Giáo án Ngữ văn khối 11 - Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất chương trình địa phương tìm hiểu chung về văn nghị luận

Tuần 19
BÀI 18 
TỤC NGỮ VỀ THIÊN NHIÊN & LAO ĐỘNG SẢN XUẤT
CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG
TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN NGHỊ LUẬN 
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 
Giúp học sinh :
- Hiểu sơ lược thế nào là tục ngữ 
- Hiểu nội dung & 1 số hình thức nghệ thuật ( kết cấu , nhịp điệu , cách lập luận ) & ý nghĩa những câu tục ngữ trong bài học 
- Thuộc lòng những câu tục ngữ trong văn bản
- Biết cách sưu tầm ca dao , tục ngữ theo chủ đề & bước đầu biết chọn lọc , sắp xếp , tìm hiểu ý nghĩa của chúng 
- Tăng thêm hiểu biết & tình cảm gắn bó với địa phương quê hương mình 
- Hiểu được nhu cầu nghị luận trong đời sống & đặc điểm chung của văn bản nghị luận 
II. PHƯƠNG PHÁP – ĐDDH
- Đọc diễn cảm , gợi tìm , so sánh , nêu vấn đề , tích hợp 
- Diễn dịch , quy nạp , tích hợp 
- Bảng treo bài TN , ví dụ , các văn bản nghị luận 
III. TIẾN TRÌNH DẠY VÀ HỌC
I.- Đọc – tìm hiểu văn bản 
	TỤC NGỮ VỀ THIÊN NHIÊN 
 	 & LAO ĐỘNG SẢN XUẤT
1. Ổn định 
2. KTBC
- Thế nào là ca dao ? Cho vd 
- Thế nào là thành ngữ ? Cho vd
3. Bài mới 
a) Giới thiệu 
Tục ngữ là 1 thể loại VHDG . Nó được ví là kho báu của kinh nghiệm & trí tuệ của dân gian , là “ Túi khôn dân gian vô tận “ . Tục ngữ là thể loại triết lý nhưng đồng thời cũng là “ cây đời xanh tươi “ . Chủ đề của từ ngữ vô cùng phong phú . Trong tiết học hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu 1 số câu tục ngữ đề cập đến hình tượng thiên nhiên & công việc lao động sản xuất 
b) Tiến trình hoạt động 
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
PHẦN GHI BẢNG
D Hoạt động 1 : Đọc văn bản & chú thích
v Hướng dẫn đọc : nhấn giọng ở các vần lưng , vần chân 
- Ngắt nhịp : câu 1:3/2/2 , câu 2,3,4,5,6,7,8 dựa vào dấu phẩy 
- GV đọc mẫu 
- GV nhận xét 
- Qua phần chuẩn bị bài & dựa vào chú thích , em hãy cho biết thế nào là tục ngữ ?
v TN có đặc điểm rất ngắn gọn , có kết cấu bền vững , có hình ảnh & nhịp điệu Õ dễ nhớ . Có những câu TN chỉ có nghĩa đen nhưng cũng có rất nhiều câu TN ngoài nghĩa đen còn có nghĩa bóng Õ Lưu ý khi tìm hiểu nội dung 
- TN thường sử dụng phép đối , gieo vần ( vần lưng , vần chân ) 
D Hoạt động 2 : Đọc – hiểu văn bản
- Có thể chia 8 câu tục ngữ trong bài làm mấy nhóm ? Gọi tên từng nhóm đó 
- Hãy cho biết nghĩa của câu 1?
- Csở thực tiễn của kinh nghiệm nêu trong câu TN là gì ?
- Để nói lên sự khác biệt giữa ngày & đêm của tháng 5 & tháng 10 , tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì ? ( giàu hình ảnh Õrõ ràng , cụ thể , gây ấn tượng )
- Cách nói quá : chưa nằm đã sáng , chưa cười đã tối “ có tác dụng gì ?
- Phép đối giữa 2 vế có tác dụng gì ?
- Em hãy thử nêu lên 1 số trường hợp có thể áp dụng kinh nghiệm nêu trong câu 1 ?
v K.nghiệm ở đây chủ yếu dùng cho người làm nghề nông song cũng có ích cho những nghề lao động khác 
- Hãy cho biết giá trị kinh nghiệm mà câu TN thể hiện ?
v Với cách lập luận chặt chẽ , câu 1 đã thông báo 1 kinh nghiệm về nhận biết thời gian 1 cách tài tình , dễ nhớ , dễ thuộc lại hết sức khoa học & hợp lý 
- Nêu nghĩa của câu 2 
- Csở thực tiễn câu 2 
v Cần chú ý , không phải hôm nào trời ít sao cũng mưa , phán đoán trong TN , dựa trên kinh nghiệm không phải lúc nào cũng đúng 
- Nêu nghệ thuật câu 2 & tác dụng của nghệ thuật ấy ?
- Giá trị kinh nghiệm câu 2
- Nêu nghĩa câu 3
- Csở thực tiễn câu 3
v Đây là 1 trong rất nhiều kinh nghiệm dự đoán bão 
- Dân gian không chỉ xem ráng vàng đoán bão , mà còn dựa những hiện tượng khác . Hãy nêu những câu TN mà em biết 
- Giá trị kinh nghiệm câu 3
- Nêu nghĩa câu 4
- Csở thực tiễn câu 4
v Kiến là loài côn trùng rất nhạy cảm với những thay đổi của khí hậu , thời tiết , nhờ cơ thể có những tế bào cảm biến chuyên biệt , Khi trời chuẩn bị có những đợt mưa to & lũ lụt kiến kéo ra hàng đàn để tránh mưa , lụt & để lợi dụng đất mềm sau mưa để làm tổ mới .
- Qua cơ sở thực tiễn trên , em có nhận xét gì về óc quan sát của nông dân ? 
- Giá trị kinh nghiệm câu 4
v Ndân ta có ý thức dự đoán lũ lụt từ rất nhiều hiện tượng tự nhiên để phòng chống 
- Câu TN này còn có 1 bản khác . Dị bản đó là gì ?
- Nêu ý nghĩa câu 5
v Tấc đất chỉ 1 mảnh đất rất nhỏ (bằng 1/10 thước) . Vàng là 1 kim loại quý đo bằng cân tiểu li . Tấc vàng chỉ lượng vàng lớn , quý giá vô cùng 
- Hãy nêu nghệ thuật của hình ảnh “ Tấc đất , tấc vàng “ . Nêu tác dụng 
- Giá trị của kinh nghiệm câu 5
v Đất là nơi người ở , người phải lao động & đổ bao xương máu mới có đất & bảo vệ được đất . Đất là vàng , 1 loại vàng sinh sôi . Vàng ăn mãi cũng hết , còn “chất vàng” của đất khai thác mãi cũng không cạn .
- Câu TN này có thể sử dụng trong những trường hợp nào ?
- Nêu nghĩa câu 6
- Csở thực tiễn của câu 6 
v Kinh nghiệm của câu này không phải áp dụng đâu cũng đúng . Ở vùng nào có thể làm tốt cả 3 nghề thì đó là trật tự đúng nhưng những nơi , điều kiện tự nhiên chỉ có thể thuận lợi cho 1 nghề phát triển thì không phù hợp 
- Giá trị kinh nghiệm của câu 6 
- Nêu nghĩa câu 7
- Hãy nêu NT của câu TN? tác dụng?
- Csở thực tiễn câu 7
- Giá trị kinh nghiệm câu 7 
v Câu Tn giúp người nông dân thấy tầm quan trọng của từng yếu tố cũng như mối quan hệ giữa chúng . Nó rất có ích đối với 1 đất nước mà phần lớn dân số sống nghề nông .
- Tìm những câu tục ngữ gần gũi với kinh nghiệm này 
- Nêu nghĩa câu 8
- Csở thực tiễn câu 8 
- Kinh nghiệm này đi vào thực tế nông nghiệp ở nước ta như thế nào ?
D Hoạt động 3 : Tổng kết
- Qua những đúc kết từ các hiện tượng thiên nhiên & trong lao động sản xuất cho thấy người dân nước ta có những khả năng nổi bật nào ? 
- Hãy nêu những nghệ thuật độc đáo của TN
- Tục ngữ lao động sản xuất & thiên nhiên có ý nghĩa gì trong cuộc sống hôm nay ?
- 2 HS đọc 
- Chú thích /3.4
- Câu 1Õ4 : TN về thiên nhiên
- Câu 5Õ8 : TN về lao động sản xuất 
- Đọc câu 1
- Tháng 5 đêm ngắn , tháng 10 ngày ngắn Õ kinh nghiệm nhận biết về thời gian 
- Ở nước ta , vào mùa hạ đêm ngắn ngày dài , vào mùa đông thì ngược lại : đêm dài , ngày ngắn
- Thảo luận 
+ Sử dụng cách nói quá 
+ Gieo vần lưng 
+ Phép đối : đối vế , đối từ Õ lập luận chặt chẽ 
- Nhấn mạnh đặc điểm ngắn của ngày tháng 5 & đêm tháng 10 Õ gây ấn tượng độc đáo , khó quên 
- Làm nổi bật sự trái ngược t/c đêm & ngày giữa mùa hạ với mùa đông 
- Có thể áp dụng vào việc tính toán , sắp xếp công việc hoặc việc giữ gìn sức khỏe của mỗi con người trong mùa hè & mùa đông , tính toán độ đường khi đi xa .
- Câu TN giúp con người có ý thức chủ động để nhìn nhận , sử dụng thời gian , công việc , sức lao động vào những thời điểm khác nhau trong 1 năm 
- Đọc câu 2
- Ngày nào đêm trước trời có nhiều sao thì nắng , trời ít sao sẽ mưa 
- Trời nhiều sao thì ít mây do đó sẽ nắng . Ngược lại trời ít sao thì nhiều mây vì vậy thường có mưa .
- Đối vế (mau-vắng) Õ nhấn mạnh sự khác biệt 
- Giúp con người có ý thức biết nhìn sao để dự đoán thời tiết , sắp xếp công việc 
- Đọc câu 3
- Khi chân trời xuất hiện sắc vàng màu mỡ gà thì phải coi giữ nhà cửa .
- Ráng vàng xuất hiện phía chân trời , ấy là điềm sắp có bão 
- Thảo luận 
- Tháng bảy heo may , chuồn chuồn bay thì bão 
- Biết dự đoán bão thì sẽ có ý thức chủ động giữ gìn nhà cửa , hoa màu .
- Đọc câu 4
- Kiến ra nhiều vào tháng 7 âm lịch sẽ còn lụt 
- Ở nước ta , mùa lũ xảy ra vào tháng 7 nhưng có năm kéo dài sang cả tháng 8 . Kiến bò nhiều vào tháng 7 & thường bò lên cao là điềm báo sắp có lụt 
- Quan sát tỉ mĩ Õ rút ra những nhận xét chính xác 
- Nạn lũ lụt thường xuyên xảy ra ở nước ta , phải lo đề phòng lũ lụt sau tháng 7 
- Tháng 7 kiền đàn , đại hàn hồng thủy
- Đọc câu 5
- Đất được coi như vàng , quý như vàng 
- Thảo luận ?
- So sánh tương phản 
- Câu nói rút gọn
- Nêu giá trị của đất đai , thông tin nhanh , ngắn gọn
- Đất quý giá vì đất nuôi sống con người . Con người phải quý trọng , cần sử dụng có hiệu quả 
+ Để phê phán hiện tượng lãng phí đất 
+ Để đề cao giá trị đất 
- Đọc câu 6 
- Thứ nhất nuôi cá , thứ nhì làm vườn , thứ 3 làm ruộng Õ Chỉ thứ tự lợi ích của các nghề 
- Từ giá trị kinh tế thực tế của các nghề 
- Giúp con người biết khai thác tốt điều kiện , hoàn cảnh tự nhiên để tạo ra của cải , vật chất .
- Đọc câu 7
- Thứ nhất là nước , thứ hai là phân , thứ 3 là chuyên cần , thứ tư là giống Õ khẳng định thứ tự quan trọng của các yếu tố khi trồng lúa . 
- Phép liệt kê 
- Nêu rõ thứ tự & nhấn mạnh vai trò của từng yếu tố 
- Nghề trồng lúa cần đủ 4 yếu tố nước , phân , cần , giống trong đó yếu tố quan trọng hàng đầu là nước 
- Trong nghề làm ruộng , phải đảm bảo đủ 4 yếu tố thì lúa tốt , mùa màng bội thu 
- Một lượt tát , một bát cơm
- Người đẹp vì lục , lúa tốt vì phân
- Đọc câu 8 
- Thứ nhất là thời vụ , thứ 2 là canh tác Õ khẳng định tầm quan trọng của thời vụ & của đất đai 
- Trong trồng trọt , cần đảm bảo 2 yếu tố : thời vụ & đất đai , trong đó yếu tố thời vụ là quan trọng hàng đầu 
- Lịch gieo cấy đúng thời vụ 
- cải tạo đất sau mỗi vụ ( cày, bừa , bón phân , giữ nước )
- Ghi nhớ / 5
- Đọc thêm / 5,6
I- Tiếp xúc văn bản chú thích
( SGK /3,4)
II- Đọc hiểu văn bản
Câu 1 :
Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng 
Ngày tháng mười chưa cười đã tối 
ÕPhép đối , vần lưng phóng đại 
Õ L. luận chặt chẽ , giàu hình ảnh làm nổi bật sự trái ngược giữa mùa hè & mùa đông 
Câu 2,3,4
- Kinh nghiệm nhận biết về thời tiết
- NT : đối , vần 
Câu 5
- Giá trị của đất đai 
- NT : so sánh 
Câu 6 
Thứ tự về nguồn lợi kinh tế của các ngành nghề 
Câu 7 
- Thứ tự tầm quan trọng của nước , phân bón , sự cần mẫn và thóc giống 
NT : liệt kê 
III- Tổng kết
D Hoạt động 4 : Luyện tập
	- Sưu tầm 1 số câu TN có nội dung phản ánh kinh nghiệm của nhân dân ta về TN
	- Làm BT ở  ... động 1 : Ôn kiến thức về lý thuyết văn bản đề nghị & văn bản báo cáo 
- Mục đích viết đề nghị & viết báo cáo có gì khác nhau ?
- Nội dung báo cáo & đề nghị có gì khác nhau ?
- Hình thức trình bày của 1 văn bản đề nghị & văn bản báo cáo có gì giống và khác nhau ?
- Cả 2 loại văn bản trên có điểm gì cần lưu ý ? Những mục nào không thể thiếu trong mỗi loại văn bản ?
.
+ Văn bản đề nghị : nhằm đề xuất 1 ý kiến , nguyện vọng 
+ Văn bản báo cáo : nhằm tổng kết nêu lên những gì đã làm để cấp trên biết 
+ Đề nghị : Ai đề nghị ? Đề nghị ai ? Đề nghị điều gì ?
+ Báo cáo : Báo cáo của ai ? Báo cáo với ai Báo cáo về việc gì ? Kết quả như thế nào ? 
v Giống :cần trình bày trang trọng và sáng sủa theo 1 số mục quy định sẵn 
v Khác : 
+Văn bản đề nghị : ngắn gọn 
+ Văn bản báo cáo : rõ ràng 
+ Tên văn bản cần viết in hoa , khổ chữ to 
+ Trình bày văn bản cần sáng sủa , cân đối 
+ Tên người , nơi gửi & nội dung là những mục không thể thiếu trong 2 loại văn bản 
+ Đối với văn bản báo cáo kết quả rõ ràng , cụ thể 
{ Hoạt động 2 : Luyện tập 
(BT1 / 138 ) Nêu tình huống thường gặp trong cuộc sống phải viết báo cáo và đề nghị 
	v Văn bản đề nghị : 
	- Có 1 địa danh rất nổi tiếng , cả lớp đều muốn GVCN dẫn đi tham quan
	- Lớp muốn đề nghị mời 1 nhà văn , nhà thơ về nói chuyện cần đề nghị với GVCN 
v Văn bản báo cáo : 
	- Chuẩn bị cho tổng kết năm học , GVCN muốn biết tình hình của lớp em trong học kỳ vừa qua 
( BT 2/138 ) Viết văn bản đề nghị & báo cáo 
	Phân công 4 tình huống nêu trên cho tổ 
( BT 3/138 ) Chỉ ra chỗ sai trong việc sử dụng các văn bản sau :
	¯ Trường hợp 1 : HS viết báo cáo là không phù hợp , trong tình huống này phải viết đơn để trình bày hoàn cảnh , gia đình & đề đạt nguyện vọng của mình 
	¯ Trường hợp 2 : HS viết văn bản đề nghị không đúng , trường hợp này phải viết báo cáo vì GVCN muốn biết tình hình và kết quả của lớp trong việc giúp đỡ gia đình TBLS & bà mẹ anh hùng 
	¯ Trường hợp 3 : Trường hợp này không thể viết đơn mà cả lớp phải viết văn bản đề nghị GVCN & BGH khen thưởng , biểu dương bạn H
4. Dặn dò : 
	- Nắm vững cách sử dụng văn bản báo cáo và đề nghị 
	- Chuẩn bị : Ôn tập TLV 
	- Xem lại kiến thức văn bản biểu cảm và nghị luận 	
II. Tập làm văn 
ÔN TẬP TẬP LÀM VĂN 
1. Ổn định 
2. KTBC
- Mục đích viết đề nghị & báo cáo có gì khác nhau ? 
- Nội dung báo cáo & đề nghị có gì khác nhau ?
3. Bài mới 
a) Giới thiệu 
Trong chương trình TLV 7 các em đã đi vào tìm hiểu 2 loại văn bản đó là văn bản biểu cảm & văn bản nghị luận . Trong tiết học hôm nay chúng ta sẽ hệ thống lại những kiến thức đã học của 2 thể loại văn đó .
b) Tiến trình hoạt động 
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
PHẦN GHI BẢNG
{ Hoạt động 1 : Các bài văn biểu cảm 
- Hãy ghi lại tên các bài văn biểu cảm được học và đọc trong Ngữ văn 7 tập 1 ( văn xuôi ) 
- Hãy đọc 1 bài văn biểu cảm mà em yêu thích 
- Văn biểu cảm có đặc điểm gì ?
- Yếu tố miêu tả có vai trò gì trong văn biểu cảm ?
- Qua đoạn văn em vừa đọc , em có nhận xét gì về lời văn ?
- Khi muốn bày tỏ tình thương yêu , lòng ngưỡng mộ , ngợi ca đối với 1 con người , sinh vật , hiện tượng thì em phải nêu lên được điều gì ? 
- Một bài văn biểu cảm thường có bố cục như thế nào ? 
{ Hoạt động 2 : Văn bản nghị luận 
- Ghi lại tên các bài văn nghị luận chứng minh và giải thích đã học và đọc trong sách Ngữ văn 7 tập 2 
- Đọc lại 1 văn bản chứng minh mà em thích nhất 
- Một văn bản nghị luận chứng minh thường được bố cục như thế nào ? 
Ở phần mở bài , người viết phải nêu lên được gì ? 
- Ngoài luận đề : người viết cần phải nêu điều gì nữa ?
- Tìm những từ , cụm từ hay dùng trong phần định hướng của bài chứng minh ?
- Trong phần thân bài của bài văn chứng minh , người viết cần phải làm gì ?
- Sau đó , người viết làm gì nữa ?
- Ở mỗi bước chứng minh , em làm như thế nào ? 
- Với văn bản “Tinh thần yêu nước của nhân dân ta “ , hãy cho biết luận đề , luận điểm , dẫn chứng , câu văn gắn kết ?
- Hãy cho biết đặc điểm nổi bật của văn nghị luận chứng minh là gì ?
- Trong phần kết bài của văn chứng minh , người viết phải làm gì ?
- Hãy đọc 1 bài văn nghị luận giải thích 
- Phần mở bài của văn giải thích có gì giống &ø khác với văn chứng minh?
- Những từ và cụm từ thường dùng trong văn giải thích ?
- Nêu lại các làm thân bài ?
- So sánh phần kết bài văn giải thích và văn chứng minh 
- So sánh để tìm ra nét khác biệt giữa văn giải thích và văn chứng minh ?
- kẻ bảng vào vở 
+ Nội dung : trữ tình 
+ Biểu hiện tình cảm , thái độ , đánh giá đối với người viết ngoài đời 
- Chủ yếu để biểu lộ cảm xúc 
- Giàu cảm xúc , giàu hình ảnh 
+ MB : Giới thiệu đối tượng biểu cảm 
+ TB : nêu lên tình cảm , cảm xúc 
+ KB : Khẳng định tình cảm 
- Kẻ bảng vào vở 
- Gồm 3 phần : MB , TB , KB 
- Nêu vấn đề cần chứng minh hay còn gọi là luận đề 
- Trích đề và định hướng đề 
- Bằng những dẫn chứng có trong . . . .
- Diễn giải rõ luận đề (nếu cần) 
- Xây dựng hệ thống luận điểm hợp lý để chứng minh từng bước của luận đề 
+ Nêu rõ luận điểm cần chứng minh 
+ Nêu những dẫn chứng dùng để chứng minh 
+ Dùng những câu gắn kết dẫn chứng với những kết luận cần đạt tới 
- Dùng dẫn chứng tiêu biểu , chính xác , phù hợp để làm sáng tỏ vấn đề 
- Thông báo luận đề đã chứng minh xong 
- Nêu ý nghĩa của công việc chứng minh đối với thực tế cuộc sống ( hay liên hệ bản thân ) 
- Khác ở phần định hướng 
- Vì sao ? Tại sao ? Hiểu như thế nào ? Ý nghĩa ra sao ?
+ Giải nghĩa vấn đề cần giải thích ( là gì ? ) 
+ Giải thích vấn đề cần giải thích ( tại sao ? ) theo từng luận điểm 
+ Nêu cách vận dụng điều đó vào thực tế cuộc sống ( bằng cách nào ? làm thế nào ? ) 
- Giống nhau 
+ CM : dùng dẫn chứng đã được công nhận để làm sáng tỏ vấn đề 
+ Giải thích : dùng lý lẽ đã được công nhận để làm sáng tỏ vấn đề 
{ Hoạt động 3 : Luyện tập 
	Đề bài : + CM câu tục ngữ “ Ăn quả nhớ kẻ trồng cây “
	 + Giải thích câu tục ngữ “ Ăn quả nhớ kẻ trồng cây “
- Hai đề bài này giống và khác nhau như thế nào ? 
4. Dặn dò: 
	- Ôn kỹ chuẩn bị thi HK 2
	- Chuẩn bị : Ôn tập tiếng Việt ( tt )
Tuần 33
BÀI 32 
{ ÔN TẬP TIẾNG VIỆT ( tt ) 
{ KIỂM TRA TỔNG HỢP CUỐI NĂM 
A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 
Giúp học sinh :
- Hệ thống hoá kiến thức về các phép biến đổi câu và các phép tu từ cú pháp đã học 
- Tập trung đánh giá được các nội dung cơ bản của 3 phần ( Văn , Tiếng Việt , Tập làm văn ) 
- Biết vận dụng những kiến thức và kỹ năng Ngữ văn đã học 1 cách tổng hợp , toàn diện theo nội dung và cách thức kiểm tra đánh giá mới 
B. PHƯƠNG PHÁP – ĐDDH
- Diễn dịch , quy nạp , tích hợp , phát vấn 
- Bảng treo sơ đồ 
C. TIẾN TRÌNH DẠY VÀ HỌC 
I. Tiếng Việt 
ÔN TẬP TIẾNG VIỆT ( tt ) 
1. Ổn định 
2. KTBC
- Kiểm tra phần ôn bài thi HK 2 của học sinh 
3. Bài mới 
a) Giới thiệu 
Trong chương trình TV 7 các em đã được học 1 số phép biến đổi câu như thêm bớt thành phần câu , chuyển đổi kiểu câu , 1 số phép tu từ như điệp ngữ , liệt kê . Tiết học hôm nay các em sẽ tiếp tục hệ thống hoá kiến thức trên để hiểu được tác dụng và vận dụng 1 cách hiệu quả 
b) Tiến trình hoạt động 
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
PHẦN GHI BẢNG
{ Hoạt động 1 : Ôn lý thuyết & cho ví dụ về câu 
1. Biến đổi câu 
- Có mấy loại biến đổi câu ? 
(a) Thêm bớt thành phần câu gồm mấy kiểu ?
- Thế nào là rút gọn câu ?
- Mở rộng câu gồm có mấy cách ?
- Thế nào là thêm trạng ngữ cho câu ? Cho VD 
- Thế nào là dùng cụm C-V làm thành phần câu ?
- Có mấy trường hợp dùng cụm C-V để mở rộng câu ? Cho VD 
2. Chuyển đổi kiểu câu 
- Các em đã được làm quen với cách chuyển đổi câu nào ?
- Thế nào là câu CĐ ? VD
- Thế nào là câu BĐ ? VD 
- Cách chuyển đổi câu CĐ thành câu BĐ ? Cho VD 
{ Hoạt động 2 : Ôn lại lý thuyết về biện pháp tu từ & cho VD 
- Ở chương trình Tiếng Việt 7 chúng ta đã học các phép tu từ nào ?
 Điệp ngữ 
- Thế nào là Điệp ngữ ? Cho VD
- Có mấy loại Điệp ngữ ? Cho VD
 Liệt kê 
- Liệt kê là gì ? Cho VD 
- Có mấy kiểu liệt kê ? Cho VD
- Có 2 loại Thêm bớt TP câu 
 Chuyển đổi kiểu câu 
- 2 kiểu Rút gọn câu 
 Mở rộng câu 
- Làm cho câu gọn hơn , thông tin nhanh , tránh lặp lại những từ ngữ đã xuất hiện trong câu trước 
-2 cách Thêm trạng ngữ 
 Dùng câu C-V làm TP câu 
- bên cạnh các thành phần chính là CN , VN , câu có thể bổ sung trạng ngữ , để trình bày rõ hoàn cảnh hoặc điều kiện thể hiện nói ở trong câu 
VD : Ngày mai , tôi đi bơi 
 TN
- Dùng những cụm từ có hình thức giống câu đơn bình thường , gọi là cụm C-V , làm thành phần của câu hoặc của cụm từ để mở rộng câu 
- 3 trường hợp CN
 VN
 Phụ ngữ trong CDT,
 CĐT , CTT
- Chuyển câu CĐ thành câu BĐ 
- Câu CĐ : có CN là người , vật thể hiện 1 hành động hướng vào người , vật khác 
- Câu BĐ : có CN chỉ người , vật được hoạt động của sự vật khác hướng vào 
- Có 2 cách :
 Chuyển từ chỉ đối tượng hoạt động lên đầu câu & thêm “bị” , “được” vào sau cụm từ ấy 
+ Chuyển từ chỉ đối tượng hoạt động lên đầu câu , đồng thời lược bỏ hoặc biến từ chỉ chủ thể của hành động thành 1 bộ phận không bắt buộc trong câu 
- Liệt kê 
- Điệp ngữ 
- cách nhắc đi nhắc lại 1 từ ngữ làm nổi bật ý cần nhấn mạnh 
- 3 loại ĐN ngắt quãng 
 ĐN liên tiếp 
 ĐN vòng 
Là sắp xếp nối tiếp hàng loạt từ , cụm từ cùng loại để diễn tả được đầy đủ hơn và sâu sắc hơn những khía cạnh khác nhau của thực tế hay của tư tưởng , tình cảm 
-2 kiểu Cấu tạo Theo từng cặp 
 Không theo từng cặp 
 Ý nghĩa Tăng tiến 
 Không tăng tiến 
{ Hoạt động 3 : Luyện tập 
	Lần lượt cho HS làm lại tất cả BT theo từng bài trong SGK 
4. Dặn dò 
	- Chuẩn bị : Ôn thi HK2