thöùc?
+ Neáu taêng ñoàng thôøi caùc ñieän tích leân 2 laàn vaø khoaûng caùch giaûm hai laàn thì löïc töông taùc giöõa chuùng thay ñoåi ra sao?
Vaøo baøi: lôp 10 ta ñaû bieát vc ñöôïc caáu taïo töø caùc nguyeân töû, Vaäy moät nguyeân tuû thì ñöôïc caáu taïo ntn??
 Hoaït ñoäng 2. (15 phuùt) : Tìm hieåu thueát electron.
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG HS
NOÄI DUNG 
-Hoûi: Vaät chaát caáu taïo nhö theá naøo?
- Yeâu caàu hoïc sinh neâu caáu taïo cuûa nguyeân töû.
- Duøng baûnng phuï, giaûi thích caáu taïo nguyeân töû H2.
- Hoûi : Haït nhaân ñöôïc caáu taïo ntn?
- Khoái löôïng, ñieän tích cuûa proâtoân, nôtron, electron? So saùnh?
- Giôùi thieäu ñieän tích, khoái löôïng cuûa electron, proâtoân vaø nôtron.
- Gv giôùi thieäu veà ñieän tích nguyeân toá.( Theo maåu nguyeân töû rô de for)
 - Hoûi : ÔÛ traïng thaùi bình thöôøng thì soá e vaø p ntn?
-Neân ñieän tích cuûa nguyeân töû ntn?
- Ñieän tích nguyeân toá?
- Y/c hs ñoïc sgk; Phaùt bieåu noäi dung cô baûn cuûa thuyeát e:
+ Nguyeân nhaân gaây neân söï nhieåm ñieän cuûa caùc vaät laø do söï di chuyeån cuûa haït mang ñieän naøo?
+ Neáu ng. töû trung hoøa maát- nhaän 1( Nhieàu) e thì ntn?
+Khi naøo vaät mang ñieän aâm- döông?
- Yeâu caàu hoïc sinh thöïc hieän C1.
- Khi naøo thì nguyeân töû khoâng coøn trung hoaø veà ñieän.
- Khi naøo thì vaät nhieãm ñieän döông, khi naøo thì vaät nhieãm ñieän aâm.
-Hoûi: Vì sao xe chôû daàu coù xích chaïm ñaát?
- Hñ caù nhaân traû lôøi:
+ Neâu caáu taïo cuûavc :Nguyeân töû, phaân töû
- Neáu caáu taïo nguyeân töû: e, p
- Phaùt bieåu Caáu taïo cuûa haït nhaân nguyeân töû, Ñieän tích, khoái löôïng cuûa proâ toân, nô troân, electron
- Phaùt bieåu?
- Ghi nhaän ñieän tích, khoái löôïng cuûa electron, proâtoân vaø nôtron.
- Thaûo luaän: Giaûi thích söï trung hoaø veà ñieän cuûa nguyeân töû.
- Ghi nhaän ñieän tích nguyeân toá.
- Hs hñ caù nhaân ñoïc sgk; trình baøy noäi dung cô baûn cuûa thuyeàt e:
-Ghi nhaän thuyeát electron.
-Thöïc hieän C1.
+ Giaûi thích söï hình thaønh ion döông, ion aâm.
+ Giaûi thích söï nhieãm ñieän döông, ñieän aâm cuûa vaät.
- Hñ caù nhaân traû lôøi:
I. Thuyeát Electron
1. caáu taïo nguyeân töû veà phöông dieän ñieän. ñieän tích nguyeân toá
a/ Caáu taïo nguyeân töû: Goàm 2 phaàn:
+ Haït Nhaân( p) Mang ñieän tích döông naèm ôû trung taâm, goàm:
-Proton:
 Khoái löôïng: Mp = 1,67.10-27kg
Ñieän tích : q = 1,6.10-19c
- Nôtron:(n) Khoâng mang ñieän 
+ Electron: 9,1.10-31kg, 
Qe = -1,6.10-19c
b/ Ñieän tích nguyeân toá;
Ñieän tích cuû moät e ( P) Laø ñieän tích nhoû nhoû nhaát goïi ñieän tích nguyeân toá.
* Bình Thöôøng Np = Ne Neân Ngtöû Trtung Hoaø Ñieän
 2. Thuyeát Electron
- Nguyeân nhaân gaây neân söï nhieãm ñieän cuûa caùc vaät laø do söï di chuyeån cuûa caùc e töø nôi naày sang nôi khaùc.
- Nguyeân töû trung hoaø maát 1 e hoaëc nhieàu ® haït mang ñieän döông, ñgl ion döông (+)
 Vaø ngöôïc laïi nguyeân töû trung hoaø nhaän 1 e hoaëc nhieàu ® haït mang ñieän aâm, ñgl ion aâm (-)
-Moät vaät coù soá Np > Ne mang ñieän döông vaø ngöôïc laïi.
Hoaït ñoäng 3. (20 phuùt) : Vaän duïng thuyeát electron. Ñònh luaät baûo toaøn ñieän tích
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG HS
NOÄI DUNG 
-hoûi: Theá naøo laø vaät daãn ñieän, vaät caùch ñieän? Neâu ví duï:
- Yeâu caàu hoïc sinh thöïc hieän C2, C3.
- Yeâu caàu hoïc sinh cho bieát taïi sao söï phaân bieät vaät daãn ñieän vaø vaät caùch ñieän chæ laø töông ñoái.
- Gv neâu giaû thuyeát veà hieän töôïng nhieãm ñieän do tieáp xuù ... +
e,Ion-
2. Quaù trình daãn ñieän khoâng töï löïc cuûa chaát khí
 Quaù trình daãn ñieän cuûa chaát khí nhôø coù taùc nhaân ion hoaù goïi laø quaù trình daãn ñieän khoâng töï löïc. Noù chæ toàn taïi khi ta taïo ra haït taûi ñieän trong khoái khí giöõa hai baûn cöïc vaø bieán maát khi ta ngöøng vieäc taïo ra haït taûi ñieän.
b 
a 
9 Quaù trình daãn dieän khoâng töï löïc khoâng tuaân theo ñònh luaät OÂm.
3. Hieän töôïng nhaân soá haït taûi ñieän trong chaát khí trong quaù trình daãn ñieän khoâng töï löïc
 Khi duøng nguoàn ñieän aùp lôùn ñeå taïo ra söï phoùng dieän trong chaát khí, ta thaáy coù hieän töôïng nhaân soá haït taûi ñieän.
 Hieän töôïng taêng maät ñoä haït taûi ñieän trong chaát khí do doøng ñieän chaïy qua gaây ra goïi laø hieän töôïng nhaân soá haït taûi ñieän.
Hoaït ñoäng 4. (10 phuùt) Giao nhieäm vuï, cuûng coá.
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG HS
- Laøm baøi taäp saùch giaùo khoa
- Laøm baøi taäp coøn laïi ôû nhaø
- Baøi môùi:
+ Quaù trình daãn ñieän töï löïc?
+ Ñieàu kieän phaùt sinh tia löûa ñieän?
+ Ñieàu kieän phaùt sinh hoà quang ñieän?
+ ÖÙng duïng tia löûa ñieän, hoà quang ñieän?
- Suy nghó traû lôøi 
- Ghi baøi taäp
- Ghi nhaän vôû baøi soaïn
 IV. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY
Ngaøy 10/11/2008
Tieát 30
Baøi 15. DOØNG ÑIEÄN TRONG CHAÁT KHÍ (TT)
	I. MUÏC TIEÂU
- Hieåu baûn chaát doøng ñieän trong chaát khí
- Phaân bieät ñöôïc söï daãn ñieän khoâng töï löïc vaø söu daãn ñieän töï löïc trong chaát khí.
- Phaân bieät ñöôïc hai quaù trình daãn ñieän töï löïc quan troïng trong khoâng khí laø hoà quang ñieän vaø tia löûa ñieän.
- Trình baøy ñöôïc caùc öùng duïng chính cuûa quaù trình phoùng ñieän trong chaát khí.
	II. CHUAÅN BÒ
	1. Giaùo vieân: 	
- Chuaån bò caùc thieát bò thí nghieäm ñeå laøm caùc thí nghieäm.
	2. Hoïc sinh: 	
- OÂn laïi khaùi nieäm doøng ñieän trong caùc moâi tröôøng, laø doøng caùc ñieän tích chuyeån ñoäng coù höôùng.
	III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC
Hoaït ñoäng 1. ( 10 phuùt) Oån ñònh. Kieåm tra
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG HS
- Kieåm tra só soá
- Kieåm tra: 
+ Baûn chaát doøng ñieän trong chaát khí? So saùnh vôùi baûn chaát doøng ñieän trong kim loaïi, trong chaát ñieän phaân?
+ Theá naøo laø quaù trình daãn ñieän khoâng töï löïc? Ñaëc ñieåm?
- Vaøo baøi: Nghieân cöùu doøng ñieän trong chaát khí nhaèm muïc ñích gì?
- Baùo hoïc sinh vaéng
- Traû lôøi caùc caâu hoûi
Hoaït ñoäng 2 (8phuùt) Quaù trình daãn ñieän töï löïc trong chaát khí vaø ñieàu kieän ñeå taïo ra quaù trình daãn ñieän töï löïc
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG HS
NOÄI DUNG 
- Giôùi thieäu quaù trình phoùng ñieän töï löïc.
- Giôùi thieäu caùc caùch chính ñeå doøng ñieän coù theå taïo ra haït taûi ñieän môùi trong chaát khí.
- Ghi nhaän khaùi nieäm.
- Ñoïc saùch cho bieát caùc caùch ñeå doøng ñieän coù theå taïo ra haït taûi ñieän môùi trong chaát khí.
IV. Quaù trình daãn ñieän töï löïc trong chaát khí vaø ñieàu kieän ñeå taïo ra quaù trình daãn ñieän töï löïc
 1. Quaù trình daãn ñieän trong chaát khí coù theå töï duy trì, khoâng can taïo ra caùc haït taûi ñieän goïi laø quaù trình daãn ñieän (phoùng ñieän) töï löïc.
 2. Coù boán caùch chính ñeå doøng ñieän coù theå taïo ra haït taûi ñieän môùi trong chaát khí:
1. Doøng ñieän sinh nhieät cao, khieán phaân töû khí bò ion hoaù.
2. Ñieän tröôøng trong chaát khí raát lôùn, khieán phaân töû khí bò ion hoaù ngay khi nhieät ñoä thaáp.
3. Catoât bò doøng ñieän nung noùng ñoû, laøm cho noù coù khaû naêng phaùt ra electron. Hieän töôïng naøy goïi laø hieän töôïng phaùt xaï nhieät electron.
4. Catoât khoâng noùng ñoû nhöng bò caùc ion döông coù naêng löôïng lôùn ñaäp vaøo laøm baät electron khoûi catoât trôû thaønh haït taûi ñieän.
Hoaït ñoäng 3 (10 phuùt) Tia löõa ñieän vaø ñieàu kieän taïo ra tia löõa ñieän.
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG HS
NOÄI DUNG 
 - Thí nghieäm vôùi maùy phaùt tónh ñieän
- Tia löõa ñieän?
Hieäu ñieän theá U(V)
Khoaûng caùch giöõa 2 cöïc (mm)
Cöïc phaüng
Muõi nhoïn
20 000
6,1
15,5
40 000
13,7
45,5
100 000
36,7
220
200 000
75,3
410
300 000
114
600
- Ñieàu kieän ñeå taïo ra tia löõa ñieän. 
- ÖÙng duïng?
- C5
- Phaùy bieåu
E = 3.106V/m
- Ñoïc saùch, tìm nhöõng thí duï trong ñôøi soáng
- Phaùt bieåu
V. Tia löõa ñieän vaø ñieàu kieän taïo ra tia löõa ñieän
1. Ñònh nghóa
 Tia löõa ñieän laø quaù trình phoùng ñieän töï löïc trong chaát khí ñaët giöõa hai ñieän cöïc khi ñieän tröôøng ñuû maïnh ñeå bieán phaân töû khí trung hoaø thaønh ion döông vaø electron töï do.
2. Ñieàu kieän ñeå taïo ra tia löõa ñieän
E = 3.106V/m
3. ÖÙng duïng
 - Duøng ñeå ñoát hoãn hôïp xaêng khoâng khí trong ñoäng cô xaêng.
 - Giaûi thích hieän töôïng seùt trong töï nhieân.
Hoaït ñoäng 4 (10phuùt) Hoà quang ñieän vaø ñieàu kieän taïo ra hoà quang ñieän
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG HS
NOÄI DUNG 
- Cho hoïc sinh moâ taû vieäc haøn ñieän.
- Hoà quang ñieän.
- Caùc hieän töôïng keøm theo khi coù hoà quang.ñieän.
- Ñieàu kieän ñeå coù hoà quang ñieän.
- Neâu caùc öùng duïng cuûa hoà quang ñieän.
- Moâ taû vieäc haøn ñieän.
- Phaùt bieåu
- Nhieät, aùnh saùng
- Trình baøy
- Neâu caùc öùng duïng cuûa hoà quang ñieän.
VI. Hoà quang ñieän vaø ñieàu kieän taïo ra hoà quang ñieän
1. Ñònh nghóa
 Hoà quang ñieän laø quaù trình phoùng ñieän töï löïc xaûy ra trong chaát khí ôû aùp suaát thöôøng hoaëc aùp suaát thaáp ñaët giöõa hai ñieän cöïc coù hieäu ñieän theá khoâng lôùn.
 Hoà quang ñieän coù theå keøn theo toaû nhieät vaø toaû saùng raát maïnh. 
2. Ñieàu kieän taïo ra hoà quang ñieän
- Hai ñieän cöïc noùng ñoû coù theå phaùt ra e
- Ñieän tröôøng ñuû maïnh
3. ÖÙng duïng
Nhieät hoà quang cao 35000C duøng
- Haøn ñieän
- Laøm ñeøn chieáu saùng
- Ñun chaûy vaät lieäu, 
Hoaït ñoäng 5 (7 huùt) Giao nhieäm vuï, cuûng coá.
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG HS
- Laøm baøi saùch giaùo khoa 7, 8, 9 
 - Laøm baøi taäp saùch baøi taäp
- Baøi môùi:
+ Haït taûi ñieän trong chaân khoâng?
+ Baûn chaát doøng ñieän trong chaân khoâng?
+ So saùnh baûn chaát doøng ñieän trong caùc moâi tröôøng ñaõ hoïc.
- Ghi baøi taäp
- Ghi nhaän vôû baøi soaïn
 IV. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY
Ngaøy 15/11/2008
Tieát 31
Baøi 16. DOØNG ÑIEÄN TRONG CHAÂN KHOÂNG
	I. MUÏC TIEÂU
- Neâu ñöôïc baûn chaát cuûa doøng ñieän trong chaân khoâng.
- Phaân bieät ñöôïc baûn chaát doøng ñieän trong caùc moâi tröôøng
- Neâu ñöôïc baûn chaát vaø öùng duïng cuûa tia catoât.
	II. CHUAÅN BÒ
	1. Giaùo vieân
- Tìm hieåu laïi caùc kieán thöùc veà khí thöïc, quaõng ñöôøng töï do cuûa phaân töû, quan heä giöõa aùp suaát vaø maät ñoï phaân töû vaø quaõng ñöôøng töï do trung bình, 
- Chuaån bò caùc hình veõ trong sgk treân khoå giaáy to ñeå trình baøy cho hoïc sinh.
- Söu taàm ñeøn hình cuõ ñeå laøm giaùo cuï tröïc quan.
	2. Hoïc sinh: 
- Oân taäp laïi khaùi nieäm doøng ñieän, laø doøng chuyeån dôøi coù höôùng cuûa caùc haït taûi ñieän..
	III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC
Hoaït ñoäng 1. ( 10 phuùt) Oån ñònh. Kieåm tra
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG HS
- Kieåm tra só soá
- Kieåm tra: 
+ Quaù trình daãn ñieän töï löïc?
+ Ñieàu kieän phaùt sinh tia löûa ñieän?
+ Ñieàu kieän phaùt sinh hoà quang ñieän?
+ Öùng duïng tia löûa ñieän, hoà quang ñieän?
- Vaøo baøi: chaân khoâng coù daãn ñieän? Neáu coù thì baûn chaát cuûa doøng ñieän? Öùng duïng?
- Baùo hoïc sinh vaéng
- Traû lôøi caùc caâu hoûi
Hoaït ñoäng 2 (10phuùt) Doøng ñieän trong chaân khoâng
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG HS
NOÄI DUNG 
- Chaân khoâng?
- Ñieàu kieän ñeå coù doøng ñieän.
- Ñeå chaân khoâng daãn ñieän ta phaûi
- Baûn chaát doøng ñieän trong chaân khoâng.
- Giôùi thieäu sô ñoà thí nghieäm hình 16.1.
- Nhaän xeùt ñoà thò.
Yeâu caàu hoïc sinh thöïc hieän C1.
- Khoâng coù haït taûi ñieän
- Coù haït taûi ñieän vaø hieäu ñieän theá
- Ñöa caùc electron vaøo trong ñoù.
- Phaùt bieåu
- Xem sô ñoà 16.1 sgk. Ghi nhaän caùc keát quaû thí nghieäm.
- Chöa ñoát day ¦ khoâng daãn ñieän
- UAK < 0 ¦ I 0
- UAK > 0 ¦ I taêng nhanh roài baõo hoøa
- Daây noùng hôn Ibh lôùn hôn
20mA
I. Caùch taïo ra doøng ñieän trong chaân khoâng
1. Baûn chaát cuûa doøng ñieän trong chaân khoâng
+ Chaân khoâng laø moâi tröôøng ñaõ ñöôïc laáy ñi caùc phaân töû khí. Noù khoâng chöùa caùc haït taûi ñieän neân khoâng daãn ñieän.
+ Ñeå chaân khoâng daãn ñieän ta phaûi ñöa caùc electron vaøo trong ñoù.
+ Doøng ñieän trong chaân khoâng laø doøng chuyeån dôøi coù höôùng cuûa caùc electron ñöôïc ñöa vaøo trong khoaûng chaân khoâng ñoù.
2. Thí nghieäm
 Thí nghieäm cho thaáy ñöôøng ñaëc tuyeán V – A cuûa doøng ñieän trong chaân khoâng
Hoaït ñoäng 3 (20 phuùt) Tia catoât
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG HS
NOÄI DUNG 
- Giôùi thieäu thí nghieäm hình 16.3.
- Neâu caùc keát quaû thí nghieäm.
 Yeâu caàu hoïc sinh thöïc hieän C2.
- Giôùi thieäu tia catoât.
- Thöïc hieän C3.
- Caùc tính chaát cuûa tia catoât.
- Baûn chaát tia Catoât?
- Öùng duïng cuûa tia catoât.
- Giôùi thieäu ñeøn hình
- Xem hình minh hoïa thí nghieäm 16.3. 
- Ghi nhaän caùc keát quaû thí nghieäm.
 Thöïc hieän C2. 
- Ghi nhaän tia catoât.
- Thöïc hieän C3.
- Theo caùc gôïi yù cuûa gv laàn löôït neâu caùc tính chaát cuûa tia catoât.
.- Phaùt bieåu
- Ñeøn hình, oáng phoùng ñieän töû
II. Tia catoât
Thí nghieäm
+ Khi aùp suaát trong oáng baèng aùp suaát khí quyeån ta khoâng thaáy quaù trình phoùng ñieän
+ Khi aùp suaát trong oáng ñaõ ñuû nhoû, trong oáng coù quaù trình phoùng ñieän töï löïc, trong oáng coù coät saùng anoât vaø khoaûng toái catoât.
+ Khi aùp suaát trong oáng haï xuoáng coøn khoaûng 10-3mmHg, khoaûng toái catoât chieám toaøn boä oáng. Quaù trình phoùng ñieän vaãn duy trì vaø ôû phía ñoái dieän vôùi catoât, thaønh oáng thuûy tinh phaùt aùnh saùng maøu vaøng luïc.
 Ta goïi tia phaùt ra töø catoât laøm huyønh quang thuûy tinh laø tia catoât.
+ Tieáp tuïc huùt khí ñeå ñaït chaân khoâng toát hôn nöõa thì quaù trình phoùng ñieän bieán maát.
2. Tính chaát cuûa tia catoât
+ Tia catoât phaùt ra töø catoât theo phöông vuoâng goùc vôùi beà maët catoât. Gaëp moät vaät caûn, noù bò chaën laïi laøm vaät ñoù tích ñieän aâm.
+ Tia catoât nmang naêng löôïng: noù coù theå laøm ñen phim aûnh, laøm huyønh quang moät soá tinh theå, laøm kim loaïi phaùt ra tia X, laøm noùng caùc vaät maø noù roïi vaøo vaø taùc duïng löïc leân caùc vaät ñoù
+ Tia catoât bò leäch trong ñieän töôøng vaø töø tröôøng.
3. Baûn chaát cuûa tia catoât
 Tia catoât thöïc chaát laø doøng electron phaùt ra töø catoât, coù naêng löôïng lôùn vaø bay töï do trong khoâng gian.
4. ÖÙng duïng
 ÖÙng duïng phoå bieán nhaát cuûa tia catoât laø ñeå laøm oáng phoùng ñieän töû vaø ñeøn hình.
 Ñeøn hình
Hoaït ñoäng 4. (5 phuùt) Giao nhieäm vuï, cuûng coá.
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG HS
- Laøm baøi taäp coøn laïi saùch giaùo khoa, saùch baøi taäp
- Baøi môùi:
+ Haït taûi ñieän trong chaát khí?
+ Baûn chaát doøng ñieän trong chaât khí
+ So saùnh baûn chaát doøng ñieän trong caùc moâi tröôøng ñaõ hoïc.
- Ghi baøi taäp
- Ghi nhaän vôû baøi soaïn
 IV. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY