Tuần: 7
Tiết: 27
Bài đọc thêm XIN LẬP KHOA LUẬT
(Trích Tế cấp bát điều )
Nguyễn Trường Tộ
I - MỤC TIÊU
Giúp HS:
- Nắm được dặc diểm văn điều trần: văn bản mà cấp dưới trình bày một vấn đề quan trọng gì đó đề đạt lên cấp trên, thuộc văn nghị luận chính trị xã hội, biết phân tích hệ thống luận điểm và cách lập luận của bài văn điều trần.
- Thấy được lòng yêu nước thương dân của tác giả nói riêng, tấm lòng trung thực của tác giả đối với dân với nước .
II – CHUẨN BỊ
-GV : sgk- sgv , tìm sưu tầm ảnh tác giả
-HS : Đọc bài & soạn bài .
- PP :Gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề, thảo luận nhóm.
Tuần: 7 Tiết: 27 Baøi ñoïc theâm XIN LẬP KHOA LUẬT (Trích Tế cấp bát điều ) Nguyễn Trường Tộ I - MỤC TIÊU Giúp HS: Naém ñöôïc dặc diểm văn điều trần: văn bản mà cấp dưới trình bày một vấn đề quan trọng gì đó đề đạt lên cấp trên, thuộc văn nghị luận chính trị xã hội, biết phân tích hệ thống luận điểm và cách lập luận của bài văn điều trần. Thấy được lòng yêu nước thương dân của tác giả nói riêng, tấm lòng trung thực của tác giả đối với dân với nước . II – CHUẨN BỊ -GV : sgk- sgv , tìm sưu tầm ảnh tác giả -HS : Đọc bài & soạn bài . - PP :Gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề, thảo luận nhóm. III- TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: Ổn định lớp: Kiểm tra: Anh (chị ) haõy cho biết tấm lòng cầu hiền của vuaQuang Trung trong bài “Chiếu Cầu Hiền” ? Bài mới: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Yêu cầu cần đạt HĐ1:Tìm hiểu về tác giả, tác phẩm . *GV: Goïi hs ñoïc tieåu daãn * Nguyễn Trường Tộ là một học giả nổi tiếng với những tư tưởng đổi mới đất nước thể hiện trong các tác phẩm điều trần (Văn chính luận ) *GV giảng ý : Bản điều trần Tế cấp bát điều ( Tám điều cần thiết)gửi lên vua Tự Đức .Xin lập khoa luật là bản điều trần thứ 27/60 bàn về sự cần thiết của luật pháp đv xã hội , nhà nước pháp quyền nhằm thuyết phục triều đình mở khoa luật. HĐ2: Hướng dẫn đọc hiểu chi tiết văn bản * GV: Goïi 3 hs ñoïc toaøn boä vaên baûn vaøhoûi caâu hoûi1 sgk * Ñònh höôùng :Nhaø nöôùc muoán cai trò ñöôïc daân phaûi coù uy quyeàn nhöng ñoàng thôøi cuõng phaûi coù chính leänh (chính saùch vaø phaùp luaät). Ñaây laø moái quan heä giöõa luaät ñoái vôùi moïi ngöôøi. Vì vậy Nguyễn Trường Tộ nói: Bất luận quan hay dân mọi người đều phải học luật nước, luật bao trùm lên tất cả. Ông đặt ra vấn đề như vậy để thuyết phục vua Tự Đức, và ông nêu thêm phải học thêm những luật mới bổ sung từ hồi Gia Long đến nay. => Tác dụng của lối vào đề kiểu này vừa ngắn gọn vừa làm người nghe hiểu ngay vấn đề mà người viết đặt ra. *GV đặt câu hỏi :Vai trò & vị trí của luật đối với đời sống xã hội được NTT hiểu ntn? Ông e nhà vua sẽ hiểu lệch cho rằng luật chỉ tốt cho việc cai trị nên tự đặt ra sự phản bác và giải đáp: luật là đức là cái đức lớn nhất chí công vô tư đấy, là đức trời mà đức trời là đạo làm người, không cần phải đi tìm cái gì khác có nghĩa là cần phải học luật, hiểu biết luật . *GV nêu câu hỏi : Theo NTT nho học có truyền thống tôn trọng luật pháp không ? Quan niệm về luật của tác giả thể hiện ntn? *Gợi ý + Giảng câu hỏi 5 trong sgk Dùng Khổng Tử để phê phán nho giáo là phương pháp gậy ông đập lưng ông trong văn nghị luận. Phê phán những mặt hạn chế của nho giáo Nguyễn Trường Tộ đưa môt mặt hạn chế đáng buồn và không ai có thể phủ định được về tình hình nho sĩ hiện nay do nho giáo đào tạo nên: suốt đời đọc sách mà tại sao có nhiều người cuộc đời của họ và sự ứng xử của họ còn tệ hơn những người quê mùa chất phác ?Vì sao có tình trạng đó? Ông rút ra câu trả lời => vì họ không học luật ., không hiểu biết hết về luật *GV gọi hs nhận xét về nt văn bản * GV nhận xét và ghi bảng một vài ý -HS ñoïc sgk vaø nhaän xeùt Nguyeãn Tröôøng Toä (1830-1871) ôû laøng Buøi Chu, xaõ Höng Trung huyeän Höng Nguyeân, tænh Ngheä An. Kieán thöùc roäng: gioûi caû Haùn hoïc laãn taây hoïc coù taàm nhìn xa roäng hôn nhieàu trí thöùc ñöông thôøi -Taùc phaåm: xin laäp khoa luaät trích töø baûn ñieàu traàn soá 27, baøn veà söï caàn thieát cuûa luaät phaùp ñoái vôùi xaõ hoäi nhaèm muïc ñích thuyeát phuïc trieàu ñình cho môû khoa luaät. -HS tìm yù traû lôøi { Luaät nhaø nöôùc goàm: uy quyeàn , chính leänh, tam cöông nguõ thöôøngluaät bao truøm leân taát caû, moïi ngöôøi phaûi bieát luaät { ÔÛ caùc nöôùc phöông Taây raát coâng baèng ,nghieâm minh khoâng coù ai keå caû vua chuùa ñöôïc ñöùng ngoaøi phaùp luaät . { Vua ,quan ,dân đều phải tôn trọng pháp luật không được làm trái pl . -HS thảo luận trả lời { OÂng chuû tröông vua, quan, daân ñeàu phaûi coù yù thöùc tröôùc luaät phaùp. Chuû tröông aáy chính laø do luaät coù vai troø quan troïng ñoái vôùi con ngöôøi vaø xaõ hoäi. { Luaät khoâng chæ coù taùc duïng cai trò xaõ hoäi maø coøn laø ñaïo ñöùc haønh vi, ñaïo laøm ngöôøi. -HS tìm ý trả lời Tác giả dẫn lời Khổng Tử: “ Chép những lời nói suông bằng thân hành ra làm việc mà muốn làm được việc thì phải có luật”.Vậy đạo nho không có truyền thống tôn trọng luật pháp vì chỉ nói suông trên giấy . - HS nhận xét I. TIỂU DẪN 1.Tác giả -Nguyeãn Tröôøng Toä (1830-1871) ngöôøi laøng Buøi Chu, xaõ Höng Trung huyeän Höng Nguyeân, tænh Ngheä An. -OÂng laø ngöôøi coù kieán thöùc saâu roäng: gioûi caû Haùn hoïc laãn taây hoïc. - OÂng vieát ñieàu traàn gôûi leân trieàu ñình nhaø Nguyeãn ñeà nghò thöïc thi caùc bieän phaùp cuï theå nhaèm ñoåi môùi vaø phaùt trieån ñaát nöôùc . Nhöõng vaên baûn naøy theå hieän kieán thöùc saâu saéc ,uyeân baùc, môùi meû, vaên phong chaët cheõ. 2. Tác phẩm Xin lập khoa luật là bản điều trần thứ 27/60(Tế cấp bát điều) bàn về sự cần thiết của luật pháp đv xã hội , nhà nước pháp quyền nhằm thuyết phục triều đình mở khoa luật. II. ÑỌC HIỂU VĂN BẢN 1. Vai troø vaø vò trí cuûa luaät - Theo Nguyeãn Tröôøng Toä luaät bao goàm: kæ cöông, uy quyeàn vaø chính leänh , tam cương ngũ thường cuûa quoác gia. - Taùc giaû giôùi thieäu vieäc thöïc haønh luaät ôû caùc nöôùc phöông Taây raát coâng baèng ,nghieâm minh “Phaøm nhöõng ai.ñöôïc moät baäc” - Nguyeãn Tröôøng Toä ñaët vaán ñeà: tröïc tieáp, thaûng thaén ngaén goïn, ñaây chính laø neùt rieâng trong vaên ñieàu traàn cuûa oâng. - Vai troø vaø vò trí cuûa luaät ñoái vôùi ñôøi soáng xaõ hoäi: Taùc giaû chuû tröông vua ,quan, daân ñeàu phaûi coù thaùi ñoä toân troïng vaø thöïc hieän nghieâm chænh pl, khoâng ñöôïc vi phaïm ,laøm traùi luaät phaùp coù nhö vaäy môùi ñaûm baûo ñöôïc coâng baèng xaõ hoäi. 2. Quan nieäm veà luaät cuûa taùc giaû: -Theo Nguyeãn Tröôøng Toä nho học không có truyeàn thoáng toân trong luaät phaùp vì: nho giaùo chỉ noùi suoâng khoâng coù taùc duïng baèng phaùp luaät. - Đạo đức và pháp luật theo tác giả phải thống nhất với nhau ,đi liền nhau: Công bằng ,luật pháp là đạo đức . Đạo đức lớn nhất là chí công vô tư - Trái luật cũng đồng nghĩa với trái đạo đức. => Đạo làm người cần phải học luật. 3. Nghệ thuật - Cách lập luận của tác giả vừa sắc sảo vừa chặt chẽ. -Câu văn ngắn gọn , dẫn chứng chuẩn xác, tính chiến đấu mạnh mẽ hùng hồn. => Bài văn thể hiện được phong cách viết điều trần của Nguyễn Trường Tộ . 4.Củng cố - Quan niệm của Nguyễn Trường Tộ về luật - Nhấn mạnh nghệ thuật của taùc phẩm. 5.Dặn dò: Học bài ,chuẩn bị bài tập thực hành
Tài liệu đính kèm: