Giáo án môn Tin học khối 11 - Bài 10: Cấu trúc lặp

§10 CẤU TRÚC LẶP 
I. MỤC TIÊU:
- Hiểu được nhu cầu của cấu trúc lặp trong biểu diễn thuật toán.
- Hiểu cấu trúc lặp với số lần biết trước, cấu trúc lặp với số lần chưa biết trước.
- Biết cách vận dụng đúng đắng từng loại cấu trúc lặp vào tình huống cụ thể. 
- Mô tả thuật toán của một số bài toán đơn giản sử dụng lệnh lặp.
- Viết được một số bài toán đơn giản.
II. PHÂN TIẾT:
	- Tiết 13: mục 1 và mục 2 (Phần lý thuyết).
	- Tiết 14: mục 2 (Phần ví dụ, luyện tập).
	- Tiết 15: mục 3
III. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC:
Tiết 13
A. Ổn định lớp:
B. Bài cũ : 
C. Bài mới:
Hoạt động 1: tìm hiểu nhu cầu của cấu trúc lặp trong mô tả thuật toán
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
H1: Phân tích bài toán 1 và bài toán 2 để tìm hiểu thao tác lặp:
Bài toán 1: Tính tổng
Bài toán 2: Tính tổng
Với < 0,0001
H2: Thao tác lặp ở bài toán 1 bao nhiêu lần; Bài toán 2 bao nhiêu lần?
Từ đó dẫn dắt đến cấu trúc lặp với số lần biết trước.
- HS trả lời theo phát vấn của GV:
Bài toán 1:
N= 0: S = 0;
N=1: 
N=2:
N=100:
Thao tác lặp cộng thêm 1 số hạng 
Tương tự bài toán 2
1. Lặp 
Cấu trúc lặp mô tả thao tác lặp và được hai loại: lặp với số lần biết trước và lặp với số lần chưa biết trước.
Hoạt động 2: CÂU LỆNH fpr - dp
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
H1: Phân tích 2 thuật toán 
Tong_1a và Tong_1b
H2: Sử dụng câu lệnh for - do để mô tả phép ở hai thuật toán. 
H3: Hoạt động của 2 câu lệnh for – do dạng tiến và dạng lùi? Sau đó giáo viên giải thích thêm.
H4: Nêu một số lưu ý khi sử dụng for – do:
+ Biến đếm tăng hoăc giảm tự động.
+ Không được chứa câu lệnh làm thay đổi giá trị của biến đếm trong vòng lặp.
H5: Ví dụ củng cố:
VD1: 
S := 0 ;
for i := 4 downto 1 do S := S + i ;
S = ?
VD2: 
S := 0 ;
for i := 1 to 3 do 
 for j := 1 to 3 do S := S + j ; 
S = ?
- Nghe, hiểu
- Thuật toán 1:
for N: = 1 to 100 do 
- Thuật toán 2:
for N: = 100 downto 1 do 
- Hs trả lời 
2. Lặp với số lần biết trước và câu lệnh for – do 
Để mô tả cấu trúc lặp với số lần biết trước, Pascal dùng câu lệnh lặp for – do với 2 dạng tiến và lùi như sau:
Dạng lặp tiến
for : = to do ;
Dạng lặp lùi
for : = downto do ;
 Trong đó:
+ Biến đếm là biến đơn (thường là kiểu nguyên).
+ Giá trị đầu, giá trị cuối là các biểu thức cùng kiểu với biến đếm.
D.Củng cố và dặn dò:
- Nắm vững các kiến thức đã học. 
	 	- Về nhà học bài và viết chương trình giải bài toán 1 (cả hai thuật toán).
Tiết 14
A. Ổn định lớp:
B. Bài cũ : Nêu cấu trúc lặp với số lần biết trước trong Pascal. Giải thích thuật toán Tong_1a và Tong_1b.
C. Bài mới:
Hoạt động 1: VÍ DỤ 1
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
H1: Chia nhóm hoạt động nghiên cứu ví dụ 1.
H2: Treo bảng phụ viết chương trình ví dụ 1 và phát vấn hs về cấu trúc lặp.
H3: Nếu khởi tạo S:= 0; thì cấu trúc lặp ?
H4: Xét bài toán: Tính tổng sau: 
Gọi HS viết cấu trúc lặp cho bài toán này.
- Hoạt động nhóm.
- Trả lời theo phát vấn của giáo viên và lĩnh hội kiến thức.
- HS trả lời:
S := 0;
for N := 0 to 100 do 
 S := S + 1/ (a +N);
- HS nghiên cứu và trả lời:
S := 0;
for N := 1 to 50 do 
 S := S + 1/ (a*a + N);
Ví dụ 1: SGK
Hoạt động 2: VÍ DỤ 2
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
H1: Gọi HS đọc đề của ví dụ 2.
H2: Phát vấn HS phân tích đề và áp dụng cấu trúc lặp để mô tả?
H3: Treo bảng phụ viết chương trình ví dụ 2 và giải thích chương trình.
- HS đọc đề và tìm hiểu đề.
- Trả lời theo phát vấn của GV: mô tả các số từ phạm vi từ M đến N:
for I := M to N do 
- Nghe và lĩnh hội kiến thức.
Ví dụ 2: SGK
D.Củng cố và dặn dò:
- Nắm vững câu lệnh for – do và biết áp dụng nó vào các bài toán đơn giản. 
	 	- Về nhà học bài. 
Tiết 15
A. Ổn định lớp:
B. Bài cũ : Nêu cấu trúc lặp với số lần chưa biết trước trong Pascal. Aùp dụng trong ví dụ 1 và ví dụ 2.
C. Bài mới:
Hoạt động 1: cấu trúc lặp
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
H1: Nêu lại bài toán 2: Tính tổng
Với < 0,0001
Từ đó phân tích dẫn dắt đến câu lệnh 
while – do. 
H2: Giải thích hoạt động của câu lệnh while – do . 
- Nghe và trả lời theo phát vấn của GV.
- Nghe lĩnh hội kiến thức.
3. Lặp với số lần chưa biết trước và câu lệnh while – do
Để mô tả việc lặp với số lần chưa biết trước sẽ chỉ kết thúckhi một điều kiện cho trước được thỏa mãn, Pascal dùng câu lệnh while – do có dạng:
while do ;
Trong đó :
+ Điều kiện là biểu thức lôgic.
+ Câu lệnh là một câu lệnh đơn hoặc kép. 
Hoạt động 2: VÍ DỤ 1
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
H1: Cho HS tìm hiểu thuật toán Tong_2.
H2: Treo bảng phụ: Sơ dồ khối mô tả thuật toán Tong_2.
H3: Sau đó phát vấn HS viết chương trình cài đặt thuật toán.
- HS đọc sách
- Hs trả lời:
Bước 1: S1/a; N0;
Bước 2:Nếu 1/(a+N) < 0,0001 thì chuyển đến bước 5;
Bước 3: NN+1;
Bước 4: SS+1/(a+N) rồi quay lại bước 2.
Bước 5: Đưa S ra màn hình, rồi kết thúc.
- HS trả lời:
Ví dụ 1: SGK
Thuật toán (SGK).
Chương trình (SGK).
Hoạt động 3: VÍ DỤ 2
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
H1: Cho HS tìm hiểu thuật toán tìm ƯCLN.
H2: Giải thích thuật toán với dữ liệu cụ thể chẳng han như M = 2 và N= 7
H2: Treo bảng phụ: Sơ dồ khối mô tả thuật toán ƯCLN
H3: Sau đó phát vấn HS viết chương trình cài đặt thuật toán.
- HS đọc sách
- Nghe hiểu thuật toán
- Hs trả lời:
Bước 1: Nhập M và N
Bước 2:Nếu M = N thì ƯCLN là M rồi chuyển đến bước 5;
Bước 3:Nếu M >N thì MM – N ngược lại NN – M;
Bước 4: Quay lại bước 2.
Bước 5: Đưa M ra màn hình, rồi kết thúc.
- HS trả lời:
Ví dụ 2: SGK
Thuật toán (SGK).
Chương trình (SGK).
D.Củng cố và dặn dò:
- Nắm vững câu lệnh while – do và biết áp dụng nó vào các bài toán đơn giản. 
	- Về nhà học bài và làm bài tập 3,4,5 SGK trang 51.