Bài giảng Tin học lớp 11 - Bài 18: Phân loại chương trình con (thủ tục và hàm)

Bài 18 Phân loại CTC ( Thủ tục và hàm)GV: Tôn Thị Quỳnh Nga Để viết chương trình giải các bài toán lớn, phức tạp người lập trình có thể chia thành nhiều bài toán nhỏ, mỗi bài toán là một dãy lệnh mô tả một số thao tác nhất định (gọi là ctc). Sau đó ghép nối các chương trình con thành chương trình chính. Nhóm trưởngViệc AViệc B1. Chương trình con (ctc)2. Phân loại chương trình con Chương trình conHàm (Function)Là chương trình con thực hiện một số thao tác nào đó, và trả về một giá trị qua tên của nó.Thủ tục (Procedure)Là chương trình con thực hiện một số thao tác nào đó, và không trả về giá trị nào qua tên của nó.Tính tổng luỹ thừa S = an + bm + cp + dqVẽ và đưa ra màn hình 5 hình chữ nhật có kích thước khác nhau.3. CẤU TRÚC CỦA CHƯƠNG TRÌNH CON Function (): kiểu của hàm;	 [] Begin	 []	 tênhàm := giá trị trả về; End; Procedure ();	 [] Begin	 [] End; Hàm (Function)Thủ tục (Procedure)Lời gọi thực thi: tên biến:= tênhàm();Lời gọi thực thi: tên thủ tục();Danh sách tham số khai báo có dạng:[Var] thamsố1, thamsố2,, thamsốN: Kiểu DL 1;[Var] thamsốA, tham sốB,, thamsốZ: Kiểu DL 2;4. Ghi chú: Tham số và cách truyền tham số: Tham số tại nơi gọi: Tham số THỰC ( biến chính) Tham số tại nơi được gọi: Tham số HÌNH THỨC ( biến CTC) Tham số HÌNH THỨC TRỊ: THAM TRỊ Tham số HÌNH THỨC BiẾN: THAM BiẾNKiểu TS hình thứcKhai báoGiá trị của TS thực tương ứng sau khi thực thi CTCTs hình thức trị (Truyền bằng trị)Không có VARGiữ nguyên giá trị ban đầu trước khi gọi CTCTs hình thức biến (Truyền bằng tham khảoCó VARLấy kq giá trị của CTC var4. Ghi chú:Ví dụ TS hình thức trị và TS hình thức biến:Program main;Var x, y: integer;Procedure sub( a: integer ; var b: integer);Begina:=a+5;b:=b+5;Writeln(a,’ ‘,b);end;Beginx:=1; y:= 2; writeln(x,’ ‘,y);Sub(x,y);Writeln(x,’ ‘,y);End.TS hình thứcTS thựcTham trịTham biếnKết quả?X= 1 Y= 7X= 6Y= 74. Ghi chúQuy tắc cho TS hình thức và TS thực:Quy tắc 2: Số lượng TS hình thức và TS thực phải tương ứng với nhau theo từng vị tríQuy tắc 3:Các TS hình thức và TS thựcphải tương ứng với nhau về kiểu DLQuy tắc 4:Với TS hình thức được khai báo như là THAM TRỊ thì TS thực tương ứng có thể là hằng, biến, bt, trị trả về từ hàm.Với TS hình thức được khai báo như là THAM BiẾN thì TS thực tương ứng chỉ có thể là biến Quy tắc 1: Số lượng TS hình thức và TS thực phải bằng nhauProgram main;Var x, y: integer;Procedure sub( a: integer, var b: integer); Begin a:=a+5; b:=b+5; Writeln(a,’ ‘,b); end;Begin x:=1; y:= 2; writeln(x,’ ‘,y); Sub(x,y); Writeln(x,’ ‘,y);End.4. Một số ví dụ Bài toán 1: Lập chương trình tối giản phân số Ví dụ: 	nhập 6/10 => ra 3/5* INPUT : Nhập phân số a/b;* OUTPUT : Phân số c/d - Trong đó: c = a/ƯCLN (a,b);	 d = b/ƯCLN(a,b);  Viết chương trình con thực hiện tìm ƯCLN(a,b) và gọi nó khi tính c,d trong chương trình chính. Program tgps;Uses crt;Var tu,mau,c,d : integer;Function UCLN( a,b :integer) : integer;	Begin	 While a b do 	if a>b then a := a-b else b:=b-a;	 UCLN := a;	end;BEGINWrite(‘ Nhap vao tu so va mau so:’); readln(tu,mau);C := tu div UCLN(tu,mau) ; d := mau div UCLN(tu,mau);Writeln(‘ Phan so toi gian = ’, c, ‘ / ’, d);Readln;END.Write(‘Nhap vao tu so va mau so:’); C := 6 divd := 10 divUCLN(6,10)UCLN(6,10);Writeln(‘ Phan so toi gian = ’, 3, ‘ / ’, 5);Readln;END.BEGINReadln(tu,mau); USCLN=2; USCLN=2;Nhap vao tu so va mau so: 6 10Phan so toi gian= 3/5 Nhận xétCác CTC thường được đặt sau phần khai báo của chương trình chính. CTC chỉ được thực hiện khi có lời gọi nó.Hãy nhớ! Chương trình con là một dãy lệnh giải quyết một bài toán con cụ thể. Cấu trúc chương trình gồm:Phân loại chương trình con: + Hàm + Thủ tục GV: Tôn Thị Quỳnh Nga