Giáo án môn Vật lý lớp 11 - Tiết 60: Bài tập

Tiết 60
 BÀI TẬP
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức : Sự tạo ảnh qua hệ thấu kính ghép đồng trục: ghép cách nhau, ghép sát nhau
2. Kỹ năng : Giải được các bài toán về hệ thấu kính ghép.
II. CHUẨN BỊ
Giáo viên: 	- Xem, giải các bài tập sgk và sách bài tập.
	- Chuẩn bị thêm nột số câu hỏi trắc nghiệm và bài tập khác. 
Học sinh: 	- Giải các câu hỏi trắc nghiệm và bài tập thầy cô đã ra về nhà.
	- Chuẩn bị sẵn các vấn đề mà mình còn vướng mắc cần phải hỏi thầy cô.
III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC
Hoạt động 1: Oån định lớp
Hoạt động 2 : HỆ THỐNG KIẾN THỨC:
 L1 L2
	+ Sơ đồ tạo ảnh qua hệ thấu kính ghép đồng trục: AB ¾¾¾® A1B1 ¾¾¾® A2B2
 d1 d1’ d2 d2’
	+ Hệ thấu kính đồng trục ghép cách nhau: d2 = l – d1’ ; k = k1k2 = . 
	+ Hệ thấu kính đồng trục ghép sát nhau: d2 = – d1’; k = k1k2 = ; ; D = D1 + D2.
Hoạt động 3 : Giải các bài tập tự luận.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung cơ bản
-Yêu cầu hs đọc đề bài.
-GV diễn giảng vừa vẽ hình: Chùm tia tới song nên chùm tia phản xạ là chùm tia phân kì và đường kéo dài tia phản xạ cắt trục chính tại F’ => ảnh nằm tại F’ .
-Tình khoảng cách từ đến màn ?Yêu cầu hs chon đáp án đúng nhất ?
-Yêu cầu hs đọc đề bài.
-Hãy vẽ sơ đồ tạo ảnh qua L2 ?
-Cho biết nằm trên màn là ảnh thật hay giả ?
- Khoảng cách từ đến ?
-Viết biểu thức thấu kính ?
-Dựa vào biểu thức thấu kính, hãy tính tiêu cự f ?
-Yêu cầu hs đọc đề bài.
- Sơ đồ tạo ảnh trên bảng và xác định vị trí .
- Đối với thấu kính L1 : d1 = 20 cm. Hãy xác định vị trí ?
- Đối với thấu kính L2 : d2 = . Hãy xác định vị trí ?kết luận ?
-Tìm số phóng đại của ảnh cuối cùng ?
-Tính đối với L1 ?
-Tính d2 đối với L2 ?, từ đó suy ra ?
-Để ảnh sau cùng là ảnh ảo và bằng 2 lần vật : k =2 , với và . Hãy tìm d2 = ?và d1 = ?
-Yêu cầu hs đọc đề bài.
-Diễn giảng: Chùm tia sáng từ S chiếu đến hệ 2 thấu kính chia làm 2 phần:
+ Phần qua phần rìa : 
+ Phần chập nhau giữa 2 thấu kính, ta có thấu kính tương đương L 
-Viết biểu thức thấu kính tương đương và vẽ lại sơ đồ tạo ảnh lúc ghép chập nhau ?
-Diễn giảng: Đối với phần rìa
Vì thấu kính hội tụ có tiêu cự f1 = 60cm . Đối với phần ghép, Thấu kính tương có tiêu cự là:
-Tính tiêu cự tương đương của hệ thấu kính ?
-GV kết luận:
Để có 2 ảnh đều thật thì :
 d> f = 20cm 
 d>f1 = 60cm
Để có 2 ảnh đều ảo thì : 
 d< f = 20cm 
 d< f1 = 60cm
-Hs đọc đề bài.
-Hs theo dõi gv diễn giảng và vẽ hình vào vỡ.
=10+70 = 80 cm
=> Chọn đáp án B
-Hs đọc đề bài.
-Lên bảng vẽ sơ đồ tạo ảnh:
- Vì nằm trên màn (ảnh thật)
 , 
=>
=> 
=> 
ĩ 
Phương trình có nghiệm kép
=> 
=> 
=> Chọn đáp án C.
-Hs đọc đề bài.
-Ghi nhận sơ đồ tạo ảnh vào vỡ.
Vì d2 = nên : 
Aûnh cuối cùng nằm cách L2 10cm, là ảnh ảo.
(*)
Với 
(**)
Thế (**) vào (*) ta được : 
-Hs đọc đề bài.
-Chú ý nghe gv diễn giảng và ghi nhận.
=> 
-Hs ghi nhận kết luận.
Bài 1 trang 195
l
	 O
	 Màn
Chùm tia tới là chùm song song nên ảnh nằm tại F’ .
Khoảng cách từ ảnh đến màn là:
=10+70 = 80 cm
=> Chọn đáp án B
Bài 2 trang 195
Sơ đồ tạo ảnh qua thấu kính hội tụ L2 :
Vì nằm trên màn (ảnh thật)
Khoảng cách từ đến là:
 , mà d1 >0 và 
=> 
=> 
Ta có: 
=> 
ĩ 
Phương trình có nghiệm kép:
=> 
=> 
=> Chọn đáp án C.
Bài 3 trang 195
Sơ đồ tạo ảnh:
a) Đối với thấu kính L1 : d1 = 20 cm
Đối với thấu kính L2 : d2 = 
=> 
Aûnh cuối cùng nằm cách L2 10cm, là ảnh ảo.
Số phóng đại: 
b) Đối với thấu kính L1 :
Đối với thấu kính L2 :
Để ảnh sau cùng là ảnh ảo và bằng 2 lần vật : k =2
Có (*)
Với 
 (**)
=> Thế (**) vào (*) ta có: 
Bài 5 trang 195
a) Chùm tia sáng từ S chiếu đến hệ 2 thấu kính chia làm 2 phần:
-Phần qua phần rìa : 
-Phần chập nhau giữa 2 thấu kính:
Thấu kính tương đương L :
b) Đối với phần rìa
Vì thấu kính có tiêu cự f1 = 60cm
Đối với phần ghép:
Thấu kính tương có tiêu cự là:
=> 
Để có 2 ảnh đều thật thì : d> f = 20cm 
 d>f1 = 60cm
Để có 2 ảnh đều ảo thì : d< f = 20cm 
 d< f1 = 60cm
Hoạt động 4 : Củng cố –dặn dò.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
-Về nhà xem bài toán mới giải.
-Về nhà xem bài học mới.
Nhận nhiệm vụ về nhà thực hiện.