Giáo án môn Ngữ văn khối 11 - Tiết 107: Phong cách ngôn ngữ chính luận

Tiết 107(ĐV)
Phong cách ngôn ngữ chính luận
A.Mục tiêu bài học
 Giúp HS:
 - Nắm được đặc điểm chung và cách sử dụng phương tiện NN trong PCNNCL
 - Biết vận dụng kiến thức về PCNNCL vào việc đoc- hiểu VB và LV
B.Phương tiện chuẩn bị: Giáo án, SGK, SGV
C.Kiểm tra bài cũ
D.Hướng dẫn bài mới
Nội dung hoạt động
Kiến thức cơ bản
*HĐ1:HDHS tìm hiểu phần I bài học
- Mở đầu GV dẫn ra bản " Tuyên ngôn độc lập" của HCM khẳng định đấy là một VB tiêu biểu thuộc PC NN CL 
- HDHS tìm hiểu các VB khác
- Từ đó hình thành khái niệm PCNNCL 
*HDHS tìm hiểu đặc điểm chung của PCNNCL
? Tính công khai của PCNNCL đựoc thể hiện ntn? Cho VD?
- GV phân tích VD
? Tính chặt chẽ trong lập luận được thể hiện ntn? 
- GV nêu VD và PT
? Tính truyền cảm được thể hiện ntn ? Cho VD
( GV phân tích VD) 
*HĐ2:HDHS tìm hiểu phần IIcủa bài học
? PCNNCL sử dụng ngữ âm chữ viết ntn?
? Từ ngữ của PCNNCL có gì đặc biệt? Cho VD? 
? Kiểu câu ntn? PT VD SGK để thấy rõ đặc điểm của kiểu câu trong PCNNCL?
? PCNNCL sử dụng BPTT ntn? Cho VD?
? Cách bố cục trình bày ntn? 
*HĐ3:HDHS luyện tập
 *GV HD HS làm BT 2: 
- Cho HS đọc đoạn văn và tìm ~ BPTT đã được SD
- GV gọi một số HS trả lời, GV nhận xét, bổ sung . 
 *HDHS làm BT 3:
- Cho HS lập dàn ý
- Gọi một số HS trả lời GV nhận xét bổ sung 
* HDHS làm BT 5: 
- HS đọc và tự đánh giá
*HĐ4:GV củng cố bài học 
I.Khái quát về PCNNCL
 *Khái quát chung: 
- Ví dụ: Tuyên ngôn độc lập- HCM, 
- Có hai dạng tồn tại: viết và nói 
- Chức năng cơ bản: tuyên truyền , cổ động giáo dục, thuyết phục ngườiđọc..
 -> Khái niệm: loại PC của VB trực tiếp bày tỏ tư tưởng, lập trường, thái độ đối với ~ vấn đề thiết thực nóng bỏng..
 *Đặc điểm chung:
 1.Tính công khai về chính kiến,tư tưởng,lập trường chính trị, XH 
 - Chỉ trích, phê phán, bác bỏ,các luận điệu sai trái, có hại, cổ vũ động viên mọi người làm theo lẽ phải
 VD: + Trong " TNĐL" Bác nêu hai bản TN của P và M , từ đó phê phán,bác bỏ: thế mà hơn tám mươi năm nay...hành động của chúng trái hẳn nhân đạo và chính nghĩa 
 + Trong " Lời kêu gọi .." : Ai có súng dùng súng...
 2.Tính chặt chẽ trong lập luận 
 - Giải thích, chứng minh vấn đề dựa trên ~ luận cứ xác đáng, được trình bày một cách chặt chẽ, khoa học 
 VD:Khi nói về tội ác của TDP , Bác kể ra cụ thể ~ tội ác về kinh tế, về chính trị. Từ đó Người khẳng định một sự thật: ta đã lấy lại nước VN từ tay Nhật 
 3.Tính truyền cảm mạnh mẽ 
 - Thể hiện: cách diễn đạt hùng hồn, biểu cảm
 - VD: Thế mà,.. sự thật là, ...một DT đã gan góc
 " chúng bóc lột dân ta đến tận xương tủy...
II.Cách sử dụng phương tiện NN trong PC NNCL
 1.Về ngữ âm, chữ viết: SGK
 2.Về từ ngữ
 - Dùng một số lớp từ ngữ riêng 
 - VD: SGK
 3.Về kiểu câu 
 - SD linh hoạt nhiều kiểu câu
 - VD: SGK 
 4.Về biện pháp tu từ
 - SD rộng rãi các BPTT 
 - VD: SGK 
 5.Về bố cục, trình bày
 - Vừa hợp lô gích vừa truyền cảm 
*Luyện tập 
 Bài 2: 
 - BPTT quan trọng nhất: phép điệp cấu trúc 
 - Ngoài ra: Tg trực tiếp thổ lộ tình cảm, thái độ qua đoạn văn 
 Bài 3: Sự lựa chọn nghề nghiệp đối với HS THPT
 Dàn bài: 
 - Sự cần thiết của việc lựa chọn nghề nghiệp
 - Cách lựa chọn nghề nghiệp
 - Tác dụng của việc lựa chọn nghề nghiệp thích hợp 
 Bài 4: 
 - HS đọc lại bài viết số 5
 - Tự đánh giá bài viết: cách SD phương tiện NN trong PCNNCL được vận dụng trong bài văn đó 
 *Củng cố: 
 - Khái niệm, đặc điểm PCNNCL
 - Cách sử dụng các PT NN 
E.Hướng dẫn học ở nhà
 - Nắm nội dung cơ bản của bài học
 - Làm BT1
 - Đọc thêm tài liệu về VB CL và tập viết VB CL
G.Tài liệu tham khảo
 - Thiết kế bài soạn NV 11Nâng cao
 - SGV 11 Nâng cao
H.Kiến thức bổ sung