Giáo án Vật lý lớp 11 - Tiết 1 đến tiết 33

Tiết 1+ 2 BÀI TẬP ĐIỆN TÍCH-ĐỊNH LUẬT COULOMB.THUYẾT ELECTRON ĐLBT ĐIỆN TÍCH
I/ MỤC TIÊU
1/KIẾN THỨC:
+ Vận dụng định luật coulomb để giải bài tập về tương tác giữa hai điện tích.
+ Vận dụng thuyết electron để làm một số bài tập định tính.
2/ KĨ NĂNG
+Xác định được phương , chiều, độ lớn của lực tương tácgiữa hai điện tích .
+Giải thích được sự nhiễm điện do tiếp xúc, cọ xát và hưởng ứng.
II/CHUẨN BỊ
1/GIÁO VIÊN: Một số bài tập định tính và định lượng.
2/ HỌC SINH : Làm các bài tập trong sgk và một số bài tâp trong sách bài tập đã dặn ở tiết trước.
III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
1/ Hoạt động 1: (10phút) kiểm tra bài cũ)
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
-Yêu cầu HS viết biểu thức độ lớn và biểu diễn lực tương tác giữa hai điện tích q10 và q20
-Yêu cầu HS tr ình b ày n ội dung thuyết electron. Gi ải th ích hi ện t ư ợng nhiễm đi ện do hưởng ứng v à do tiếp x úc
- Yêu cầu HS tr ả l ời câu : 1.3; 2.6; trang 5,6 
sách bài tập.
-Biểu diễn lực tương tác giữa hai điện tích :
 và hướng ra xa nhau.
-Độ lớn: ( F12 =F21 = F)
- Tr ình b ày n ội dung thuy ết electron. vận dụng giải thích - 1.3D ; 2.6 A
2/ Ho ạt đ ộng 2 ( 25 ph út) X ác đ ịnh phương ,chi ều , đ ộ lớn l ực t ương tác gi ữa hai đi ện tích
H Đ c ủa gi áo viên
H Đ c ủa học sinh
ND bài tập
- Cho HS đọc đề , tóm tắt đề và l àm v ệc theo nhóm để giải bài 8/10sgk và bài tập làm thêm: cho đ ộ lớn q1 = q2 = 3.10-7 (C) cách nhau một khỏang r trong không khí th ì h úc nhau m ột lực 81.10-3(N).x ác đ ịnh r? Bi ểu di ễn l ực húc và cho b íet d ấu của các điện tích?
-Yêu cầu các nhóm cử đại diện lên trình bày bài giải.
-Yêu cầu HS đọc và tóm tắt bài 1.6/4 sách bài tập.
- Cho HS thảo luận và là theo nhóm (có sự phân công giữa các nhóm) 
-Gợi ý: công thức Fht ? 
-Công thức tính Fhd? 
-Các nhóm dọc ,chép và tóm tắt đề.
-Thảo luận theo nhóm từ giả thuyết , áp dụng công thức , suy ra đại lượng cần tìm.
-Biểu diễn lực húc và suy luận dấu của các điện tích.
-Các nhóm cử đại diện lên trình bày bài giải.
Đọc và tóm tắt đề bài.
-Thảo luận và tiến hành làm theo sự phân công của giáo viên.
-L ập tỉ số Fđ v à Fhd
Bài8/10sgk
Độ lớn điện tích của mỗiquảcầu:
ADCT: = k (1)
q = = .. =10-7 ( C )
Bài tập làm thêm
Từ CT (1):r = = ....= 10 cm
- q10 và q20
Bài 1.6/4 sách bài tập
 = = 1,6.10-19 ( C)
a/ F = 5,33.10-7 ( N )
b/ Fđ = Fht 9.109= mr
= 
 = 1,41.1017 ( rad/s)
c/ Fhd = G
= = 1,14.1039
 Vậy : Fhd F đ
\
HẾT TIẾT 1
2/Hoạt động3 ( 10phút) V ận dụng thuy ết electron gi ải th ích s ự nhiễm đi ện do cọ xát
H Đ c ủa gi áo vi ên
H Đ c ủa h ọc sinh
ND b ài t ập
-Y êu c ầu HS đọc , thảo luận làm b ài 2.7 /6 s ách b ài t ập.
- Cho m ỗi nhóm cử đại diện l ên trả lời.
- v ận dụng thuy ết electron thảo lu ận đ ể tr ả lời bài 2.7.
-Các nh óm l ầ l ượt trả lời và nhận x ét phàn tr ả lời của nhau.
B ài 2.7/6 s ách b ài tập
Khi xe chạy dầu s ẽ cọ xát vào vỏ thùng xe và ma sát giữa không khí với vỏ thùng xe làm vỏ thùng bị nhiễm điện.Nếu NĐ mạnh thì c ó thể sinh ra tia lửa đi ện g ây bốc cháy. v ì vậy ta ph ải l ấy 1 x ích sắt nối v ỏ thùng v ới đất để khi điện t ích xu ất hiện th ì sẽ theo sợi dây xích truy ền xuống đất.
 Ho ạt đ ộng 4 (.. phút) 
Cho ñoïc vaø toùm taét ñeà.
 Cho vieát bieåu thöùc ñònh luaät Coulomb, suy ra, thay soá ñeå tính q2 vaø ñoä lôùn cuûa ñieän tích q.
 Cho h/s töï giaûi caâu b.
 Cho ñoïc vaø toùm taét.
 Cho veõ hình bieåu dieãn caùc löïc thaønh phaàn.
 Cho tính ñoä lôùn cuûa caùc löïc thaønh phaàn. 
 Cho veõ hình bieåu dieãn löïc toång hôïp.
 Höôùng daãn ñeå h/s tính ñoä lôùn cuûa löïc toång hôïp.
 Cho h/s töï giaûi caâu b.
 ñoïc vaø toùm taét (nhôù ñoåi ñôn vò veà heä SI).
 Vieát bieåu thöùc ñònh luaät Coulomb, suy ra, thay soá ñeå tính q2 vaø |q|.
 Vieát bieåu thöùc ñònh luaät Coulomb, suy ra, thay soá ñeå tính r2 vaø r.
 Ñoc, toùm taét.
 Veõ hình bieåu dieãn caùc löïc vaø .
 Tính ñoä lôùn cuûa caùc löïc vaø .
 Duøng qui taéc hình bình haønh veõ löïc toång hôïp .
 Tính ñoä lôùn cuûa .
 Thay soá tính F
Baøi 6 
a) Ta coù : F1 = k = k
=> q2 = = = 7,1.10-18
=> |q| = 2,7.10-9 (C)
b) Ta coù : F2 = k
=> r22 = = 2,56.10-4
=> r2 = 1,6.10-2 (m)
Baøi 8 
a) Caùc ñieän tích qA vaø qB taùc duïng leân ñieän tích q1 caùc löïc vaø coù phöông chieàu nhö hình veõ vaø coù ñoä lôùn : 
FA = FB = 
 Löïc toång hôp do 2 ñieän tích qA vaø qB taùc duïng leân ñieän tích q1 laø : coù phöông chieàu nhö hình veõ vaø coù ñoä lôùn : 
F = 2FAcosa = 2FA= 
b) Thay soá ta coù : F = 17.28 (N)
4) Daën doø : Giaûi caùc baøi taäp coøn laïitrong SBT
III. Ruùt kinh nghieäm tieát daïy :
Tiết 3+4+5: BÀI TẬP ĐIỆN TRƯỜNG VÀ CƯỜNG ĐỘ ĐIỆN TRƯỜNG
I/ MỤC TIÊU
1/KIẾN THỨC:
+ Tính được cường độ điện trường c ủa m ột đi ện t ích đi ểm t ại m ột đi ểm b ất k ì.
+ Xác định được các đặc điểm v ề phương , chiều, độ lớn của vect ơ cường độ điện trường và vẽ được vectơ cường độ đi ện trường.
2/ KĨ NĂNG
+Vận dụng được nguyên lí chồng chất của điện trường để giải một số bài tập đơn giản về điện trường tĩnh điện.( Xác định đươc vectơ cường độ điện trường do 2 điện tích cùng gây ra tại một điểm)
II/CHUẨN BỊ
1/GIÁO VIÊN: Một số bài tập v à phi ếu h ọc t ập.
2/ HỌC SINH : N ắm v ững l í thuy ết (đ ặc đi ểm c ủa vect ơ c ư ờng đ ộ đi ện tr ư ờng,)làm các bài tập trong sgk và một số bài tâp trong sách bài tập đã dặn ở tiết trước.
III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
1/ Hoạt động 1: (10phút) kiểm tra bài cũ :Ph át phi ếu h ọc t ập cho h ọc sinh l àm
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
* Phi ếu1: điện trường là gì? làm thế nào để nhận biết điện trường?
-Xác định vectơ cường độ điện trường do đi ện tích Q 0 gây ra tại điệm M.
* Phi ếu2: Phát biểu nội dung nguyên lí chồng chất điện trường?
-X ác đ ịnh vectơ cường độ điện trường do điện t ích Q 0 gây ra tại điệm M.
Q
EM
M
-Để nhận biết điện trường ta đặt 1 điện tích thử tại 1điểm trong không gian nếu điện tích nàychịu tác dụng lực điện thì điểm đó có điện trường.
Q
EM
M
⊖
⊕
2/ Ho ạt đ ộng 2 ( 25 ph út) X ác đ ịnh ph ương ,chi ều , độ lớn của vectơ cường độ điện trường do 1 điện tích gây ra tại 1 điểm và vận dụng nguyên lí chồng chất điện trường.
H Đ của giáo viên
H Đ của h ọc sinh
ND bài tập
- Bài tập1 : Cường độ điện trường do 1 điện tích điểm +4.10-8 (C) gây ra tại một điểm A cách nó một khoảng r trong môi trường có hằng số điện môi 2 bằng 72.103 (V/m).x ác đ ịnh r? Vẽ A ?
-Yêu cầu các nhóm cử đại diện lên trình bày bài giải.
-Yêu cầu HS đọc và tóm tắt bài 13/21 sgk.
- Cho HS thảo luận nêu hướng làm
(GV có thể gợi ý)
- Cho đ ạ i diện các nhóm lên trình bày.
-Yêu cầu HS đọc và tóm tắt bài 12/21 sgk.
- Cho HS thảo luận nêu hướng làm
(GV có thể gợi ý : từ điều kiện phương ,chiều , độ lớn của 1 ,2 suy luận vị trí điểm C )
- Cho đại diện các nhóm lên trình bày.
HẾT TIẾT 3
-Các nhóm chép và tóm tắt đề.
-Thảo luận theo nhóm từ giả thuyết , áp dụng công thức , suy ra đại lượng cần tìm.
-Biểu diễn A
-Các nhóm cử đại diện lên trình bày bài giải.
Đọc và tóm tắt đề bài:
 q1 = +16.10-8 (C)
q2 = -9.10-8 (C);AB= 5cm
AC=4cm; BC = 3cm
C ?
-Thảo luận và tiến hành lành theo nhóm:
*Xác định 1 ,2 do q1 , q2 g ây ra t ại C.
-AD qui tắc hình bình hành để xác định phương, chiều của C
- Dựa vào giả thuyết tính độ lớn của C
-Đọc và tóm tắt đề bài:
 q1 = +3.10-8 (C); =1
q2 = -4.10-8 (C); r= 10cm
C = 0 C ?
-Thảo luận và tiến hành lành theo nhóm suy lu ận t ìm v ị tr í điểm C.
-Dựa vào E1 = E2 đ ể tìm x
Bài tập 1
q
EA
A
E = r = = 5.10-2 m
⊕
Q
Bài 13/21 sgk
 *1 : -phương : trùng với AC
Chiều: hướng ra xa q1
- Độ lớn: E1=k= 9.105(V/m)
*2 : -phương : trùng với BC
Chiều: hướng về phía q2
-Độ lớn: E2=k= 9.105(V/m)
1vuông gốc2( ABC vuông tại C)
Nên C là đường chéo của hình vuông có 2 cạnh 1 ,2 C có phương song song với AB,có độ lớn:
EC = E1 = 12,7. 105(V/m)
Bài 12/21 sgk
Gọi C là vị trí mà tại đó C do q1 , q2 g ây ra b ằng 0.
*q1 , q2 g ây ra t ại C : 1 ,2 ta có : C = 1 + 2 = 0 1 ,2 phải cùng phương , ngược chiều ,cùng độ lớn C thuộc đường thẳng nối q1 ,q2 cách q1 một khoảng x (cm)và cách q2 một khoảng 
x +10 (cm) Ta c ó :
E1 = k = k= E2
 64,6(cm)
TIẾT 4
1/ Hoạt động 1: (7phút) kiểm tra bài cũ
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
-Yêu cầu HS viết biểu thức định luật coulomb và nêu ý nghiã các đại lượng trong biểu thức.
- Dưa quả cầu A tích điện âm lại gần quả cầu kim loại B trung hoà về điện thì kết quả B sẽ như thế nào?giải thích ?
- Yêu cầu HS nêu cách xác định vectơ cđđt do 1 điện tích gây ra tại một điểm. nêu nội dung nguyên lí chồng chất điện trường.
-Biểu thức : 
- Kết quả : quả cầu B sẽ nhiễm điện do hưởng ứng : Đầu gần A nhiễm điện điện dương,đầu xa A nhiễm điện âm.( vận dụng thuyết electron giải thích )
- Thực hiện yêu cầu cầu cuả giáo viên.
2/ Ho ạt đ ộng 2 ( 25 ph út) Xác định được các đại lượng trong biểu thức định luật coulomb .
H Đ c ủa gi áo vi ên
H Đ c ủa h ọc sinh
ND b ài t ập
-Cho HS chép đ ề :Cho hai điện tích điểm giống nhau,đặt cách nhau một khoảng 2cm trong chân không tương tác nhau một lực 1,8.10-4N.
a/ Tìm độ lớn mổi điện tích.
b/Tính khoảng cách giữa hai điện tích nếu lực tương tác giưã chúng 4.10-3N.
-Yêu cầu các nhóm cử đại diện lên nêu hướng giải và trình bày bài giải.
-Lớp chép và tóm tắt đề,đổi đơn vị.
-Thảo luận theo nhóm từ giả thuyết , áp dụng công thức , suy ra đại lượng cần tìm.
-Từ biểu thức ĐL coulomb rut1 ra công thức tính q và r. 
-Các nhóm cử đại diện lên trình bày bài giải.
Bài 1
a/Độ lớn của mỗi điện tích:
ADCT: = k 
 ==
 = =2.10-9 ( C )
b/ Khoảng cách giưã hai điện tích khi lực tương tác F’ = 4.10-3N :
r’ = 
r’= = 3.10-3 m
2/Hoạt động3 ( 25 ph út) X ác định ph ương ,chi ều , độ lớn của vectơ cường độ điện trường do 1 điện tích gây ra tại 1 điểm và vận dụng nguyên lí chồng chất điện trường.
H Đ c ủa gi áo vi ên
H Đ c ủa h ọc sinh
ND b ài t ập
-Tại hai điểm A,B cách nhau 3cm trong không khí có hai điện tích điểm q1 =-q2 =8.10-8 (C); xác định cường độ điện trường tổng hợp gây ra tại M cách A , B :3cm.
- Cho HS thảo luận nêu hướng làm
(GV có thể gợi ý)
- Cho đ ạ i diệncác nhóm lên trình bày.
HẾT TIẾT 4
-Lớp chép và tóm tắt đề,đổi đơn vị.
-Thảo luận và tiến hành lành theo nhóm:
*Xác định 1 ,2 do q1 , q2 g ây ra t ại M.
-AD qui tắc hình bình hành để xác định phương, chiều của C
- Dựa vào giả thuyết tính độ lớn của C
-Mỗi nhóm cử đại diện lên trình bày và nhận xét bài giải
Bài 2:
*1 : -phương : trùng với AM
Chiều: hướng ra xa q1
- Độ lớn: E1=k= 8.105(V/m)
*2 : -phương : trùng với BM
Chiều: hướng về phía q2
-Độ lớn: E2=E2= 8.105(V/m)
1hợp với2 một góc 1200 (ABM đều)Nên C là đường chéo của hình thoi có 2 cạnh 1 ,2 C có phương song song với AB,có chiều hướng từ AB,có độ lớn:
EM = E1 = E2 = 8. 105(V/m)
TIẾT 5
1/ Hoạt động 1: (7phút) kiểm tra bài cũ 
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
+ y/c học sinh viết công thức và nêu đặc điểm công cuả lực điện trong sự di chuyển cuả một điện tích trong một điện trường đều?
+ công thức tính công thức tính điện thế ,hiệu điện thế và công thứ ... aøng chöû ñaët gaàn nhaát caùch maét 25cm :
f = = 150 (cm) = 1,5 (m)
D = = 0,67 (ñioâp)
Baøi 6.8 .
Giaûi
a) Giôùi haïn nhìn roû khi khoâng ñeo kính :
OCC = - d’C = -= 14,3 (cm)
 OCV = - f = 50 (cm)
b) Khoaûng caùch ñaët göông :
 Ñeå coù aûnh aûo qua göông ôû CC thì : 
dC + |d’C| = dC – d’C = 14,3 => d’C = dC – 14,3
 Thay vaøo coâng thöùc cuûa göông, bieán ñoåi ñöôïc phöông trình baäc 2, giaûi ra ta coù 2 nghieäm : 
dC = 6,5cm vaø dC = 87,8cm (loaïi)
 Töông töï : dV = 17,8cm vaø dV = 112,2cm (loaïi)
3) Daën doø : oân tröôùc baøi kính luùp.
IV. Ruùt kinh nghieäm tieát daïy :
Tieát 31. BAØI TAÄP
I. Muïc tieâu baøi daïy : Reøn luyeän kyû naêng vaän duïng nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc veà maét, thaáu kính vaø göông ñeå giaûi caùc baøi taäp coù lieân quan.
II. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh : Caùc baøi taäp ra veà nhaø.
III. Tieán trình baøi daïy : 
Hoạt động 1: Kieåm tra baøi cuõ vaø heä thoáng kieán thöùc : 
Khi khoâng ñeo kính ñieåm cöïc caän laø CC, ñieåm cöïc vieãn laø CV.
Ñeå nhìn thaáy vaät ôû raát xa (voâ cöïc) ngöôøi bò caän thò phaûi ñeo kính coù : f = - OCV.
Khi ñeo kính ñieåm cöïc caän laø CCK, ñieåm cöïc vieãn laø CVK : Vaät ñaët ôû CCK kính cho aûnh ôû CC, vaät ñaët ôû CVK kính cho aûnh ôû CV. Neáu kính ñeo saùt maét thì : dC = OCCK vaø d’C = - OCC ; dV = OCVK vaø d’V = - OCV.
Hoạt động 2: Giaûi moät soá baøi taäp cô baûn : 
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA G.V
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA H.S
BAØI GIAÛI
 Cho h/s ñoïc vaø toùm taét baøi toaùn.
 Höôùng daãn ñeå h/s töï giaûi.
 Cho h/s ñoïc vaø toùm taét baøi toaùn.
 Höôùng daãn ñeå h/s töï giaûi.
Cho h/s ñoïc vaø toùm taét baøi toaùn.
 Höôùng daãn ñeå h/s töï giaûi caâu a.
 Xaùc ñònh vò trí ñaët göông gaàn nhaát.
 Höôùng daãn ñeå h/s xaùc ñònh vò trí ñaët göông xa nhaát.
 Ñoïc, toùm taét.
 Tính khoaûng caùch töø aûnh ñeán thaùu kính.
 Tính chieàu cao cuûa aûnh.
 Ñoïc, toùm taét.
 Tính tieâu cöï cuûa thaáu kính caàn ñeo.
 Tính ñoä tuï.
 Tính tieâu cöï.
 Tính ñoä tuï.
 Ñoïc, toùm taét.
 Tính OCC.
 Tính OCV.
 Neâu lí do loaïi nghieäm.
 Veà nhaø töï giaûi.
Baøi 5 trang 149.
Giaûi
 Khoaûng caùch :
d’ = = 10,2 (cm)
 Chieåu cao cuûa aûnh treân phim :
A’B’ = AB.= 3,264 (cm)
Baøi 6.5 .
Giaûi
a) Tieâu cöï vaø ñoä tuï cuûa thaáu kính caàn ñeo :
f = - OCV = - 40cm = - 0,4m 
 D = = - 2,5 (ñioâp)
b) Tieâu cöï vaø ñoä tuï cuûa thaáu kính caàn ñeo ñeå nhìn roû haøng chöû ñaët gaàn nhaát caùch maét 25cm :
f = = 150 (cm) = 1,5 (m)
D = = 0,67 (ñioâp)
Baøi 6.8 .
Giaûi
a) Giôùi haïn nhìn roû khi khoâng ñeo kính :
OCC = - d’C = -= 14,3 (cm)
 OCV = - f = 50 (cm)
b) Khoaûng caùch ñaët göông :
 Ñeå coù aûnh aûo qua göông ôû CC thì : 
dC + |d’C| = dC – d’C = 14,3 => d’C = dC – 14,3
 Thay vaøo coâng thöùc cuûa göông, bieán ñoåi ñöôïc phöông trình baäc 2, giaûi ra ta coù 2 nghieäm : 
dC = 6,5cm vaø dC = 87,8cm (loaïi)
 Töông töï : dV = 17,8cm vaø dV = 112,2cm (loaïi)
3) Daën doø : Ñoïc tröôùc baøi kính luùp.
IV. Ruùt kinh nghieäm tieát daïy :
Tieát 32+ 33 . BAØI TAÄP KINH LUÙP VAØ KÍNH HIEÅM VI
I. Muïc tieâu baøi daïy : Reøn luyeän kyû naêng vaän duïng caùc coâng thöùc cuûa thaáu kính, caùch veõ aûnh qua thaáu kính, ñoä boäi giaùc cuûa caùc quang cuï ñeå giaûi caùc baøi taäp coù lieân quan, ñaëc bieät laø heä thaáu kinh vaø maét.
II. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh : Caùc baøi taäp ñaõ ra veà nhaø.
III. Tieán trình baøi daïy : 
Hoaït ñoäng 1: heä thoáng kieán thöùc 
+ Ñoä boäi giaùc cuûa kính luùp : G = ; Gc = |k| = ; G¥ = = 
+ Ñoä boäi gaùc cuûa kính hieån vi : G = ; GC = ; G¥ = 
+ Ñoä bg cuûa kính thieân vaên : G = ; khi maét ñaët saùt thò kính (l = 0) : G = =; G¥ = 
Hoaït ñoäng 2: Giaûi moät soá baøi taäp cô baûn : 
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA G.V
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA H.S
BAØI GIAÛI
 Cho h/s ñoïc vaø toùm taét baøi toaùn.
 Höôùng daãn töøng böôùc ñeå h/s giaûi.
Cho h/s ñoïc vaø toùm taét baøi toaùn.
 Höôùng daãn töøng böôùc ñeå h/s giaûi.
 Ñoïc, toùm taét.
 Tính tieâu cöï.
 Xaùc ñònh vò trí ñaët vaät tröôùc kính luùp khi ngaém chöøng ôû cöïc caän.
 Tính ñoä boäi giaùc.
 Xaùc ñònh vò trí ñaët vaät tröôùc kính luùp khi ngaém chöøng ôû cöïc vieãn.
 Tính ñoä boäi giaùc.
 Keát luaän.
 Ñoïc, toùm taét.
 Ghi sô ñoà taïo aûnh.
Xaùc ñònh vò trí ñaët vaät tröôùc vaät kính khi ngaém chöøng ôû cöïc caän.
 Tính ñoä boäi giaùc.
Baøi 5 trang 155.
Giaûi.
Ta coù : f = = 0,1 (m) = 10 (cm)
+ Khi ngaém chöøng ôû cöïc caän : d’C = - 10cm
dC = = 5 (cm).
 Ñoä boäi giaùc : Gc = = 2
+ Khi ngaém chöøng ôû cöïc vieãn : dV = - 50cm
dV = = 8.3 (cm).
 Ñoä boäi giaùc : GV = = = 1,2
Vaäy phaûi ñaët vaät caùch kính trong khoaûng :
5cm £ d £ 8,3cm
Baøi 4 trang 
Giaûi.
Sô ñoà taïo aûnh : 
+ Khi ngaém chöøng ôû cöïc caän : d’2 = - 25cm
 => d2 = = 3,45 (cm)
d’1 = O1O2 – d2 = 17 – 3,45 = 13,55 (cm)
 => d1 = = 1,0797 (cm)
 Ñoä boäi giaùc : GC = = = 91
 Cho h/s ñoïc vaø toùm taét baøi toaùn.
 Höôùng daãn töøng böôùc ñeå h/s giaûi.
 Goïi 1 h/s leân baûng giaûi.
 Goïi 1 h/s leân baûng tính d2 vaø G.
 Höôùng daãn ñeå h/s tính ñöôøng kính cuûa aûnh
Xaùc ñònh vò trí ñaët vaät tröôùc vaät kính khi ngaém chöøng ôû voâ cöïc.
 Tính ñoä daøi quang hoïc.
 Tính ñoä boäi giaùc.
 Ñoïc, toùm taét.
 Neâu caùch ñieàu chænh kính thieân vaên ñeå ngaém chöøng ôû voâ cöïc.
 Tính khoaûng caùch giöõa hai kính vaø ñoä boäi giaùc.
 Xaùc ñònh vò trí aûnh trung gian.
 Tính khoaûng caùch giöõa hai kính vaø ñoä boäi giaùc.
 Töï giaûi.
 Töï tính d2 vaø G.
+ Khi ngaém chöøng ôû voâ cöïc : d’2 = - ¥ 
 => d2 = f2 = 4cm
d1 = O1O2 – d2 = 17 - 4 = 13 (cm)
=> d1 = = 1,0833 (cm)
Ñoä daøi quang hoïc : 
d = O1O2 – (f1 + f2) = 17 – 5 = 12 (cm)
 Ñoä boäi giaùc : G¥ = = = 75
Vaäy phaûi ñaët vaät caùch vaät kính trong khoaûng :
1,0797cm £ d1 £ 1,0833cm
Baøi 6 trang 160.
Giaûi.
a) Khoaûng caùch giöõa hai kính vaø ñoä boäi giaùc khi ngaém chöøng ôû voâ cöïc :
O1O2 = f1 + f2 = 120 + 4 = 124 (cm)
G¥ = = = 30
b) Khoaûng caùch giöõa hai kính vaø ñoä boäi giaùc khi ngaém chöøng ôû ñieåm cöïc vieãn caùch maét 50cm :
 Ta coù d’2 = - 50cm 
 => d2 = = 3,7 (cm)
 Vì d1 = ¥ neân d’1 = f1 = 120cm
 => O1O2 = d1 + d2 = 120 + 3,7 = 123,7 (cm)
 Ñoä boäi giaùc : G = = = 32,4
Baøi 6.18.
d1 = 0,7575cm ; GC = 300.
Baøi 6.21.
d2 = 2,83cm ; G = 21,2 .
A2B2 = |d’2|.tga = |d’2|.G.tgao 
 = |d’2|.G.ao = 9,22 (cm)
3) Daën doø : OÂn taäp. thi
IV. Ruùt kinh nghieäm tieát daïy :
Tieát 34. OÂN TAÄP 
Hoaït ñoäng 1 (5 phuùt) : Kieåm tra baøi cuõ : Neâu caùc thức ñaõ hoïc của thấu vaø qui öôùc daáu cho caùc ñaïi löôïng trong ñoù.
Hoaït ñoäng 2 (15 phuùt) : Tìm hieåu coâng thöùc ñoä tuï cuûa thaáu kính.
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung cô baûn
 Giôùi thieäu coâng thöùc tính ñoä tuï cuûa thaáu kính.
 Giôùi thieäu caùc ñaïi löôïng trong coâng thöùc.
 Neâu qui öôùc daáu cho caùc ñaïi löôïng trong coâng thöùc.
 Ghi nhaän coâng thöùc.
 Naém caùc ñaïi löôïng trong coâng thöùc.
 Ghi nhaän qui öôùc daáu cho caùc ñaïi löôïng trong coâng thöùc.
1. Coâng thöùc ñoä tuï cuûa thaáu kính 
D = 
 Trong ñoù: n laø chieát suaát cuûa thaáu kính
 n' laø chieát suaát cuûa moâi tröôøng
 R1, R2 laø baùn kính hai maët caàu cuûa thaáu kính.
 Vôùi qui öôùc daáu: Maët caàu loài R > 0; maët caàu loûm R < 0; maët phaúng R = ¥.
Hoaït ñoäng 3 (20 phuùt) : Giaûi baøi taäp ví duï.
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung cô baûn
 Yeâu caàu hoïc sinh neâu coâng thöùc tính ñoä tuï cuûa thaáu kính khi ñaët trong khoâng khí vaø khi ñaët trong chaát loûng.
 Yeâu caàu hoïc sinh tính ñoä tuï cuûa thaáu kính khi ñaët trong chaát loûng.
 Höôùng daãn hoïc sinh laäp tæ soá ñeå tính n’.
 Höôùng daãn hoïc sinh tính ñoä tuï vaø tieâu cöï cuûa thaáu kính khi ñaët trong khoâng khí.
 Höôùng daãn hoïc sinh tính ñoä tuï vaø tieâu cöï cuûa thaáu kính khi ñaët trong nöôùc.
 Neâu coâng thöùc tính ñoä tuï cuûa thaáu kính khi ñaët trong khoâng khí.
 Neâu coâng thöùc tính ñoä tuï cuûa thaáu kính khi ñaët trong chaát loûng coù chieát suaát n’.
 Tính ñoä tuï cuûa thaáu kính khi ñaët trong chaát loûng.
 Laäp tæ soá vaø suy ra ñeå tính n’.
 Tính ñoä tuï cuûa thaáu kính khi ñaët trong khoâng khí.
 Tính tieâu cöï.
 Tính ñoä tuï cuûa thaáu kính khi ñaët trong nöôùc.
 Tính tieâu cöï.
2. Baøi taäp ví duï
 Khi ñaët trong khoâng khí:
 D = 
 Khi ñaët trong chaát loûng:
 D’ = 
 Vôùi D’ = = -1 (dp)
 => 
 => n’ = = 1,67
Baøi 6 trang 73
a) Khi ñaët trong khoâng khí:
 D = = (1,6 -1)
 = 6 (dp) => f = 0,17 m = 17 cm
b) Khi ñaët trong nöôùc:
D’==
 = 2 (dp) => f' = 0,5m = 50cm.
Hoaït ñoäng ( phuùt) : Tìm hieåu quang heä goàm thaáu kính gheùp vôùi göông phaüng.
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung cô baûn
 Veõ hình 6.8.
 Yeâu caàu hs ghi sô ñoà taïo aûnh.
 Höôøng daãn deå hoïc sinh xaùc ñònh d2, d2’, d3.
 Höôùng daãn ñeå hoïc sinh xaùc ñònh soá phoùng ñaïi k.
 Veõ hình.
 Ghi sô ñoà taïo aûnh.
 Xaùc ñònh d2.
 Xaùc ñònh d2’.
 Xaùc ñònh d3.
 Xaùc ñònh soá phoùng ñaïi k.
1. Quang heä goàm thaáu kính gheùp vôùi göông phaüng
+ Sô ñoà taïo aûnh:
 L G L
AB ¾¾® A1B1 ¾¾® A2B2 ¾¾® A3B3
 d1 ; d1’ d2 ; d2’ d3 ; d3’
+ AÛnh trung gian:
 A1B1 laø aûnh taïo bôûi thaáu kính L nhöng laø vaät ñoái vôùi göông G ; vôùi d2 = l – d1’
 A2B2 laø aûnh taïo bôûi göông G nhöng laïi laø vaät ñoái vôùi L ; vôùi d2’ = - d2 vaø d3 = l – d2’
+ Soá phoùng ñaïi:
 k = 
 = = 
 = 
Hoaït ñoäng 3 ( phuùt) : Giaûi baøi taäp ví duï.
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung cô baûn
 Yeâu caàu hoïc sinh ghi sô ñoà taïo aûnh.
 Höôùng daãn ñeå hoïc sinh xaùc ñònh d1’, d2, d2’, d3, d3’.
 Höôùng daãn hoïc sinh laäp phöông trình ñeå tính f.
 Yeâu caàu hoïc sinh xaùc ñònh loaïi thaáu kính.
 Höôùng daãn hoïc sinh veõ hình cho tröôøng hôïp thaáu kính hoäi tuï.
 Höôùng daãn hoïc sinh veõ hình cho tröôøng hôïp thaáu kính phaân kì.
 Ghi sô ñoà taïo aûnh.
 Xaùc ñònh d1’.
 Xaùc ñònh d2.
 Xaùc ñònh d2’.
 Xaùc ñònh d3.
 Xaùc ñònh d3’.
 Laäp phöông trình ñeå tính f.
 Xaùc ñònh loaïi thaáu kính.
 Veõ hình cho tröôøng hôïp thaáu kính hoäi tuï.
 Veõ hình cho tröôøng hôïp thaáu kính phaân kì.
2. Baøi taäp ví duï
a) Tieâu cöï:
 Sô ñoà taïo aûnh: 
 L M L
S¥ ¾¾® S1¾¾® S2 ¾¾® S3
 d1 ; d1’ d2 ; d2’ d3 ; d3’
 Ta coù: d1 = ¥ => d1’ = f 
 d2 = l – f => d2’ = - d2 = f – l
 d3 = l – d2’ = l – (f – l) = 2l – f 
 d3’ = - l
 => => f2 = 2l2 => f = ±l
 Thaáu kính coù theå laø
+ Thaáu kính hoäi tuï, tieâu cöï l
+ Thaáu kính phaân kì, tieâu cöï - l
b) Ñöôøng truyeàn aùnh saùng:
 Tröôøng hôïp thaáu kính hoäi tuï:
 Tröôøng hôïp thaáu kính phaân kì:
Hoaït ñoäng 4 (5 phuùt) : Cuûng coá, giao nhieäm vuï veà nhaø.
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
 Cho hoïc sinh toùm taét nhöõng kieán thöùc ñaõ hocï.
 Yeâu caàu hoïc sinh veà nhaø giaûi caùc caâu hoûi vaø baøi taäp trang 75, 76.
 Toùm taét nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc trong baøi.
 Ghi caùc caâu hoûi vaø baøi taäp veà nhaø.
RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY