Giáo án giảng dạy bộ môn Vật lý lớp 11 - Tiết 5: Sự nở vì nhiệt của vật rắn

Tiết 5: Sự nở vì nhiệt củavật rắn	
I. Nội dung:
	- Sự nở dài và nở khối.
	-ứng dụng.
II. Yêu cầu:
	- Nắm vững công thức.
	- Thiết lập mối liên hệ giữa nở dài và nở khối.
	- Vận dụng trong thực tế.
III. Bài giảng :
Hệ thống câu hỏi hướng dẫn
Nội dung ghi bảng
1. Giải thích: sự nở vì nhiệt .	 
2. Điều kiện xem xét: chủ yếu là chất đa tinh thể 
3. Chiều dài thanh ở t0C
4. Giới thiệu bảng ghi hệ số nở dài của
một số chất (SGK)
1, Sự nở dài : 
Hiện tượng chiều dài vật rắn tăng theo nhiệt độ gọi là sự nở dài.
Xét thanh AB có chiều dài l0 ở 00C
ở t0C chiều dài thanh tăng lên một lượng:
	Dl = l0. at
a - hệ số nở dài . Đơn vị: K1 (độ -1)
Chiều dài thanh ở t0C
	l = l0 + Dl
	 = l0 = l0. at
	l = l0 (1 + at)
5. Tại saothể tích vật rắn tăng theo nhiệt độ ? 
6. Xác định thể tích vật rắn ở t0C	
7. Sự nở thể tích của vật rắn là do sự nở dài gây ra , vậy hệ số nở dài và hệ số nở khối b có mối liên hệ như thế nào ?	
8. Thể tích vật rắn ở t0C	
9. Xác định mối liên hệ b, a	
2, Sự nở khối:	
Hiện tượng thể tích vật rắn tăng lên theo nhiệt độ gọi là sự nở khối, nở thể tích. Gọi Vo là thể tích vật rắn ở 00C
ở t0C thể tích vật rắn tăng theo lượng
	DV = V0. b. t
b - hệ số nở khối (hệ số nở thể tích).
 Đơn vị: K-1, độ-1
Thể tích vật rắn ở t0C
 V = V0 + DV = V0 + V0 bt
 V = V0 (1 + bt)
* Xét vật rắn khối lập phương cạnh dài l0 ở 00C :
	V0 = l03
Chiều dài cạnh vật rắn ở toC
	l = l0 (1 + a t) 
Thể tích vật rắn ở t0C
 V = l 3 = l03 (1 + at)3 = V0 (1 + at)3
 ằ V0(1 + 3at) 
 Vậy : b = 3a
3, ứng dụng của hiện tượng nở vì nhiệt:
- Khi chế tạo , lắp đặt , xây dựng phải tính đến sự nở vì nhiệt của các chi tiết.
- Băng kép.
- Thanh ray.
- Cầu đường	
V. Củng cố:
 Bài tập 4; 5; 6 SGK