Giáo án Vật lý lớp 11 - Tiết 42 - Bài 22: Lực lo – ren - xơ

Ngày soạn: 08/01/2010
Ngày dạy : 11/01/2010 
Ngày dạy : 11/01/2010 
Dạy lớp: 11A1, 11A2
Dạy lớp: 11A3, 11A4
Tiết 42 - Bài 22: LỰC LO – REN - XƠ
1. Mục tiêu
a. Về kiến thức
	+ Phát biểu được lực Lo-ren-xơ là gì và nêu được các đặc trưng về phương, chiều và viết được công thức tính lực Lo-ren-xơ.
	+ Nêu được các đặc trưng cơ bản của chuyển động của hạt mang điện tích trong từ trường đều; viết được công thức tính bán kín vòng tròn quỹ đạo.
b. Về kĩ năng
	- Giải được các bài toán cơ bản về chuyển động của điện tích trong từ trường 
c. Về thái độ
- Có tinh thần chịu khó, ham học hỏi
- Có hứng thú học tập bộ môn
- Nhận thức được ảnh hưởng của từ trường lên sinh vật (động thực vật và con người)
2. Chuẩn bị của GV và HS
 	a. Chuẩn bị của GV 
	- Chuẩn bị các đồ dùng dạy học về chuyển động của hạt tích điện trong từ trường đều.
	 	b. Chuẩn bị của HS
	Ôn lại về chuyển động tròn đều, lực hướng tâm và định lí động năng, cùng với thuyết electron về dòng điện trong kim loại.
3.Tiến trình bài dạy
a. Kiểm tra bài cũ, đặt vấn đề vào bài mới (1 phút)
	- Kiểm tra bài cũ: tiến hành trong quá trình dạy bài mới
	- Đặt vấn đề: Dòng chuyển dời có hướng của các hạt tích điện tạo ra dòng điện. Vậy khi các hạt ấy chuyển động trong một từ trường thì hạt ấy có chịu tác dụng của lực từ hay không?
b. Dạy bài mới
Hoạt động 1 (18 Phút): Tìm hiểu lực Lorentz
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung ghi bảng
- Giới thiệu nội dung tiết học
? Tại sao khi dây dẫn 
- Theo dõi + ghi nhớ
- Đọc Sgk + trả lời 
1. Định nghĩa lực Lo - ren - xơ 
mang dòng điện đặt trong từ trường lại chịu tác dụng của lực từ
- Phân tích định nghĩa
- Giới thiệu một vài thí nghiệm kiểm chứng
? Hãy so sánh phương, chiều của lực Lo - ren - xơ tác dụng lên điện tích chuyển động và lực từ tác dụng lên dây dẫn 
? Xây dựng biểu thức tính độ lớn của lực Lo - ren - xơ 
- Quan sát, hướng dẫn HS yếu kém + duy trì trật tự lớp
? Nêu kết quả
- Chính xác hoá các đặc điểm của lực Lo - ren – xơ
? Trả lời C1 và C2 
? Nêu kết quả
- Ghi nhớ
- Theo dõi
TL: Do lực từ tác dụng lên dây dẫn bằng tổng các lực Lo - ren - xơ tác dụng nên các điện tích nên các lực này cùng phương, cùng chiều
- Đọc Sgk + thảo luận xây dựng công thức tính lực Lo - ren – xơ
TL: ......
 - Ghi nhớ
- Thảo luận trả lời C1, C2
TL: C1 f = 0 khi B = 0, v = 0 hay B // v 
- Định nghĩa: Sgk – T134
2. Xác định lực Lo - ren - xơ 
Lực Lo - ren - xơ f 
+ Phương: ⊥ với v và B
+ Chiều: tuân theo quy tắc bàn tay trái
+ Độ lớn: f = q0vBsinα (22.3)
Hoạt động 2(20Phút): Khảo sát chuyển động của điện tích trong từ trường đều
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung ghi bảng
- Phân tích nội dung chú ý như Sgk
- Theo dõi + ghi nhớ
1. Chú ý quan trọng
- Khi điện tích chỉ chịu tác dụng của lực Lo - ren - xơ thì chuyển động của điện tích là chuyển động đều
? Khảo sát chuyển động của hạt mạng điện trong từ trường đều
- Hướng dẫn: tìm mặt 
- Thảo luận theo nhóm trả lời câu hỏi của GV
- Làm việc theo sự hướng 
2. chuyển động của hạt điện tích tỏng từ trường đều
- Xét hạt mang điện q0 chuyển động trong từ 
phẳng quỹ đạo và hình dạng quỹ đạo
- Quan sát, hướng dẫn HS yếu kém + duy trì trật tự lớp
? Nêu kết quả
- Chính xác hoá các đặc điểm của chuyển động của điện tích
? Trả lời C3
? Trả lời C4
dẫn của GV
- Đại diện nhóm nêu đáp án, các nhóm khác nhận xét, bổ xung
- Ghi nhớ
TL: B hướng về phía sau mp hình vẽ 
TL: Chu kì của CĐ
T = 2πRv = 2πmq0B 
trường đều với v0 ⊥ B
- Quỹ đạo chuyển động của hạt là đường tròn nằm trong mp vuông góc với từ trường và có bán kính: R = mvq0B 
- Chu kì của CĐ tròn đều
T = 2πRv = 2πmq0B 
? Nêu các ảnh hưởng của từ trường lên sinh vật
- Phân tích ảnh hưởng của từ trường lên các sinh vật và lấy các ví dụ: cuộc sống của những người dân gần các đường dây điện cao thế, ....
TL: ....
- Ghi nhớ các ảnh hưởng
c. Củng cố, luyện tập (5 phút)
	- Bài 7/Sgk – T138
	Tốc độ prôtôn: v = q0BRm = 4,784.106m/s
	Chu kì của chuyển động của hạt prôtôn: T = 2πRv = 6,6.10-6s
? Trong giờ học cần nắm được những nội dung cơ bản nào? tóm tắt?
GV: đánh giá giờ học, nhấn mạnh kiến thức trong bài
d. Hướng dẫn học bài ở nhà ( 1 phút)
- Ôn tập lí thuyết 
- Làm bài tập Sgk + btSbt
- Tiết sau: Bài tập