Giáo án dạy Ngữ văn 11 tiết 53: Chí phèo - Nam Cao

Tiết PPCT: 53
Ngày soạn:
Ngày dạy:
CHÍ PHEØO
NAM CAO
I. Mục tiêu: GiúpHS 
 -Hiểu được những nét chính về con người và sự nhgiệp văn học của nhà văn Nam Cao.
 -Hiểu và phân tích được các hình tượng nhân vật , đặc biệt là nhân vật Chí Phèo,từ đó thấy được giá trị hiện thực ,nhân đạo sâu sắc của đoạn trích và của tác phẩm.
 -Hiểu được một số nét nghệ thuật đặc sắc của Nam Cao như điểm hình hóa nhân vật , kết cấu ,trần thuật ,miêu tả tâm lý,
II. Phương pháp : Phát vấn ,thuyết giảng, thảo luận.
III. Phương tiện: SGK, SGV
IV. Các hoạt động trên lớp:
Kiểm tra bài cũ:
a/So sánh một số đặc trưng cơ bản của thể thơ và truyện?
b/Khi đọc một tác phẩm thuộc thể loại truyện cần đảm bảo những yêu cầu nào?
 2.Giảng bài mới:
*Lời vào bài: Trong giai đoạn VHHĐ VN ngoài sự đổi mới cách tân về nội dung ,thì sự đổi mới cách tân về hình thức thể loại góp phần đáng kể vào nền văn học này .Trong đó thành tựu nổi bật nhất là thể loại truyện ngắn .Trong các nhà văn hiện đại ,Nam Cao là nhà văn có nhiều đóng góp cho thể loại này đồng thời cũng là nhà văn có ý thức sâu sắc về quan điểm nghệ thuật của mình.
TG
HĐ của GV
HĐ của HS
Nội Dung
HĐ1:Höôùng daãn HS tìm hieåu veà cuoäc ñôøi taùc giaû
 GV yeâu caàu HS caên cöù vaøo noäi dung ñöôïc thuyeát minh ôû phaàn I.
 ? Giôùi thieäu nhöõng neùt khaùi quaùt veà tieåu söû nhaø vaên Nam Cao.
 ? Thoâng tin naøo trong cuoäc ñôøi Nam Cao coù yù nghóa quyeát ñònh ñeán noäi dung vaên hoïc cuûa oâng ?
 ? Nhaän ñònh veà ñaëc ñieåm tính caùch con ngöôøi nhaø vaên Nam Cao.
 ? Nhöõng bieåu hieän ñoù coù aûnh höôûng nhö theá naøo ñeán giaù trò tö töôûng trong caùc saùng taùc cuûa nhaø vaên.
 GV dieãn giaûng boå sung:
 GV nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa HS, choát laïi yù chính.
 HÑ2: Höôùng daãn HS tìm hieåu veà söï nghieäp vaên hoïc nhaø vaên Nam Cao.
 ? Quan ñieåm ngheä thuaät cuûa nhaø vaên Nam Cao ñöôïc bieåu hieän cuï theå nhö theá naøo ? (daãn chöùng cuï theå)
 GV ñònh höôùng cho HS nhaän ñònh cuï theå nhöõng bieåu hieän ñöôïc xem laø tuyeân ngoân ngheä thuaät, quan nieäm soáng cuûa taùc giaû.
 ? Giôùi thieäu veà caùc ñeà taøi chính trong saùng taùc cuûa Nam Cao vaø giaù trò noåi baät trong caùc maûng ñeà taøi ñoù. (phaân tích bieåu hieän ñaëc saéc trong caùc taùc phaåm ñaõ hoïc )
 GV thuyeát giaûng boå sung: heä thoáng nhaân vaät chính; yù nghóa phaûn aùnh hieän thöïc
 ? Haõy neâu nhöõng neùt ñaëc saéc veà phong cách ngheä thuaät cuûa Nam Cao: veà xaây döïng nhaân vaät, keát caáu truyeän, ngheä thuaät traàn thuaät vaø gioïng ñieäu traàn thuaät.
 GV nhaän xeùt, thuyeát giaûng boå sung vaø choát laïi yù chính.
 HÑ3: Höôùng daãn HS toång keát, ñaùnh giaù.
 ? Baøi giôùi thieäu Nam Cao ñaõ cung caáp cho em nhöõng thoâng tin noåi baät gì veà taùc giaû vaên hoïc Nam Cao ?
 GV nhaän xeùt, ñaùnh giaù.
 HÑ1: HS tìm hieåu veà cuoäc ñôøi taùc giaû
 HS hoaït ñoäng caëp ñoâi, heä thoáng thoâng tin thuyeát minh ôû phaàn I, ghi nhaän nhöõng neùt chính veà Tieåu söû, Con ngöôøi nhaø vaên Nam Cao.
 HS laàn löôït ñaïi dieän trình baøy.
 - Ñieàu naøy ñaõ taïo neân giaù trò to lôùn trong nhöõng taùc phaåm vieát veà ngöôøi trí thöùc ngheøo gaén lieàn vôùi cuoäc ñaáu tranh aâm thaàm maø quyeát lieät trong suoát cuoäc ñôøi caàm buùt cuûa oâng
 Caùc HS khaùc nhaän xeùt, boå sung.
 HÑ2: tìm hieåu veà söï nghieäp vaên hoïc nhaø vaên Nam Cao.
 HS hoaït ñoäng theo đđơn vị bàn.Đại diện trình bày.
 HS ñaïi dieän trình baøy
 Caùc HS khaùc nhaän xeùt, boå sung.
HS làm việc độc lập .Cử đại diện trình bày
 HÑ3: HS toång keát, ñaùnh giaù.
 HS trao ñoåi caëp ñoâi (2 phuùt); ñaïi dieän trình baøy.
 Caùc HS khaùc nhaän xeùt, boå sung.
 CUOÄC ÑÔØI
Tieåu söû:
- Nam Cao (1917-1951), teân khai sinh Traàn Höõu Tri; queâ ôû laøng Ñaïi Hoaøng, toång Cao Ñaø, huyeän Nam Sang, phuû Lí Nhaân, tænh Haø Nam.
- Xuaát thaân trong moät gia ñình trung noâng, ñoâng con, theo ñaïo Thieân Chuùa.
- Hoïc heát baäc thaønh chung, NC vaøo Saøi goøn tìm caùch du hoïc, nhöng do beänh taät phaûi trôû veà queâ.
- Tröôùc 1945, oâng laø moät trí thöùc, soáng chaät vaät baèng ngheà vieát vaên vaø daïy hoïc. Ñieàu ñoù ñeå laïi daáu aán ñaäm neùt trong saùng taùc cuûa Nam Cao.
- Töø 1946, NC tham gia khaùng chieán, ñem ngoøi buùt phuïc vuï caùch maïng. Ñieàu naøy aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán voán soáng cuûa nhaø vaên, taïo neân 2 gñ VH vôùi 2 tính chaát noäi dung trong tác phẩm cuûa oâng.
Con ngöôøi:
- Nam Cao laø con ngöôøi coù beà ngoaøi laïnh luøng, ít noùi, nhöng coù ñôøi soáng noäi taâm phong phuù. 
- Nam Cao coù taám loøng ñoân haäu, chan chöùa tình thöông, ñaëc bieät coù söï gaén boù saâu naëng, giaøu aân tình ñoái vôùi queâ höông vaø nhöõng ngöôøi ngheøo khoå bò aùp böùc bò khinh mieät trong xaõ hoäi cuõ.
- OÂng luoân suy tö veà baûn thaân, veà nhöõng vaán ñeà trong ñôøi soáng ñeå ruùt ra nhöõng nhaän xeùt coù taàm trieát lí saâu saéc, ñaày taâm huyeát.
 SÖÏ NGHIEÄP VAÊN HOÏC
Quan ñieåm ngheä thuaät:
-Khi mới cầm bút Nam Cao chịu ảnh hưởng của văn học lãng mạn đương thời.
-Về sau ông tìm đến con đường nghệ thuật hiện thực chủ nghĩa:
 +Nghệ thuật phải gắn bó với đời sống .
 +Văn học phải chứa đựng nội dung nhân đạo.
 +Nhà văn phải biết tìm tòi sáng tạo và có lương tâm của người cầm bút.
Các đề tài chính
- Đề tài người trí thức nghèo:
 + Tấn bi kịch tinh thần của người trí thức.
 +Phê phán xã hội đen tối ngột ngạt.
 + Taùc phaåm tieâu bieåu: Sống moøn, Ñôøi thöøa, Nöôùc maét
- Đề tài người nông dân:
 +Phản ánh cuộc sống tối tăm ,bi thảm của người nông dân .
 +Đi sâu ào thế giới nội tâm của nhân vật và khẳng định nhân phẩm ,bản chất lương thiện của họ.
 +Kết án đanh thép xã hội tàn bạo hủy diệt nhân tính con người.
 + Taùc phaåm tieâu bieåu: Chí Pheøo, Tö caùch moõ, Moät böõa no
 3.Phong cách nghệ thuật 
- Quan taâm haøng ñaàu ñeán mieâu taû taâm lí nhaân vaät.
-Cách kể chuyện thường đảo lộn thời gian và không gian kết cấu tâm lý phóng túng linh hoạt và chặt chẽ.
- Giọng điệu : buồn thương chua chát , dửng dưng ,lạnh lùng nhưng đầy tình cảm chan chứa yêu thương và tấm lòng nhân hậu.
 TỔNG KẾT:
 (Ghi nhớ SGK)
3.Củng cố:3p
 Nhận định về vị trí của Nam Cao trong VHVNHĐ
4.Dặn dò:2p
 -Học bài
 -Chuẩn bị bài mới