A. Mục tiêu bài học:
- Giúp Hs hiểu rõ giá trị hiện thực sâu sắc của tác phẩm, cũng như thái độ trước hiện thực và ngòi bút lí sự chân thực, sắc sảo của Lê Hữu Trác qua đoạn trích miêu tả cuộc sống và cung cách sinh hoạt nơi phủ chú Trịnh.
* Trọng tâm: + Quang cảnh và cung cách sinh hoạt trong phủ chúa (T1).
+ Thái độ, tâm trạng và những suy nghĩ của tác giả (T2).
B. Phương tiện thực hiện:
- SGK, SGV, thiết kế bài học .
- Tài liệu tham khảo về tác phẩm “Thượng kinh ký sự” và tác giả Lê Hữu Trác.
C. Cách thức tiến hành:
- Kết hợp các phương pháp: đọc sáng tạo, gợi tìm, tái hiện, kết hợp với các hình thức trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi.
D. Tiến trình lên lớp:
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ:(thông qua)(T1).
- Quang cảnh và cung cách sinh hoạt trong phủ chúa được hiện lên trong đoạn trích như thế nào? (T2).
3. Bài mới: Leâ Höõu Traùc khoâng chæ laø thaày thuoác noåi tieáng maø coøn laø taùc giaû vaên hoïc coù nhöõng ñoùng goùp lôùn cho söï ra ñôøi vaø phaùt trieån theå loaïi kí söï. Ngoøi buùt hieän thöïc saâu saéc ñoù ñöôïc theå hieän roõ qua “Thöôïng kinh kí söï”. Ñeå hieåu theâm veà taøi naêng vaø nhaân caùch cuûa danh y naøy, chuùng ta seõ tim hieåu qua moät ñoaïn trích “ Vaøo phuû chuùa Trònh”.
Tiết 1-2 Đọc văn VAØO PHUÛ CHUÙA TRÒNH ( Trích “Thượng kinh kí sự” ) - Lê Hữu Trác – A. Mục tiêu bài học: - Giúp Hs hiểu rõ giá trị hiện thực sâu sắc của tác phẩm, cũng như thái độ trước hiện thực và ngòi bút lí sự chân thực, sắc sảo của Lê Hữu Trác qua đoạn trích miêu tả cuộc sống và cung cách sinh hoạt nơi phủ chú Trịnh. * Trọng tâm: + Quang cảnh và cung cách sinh hoạt trong phủ chúa (T1). + Thái độ, tâm trạng và những suy nghĩ của tác giả (T2). B. Phương tiện thực hiện: - SGK, SGV, thiết kế bài học . - Tài liệu tham khảo về tác phẩm “Thượng kinh ký sự” và tác giả Lê Hữu Trác. C. Cách thức tiến hành: - Kết hợp các phương pháp: đọc sáng tạo, gợi tìm, tái hiện, kết hợp với các hình thức trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi. D. Tiến trình lên lớp: 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ:(thông qua)(T1). - Quang cảnh và cung cách sinh hoạt trong phủ chúa được hiện lên trong đoạn trích như thế nào? (T2). 3. Bài mới: Leâ Höõu Traùc khoâng chæ laø thaày thuoác noåi tieáng maø coøn laø taùc giaû vaên hoïc coù nhöõng ñoùng goùp lôùn cho söï ra ñôøi vaø phaùt trieån theå loaïi kí söï. Ngoøi buùt hieän thöïc saâu saéc ñoù ñöôïc theå hieän roõ qua “Thöôïng kinh kí söï”. Ñeå hieåu theâm veà taøi naêng vaø nhaân caùch cuûa danh y naøy, chuùng ta seõ tim hieåu qua moät ñoaïn trích “ Vaøo phuû chuùa Trònh”. Hoạt động của GV & HS Nội dung cần đạt *Hoaït ñoäng 1:Giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hiểu tiểu dẫn sgk. - Nêu những hiểu biết của em về tác giả Lê Hữu Trác? ** Thao tác 1: Học sinh tóm tắt những điểm cơ bản về tác giả Lê Hữu Trác.--> gạch dưới sgk - Gíơi thiệu những điểm cơ bản về tác phẩm “ Thượng kinh ký sự? ( giáo viên chú ý yêu cầu h/s nắm vững đặc điểm của thể loại ký sự) ** Thao tác 2: Trên cơ sở tiểu dẫn, học sinh giới thiệu về thể loại, thời điểm sáng tác và giá trị về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. à gạch dưới sgk để học ** Thao tác 3:GV tiếp tục hướng dẫn học sinh tìm hiểu nội dung và bố cục của đoạn trích “ Vào phủ chúa Trịnh”. - Cảm nhận của em về nội dung của đoạn trích? - Theo em, bố cục của đoạn trích có thể chia làm mấy phần? nội dung của từng phần? - Trên cơ sở soạn bài ở nhà, học sinh trình bày cảm nhận của mình về nội dung và xác định bố cục của đoạn trích. *Hoaït ñoäng 2:-GV hướng dẫn học sinh đọc - hiểu đoạn trích : - Học sinh đọc sáng tạo đoạn trích ở từng phần bằng giọng tả (phần 1), giọng kể (ở phần 2 ). ** Thao tác 1: Học sinh giải nghĩa các từ khó trên cơ sở sgk. ** Thao tác 2: GV hướng dẫn h/s từng bước tìm hiểu đoạn trích bằng việc trả lời các câu hỏi phần hướng dẫn học bài - Quang cảnh và cung cách sinh hoạt trong phủ chúa được hiện lên trong đoạn trích như thế nào? * Sau khi liệt kê các chi tiết miêu tả cảnh phủ chúa, h/s nêu nhận xét khái quát chung về cảnh phủ chúa . - Qua các chi tiết miêu tả, em có nhận xét gì về bức tranh phủ chúa trong đoạn trích? - Học sinh suy nghĩ độc lập và nêu cảm nhận của mình. HEÁT TIEÁT 1 I/ Tiểu dẫn : 1/ Tác giả Lê Hữu Trác : ( 1724- 1791) - Là một danh y nổi tiếng và là một thầy dạy thuốc, một nhà soạn sách lớn của dân tộc ở thế kỷ XVIII. - Tác phẩm tiêu biểu “Hải Thượng y tông tâm lĩnh” là công trình nghiên cứu y học xuất sắc nhất của thời trung đại Việt Nam. 2/ Tác phẩm “Thượng kinh ký sự”: - Bố cục : 2 phần + Quang cảnh bên ngoài phủ chúa. + Cảnh nội cung. II/ Đọc hiểu văn bản: 1. Quang cảnh và cung cách sinh hoạt nơi phủ chúa a. Cảnh phủ chúa được miêu tả từ ngoài vào trong, từ bao quát đến cụ thể : - Cảnh bên ngoài : Qua nhiều cửa, nhiều hành lang quanh co nối tiếp. Điếm Hậu mã và các bao lơn đều sơn son thiếp vàng. .. - Cảnh nội cung : trướng gấm, màn là, sập vàng, ghế rồng, hương hoa ngào ngạt àQuang cảnh ở phủ chúa cực kỳ xa hoa, tráng lệ , lộng lẫy, không đâu sánh bằng. b. Cung cách sinh hoạt trong phủ chúa : - Có nhiều loại quan và người phục dịch, mỗi người làm một nhiệm vụ. - Lời lẽ nhắc đến chúa và thế tử phải cung kính; phải quỳ lạy. - Tác giả thăm bệnh cho thế tử nhưng không được nhìn mặt mà chỉ làm theo mệnh lệnh và thông qua quan chánh đường àCung cách sinh hoạt trong phủ chúa được ghi lại với những lễ nghi, khuôn phép, cách nói năng, người hầu kẻ hạhết sức nghiêm nhặt. => Tác giả đã ghi lại một cách tỉ mỉ, chân thực sự cao sang và quyền uy tột đỉnh cùng với cuộc sống hưởng thụ xa hoa đến cực điểm và sự lộng quyền của nhà chúa. TIEÁT 2 - Những quan sát, ghi nhận về cảnh phủ chúa nói lên cách nhìn, thái độ của tác giả với cuộc sống nơi phủ chúa như thế nào? ( GV cho HS chọn một chi tiết trong đoạn trích “đắt nhất” của đoạn trích để bình à giá trị hiện thực của tác phẩm) * Học sinh căn cứ vào kiến thức đã tìm hiểuà trao đổi nhóm và đại diện nhóm trình bày sau 3 phút. - Theo em, nét đặc sắc về nghệ thuật và nội dung của đoạn trích là gì? Học sinh đọc phần ghi nhớ trong SGK. *Hoaït ñoäng 3:luyện tập : GV hướng dẫn học sinh thực hiện phần luyện tập ở nhà bằng cách gợi ý cho h/s so sánh với tác phẩm Vũ trung tuỳ bút của Phạm Đình Hổ ( những điểm giống về giá trị hiện thực và những đặc sắc về bút pháp kể -tả của mỗi tác phẩm ) b.Thái độ, tâm trạng và những suy nghĩ của tác giả : - Với quang cảnh và cung cách sinh hoạt ở phủ chúa : tác giả không trực tiếp bày tỏ thái độ nhưng qua việc chọn chi tiết miêu tả + kết hợp lời nhận xét àông không đồng tình và dửng dưng với lối sống nơi phủ chúa. - Về việc chữa bệnh cho thế tử : + Hiểu rõ căn bệnh của Thế tử nhưng sợ chữa có hiệu quả ngay sẽ bị giữ lại bên chúa, bị công danh trói buộcàLê Hữu Trác là một người khinh thường danh lợi, quyền quý, yêu tự do và nếp sống thanh đạm. + Ông muốn chữa bệnh cầm chừng cho thế tử nhưng lại thấy trái với y đức, phụ lòng cha ôngàCó lương tâm và đức độ. + Ông luôn bảo vệ ý kiến của mình khi chữa bệnh cho thế tử dù ý kiến ông trái với ý kiến của các thầy thuốc trong cungàLà một thầy thuốc già dặn kinh nghiệm , có bản lĩnh, có chính kiến. èPhẩm chất tốt đẹp của một bậc danh y. c. Nét đặc sắc về nghệ thuật và nội dung của đoạn trích: - Về nghệ thuật : sử dụng bút pháp ký sự đặc sắc ( quan sát tỉ mỉ, ghi chép trung thực, tả cảnh sinh động, chi tiết chọn lọc..) - Gía trị nội dung : vẽ nên bức tranh sinh động, đầy tính hiện thực về cuộc sống xa hoa,uy quyền của chúa Trịnh.Qua đó bộc lộ thái độ coi thường danh lợi của tác giả III/ Ghi nhớ ( SGK) 4. Củng cố : - Quang cảnh và cung cách sinh hoạt trong phủ chúa (T1). - Thái độ, tâm trạng và những suy nghĩ của tác giả (T2). 5. Dặn dò : - Chuẩn bị phần còn lại của bài-tiết sau học tiếp (T1). - Chuẩn bị cho bài học tiếng việt “ Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân” + Tìm các ví dụ để để minh hoạ cho tính chung của ngôn ngữ cộng đồng. + Cái riêng của lời nói cá nhân được biểu lộ ở các phương diện nào? Cho ví dụ. + Làm các bài tập sau bài học . BỔ SUNG - RÚT KINH NGHIỆM Tiết 3 : Tiếng việt TÖØ NGOÂN NGÖÕ CHUNG ÑEÁN LÔØI NOÙI CAÙ NHAÂN A. Mục tiêu bài học: Giuùp HS: - Naém ñöôïc bieåu hieän cuûa caùi chung trong ngoân ngöõ cuûa xaõ hoäi vaø caùi rieâng trong lôøi noùi cuûa caù nhaân, moái töông quan giöõa chuùng. - Naâng cao naêng löïc lónh hoäi nhöõng neùt rieâng trong ngoân ngöõ caù nhaân, nhaát laø cuûa caùc nhaø vaên coù uy tín. Ñoàng thôøi reøn luyeän ñeå hình thaønh vaø naâng cao naêng löïc cuûa caù nhaân, bieát phaùt huy phong caùch ngoân ngöõ caù nhaân khi söû duïng ngoân ngöõ chung. - Vöøa coù yù thöùc toân troïng nhöõng quy taéc ngoân ngöõ chung cuûa xaõ hoäi, vöøa coù saùng taïo, goùp phaãn vaøo söï phaùt trieån ngoân ngöõ xaõ hoäi. * Trọng tâm: Ngôn ngữ- tài sản chung, lời nói - sản phẩm riêng của cá nhân . B. Phương tiện thực hiện: - SGK, SGV, thiết kế bài học . C. Cách thức tiến hành: - OÂn taäp, taùi hieän, phaân tích, thuyeát giaûng, vaán ñaùp, thaûo luaän. D. Tiến trình lên lớp: 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ:Haõy trình baøy nhöng nhaän xeùt cuûa em veà ñaëc ñieåm ngoân ngöõ maø taùc giaû Leâ Höõu Traùc theå hieän qua ñoaïn trích Vaøo phuû Chuùa trònh? 3. Bài mới: Tuïc ngöõ Vieät Nam coù caâu “ Hoïc aên, hoïc noùi, hoïc goùi, hoïc môû”..OÂng cha ta ñaõ daïy con chaùu nhieàu baøi hoïc vaø kinh ngheäm soáng. Trong ñoù giao tieáp haøng ngaøy laø quan troïng, chính vì theá ta vaãn thöôøng gaëp caâu ca dao: “ Lôøi noùi chaúng maát tieàn mua Löïa lôøi maø noùi cho vöøa loøng nhau”. Ñeå hieåu theâm ñieàu naøy, chuùng ta seõ tìm hieåu qua baøi hoïc ngay hoâm nay. Hoạt động của GV và HS Kiến thức cần đạt. *Hoạt động 1:Ngôn ngữ - tài sản chung của xã hội ** Thao tác 1: tổ chức cho HS đọc mục I SGK và phát biểu cách hiểu ngôn ngữ - tài sản chung của xã hội ** Thao tác 2: biểu hiện của yếu tố chung trong ngôn ngữ chung. -Tại sao ngôn ngữ là tài sản chung của một dân tộc, một cộng đồng xã hội? Muốn giao tiếp để hiểu biết nhau, dân tộc, cộng đồng xã hội phải có một phương tiện chung đó là ngôn ngữ → tài sản chung → thể hiện qua các yếu tố chung. (Các tiếng (âm tiết) tạo bởi sự kết hợp của các âm và thanh: Nhà -> phụ âm nh = nguyên âm a + thanh huyền) - Bên cạnh các yếu tố chung, ngôn ngữ là tài sản chung còn thể hiện qua những quy tắc, phương thức nào? + Kiểu câu: đơn, ghép. + Phương thức chuyến nghĩa gốc→ phát sinh→ ẩn dụ. *Hoạt động 2:Lời nói - sản phẩm riêng của cá nhân ** Thao tác 1: tổ chức cho HS đọc mục II SGK và phát biểu cách hiểu Em hiểu thế nào là lời nói cá nhân? ** Thao tác 2: Các phương diện biểu hiện của sắc thái cá nhân trong lời nói - Cái riêng trong lời nói của mỗi người được biểu lộ ở những phương diện nào? - Phân tích biểu hiện vốn từ cá nhân trong lời nói cá nhân: + Vì sao ta xaùc ñònh ñöôïc ngöôøi noùi khi nghe qua ñieän thoaïi? + Ngữ điệu có vai trò gì trong việc thể hiện giọng nói cá nhân? + Biểu hiện của lời nói cá nhân trong các văn bản văn học mà em đã học? + Voán töø ngöõ cuûa moãi caù nhaân coù gioáng nhau khoâng? Vì sao? + Caàn phaûi laøm gì ñeå coù voán töø ngöõ phong phuù, ña daïng, mang daáu aán caù nhaân roõ neùt? VD: “Nắng xuống..sâu chót vót” (Huy Cận) “Áo bàovề đất” (Quang Dũng). VD: “Lom khom.tiều vài chú, Lácchợ mấy nhà.” (Đảo ngữ). *Hoạt động 3: HS đọc phần ghi nhớ (sgk). *Hoạt động 4: - GV hướng dẫn học sinh làm bài tập vận dụng -Học sinh trao đổi theo nhóm và đại diện nhóm trình bày.trong 3 phút. Nhóm1,2: Trong hai câu thơ dưới đây, từ thôi in đậm đã được tác giả sử dụng với nghĩa như thế nào? ( Bác Dương...lòng ta). Nhóm 3,4: Nhận xét về cách sắp đặt từ ngữ trong hai câu thơ sau: ( Xiên ngang...mấy hòn) I.Ngôn ngữ - tài sản chung của xã hội. 1. Ngôn ngữ là tài sản chung của một dân tộc, một cộng đồng xã hội. 2. Biểu hiện về tính chung của ngôn ngữ. a. Các yếu tố chung: - Các âm và các thanh ( phụ âm, nguyên âm, thanh điệu). - Các tiếng (âm tiết) tạo bởi sự kết hợp của các âm và thanh. - Các từ : Đơn và phức. - Các ngữ cố định ( thành ngữ, quán ngữ). b. Các quy tắc và phương thức chung. - Quy tắc cấu tạo các kiểu câu: (Câu đơn, câu ghép). - Phương thức chuyến nghĩa từ: gốc→ phát sinh. II. Lời nói - sản phẩm riêng của cá nhân. 1. Lời nói cá n ... ng giai ñoaïn ñeå coù söï ñoái chieáu so saùnh nhaän bieát deã daøng hôn. - Ñoïc thuoäc loøng taát caû caùc baøi thô naém vöõng noäi dung, ngheä thuaät cuûa töøng taùc phaåm, hoïc phaàn ghi nhôù noäi dung cuûa baøi. - Ñoïc laïi caùc taùc phaåm vaên xuoâi, naém vöõng coát truyeän, nhaân vaät, noäi dung, ngheä thuaät cuûa taùc phaåm. - Thaáy ñöôïc söï khaùc nhau giöõa thơ mới với thơ trung đại . -Thaáy ñöôïc quá trình hiện đại hóa thơ ca thời kì đầu thế kỉ XX đến CMT8/1945 HEÁT TIEÁT 122 I. Phaàn Vaên hoïc: C©u 1.Thơ mới khác với thơ trung đại như thế nào? C©u 2. Những nội dung cơ bản và đặc điểm nghệ thuật chủ yếu của các bài thơ Lưu biệt khi xuất dương của Phan Bội Châu, Hầu trời của Tản Đà? Làm rõ tính chất giao thời ( giữa văn học trung đại và văn học hiện đại) về nghệ thuật của các tác phẩm nói trên. C©u 3. Qua việc phân tích, so sánh các bài thơ Lưu biệt khi xuất dương của Phan Bội Châu, Hầu trời của Tản Đà, Vội vàng của Xuân Diêu, em hãy làm rõ quá trình hiện đại hóa thơ ca thời kì đầu thế kỉ XX đến CMT8/1945? C©u 4. Nội dung tư tưởng và đặc sắc nghệ thuật của các bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu,Tràng giang của Huy Cận, Đây thôn Vĩ Dạ của Hàn Mặc Tử, Tương tư của Nguyễn Bính, Chiều xuân của Anh Thơ. C©u 5. Nội dung tư tưởng và đặc sắc nghệ thuật của các bài thơ Chiều tối, Lai tân của Hồ Chí Minh; Từ ấy, Nhớ đồng của Tố Hữu? C©u 6. Caùi ñeïp caùi hay, söùc haáp daãn cuûa baøi thô “ toâi yeâu em”( Pu-skin)? C©u 7. Phân tích hình töôïng nhaân vaät Beâ- li- coáp trong truyện ngắn Người trong bao của ( Sê – khốp). C©u 8 Phân tích hình töôïng nhaân vaät hình töôïng nhaân vaät Giaêng-van-giaêng trong truyện ngắn Người cầm quyền khoâi phục uy quyền của ( Huy- gô). TIEÁT 123 GV treo baûng phuï – heä thoáng nhöõng baøi Tieáng Vieät ñaõ hoïc trong chöông trình lôùp 11, ñöa ra moät soá caâu hoûi ôû daïng toång hôïp yeâu caàu hoïc sinh taùi hieän kieán thöùc, sau ñoù gv höôùng daãn caùch thöùc hoïc taäp cho hs . * Höôùng daãn cuï theå: -Phaûi ph©n biÖt ñöôïc ng«n ng÷ chung vµ lêi nãi c¸ nh©n , naém vöõng kieán thöùc bieát vaän duïng. -Caâu thöôøng coù 2 thaønh phaàn nghóa, phaûi naém ñöôïc kh¸i niÖm vaø nh÷ng biÓu hiÖn thêng gÆp cuûa nghÜa sù viÖc vµ nghÜa t×nh th¸i. -Phaûi naém ñöôïc ñaëc ®iÓm lo¹i h×nh tiÕng ViÖt thuoäc loaïi hình ngoân ngöõ ñôn laäp. - Phaûi naém ñöôïc khaùi nieäm vaø nhöõng ñaëc trng c¬ b¶n cña töøng phong caùch ng«n ng÷ ñaõ hoïc. GV treo baûng phuï – heä thoáng nhöõng baøi Laøm vaên ñaõ hoïc trong chöông trình lôùp 11, ñöa ra moät soá caâu hoûi ôû daïng toång hôïp yeâu caàu hoïc sinh taùi hieän kieán thöùc, sau ñoù gv höôùng daãn caùch thöùc hoïc taäp cho hs . * Höôùng daãn cuï theå: - Phaûi naém ñöïôc boá cuïc 3 phaàn cuûa moät baøi laøm vaên. - Phaûi bieát duøng töø, vieát caâu, döïng ñoaïn trong moät baøi vaên. - Naém vöõng 6 thao taùc laäp luaän trong vaên nghò luaän. - Bieát vaän duïng caùc thao taùc laäp luaän trong moät baøi vaên nghò luaän. - Bieát ph©n tÝch ®Ò lËp dµn ý bµi v¨n nghÞ luËn. ........................................... II.Phaàn Tieáng Vieät: C©u 1. Ph©n biÖt ng«n ng÷ chung vµ lêi nãi c¸ nh©n C©u 2. So s¸nh nghÜa sù viÖc vµ nghÜa t×nh th¸i a.Kh¸i niÖm b. Nh÷ng biÓu hiÖn thêng gÆp. C©u 3. §Æc ®iÓm lo¹i h×nh tiÕng ViÖt: C©u 4. §Æc trng c¬ b¶n cña phong ng«n ng÷ b¸o chÝ vµ phong c¸ch ng«n ng÷ chÝnh luËn 1. TÝnh th«ng tin thêi sù 2. TÝnh ng¾n gän 3. TÝnh sinh ®éng hÊp dÉn III. Phaàn Laøm Vaên: C©u 1.Ph©n tÝch ®Ò lËp dµn ý bµi v¨n nghÞ luËn. C©u 2.Thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch. C©u 3.LuyÖn tËp thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch. C©u 4.Thao t¸c lËp luËn so s¸nh. C©u 5.LuyÖn tËp thao t¸c lËp luËn so s¸nh. C©u 6.LuyÖn tËp kÕt hîp thao t¸c ph©n tÝch vµ so s¸nh. C©u 7.B¶n tin. C©u 8.LuyÖn tËp viÕt b¶n tin. C©u 9.Pháng vÊn vµ tr¶ lêi pháng vÊn. C©u 10.Thao t¸c lËp luËn b¸c bá. C©u 11.LuyÖn tËp thao t¸c lËp luËn b¸c bá. C©u 12.TiÓu sö tãm t¾t. C©u 13.LuyÖn tËp viÕt tiÓu sö tãm t¾t. C©u 14.Thao t¸c lËp luËn b×nh luËn. C©u 15.LuyÖn tËp thao t¸c b×nh luËn. C©u 16.LuyÖn tËp vËn dông c¸c thao t¸c lËp luËn. 4. Cñng cè- - Noäi dung vaø kó naêng oân luyeän phaàn vaên hoïc( T122). - Noäi dung vaø kó naêng oân luyeän phaàn Tieáng vieät+Laøm vaên(T123) 5. Daën doø: - Döïa treân nhöõng noäi dung höôùng daãn, veà nhaø töï hoïc trong heø , coù keá hoaïch hoïc taäp toát chuaån bò cho naêm hoïc tôùi ñaït keát quaû cao. Tieát 122,123 –Toång hôïp Ngày soạn: 10/5 HÖÔÙNG DAÃN TÖÏ HOÏC TRONG HEØ Mục tiêu bài học - Thống nhất SGK-SGV Ngữ văn 11. - Trọng tâm: Hệ thống lại kiến thức cũ. B. Phương tiện thực hiện: - SGK-SGV Ngữ văn 11. C. Cách thức tiến hành: - GV höôùng daãn nhöõng noäi dung cô baûn vaø keá hoaïch hoïc taäp trong heø ñeå hoïc sinh oân luyeän. D. Tiến trình dạy học. 1. Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ - Loàng gheùp vieäc kieåm tra baøi cuõ trong quaù trình giaûng daïy baøi môùi(T122); - Kieåm tra vôû soaïn cuûa hoïc sinh (T123). 3.Bài mới Hoạt động của GV & HS Nội dung cần đạt - GV goïi HS nhaéc laïi trong chöông trình Ngöõ vaên lôùp 11 caùc em ñaõ ñöôïc hoïc nhöõng phaân moân naøo? - HS keå ra Vaên hoïc Vieät Nam, vaên hoïc nöôùc ngoaøi, Tieáng Vieät, Laøm vaên. - Vaên hoïc Vieät Nam ñöôïc chia laøm maáy giai ñoaïn? ( VHTÑ, VHHÑ) - Keå teân nhöõng taùc phaåm ñaõ hoïc thuoäc VHTÑ; Cho bieát taùc giaû; Hoaøn caûnh saùng taùc; Noäi dung chính; Ngheä thuaät. - GV chia lôùp thaønh 3 nhoùm: + Nhoùm 1: VH töø TK X-> TK XIX + Nhoùm 2: VH töø TK XX-> 1945 + Nhoùm 3: Vaên hoïc nöôùc ngoaøi. --> GV goïi HS laàn löôït caùc nhoùm traû lôøi, GV chænh söûa, choát yù. GV treo baûng phuï – heä thoáng nhöõng baøi ñoïc vaên ñaõ hoïc trong chöông trình lôùp 11, ñöa ra moät soá caâu hoûi ôû daïng toång hôïp yeâu caàu hoïc sinh taùi hieän , suy luaän kieán thöùc, sau ñoù gv höôùng daãn caùch thöùc hoïc taäp cho hs , treân cô sôû höôùng daãn cuûa gv, hs veà nhaø töï laäp baûng toång hôïp kieán thöùc vaø keá hoaïch hoïc taäp cuûa mình. * Höôùng daãn cuï theå: - Laäp baûng toång hôïp caùc taùc phaåm ñaõ hoïc theo töøng giai ñoaïn ñeå coù söï ñoái chieáu so saùnh nhaän bieát deã daøng hôn. - Ñoïc thuoäc loøng taát caû caùc baøi thô naém vöõng taùc giaû, hoaøn caûnh saùng taùc, noäi dung, ngheä thuaät cuûa töøng taùc phaåm, hoïc phaàn ghi nhôù noäi dung cuûa baøi. - Ñoïc laïi caùc taùc phaåm vaên xuoâi, naém vöõng taùc giaû, hoaøn caûnh saùng taùc, coát truyeän, nhaân vaät, noäi dung, ngheä thuaät cuûa taùc phaåm. - Thaáy ñöôïc söï khaùc nhau giöõa thơ mới với thơ trung đại . -Thaáy ñöôïc quá trình hiện đại hóa thơ ca thời kì đầu thế kỉ XX đến CMT8/1945 HEÁT TIEÁT 122 I. Phaàn Vaên hoïc: * Văn học Việt Nam 1.VHVN töø TK X đến heát TK XIX: a.Thô: - Thu ñieáu, Khoùc Döông Khueâ (Nguyeãn Khuyeán), - TöÏ tình (Hoà Xuaân Höông), - Thöông vôï, Vònh khoa thi höông ( Teá Xöông), - Sa haønh ñoaûn ca (Cao Baù Quaùt), - Baøi ca ngaát ngöôûng (Nguyeãn Coâng Tröù), - Leõ gheùt thöông, Chaïy Taây (Nguyeãn Ñình Chieåu), - Höông Sôn phong caûnh ca (Phan Chu Trinh), - Vaên teá nghiaõ só Caàn Giuoäc (Nguyeãn Ñình Chieåu), - Löu bieät khi xuaát döông ( Phan Boäi Chaâu), - Haàu trôøi (Taûn Ñaø) b. Vaên xuoâi: - Chieáu caàu hieàn (Ngoâ Thì Nhaäm), - Xin laäp khoa luaät ( Nguyeãn Tröôøng Toä). 2. VHVN töø ñaàu TK XX ñeán 1945: a.Thô: - Voäi vaøng (Xuaân Dieäu), - Traøng giang (Huy Caän), - Ñaây thoân Vó Daï (Haøn Maëc Töû), - Chieàu toái, Lai taân (HoàÀ Chí Minh), - Töø aáy, Nhôù ñoàng (Toá Höõu), - Töông tö ( Nguyeãn Bính), - Chieàu Xuaân (Anh Thô). b. Vaên xuoâi: - Hai ñöùa treû(Thaïch Lam), - Chöõ ngöôøi töû tuø (Nguyeãn Tuaân), - Haïnh phuùc cuûa moät tang gia(Vuõ Troïng Phuïng), - Chí Pheøo (Nam Cao), - Cha con nghóa naëng (Hoà Bieåu Chaùnh), - Vi haønh (Nguyeãn AÙi Quoác), - Tinh thaàn theå duïc (Nguyeãn Coâng Hoan), - Vónh bieät Cöuû Truøng Ñaøi ( Nguyeãn Huy Töôûng), - Veà luaân lí xaõ hoäi ôû nöôùc ta (Phan Chaâu Trinh), - Tieáng meï ñe û- nguoàn giaûi phoùng caùc daân toäc bò aùp böùc (Nguyeãn An Ninh), - Moät thôøi ñaïi trong thi ca (Hoaøi Thanh) *. Vaên hoïc nöôùc ngoaøi: 1.Thô: - Toâi yeâu em ( Pu-skin), - Baøi 28 ( Ta-go). 2.Vaên xuoâi: - Ngöôøi trong bao (Seâ-khoáp), - Ngöôøi caàm quyeàn khoâi phuïc uy quyeàn (Huy-goâ), - Ba coáng hieán vó ñaïi cuûa Maùc (AÊng-ghen). TIEÁT 123 GV treo baûng phuï – heä thoáng nhöõng baøi Tieáng Vieät ñaõ hoïc trong chöông trình lôùp 11, ñöa ra moät soá caâu hoûi ôû daïng toång hôïp yeâu caàu hoïc sinh taùi hieän kieán thöùc, sau ñoù gv höôùng daãn caùch thöùc hoïc taäp cho hs . * Höôùng daãn cuï theå: -Phaûi ph©n biÖt ñöôïc ng«n ng÷ chung vµ lêi nãi c¸ nh©n , naém vöõng kieán thöùc bieát vaän duïng. -Caâu thöôøng coù 2 thaønh phaàn nghóa, phaûi naém ñöôïc kh¸i niÖm vaø nh÷ng biÓu hiÖn thêng gÆp cuûa nghÜa sù viÖc vµ nghÜa t×nh th¸i. -Phaûi naém ñöôïc ñaëc ®iÓm lo¹i h×nh tiÕng ViÖt thuoäc loaïi hình ngoân ngöõ ñôn laäp. - Phaûi naém ñöôïc khaùi nieäm vaø nhöõng ñaëc trng c¬ b¶n cña töøng phong caùch ng«n ng÷ ñaõ hoïc. GV treo baûng phuï – heä thoáng nhöõng baøi Laøm vaên ñaõ hoïc trong chöông trình lôùp 11, ñöa ra moät soá caâu hoûi ôû daïng toång hôïp yeâu caàu hoïc sinh taùi hieän kieán thöùc, sau ñoù gv höôùng daãn caùch thöùc hoïc taäp cho hs . * Höôùng daãn cuï theå: - Phaûi naém ñöïôc boá cuïc 3 phaàn cuûa moät baøi laøm vaên. - Phaûi bieát duøng töø, vieát caâu, döïng ñoaïn trong moät baøi vaên. - Naém vöõng 6 thao taùc laäp luaän trong vaên nghò luaän. - Bieát vaän duïng caùc thao taùc laäp luaän trong moät baøi vaên nghò luaän. - Bieát ph©n tÝch ®Ò lËp dµn ý bµi v¨n nghÞ luËn. ........................................... II.Phaàn Tieáng Vieät: - Töø ngoân ngöõ chung ñeán lôøi noùi caù nhaânàPh©n biÖt ng«n ng÷ chung vµ lêi nãi c¸ nh©n - Thöïc haønh veà thaønh ngöõ ñieån coá. - Thöïc haønh veà nghóa cuûa töø trong söû duïngà So s¸nh nghÜa sù viÖc vµ nghÜa t×nh th¸i a.Kh¸i niÖm b. Nh÷ng biÓu hiÖn thêng gÆp. - Phong caùch ngoân ngöõ baùo chí - Thöïc haønh veà löïa choïn caùc traät töï trong caâu. - Thöïc haønh veà söû duïng moät soá kieåu caâu trong vaên baûn - Phong caùch ngoân ngöõ chính luaänà §Æc trng c¬ b¶n cña phong ng«n ng÷ b¸o chÝ vµ phong c¸ch ng«n ng÷ chÝnh luËn 1. TÝnh th«ng tin thêi sù 2. TÝnh ng¾n gän 3. TÝnh sinh ®éng hÊp dÉn §Æc ®iÓm lo¹i h×nh tiÕng ViÖt: III. Phaàn Laøm Vaên: 1.Baûn tin: - Muïc ñích, yeâu caàu - Caùch vieát baûn tin 2.Phoûng vaán: - Muïc ñích, yeâu caàu - Caùch phoûng vaán 3 Toùm taét tieåu söû: - Muïc ñích, yeâu caàu - Caùch toùm taét. 4. Cñng cè- - Noäi dung vaø kó naêng oân luyeän phaàn vaên hoïc( T122). - Noäi dung vaø kó naêng oân luyeän phaàn Tieáng vieät+Laøm vaên(T123) 5. Daën doø: - Döïa treân nhöõng noäi dung höôùng daãn, veà nhaø töï hoïc trong heø , coù keá hoaïch hoïc taäp toát chuaån bò cho naêm hoïc tôùi ñaït keát quaû cao. - Chuaån bò phaàn oân taäp ô ûHKII neáu em naøo thi laïi Vaên. BỔ SUNG - RÚT KINH NGHIỆM _____________HEÁT CHÖÔNG TRÌNH___________
Tài liệu đính kèm: