Giáo án Ngữ văn khối 11 - Uylitxơ trở về

Ngày soạn: Ngày dạy: Dạy lớp: 10V
Tiết 19: Đọc văn
UYLITXƠ TRỞ VỀ
(Trích sử thi “Ôđixê”- Hômero)
I. Mục tiêu bài học
Giúp học sinh: 
1. Về kiến thức: Thấy được vẻ đẹp trí tuệ và sự đề cao tình cảm gia đình, sự thủy chung qua thủ thách cuối cùng mà Uylitxơ phải trải qua. Thấy được đặc điểm của sử thi Hi Lạp
2. Về kĩ năng: Đọc hiểu văn bản sử thi Hi Lạp,biết cách phân tích tính cách nhân vật sử thi
3. Về thái độ : Giáo dục cho học sinh những tình cảm cao đẹp: yêu quê hương, thủy chung gắn bó với gia đình, rèn luyện về trí tuệ
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
1.Giáo viên:
- Đọc sgk, sgv, các tài liệu tham khảo có liên quan đến sử thi "Ôđixê"
- Soạn bài
2.Học sinh:
- Đọc văn bản sgk, soạn bài theo hệ thống câu hỏi
III. Tiến trình bài dạy:
A. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra bài cũ, chỉ kiểm tra vở soạn của 5 học sinh
B. Bài mới: 40'
Văn học thế giới đã từng ghi nhận biết bao tình cảm vợ chồng thủy chung, đằm thắm, cũng như hình ảnh những người phụ nữ xinh đẹp, thông minh đã vượt qua những khó khăn, thử thách để trung trinh với người chồng thân yêu.Hình ảnh nàng Pênêlôp trong sử thi "Ôđixê" của Homerơ cũng là một người phụ nữ như thế.Hãy cùng tìm hiểu đoạn trích "Uylixơ trở về" để cùng rung cảm và chia sẻ với nàng về niềm hạnh phúc tái hợp sau 20 năm trời chờ chồng đằng đẵng.
I. Tiểu dẫn:
? Nét độc đáo, khác biệt đầu tiên giữa sử thi HL và VN về mặt sáng tác và lưu truyền là gì
HS: - Sử thi HL có tác giả cụ thể và sớm được ghi lại bằng chữ viết.
Tác giả Homero
 ? Em biết gì về tác giả Hômerơ?
GV: * Về tác giả H, thời cổ đại còn lưu lại 9 bản tiểu sử. Về quê hương của nhà thơ thì có tới 7-11 thành bang giành nhau vinh dự làm quê hương của nhà thơ.
Sinh trưởng tại vùng Iôni (ven biển Tiểu Á),sớm mồ côi cha.
Tên thật là Melesigen (người con của dòng sông Melet). Homero là danh từ gọi những người nghệ nhân hát rong.
- Căn cứ vào nội dung của hai thiên anh hùng ca người ta nhận định tác giả của nó phải là người có vốn sống phong phú (truyền thuyết cho rằng ông đi đây đi đó nhiều với một người bạn thương gia tên là Măngtex, tiền thân của Măngto trong “Ôdixe”) không những thế còn có một vốn kiến thức về văn hóa dân gian đáng kể, ông phải là người có trí nhớ tốt, có tài năng thi ca thiên bẩm, có cuộc đời lênh đênh chìm nổi
- Về cuối đời ,ông bị mù, ngồi nhà dạy học và trong thời gian này, ông sáng tác hai bộ sử thi nổi tiếng của mình.
* Về sáng tác
? Em có biết tác phẩm nổi tiếng nào của Homerơ ko?
- Ông có hai tác phẩm bất hủ, được đánh giá cao và làm nên sự vĩnh hằng cho tên tuổi của mình: "Iliat" và "Ôdixe"
GV: Có nhiều nhận định, đánh giá về thiên tài H:
H là cha đẻ của các nhà thơ (Racine- Nhà viết kịch Pháp thế kỉ 17)
Thiên tài nghệ thuật của H la cái lò nung mà qua đó những tấm quặng thô sơ của truyền thuyết dân gian và thơ ca đc nấu chảy ra thành những thoi vàng nguyên chất (Bie)
H là nhà thơ thần đồng khổng lồÔng là con chim của buổi bình minh nhân loại.(V. Huygo)
Tác phẩm của H là cuốn từ điển bách khoa hoàn thiện nhất của thời cổ đại.
Sử thi “Ôdixe”
a. Thể loại:
? Tác phẩm được sáng tác theo thể loại nào?Em biết gì về thể loại ấy?
- Tác phẩm được sáng tác theo thể loại sử thi.Đó là loại tp tự sự có quy mô lớn,xây dựng những hình tượng NT độc đáo, hoành tráng,kể về một hay nhiều biến cố lớn trong đời sống cộng đồng.
b.Dung lượng, nội dung:
? Cho biết dung lượng của tp?
Ôđixê gồm 12110 câu thơ đôi, chia làm 24 khúc ca.
? Tóm tắt nội dung cơ bản của tp?
Nội dung chính: hành trình trở về quê hương của Uylitxo sau khi rời thành Tơroa...( Sgk)
b. Chủ đề
? Qua hành trình trở về trên biển của Uy, tp muốn nói lên điều gì?
HS: - Chủ đề chinh phục thiên nhiên biển cả huyền bí để khai sáng, mở rộng giao lưu buôn bán. Do đó nó tái hiện xung đột giữa các nền văn minh, các trình độ văn hóa, là cuộc đấu tranh để bảo vệ hạnh phúc gia đình. 
- Kiểu mẫu người anh hùng phải là biểu tượng cho sức mạnh trí tuệ của nhân dân 
Đoạn trích
a. Vị trí
? Đoạn trích nằm ở vị trí nào trong tác phẩm?
HS: - Đoạn trích nằm ở phần cuối tác phẩm,thuộc khúc ca 23.
? Trước đoạn trích này diễn ra sự kiện gì?
HS: - Uylixơ trở về quê hương với hình dạng cải trang là một người ăn mày, chàng điều tra tình hình, gặp con trai, thử lòng mọi kẻ hầu hạ => Lên kế hoạch giết tất cả 108 kẻ đến cầu hôn. Và chàng đã thành công.
? Nội dung chính của đoạn trích này là gì?
HS:	- Uylixơ phải chứng minh với Pênêlôp rằng mình thật sự đã trở về. Đây chính là thử thách cuối cùng để giành lại tình yêu, hạnh phúc gia đình. Bức thành trì của Penelop còn vững chắc khó vượt qua hơn tất cả những thủ thách mà U đã trải qua. Nó đòi hỏi chàng phải bộc lộ trí tuệ, lòng kiên nhẫn và tình yêu chung thủy. Thử thách này cũng bộc lộ rõ tình cảm và trí tuệ của nhân vật.
b. Đọc đoạn trích và xác định bố cục.
? Đoạn trích có thể chia làm mấy đoạn? Nội dung mỗi đoạn?
Đoạn trích có thể chia làm hai đoạn:
- Đoạn 1: Pênêlôp thận trọng nói......bọn cầu hôn và người giết chúng : Nhũ mẫu báo cho Pênêlôp biết chồng nàng đã trở về
- Đoạn 2: Nói xong, nàng bước xuống lầu....ko nỡ buông rời : Vợ chồng tái ngộ
II. Đọc hiểu
1. Báo tin vui:
? Trong đoạn này có sự xuất hiện của những nhân vật nào?
- Trong cảnh này chỉ có 2 nhân vật: vú già Ơriclê và Pênêlôp.Pênêlôp bị nữ thần Atêna cho ngủ say nên chẳng hay biết gì những việc náo động dưới nhà.sau khi mọi việc đã xong,Uylixơ mới sai nhũ mẫu lên gác mời Pênêlôp xuống.
? Mở đầu đoạn trích, Ơriclê thông báo cho Pênêlôp điều gì? Thông tin đó có ý nghĩa như thế nào đối với nàng?
HS: - Ơriclê thông báo với Pênêlôp biết Uylixơ đã trở về, đã trừng trị bọn cầu hôn.
	=> Đây là một thông tin vô cùng có ý nghĩa đối với Pênêlôp vì Uylixơ - chồng nàng đã xa nhà 20 năm và trong 20 năm ấy Pênêlôp đã mòn mỏi đợi chồng, phải tìm mọi cách chống đỡ với 108 kẻ cầu hôn ngông cuồng, phải làm chủ gia đình, phải chờ đợi, phải hi vọng rồi lại thất vọng...
GV: Thế cho nên trong phần bị lược đi của đoạn trích, khi P đang ngủ say sưa thì nhũ mẫu gọi P dậy và báo tin U đã trở về. P ban đầu tưởng nhũ mẫu bị loạn trí nên nói năng lung tung. Nhưng sau đó, nhũ mẫu nói chính Tê cũng biết chuyện nhưng buộc phải giữ kín thì Pê “mừng rỡ cuống cuồng, nàng nhảy ra khỏi giường ôm chầm lấy bà lão cuống quýt hỏi han..”
? Thông tin ấy có đáng tin cậy không? Vì sao?
HS: => Thông tin ấy rất đáng tin cậy vì người mang thông tin ấy đến cho Pênêlôp là nhũ mẫu Ơriclê - Người đã gắn bó sâu sắc với gia đình Uylixơ và Pênêlôp từ rất lâu. Bà cũng là người rất trung thành với chủ. Người ta gọi bà là "Ơriclê hiền thảo"
? Nếu là một người phụ nữ bình thường,khi nghe nhũ mẫu thông báo nhưn vậy, Pênêlôp sẽ có thái độ ntn?
 - Đáng ra nàng phải vui mừng khôn xiết rồi chạy đến ngay chỗ Uylixơ, người chồng mà bao lâu nay chàng trông ngóng để ôm hôn chàng cho thoả nỗi nhớ mong đợi chờ.
? Thế nhưng Pênêlôp có làm như vậy ko? Tại sao?
Pênêlôp vốn là một người phụ nữ nổi tiếng "khôn ngoan", "thận trọng" cho nên nàng không dễ bị thuyết phục,dù người đưa tin ấy là nhũ mẫu tin cậy của nàng.Nhũ mẫu thì nóng vội còn nàng tỏ ra cực kì điềm tĩnh, suy xét sự việc.
? Tại sao Pênêlôp lại ko tin đó là sự thật?
	- Có 2 lý do khiến Pênêlôp nghi ngờ việc chồng nàng đã trở về:
	+ Thứ nhất: Nàng nghĩ rằng Uylixơ ko thể đủ sức giết chết tất cả lũ cầu hôn đông đảo ấy, bởi vì nàng biết" Chàng chỉ có một mình..."
 + Thứ hai: Đã 20 năm kể từ ngày chàng ra đi chinh chiến và không một tin tức, nên Pênêlôp cho rằng đã hết hy vọng trở về, chàng đang lưu lạc ở nơi đất khách quê người hoặc đã chết rồi.
? Vậy Pênêlôp đã lý giải ntn về người đã giết chết bọn cầu hôn?
- Nàng nghĩ rằng có một vị thần linh bất bình trước hành vi láo xược của bộn cầu hôn nên 
 đã ra tay cứu giúp nàng, tiêu diệt bọn chúng. Lí lẽ này dựa trên tín ngưỡng thần linh tối cao đang ngự trị trên thế giới này.
	GV: => Như vậy, chỉ bằng 2 lí lẽ, Hômerơ đã chỉ cho chúng ta thấy một Pênêlôp rất thận trọng, sắc sảo, đầy lí trí. Có lẽ chính hoàn cảnh sống éo le đã tạo cho nàng nét tâm lí ấy.
? Đứng trước những lí lẽ đầy thận trọng của Pênêlôp, nhũ mẫu Ơriclê đã tiếp tục thuyết phục nàng bằng cách nào khác?
HS: - Nhũ mẫu Ơriclê đã đưa ra những lí lẽ sắc sảo (lí trí) để đánh vào lí trí, sự thận trọng của Pênêlôp:
	+ Đưa ra dấu hiệu trên cơ thể người ăn mày: vết sẹo do lợn lòi húc giống hệt Uylixơ. Đây là một mô típ quen thuộc giúp người thân nhận ra nhau.
	+ Không những thế nhũ mẫu còn đưa ra cả mạng sống của mình để đánh cuợc: “Nếu già này lừa dối con thì con cứ đem giết già đi bằng cách nào tàn ác nhất”
GV: Những lí lẽ này của nhũ mẫu rất có sức thuyết phục. Bởi nói không chỉ đc nói ra từ miệng một người tuổi cao, từng trải, đã gắn bó với gd của P-U, đã chứng kiến mọi biến cố xảy ra trong gd họ. Mà quan trọng là con người đáng tin cậy ấy đã dám đem cả tính mạng của mionhf ra mà thề thốt. Nó tác động vào cả lí trí và tình cảm của P.
? Sau khi nghe nhũ mẫu thuyết phục,tâm trạng của Pênêlôp có sự thay đổi ko?
HS: - Pênêlôp có vẻ bị thuyết phục nhưng vẫn chưa thật tin:
+ Nàng vẫn kiên trì đeo bám vào ý tưởng thần linh: nàng cho rằng sở dĩ có sự trùng lặp như vậy là do ý định huyền bí của thần linh bất tử.
+ Nhưng nàng đã quyết định xuống lầu để xem “xác của bọn cầu hôn” và quan trọng là xem “ người giết chúng”. Tức là nàng muốn tận mắt nhìn thấy Uy thực sự đã trở về. Muốn làm sáng tỏ mọi chuyện bằng trực giác của mình chứ quyết không tin lời của ai khác. “Mắt thấy tai nghe” là như vậy.
2. Vợ chồng đoàn tụ:
? Đoạn này có sự xuất hiện của những nhân vật nào? Những ai là nhân vật chính?
Trong đoạn này có sự xuất hiện của Uylixơ, Pênêlôp, nhũ mẫu và Têlêmac.Nhân vật chính là hai vợ chồng Uylixơ và Pênêlôp
a. Nhân vật Pênêlôp:
? Thực tế, giây phút đầu nhìn thấy Uy sau 20 năm xa cách, trong lòng P đang diễn ra điều gì?
HS: - Trong lòng Pênêlôp đang có sự xáo động về tâm lí, bất ổn về xúc cảm: Trong lòng nàng rất đỗi phân vân: “không biết nên đứng xa xa hỏi chuyện người chồng yêu quý hay đến gần ôm lấy đầu, cầm lấy tay người mà hôn”. 
? Sự phân vân lưỡng lự đã khiến hành động của nàng có gì khác thường ?
HS: - Nàng bước qua ngưỡng cửa, đến ngồi trước mặt Uy chứ không lại gần ôm hôn, đón nhận chàng
+ Nàng ngồi lặng thinh trên ghế hồi lâu, lòng sửng sốt, khi thì đăm đắm âu yếm nhìn chồng, khi lại không nhận ra chồng dưới bộ quần áo rách mướp.
? Em lí giải như thế nào về sự khác thường trong tâm trạng và hành động của Pênêlôp ?
HS: = ... hề nhụt chí mà còn lạnh lùng đáp lại lời trách móc của Uylixơ, rằng nàng không hề kiêu ngạo, không khinh người. Thậm chí nàng còn gọi Uylixơ là "Ngài", xưng "Tôi" một cách lạnh lùng, mặc dù Uylixơ đã rất tha thiết, âu yếm và trìu mến gọi Pênêlôp là: nàng ơi! 
? Thử thách cuối cùng mà nàng dành cho Uylixo là gì?
	- Việc Uylixo đòi kê giường ngủ riêng đã gợi cho Pe nhớ đến bí mật về chiếc giường của hai vợ chồng. Và nàng đã nhanh trí tương kế tựu kế bám vào lời nói của Uy để ngầm đưa ra thử thách: Già hãy khiêng chiếc giường chắc chắn ra khỏi gian phòng vách tường kiên cố do chính tay Uylixơ xây nên...
? Thử thách mà Pe đưa ra giúp ta hiểu thêm điều gì về con người nàng ?
HS: Thử thách này thể hiện sự nhanh trí, khôn ngoan của Pênêlôp. Thử thách mà Pe đưa ra là một thử thách kép: Vì nếu người đứng trước mặt nàng quả thực là Uylixơ chắc chắn sẽ biết bí mật riêng của vợ chồng nàng, hoặc giả nếu đúng là Uylixơ nhưng đã quên bí mật của hai vợ chồng chứng tỏ chàng không còn chung thuỷ với nàng nữa... Và với P, nếu Uy đã trở về mà không còn chung thủy , đã thay đổi thì cũng coi như chàng không trở về. Nghĩa là nàng muốn vừa chứng thực người trước mặt có phải là chồng nàng không, vừa muốn kiểm chứng tấm lòng chung thủy của chàng.
? Như vậy qua đoạn đối thoại đầu tiên em có cảm nhận như thế nào về Pênêlôp?
 => Đoạn đối thoại ngắn gọn nhưng cho ta thấy một Pênêlôp rất tỉnh táo, thận trọng và đầy lí trí. Không chỉ có vậy, trong tâm hồn và tình cảm Pênêlôp cũng có những cái rất con người, rất phù hợp với bản chất đa cảm của người phụ nữ.
? Tâm trạng Pênêlôp được miêu tả ntn trong giây phút đã nhận ra chồng?
- Phút cuối cùng, khi đã khẳng định một chắc chắn đây là chồng mình, Pênêlôp mới bộc lộ mình là một phụ nữ yếu đuối, khát khao tình cảm, bao nhiêu cảm xúc nàng cố gắng kìm nén bấy lâu bây giờ mới bung nở như sóng biển dâng trào: nàng khóc, nàng ôm chồng, hôn chồng, nàng cất lời nói với chồng chan chứa yêu thương (xưng thiếp, nhẹ nhàng trách cứ thần linh, giải thích cho thái độ đa nghi của mình...) 
=> Hômerơ miêu tả rất chân thật, tự nhiên những xúc động những hành động âu yếm của Pênêlôp với chồng.
GV: Có thể nói sau bao nhiêu thử thách, sau bao năm tháng xa cách, giờ đây tình cảm của Pênêlôp mới đựoc trào dâng mãnh liệt.Đó là một người phụ nữ giàu tình cảm,đã nêu cao tấm gương thủy chung,son sắt.Dưới ngòi bút thần kì của Homerơ, nàng đã trở thành hình tượng người phụ nữ đầu tiên xuất hiện trong VHDG.
b. Nhân vật Uylixơ:
? Sau 10 năm chinh chiến ở Tơroa,lại thêm 10 năm lưu lạc mới về được quê hương,thế nhưng mọi sự với chàng lúc này có dễ dàng ko?
- Khi trở về quê hương,Uylixơ phải đương đầu với những thử thách dữ dội.Chàng đã phải chiến đấu với 108 vị cầu hôn,và đã chiến thắng.Nhưng giờ đây,chàng phải vượt qua một thử thách nữa, khó khăn hơn,đó là phải thuyết phục cho vợ chàng, tin rằng chàng đã thực sự trở về
? Ở đoạn 1, Uylixơ có xuất hiện trực tiếp ko?
- Ở phần 1, Uylixo ko có mặt, chàng chỉ hiện lên qua lời kể của nhũ mẫu:"Uylixo đứng giữa những xác chết, mình bê bết máu bụi..."rất oai phong lẫm liệt.
? Ở phần 2, chàng xuất hiện với dáng vẻ ntn?
- Ở phần này, hình ảnh Uylixo trở lại con người bình thường,gần gũi.Chàng giấu mình "dưới bộ quần áo rách mướp".Khi Pênêlôp xuống lầu,Uylixo "ngồi tựa vào một cái cột cao, mắt nhìn xuống đất...đợi xem...người vợ cao quý của mình sẽ nói gì với mình..."
? Trước thái độ của người vợ từ lúc gặp mặt đến giờ, Uylixơ xử sự như thế nào?
HS: - Chàng "mỉm cười "=> Chàng tỏ ra thấu hiểu tâm lí người vợ chung thuỷ, đồng tình với sự thận trọng của nàng. Do đó chàng khuyên Telemac đừng trách móc mẹ. 
- Chàng cũng rất nhạy cảm nắm bắt ý đồ, tâm lí muốn thử thách của Pênêlôp.
- Không những thế, đầy bản lĩnh và tự tin chàng khẳng định với Têlêmác: “Thế nào rồ mẹ con cũng nhận ra cha”
- Ngay sau đó, chàng quay sang bàn bạc với Telemac cách xử trí với bọn cầu hôn vừa bị giết và người nhà của chúng
? Nhận xét về con người Uylixo qua lời nói của chàng?
HS: Một người chồng hoàn toàn xứng đáng với Pênêlôp. Chàng không chỉ thông minh mà còn nhạy cảm, thấu hiểu tâm lí của vợ. Một con người bản lĩnh, luôn biết cách ứng xử phù hợp trong mọi tình huống. Đó là kiểu mẫu con người cần có ở thời đại bấy giờ.
? Khi từ phòng tắm bước ra, trông hình dáng Uylixo thay đổi ntn?
HS: - Từ phòng tắm bước ra, trông Uy "đẹp như một vị thần" (rũ bỏ hết mọi mệt mỏi). Atenna đã trả lại cho chàng hình dáng ban đầu... Chàng những tưởng Pênêlôp thấy vậy sẽ nhận ra mình. Thế nhưng nàng vẫn không mảy may có sự thay đổi
? Chính vì thế mà Uylixo đã tỏ thái độ ra sao?
HS: - Uy đã liên tiếp đánh đòn tâm lí vào Pênêlôp :
+ Thứ nhất: Chàng cất tiêng trách móc vợ:“hẳn các vị thần đã ban cho nàng một trái tim sắt đá„- giống như lời Te lúc trước. Dường như bản thân Uy cũng không kiên nhẫn được hơn nữa. Giọng nói của chàng chứa đầy sự dằn dỗi.
+ Thứ hai: chàng đòi kê giường ngủ riêng:“Già ơi! Già hãy kê cho tôi một chiếc giường để tôi ngủ một mình...vì trái tim trong ngực nàng kia là sắt„ 
? Uylixơ phản ứng ra sao trước sự thử thách ngầm của Pênêlôp?
HS: - Chàng quên mất mình đang dùng đòn tâm lí đánh vào tình cảm của Pe, khi nghe Pênêlôp nói vậy, chàng "giật mình" bối rối: Nàng ơi, nàng vừa nói một điều làm tôi chột dạ...Có thể nói bằng sự nhanh trí và khôn khéo, Pe đã thành công khi đưa Uy vào thử thách của mình, nàng đã khiến người anh hùng mất đi sự chủ động tự tin
=> Phản ứng của Uy nói lên trái tim mẫn cảm, đời thường của chàng. Cho thấy người anh hùng của chúng ta cũng giống biết bao con người bình thường khác: cũng có lúc phải giật mình, bối rối ...
? Vậy Uylixơ đã vượt qua thử thách như thế nào?
HS: - Uylixơ đã vượt qua thử thách của Pênêlôp một cách ngoạn mục: Chàng kể tỉ mỉ về đặc điêm chiếc giường cưới của hai vợ chồng: 
+ Cách làm: công phu, tỉ mỉ: "Tôi vạch gian phòng, xây lên với đá tảng lợp kì, lắp cửa, chặt lá cây, đẽo thân cây thật vuông vắn..."
+ Cả hình dáng, vị trí của chiếc giường cũng được tả tỉ mỉ.
=> Đây là những thông tin đầy đủ và chính xác đến từng chi tiết. 
? Việc Uylixơ tả kĩ đặc điểm chiếc giường chứng tỏ điều gì trong tâm hồn và tình cảm của chàng ?
HS: - Uylixơ luôn nhớ tới, không bao giờ quên những kỉ niệm tình yêu của chàng và Pênêlôp.
 	- Chứng minh hùng hồn với Pênêlôp: bản thân mình chính là chồng nàng. - chàng Uylixơ trí tuệ...
GV: Điều đó cũng có nghĩa là Uylixơ đã vượt qua thử thách của người vợ đâu chỉ bằng trí tuệ, lí trí mà quan trọng hơn là bằng chính tình yêu tha thiết, thuỷ chung của mình.
? Như vậy tình huống thử thách này có ý nghĩa như thế nào?
HS: - Là thử thách cuối cùng những rất quan trọng: giống như bậc thang cuối cùng đưa người anh hùng lên đến đỉnh cao chiến thắng. Không vượt qua được thử thách này coi như cuộc hành trình 20 năm gian khổ với một mục đích đau đáu là đoàn tụ với gia đinh sẽ chỉ còn là con số không.
- Thử thách này chỉ diẽn ra trong phạm vi gia đinh, cá nhân những có vai trò ngang bằng với bất kì thử thách khó khăn gian khổ nào mà Uylixơ đã từng trải qua. Bởi nó là thử thách của trái tim với trái tim chứ không phải của lí tuệ, lí trí. Một người anh hùng có thể lập nhiều kì tích trên chiến trường nhưng chưa chắc đã có thể chinh phục được trái tim của người phụ nữ.
? Tình huống thử thách này đã hoàn tất bức chân dung Uylixơ và Pênêlôp như thế nào?
HS: - Tình huống thử thách này đã tôn vinh Uylixơ , Pe trở thành những con người kiểu mẫu của trí tuệ sắc bén, của tình cảm thủy chung. Đó là những phẩm chất cần thiết của con người HL thời đại bấy giờ.
GV: Hình ảnh chiếc giường trở thành biểu tượng của tình cảm vợ chồng thủy chung son sắt, cũng là thước đo trí tuệ của Pênêlop...
? Còn tâm trạng của Uylixơ giây phút này như thế nào? ý nghĩa của tâm trạng đó?
HS: 	- Uylixơ khóc dầm dề. Đó là nước mắt của xót xa, mừng tủi, ân hận:
-> Xót xa vì bay giờ chàng mới thấu hiểu bao nỗi khổ đau mà vợ chàng phải một mình gánh chịu suốt bấy nhiêu năm qua, để khiến nàng phải thận trọng, cảnh giác ngay cả khi gặp lại chồng.
-> Mừng tủi vì số phận thật oan nghiệt, đến giờ mới cho 2 vợ chồng hội ngộ.
-> Ân hận vì chàng đã có lời trách móc, thậm chí có ý nghi ngờ người vợ nhất mực thuỷ chung...
GV: Đoạn văn đã diễn tả được khả năng phân tích tâm lí tinh tế của tác giả.
? Phân tích vẻ dẹp về ngôn từ của đoạn văn miêu tả cảnh vợ chồng tái ngộ?
HS: - Một đoạn văn giàu chất thơ, bay bổng, lãng mạn thể hiện qua những hình ảnh so sánh giản dị mà bất ngờ. Diễn tả hạnh phúc vô bờ của Uylixơ và Pênêlôp khi được đoàn tụ, khi vượt qua thử thách của tình yêu chung thuỷ.
=> Dường như lúc này là ngôn ngữ tả thực cũng phải bất lực vì thế mà tác giả phải dùng đến hình ảnh so sánh. Niềm hạnh phúc trào dâng của hai vợ chồng gặp nhau sau bao nhiêu năm cách biệt được ví như hạnh phúc của người đi biển vượt qua bao sóng to, gió cả thấy đựoc mặt đất hiền hi vọng. Đó là hạnh phúc vì được tái sinh, là hạnh phúc nảy sinh trong nước mắt, sự mừng tủi, cái hạnh phúc đến từ những gian khó khổ đau, thử thách mới giá trị biết bao! Đáng ca ngợi biết bao! Nó không phải là hạnh phúc giản đơn, dễ dàng gặt hái được...
GV: Với ngôn ngữ giàu chất thơ, đầy hình ảnh so sánh Hômerơ đã thổi vào lòng ta nỗi xúc động cao quý trước vẻ đẹp hết sức nhân văn này.
 	III. Tổng kết: 5'
 ? Hãy nhận xét giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích?
 - Nội dung:
	+ Xây dựng hoàn chỉnh chân dung hai con người kiẻu mẫu Uylixơ, Pênêlôp.
 	+ Đạt được giá trị nhân văn sâu sắc: ngợi ca tình yêu vợ chồng chung thuỷ, vẻ đẹp đức hạnh ở Pênêlôp, trí tuệ và tình yêu ở Uylixơ .
 - Nghệ thuật: 
	+ Ngôn ngữ đối thoại giàu chất kịch tính, miêu tả nội tâm tinh tế, giàu chất thơ.
	+ Khẳng định sự trưởng thành vượt bậc của tác giả trong sử thi Ôđixê
C. Củng cố, luyện tập (4’)
? Cảm nhận chung nhất của em về vẻ đẹp của Pênêlôp trong đoạn trích "Uylixơ trở về"
- Yêu cầu của đề là suy nghĩ về vẻ đẹp của Pênêlôp nên càn phải xác định rõ đó là vẻ đẹp gì.Xét về bản chất, vẻ đẹp của nàng là vẻ đẹp kiên trinh.Vẻ đẹp ấy thể hiện qua nhiều hành vi,thái độ, tư thế:
+ Thái độ thận trọng trong ứng xử
+ Tư thế ung dung, bình tĩnh
+ Trí thông minh sắc sảo thể hiện qua phép thử" Bí mật của chiếc giường"
D. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà: 1'
1. Học bài:
- Nắm được những nét tính cách tiêu biểu của hai nhân vật chính trong đoạn trích,biết cách phân tích nhân vật.
- Học thuộc những dẫn chứng cần thiết phục vụ cho phân tích
- Làm bài tập nâng cao
2. Chuẩn bị bài:
 Chuẩn bị Làm văn T21 "Thực hành lập ý và viết đoạn văn theo những yêu cầu khác nhau"
 Yêu cầu:
 - Đọc sgk, soạn bài theo câu hỏi
 - Tự luyện tập bằng cách tìm đề tham khảo và lập ý