Giáo án Ngữ văn khối 11 - Tiết 96 đến tiết 116

Ngày soạn:26/2/2010
 Tiết 96
LUYỆN TẬP VIẾT TIỂU SỬ TÓM TẮT
A - MỤC TIÊU BÀI HỌC:
Giúp HS: 
Nắm vững hơn cách viết tiểu sử tóm tắt
Viết được bản tiểu sử tóm tắt
B - PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN:
SGK, SGV, bài soạn
C - CÁCH THỨC TIẾN HÀNH:
GV hướng dẫn HS thảo luận và thực hành
D - TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
Kiểm tra bài cũ
Giới thiệu bài mới
Hoạt động của GV và HS
Nội dung cần đạt
 - Đối tượng luyện tập viết tiểu sử có thể là những ai?
Tổ 1:
Tổ 2:
Tổ 3:
Tổ 4:
I Nêu đối tượng viết tiểu sử tóm tắt:
* Đối tượng có thể tóm tắt là:
- Một đoàn viên ưu tú
- Một tấm gương anh hùng trong thời kỳ đổi mới
- Một nhân vật mà anh (chị) ngưỡng mộ trong lịch sử
- Một tác giả văn học mà anh (chị) yêu thích
- Một người thân trong gia đình hoặc bản thân anh (chị)
II Các bước chuẩn bị:
* Có 4 bước chuẩn bị:
- Tìm hiểu đối tượng sưu tầm các nguồn tài liệu, thu thập đầy đủ các thông tin cần thiết.
- Mục đích viết
- Nội dung cơ bản cần tóm tắt
- Viết tiểu sử tóm tắt
III Phân công theo tổ và phương pháp tiến hành:
- Tổ 1: Viết về một đoàn viên ưu tú
- Tổ 2: Viết về một tấm gương anh hùng trong thời kỳ đổi mới
- Tổ 3: Viết về một nhân vật mà anh (chị) ngưỡng mộ trong lịch sử
- Tổ 4: Viết về một tác giả văn học mà anh (chị) ưa thích
Lần lượt các tổ chuẩn bị và lên trình bày trước lớp. Các tổ khác chú ý lắng nghe, ghi chép và tham gia phát biểu theo gợi ý của giáo viên.
Nội dung tóm tắt tiểu sử: Một đoàn viên ưu tú giới thiệu lên đoàn cấp trên
IV Trình bày:
- Họ và tên: 	Giới tính	Bí danh
- Ngày tháng năm sinh:
- Quê quán và gia đình
- Thành tích nổi bật
- Tư tưởng, lập trường, đạo đức tác phong
- Năng lực đặc biệt
Nội dung tóm tắt tiểu sử: Một anh hùng trong thời kỳ đổi mới
- Họ và tên: 	Giới tính	Bí danh
- Năm sinh:
- Quê quán:
- Trình độ văn hóa
- Quá trình vươn lên, phấn đấu làm giàu cho gia đình
- Đóng góp tích cực cho quê hương về cơ sở vật chất, về tinh thần
- Tấm gương tiêu biểu cho tư tưởng mới, đạo đức mới
- Nhà nước trao tặng danh hiệu anh hùng trong thời kỳ đổi mới
Nội dung tóm tắt tiểu sử: Một nhân vật trong lịch sử là:
+ Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn
- Họ và tên
- Tên tự
- Tên hiệu
- Năm sinh, năm mất
- Điều mà đương thời và đời sau ngưỡng mộ về Trần Quốc Tuấn
- Vai trò và vị trí trong lịch sử và đời sống nhân dân của Trần Quốc Tuấn
Nội dung tóm tắt tiểu sử: Một nhân vật là tác giả văn học:
+ Đại thi hào Nguyễn Du
- Họ và tên
- Tên tự
- Tên hiệu
- Năm sinh, năm mất
- Quê quán
- Gia đình (cha, mẹ, anh, chị em ruột thịt)
- Quá trình vươn lên trở thành nghệ sĩ thiên tài
- Số lượng và giá trị tác phẩm
- Vị trí Nguyễn Du trong nền văn học dân tộc
- Năm 1965 UNESCO đã ra quyết định công nhận Nguyễn Du là danh nhân văn hóa.
V. Nhận xét của thầy cô giáo 
- Tác phong trình bày
- Nội dung trình bày
- Cách trình bày
+ Có đảm bảo đầy đủ nội dung theo yêu cầu không
+ Bố cục bản tóm tắt
+ Cách dùng từ có phù hợp không
+ Cho điểm từng tổ
*****************************
Ngày soạn:27/2/2010
 Tiết 97-98
NGƯỜI CẦM QUYỀN KHÔI PHỤC UY QUYỀN
(Trích “Những người khốn khổ”)
	V. Huy-gô
A - MỤC TIÊU BÀI HỌC:
Giúp HS: 
Qua những hình tượng nhân vật đối lập va diễn biến của tình tiết,cảm nhận được thông 
điệp về sức mạnh của tình thương mà Huy gô muốn gửi gắm
B - PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC:
Phân tích nghệ thuật để hướng tới ý nghĩa nội dung
Có thể kế hợp hình thức sơ đồ để làm nổi bật sự so sánh, đối lập và hướng tới quy nạp.
C - THIẾT BỊ DẠY HỌC:
SGK, SGV, thiết bị dạy học
D - TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
Kiểm tra bài cũ
Hoạt động của GV và HS
Nội dung cần đạt
Những nét chính về c/đ và sự nghiệp văn học của Huy gô?
GV giúp HS phận tích hành động, đối thoại của hai nhân vật để tự rút ra kết luận nhân vật nào mới thực sự là người khôi phục uy quyền.
GV hướng dẫn HS tìm dẫn chứng chứng tỏ bản tính ác thú của Gia-ve
Tình thương người, đặc biệt là những người khốn khổ đã được nhà văn xây dựng như thế nào qua hành vi của GVG đối với người đã khuất?
Đề gởi gắm thông điệp tình thương, nhà văn đã sáng tạo những hình thức nghệ thuật gì trong trích đoạn này?
Theo em, Gia-ve có phải là người cầm quyền khôi phục uy quyền không khi kết thúc đoạn trích là câu nói của GVG: Giờ thì tôi thuộc về anh.
I. TÌM HIỂU CHUNG:
1/ Tác giả:
a) Cuộc đời:
- Là tài năng sớm nở rộ, thuở thơ ấu, được coi là “thần đồng”, ông đã từng theo cha chuyển quân từ nơi này sang nơi khác trong những hành trình vất vả, thừa hưởng sự giáo dục sáng suốt của mẹ. đây là kho sách quý báu mà Huy-gô đã tận dụng được trong suốt thời thơ ấu.
- Những mâu thuẫn giữa cha mẹ đã buộc Huy-gô phải trả qua những trang đời, những trải nghiệm khắc nghiệt. Điều này không khiến nhà văn quá buồn phiền, ông xem đó là những trải nghiệm thực tế hấp dẫn, là những dấu ấn trong cuộc đời giúp ông có được vốn sống, kinh nghiệm để sáng tác.
- Cuộc đời Huy-gô đã có những hoạt động xã hội tác động mạnh mẽ đến tiến bộ xã hội.
- Là nhà văn đầu tiên của Pháp được chôn cất ở điện Păng-tê-ông.
b) Sự nghiệp:
- Tiểu thuyết của ông được giới thiệu rộng rãi trên toàn thế giới và rất quen thuộc ở Việt Nam:
Nhà thờ Đức Bà Pa-ri
Những người khốn khổ
Chín mưoi ba
- Thơ trữ tình được sáng tác đến cuối đời:
Lá thu
Tia sáng và bóng tối
- Về kịch, đã có tác phẩm gây sóng gió trên sân khấu lúc bấy giờ: Ec-na-mi (1830)
2./Tác phẩm và đoạn trích:
 (Sgk)
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:
Trong đoạn trích Người cầm quyền khôi phục chính quyền, qua tình tiết Phăng-tin không chịu đựng được cành Thị trưởng Ma-đơ-len bị nhục mạ là một tên kẻ cắp, một tên kẻ cướp, một tên tù khổ sai nên đã hoảng hốt, hụt hẩng rồi tắt thở, tác giả đã làm nổi bật sự đối lấp giữa hai nhân vật Gia-ve và Giăng-van-giăng với sự đảo ngược vị thế xã hội.
1/ Giăng-van-giăng đến nhà Phăng-tin để từ giả trước khi buộc phải tự thú tên thật để cứu một nạn nhân bị Gia-ve bắt oan:
a) Nhân vật Gia-ve (với tư cách là một thám thanh tra)
* Với Giăng-van-giăng:
	+ Cách xưng hô: mày-ta, tao
	+ Hành động: túm lấy cổ áo GVG
	+ Ngôn ngữ đối thoại:
	- Mày có đi không?
	- Gọi ta là ông thanh tra
	- Ta bảo mày nói to lên...
	- Ta không thèm nghe!
	® trịch thượng, hống hách
* Với Phăng-tin:
	+ Xưng hô: con này, đồ khỉ...
	+ Ngôn ngữ đối thoại: có câm họng không?
	® bằng so sánh, phóng đại, tác giả đã ẩn dụ Gia-ve như một ác thú.
b) Nhân vật Giăng-van-giăng (với tư cách là một kẻ cắp, kẻ cướp, tên tù khổ sai)
* Với Gia-ve”
+ Xưng hô: tôi-ông
+ Hành động: Ghé gần ... hạ giọng; cúi đầu, không cố gỡ bàn tay Gia-ve khi bị nắm cổ áo...
+ Ngôn ngữ đối thoại:
	- Tôi biết là anh muốn gì...
	- Thưa ông, ... tôi muốn ...
	- Tôi cầu xin ông một điều ...
	- Xin ông thư cho ba ngày ...
® khiêm tốn, nhún nhường; biết phải, trái
* Với Phăng-tin
	Xin ba ngày để đi tìm đứa con cho người đàn bà đáng thương... ! Phải trả giá thế nào cũng chịu... 
® khoan dung, độ lượng, yêu thương con người
2/ Diễn biến phần kết đoạn trích: 
Chi tiết về cái chết của Phăng-tin, sự khác biệt giữa GVG và Gia-ve về hành vi đối với người đã khuất, một lần nữa đã giúp nhà văn tạo được ấn tượng về cuộc đấu tranh giữa thiện và ác; giúp người đọc phân biệt được thiện nhân và ác nhân:
a) Gia-ve:
Không quan tâm đến người phụ nữ đã tắt thở, Gia-ve vẫn rắp tâm bất bằng được GVG mặc dù hắn ý thức rất rõ chính hắn là tác nhân gián tiếp gây nên cái chết của người mẹ đáng thương:
- Đừng có lôi thôi... . Tao không đến đây để nghe lí sự... Lính tráng đang ở dưới nhà. Đi ngay ...
Hắn định đi gọi lính tráng, nhưng lo GVG thừa cơ trốn mất. Hắn đành đứng lại, tay nắm lấy đầu can, lưng tựa vào khung cửa, mắt không rời GVG.
b) Giăng-van-giăng:
Hành vi với người đã khuất:
+ ... bàn tay đỡ lấy trán, ngắm Phăng-tin...
+ Trong nỗi thương xót khôn tả, ... một lúc lâu, ông... cúi ghé lại gần và thầm thì bên tai Phăng-tin.
+ Lấy hai tay nâng đầu Phăng-tin lên, đi ngay ngắn giữa gối ...
+ Vén gọn mớ tóc vào trong chiếc mũ vải, ... vuốt mắt cho chị.
+ Quì xuống trước bàn tay Phăng-tin buông thõng ngoài giương, nhẹ nhàng nâng lên và đặt vào đấy một nụ hôn.
® Cái cách GVG - một người khốn khổ, sửa soạn lại tư thế cuối cùng cho Phăng-tin - một người khốn khổ khác chứng tỏ ông vẫn tôn trọng người đàn bà đáng thương kia ngay khi chị đã qua đời ® cái nhìn nhân văn về con người, về tình người của tác giả V. Huy - gô.
Ở thế giới bên kia, dường như Phăng-tin cảm nhận được đầy đủ sự chăm sóc ấy, sự tử tế, nhân đạo ấy nên Phăng-tin đã cười “một nụ cười không sao tả được hiện trên đôi môi nhợt nhạt...”
® hướng tới cái khác thường, phi thường trong hoàn cảnh khác thường, phi thường, Huy-gô đã dùng bút pháp lãng mạn khi xây dựng hình tượng nhân vật GVG. Ở GVG, tác giả không dùng hình ảnh so sánh, ẩn dụ như Gia-ve mà qua diễn biến trên với những tình tiết vừa nêu, hình ảnh GVG không khác hình ảnh của một vị cứu tinh, đấng cứu thế.
* Phần bình luôn ngoại đề, tác giả để cho nhân vật thầm thì bên tai kẻ đã chết và đặt hàng loạt câu hỏi: Ông nói gì với chị? Người đàn ông bị ruồngbỏ ấy có thể nói gì với người đàn bà đã chết? Những lời ấy là lời gì vậy? ® ngợi ca một con người khác thường mà trái tim tràn ngập yêu thương.
Khẳng định Chết tức là đi vào bầu ánh sáng vĩ đại là một quan niệm không giống quan niệm bình thường về cái chết, cõi vĩnh hằng: nhà văn đã đặt vào đấy một cách nhìn lãng mạn, thể hiện niềm tin bất diệt vào thế giới cái thiện. Cái thiện bao giờ cũng gắn với ánh sáng, cái ác bao giờ cũng gắn với bóng tối.
Rõ ràng, cho đến giây phút cuối cùng, trong cái nhìn của Phăng-tin, GVG vẫn là ông Ma-đơ-len. Xơ Xem-plit-xơ khẳng định đã chứng kiến hình ảnh Phăng-tin cười khi đi vào cõi chết lúc GVG thì thấm vào tai nghĩa là trong cảm nhận riêng của Xơ, GVG vẫn là thị trường Ma-đơ-len.
* Nhận xét:
Mặc dù bị Gia-ve hạ nhục trước hai phụ nữ nhưng GVG vẫn tỏ vẻ nhún nhường, nói năng bình tĩnh, lễ phép với Gia-ve. Chính điều này khiến người đọc có cảm giác vai trò thị trưởng không còn. Đến khi phải chứng kiến Phăng-tin chết một cách đau đớn, khổ sở, GVG không còn lý do gì để tôn trọng ác thú nên đã hành động dứt khoát: kết tội Gia-ve, tìm vũ khí tự vệ, kiên quyết yêu cầu: Tôi khuyên anh đừng quấy rầy tôi lúc này và Gia-ve đã thực sự sợ hãi khi đối diện với GVG. Vì vậy, trong trích đoạn, người đã từng cầm quyền thị trường và thực sự khôi phục uy quyền chính là GVG.
III. TỔNG KẾT:
1/ Nghệ thuật:
Đoạn trích là một câu chuyện hoàn chỉnh và hấp dẫn, thể hiện những đặc trưng bút pháp của Huy-gô: nghệ thuật phóng đại trong so sánh và ẩn dụ, trong nghệ thuật tương phản; đan xen bình luận ngoại đề diễn biến câu chuyện.
2/ Nội dung:
Nhân vật trung tâm được Huy-gô dồn hết tâm huyết và bút lực để miêu tả và qua đó gởi gắm thông điệp về tình thương là GVG, hình tượng người anh hùng lãng mạn đối lập với cường quyền: bằng ánh sáng của tình thương, GVG đã đẩy lùi bóng tối của cường quyền, thắp lên hi vọng cho con người, đặc biệt của bao kiếp người dưới đáy xã hội, không riêng của nước pháp, không chỉ ở thế kỷ XIX: niềm hy vọng về một tương lai hạnh phúc, tốt đẹp và tươi sáng hơn./.
Ngày soạn:3/3/2010
 Tiết 99
THAO TÁC LẬP LUẬN BÌNH LUẬN
A  ... khi giao c¶m víi thiªn nhiªn vµ con ng­êi. Nhµ th¬ béc lé kh¸t väng: “T«i muèn t¾t n¾ng ®i... bay ®i”. Giao c¶m hÕt m×nh víi ®êi, Xu©n DiÖu ®· x©y dùng mét thiªn ®­êng trªn mÆt ®Êt vµ cã quan niÖm míi mÎ vÒ nh©n sinh, vÒ thêi gian vµ ®êi ng­êi. Mét chót buån thi sÜ göi cïng thiªn nhiªn, chia sÎ víi con ng­êi. §Ó tõ ®ã béc lé c¸ch sèng véi vµng.
- Ph¶i ®Õn Xu©n DiÖu qu¸ tr×nh hiÖn ®¹i hãa v¨n häc míi v­¬n tíi ®Ønh cao cña sù hoµn tÊt.
C©u 4:
Néi dung
NghÖ thuËt
Véi vµng (Xu©n DiÖu)
- Sù giao c¶m hÕt m×nh víi thiªn nhiªn, víi con ng­êi, víi c¸i ®Ñp cña thiªn nhiªn, c¸i vÎ ®Ñp cña con ng­êi. Tõ ®ã cã quan niÖm míi mÎ vÒ nh©n sinh. Nçi buån vÒ thêi gian mét ®i kh«ng bao giê trë l¹i, ®êi ng­êi h÷u h¹n. §Ó tõ ®ã cã c¸ch sèng véi vµng.
- Giäng ®iÖu say mª s«i næi, cã nhiÒu s¸ng t¹o vÒ ng«n ng÷ vµ h×nh ¶nh.
- KÕt hîp gi÷a c¶m xóc vµ m¹ch luËn lÝ.
Trµng giang (Huy CËn)
- Huy CËn göi nçi buån cña m×nh, c¸i t«i c« ®¬n tr­íc thiªn nhiªn s«ng dµi trêi réng vµ c¶ nh÷ng vËt h÷u h×nh nhá bÐ, tr«i næi. §ång thêi ®äng l¹i trong t×nh yªu quª h­¬ng ®Êt n­íc.
- Bµi th¬ mang mµu s¾c cæ ®iÓn mµ vÉn cã giäng ®iÖu gÇn gòi th©n thuéc ë h×nh ¶nh trong th¬.
§©y th«n VÜ D¹ (Hµn MÆc Tö)
- Bøc tranh ®Ñp trong sù giao c¶m víi thiªn nhiªn vµ con ng­êi, ®Ó tõ ®ã nhµ th¬ béc lé nçi buån gîi nhí ®Õn b©ng khu©ng. Mét nçi buån víi bao uÈn khóc trong lßng. Mét t×nh c¶m tha thiÕt víi ®êi, víi ng­êi.
- Giµu h×nh ¶nh biÓu hiÖn néi t©m. Ng«n ng÷ tinh tÕ, giµu søc liªn t­ëng.
T­¬ng t­ (NguyÔn BÝnh)
- DiÔn t¶ t©m tr¹ng cña chµng trai lóc t­¬ng t­. §Ó tõ ®ã thÊy ®­îc hån quª hßa lÉn víi c¶nh quª. Tõ th­¬ng nhí ®Õn hên giËn, tr¸ch mãc, chµng trai béc lé kh¸t väng h¹nh phóc løa ®«i.
- Miªu t¶ diÔn biÕn t©m tr¹ng. KÕt hîp gi÷a hån quª vµ c¶nh quª. ThÓ th¬ lôc b¸t, ng«n ng÷ gi¶n dÞ, giäng th¬ ngät ngµo, tha thiÕt lµm sèng dËy hån x­a ®Êt n­íc.
ChiÒu xu©n (Anh Th¬)
- Bøc tranh chiÒu xu©n tiªu biÓu ë ®ång b»ng B¾c Bé hiÖn lªn ë kh«ng khÝ vµ nhÞp sèng ë n«ng th«n.
- Thñ ph¸p gîi t¶ lµm næi bËt kh«ng khÝ, nhÞp sèng ë n«ng th«n.
- Dïng c¸i ®éng ®Ó t¶ c¸i tÜnh.
- Víi c¶nh vËt cña mïa xu©n ªm ¶.
C©u 5:
LËp b¶ng thèng kª néi dung, nghÖ thuËt
Néi dung
NghÖ thuËt
ChiÒu tèi (Hå ChÝ Minh)
T×nh yªu thiªn nhiªn, yªu cuéc sèng, ý chÝ v­¬n lªn hoµn c¶nh kh¾c nghiÖt cña ng­êi tï céng s¶n. Bµi th¬ thÓ hiÖn tinh thÇn l¹c quan cña B¸c.
Bµi th¬ lµ sù kÕt hîp gi÷a vÎ ®Ñp cæ ®iÓn mµ hiÖn ®¹i. M¹ch th¬ cã sù vËn ®éng m¹nh mÏ.
Lai T©n (Hå ChÝ Minh)
- Bµi th¬ nh­ mét tø c­êi hãm hØnh ®Çy tÝnh chÊt trµo léng th©m thóy vµo x· héi Trung Hoa d©n quèc thêi T­ëng.
- T¹o nªn kÕt cÊu ®Æc biÖt ë c©u cuèi ®Ó cã giäng ®iÖu ch©m biÕm nhÑ mµ ®au.
Tõ Êy (Tè H÷u)
Lêi t©m nguyÖn cña ng­êi thanh niªn trong b­íc ®­êng gi¸c ngé lý t­ëng §¶ng. §ång thêi béc lé niÒm vui, say, trµn trÒ søc sèng khi ®ãn nhËn lý t­ëng §¶ng.
- VËn ®éng vÒ t©m tr¹ng thÓ hiÖn qua ng«n ng÷, h×nh ¶nh, nh¹c ®iÖu.
Nhí ®ång (Tè H÷u)
- Nçi nhí da diÕt cña nhµ th¬ víi quª h­¬ng, con ng­êi. Qua ®ã béc lé niÒm say mª lý t­ëng, kh¸t khao tù do.
- ThÓ hiÖn diÔn biÕn t©m tr¹ng.
T«i yªu em (Pu-skin)
- Lêi gi·i bµy t×nh yªu, thÊm nçi buån cña t©m hån yªu ch©n thµnh, m·nh liÖt, nh©n hËu, vÞ tha.
- Ng«n ng÷ gi¶n dÞ kÕt hîp gi÷a c¶m xóc vµ lý trÝ.
Nh©n vËt Bª-li-cèp (Sª-khèp)
- Qua nh©n vËt nµy, Sª-khèp phª ph¸n lèi sèng hÌn nh¸t, b¹c nh­îc, b¶o thñ, Ých kØ cña mét bé phËn trÝ thøc Nga cuèi thÕ kû XIX. Tõ ®ã nhµ v¨n thøc tØnh mäi ng­êi: kh«ng thÓ sèng nh­ thÕ m·i ®­îc.
- X©y dùng nh©n vËt ®iÓn h×nh. Giäng kÓ chËm d·i, giÔu cît ch©m biÕm, mØa mai mµ pha chót buån ®êi. Chi tiÕt Êy Ên t­îng: c¸i vá bao.
Gi¨ng Van-gi¨ng (Huy-g«)
- Ng­êi ban ph¸t t×nh th­¬ng cho nh÷ng kÎ khèn khæ.
- ChÞu nhiÒu hy sinh, thiÖt thßi v× ng­êi kh¸c.
- Trong hoµn c¶nh bÊt c«ng, tuyÖt väng, con ng­êi ch©n chÝnh vÉn cã thÓ b»ng ¸nh s¸ng yªu th­¬ng ®Èy lïi bãng tèi cña c­êng quyÒn. Nhãm ngän löa niÒm tin vµo t­¬ng lai.
- X©y dùng cö chØ, lèi nãi nh©n vËt.
- T¹o nªn sù ®èi lËp gi÷a nh©n vËt Gi¨ng Van - gi¨ng vµ Gia-ve.
- Nô c­êi trªn m«i cña Ph¨ng-tin lµ h×nh ¶nh l·ng m¹n t¨ng thªm vÎ ®Ñp cña Gi¨ng Van-gi¨ng.
II. Ph­¬ng ph¸p.
	- Trªn c¬ së lµm ®Ò c­¬ng «n tËp ë nhµ, HS chän mét trong 8 c©u hái SGK, kiÓm tra l¹i ®Ò c­¬ng vµ thuyÕt tr×nh tr­íc líp.
	- GV gäi nhËn xÐt, hoµn thiÖn kiÕn thøc vµ cho ®iÓm.
*******************
Ngµy so¹n: 8/ 4/ 2010.
TiÕt 114 	
	Tãm t¾t v¨n b¶n nghÞ luËn
A. Môc ®Ých yªu cÇu.
	- HiÓu ®­îc môc ®Ých, yªu cÇu cña viÖc tãm t¾t v¨n b¶n nghÞ luËn
	- BiÕt c¸ch tãm t¾t v¨n b¶n nghÞ luËn.
B. Ph­¬ng tiÖn thùc hiÖn
	- SGK, SGV Ng÷ v¨n 11
	- ThiÕt kÕ bµi häc
C. C¸ch thøc tiÕn hµnh
	- Ph­¬ng ph¸p ®äc hiÓu, kÕt hîp ph©n tÝch, so s¸nh qua h×nh thøc trao ®æi th¶o luËn nhãm.
D. TiÕn tr×nh giê häc
	1. æn ®Þnh tæ chøc
	2. KiÓm tra bµi cò: 
	3. Bµi míi.
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Yªu cÇu cÇn ®¹t
* Ho¹t ®éng 1
HS ®äc môc I SGK vµ tr¶ lêi c©u hái
GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.
- Môc ®Ých cña tãm t¾t ®Ó lµm g×?
- Yªu cÇu cña viÖc tãm t¾t nh­ thÕ nµo ?
* Ho¹t ®éng 2
HS ®äc môc II SGK vµ t×m hiÓu v¨n b¶n : VÒ luËn lÝ x· héi ë n­íc ta – Phan Ch©u Trinh.
- Muèn tãm t¾t ®­îc v¨n b¶n nghÞ luËn tèt, chóng ta cÇn ph¶i lµm thÕ nµo ? 
* Ho¹t ®éng 3
HS ®äc ghi nhí SGK.
* Ho¹t ®éng 4
GV h­íng dÉn HS lµm bµi tËp 2 SGK.
I. Môc ®Ých, yªu cÇu cña viÖc tãm t¾t v¨n b¶n nghÞ luËn
 1. Môc ®Ých
- §Ó hiÓu ®­îc b¶n chÊt cña v¨n b¶n
- §Ó lµm tµi liÖu phôc vô trong nhiÒu tr­êng hîp kh¸c nhau
- §Ó rÌn kÜ n¨ng ®äc hiÓu v¨n b¶n, cã dÞp rÌn luyÖn t­ duy vµ c¸ch diÔn ®¹t
2. Yªu cÇu.
- Ph¶i trung thµnh víi c¸c luËn ®iÓm, luËn cø cña v¨n b¶n gèc.
- L­îc bá nh÷ng yÕu tè kh«ng phï hîp víi môc ®Ých tãm t¾t.
- DiÔn ®¹t ng¾n gän, hµm sóc, m¹ch l¹c.
II. C¸ch tãm t¾t v¨n b¶n nghÞ luËn
1. T×m hiÓu vÝ dô : V¨n b¶n «vÒ lu©n lÝ x· héi ë n­íc ta »- Phan Ch©u Trinh.
2. KÕt luËn.
- §Ó tãm t¾t tèt cÇn : ®äc kÜ v¨ b¶n gèc, lùa chän nh÷ng chi tiÕt phï hîp víi môc ®Ých tãm t¾t, n¾m ®­îc nh÷ng luËn ®iÓm luËn cø vµ diÔn ®¹t chóng mét c¸ch m¹ch l¹c. Sau ®ã kiÓm tra l¹i kÕt qu¶ tãm t¾t.
III. Ghi nhí.
- SGK
IV. LuyÖn tËp
Bµi tËp 2.
- VÊn ®Ò nghÞ luËn: Sù l·ng phÝ n­íc s¹ch.
- Môc ®Ých nghÞ luËn: Nh¾c nhë mäi ng­êi ý thøc tiÕt kiÖm vµ b¶o vÖ nguån n­íc quý gi¸.
- C¸c luËn ®iÓm:
+ N­íc lµ nguån tµi s¶n quÝ th­êng bÞ huû ho¹i, l·ng phÝ nhiÒu nhÊt
+ D©n sè t¨ng, nguèn n­íc cung cÊp sÏ kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu
+ Mét sè quèc gia hiÖn nay ®ang thiÕu n­íc, cã sù tranh chÊp vÒ nguån n­íc, t×nh tr¹ng « nhiÔm n­íc ngµy cµng trÇm träng.
- Tãm t¾t b»ng 3 c©u: N­íc ngät lµ thø tµi s¶n thiªn nhiªn ban tÆng mµ kh«ng ph¶i quèc gia nµo còng cã. Víi tèc ®é gia t¨ng dan sè vµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nh­ hiÖn nay th× nguån n­íc ngµy cµng trë nªn c¹n kiÖt vµ bÞ « nhiÔm nÆng nÒ. H·y tiÕt kiÖm vµ b¶o vÖ nguån n­íc ngät quÝ gi¸ cho h«m nay vµ mai sau.
4. H­íng dÉn vÒ nhµ
	- Lµm bµi tËp cßn l¹i
	- N¾m néi dung bµi häc
	- TËp tãm t¾t v¨n b¶n nghÞ luËn lµm t­ liÖu häc tËp
	- So¹n bµi theo ph©n phèi ch­¬ng tr×nh.
Ngµy so¹n: 14/ 4/ 2010.
TiÕt 115-116 	 
«n tËp tiÕng viÖt
A. Môc ®Ých yªu cÇu.
	- Cñng cè, hÖ thèng ho¸ nh÷ng kiÕn thøc vÒ tiÕng ViÖt ®· häc tõ ®Çu n¨m
	- RÌn kÜ n¨ng thùc hµnh tiÕng ViÖt vµ kh¶ n¨ng sö dông tiÕng ViÖt thµnh th¹o
B. Ph­¬ng tiÖn thùc hiÖn
	- SGK, SGV Ng÷ v¨n 11
	- ThiÕt kÕ bµi häc
C. C¸ch thøc tiÕn hµnh
	- GV h­íng dÉn HS «n tËp qua hÖ thèng c©u hái SGK
	- Ph­¬ng ph¸p ®äc hiÓu, kÕt hîp ph©n tÝch, so s¸nh qua h×nh thøc trao ®æi th¶o luËn nhãm.
D. TiÕn tr×nh giê häc
	1. æn ®Þnh tæ chøc
	2. KiÓm tra bµi cò: 
	3. Bµi míi.
	* HS dùa vµo bµi so¹n, tr¶ lêi c©u hái trong SGK (theo nhãm)
	* GV chuÈn x¸c kiÕn thøc nh÷ng c©u hái khã, lËp b¶n so s¸nh.
C©u 1. Ph©n biÖt ng«n ng÷ chung vµ lêi nãi c¸ nh©n
Ng«n ng÷ chung
Lêi nãi c¸ nh©n
- Bao gåm nh÷ng yÕu tè chung cho mäi thµnh viªn trong x· héi nh­: ©m, tiÕng, tõ
- Cã qui t¾c ng÷ ph¸p chung mµ mäi thµnh viªn ph¶i tu©n thñ nh­: tæ chøc c©u, trËt tù tõ, dÊu c©u
- Lµ s¶n phÈm chung cña x· héi, ®­îc dïng lµm ph­¬ng tiÖn giao tiÕp x· héi.
- Sù vËn dông c¸c yÕu tè chung ®Ó t¹o thµnh c¸c lêi nãi cô thÓ.
- VËn dông linh ho¹t c¸c qui t¾c ng÷ ph¸p.
- Mang dÊu Ên c¸ nh©n vÒ nhiÒu ph­¬ng diÖn nh­ : Tr×nh ®é, hoµn c¶nh sèng, së thÝch c¸ nh©n.
C©u 2: - Bµi th¬ gåm t¸m c©u, mçi c©u 7 tiÕng, toµn bµi 56 tiÕng. TÊt c¶ ®Òu lµ ng«n ng÷ chung. Song, cã sù vËn dông s¸ng t¹o cña c¸ nh©n «ng tó ®Ó t¹o nªn h×nh t­îng bµ Tó. Cô thÓ lµ:
+ LÆn léi th©n cß -> lÊy tõ ng«n ng÷ chung nh­ng ®· s¸ng t¹o trong viÖc ®¶o trËt tù tõ.
+ Eo sÌo mÆt n­íc (t­¬ng tù nh­ trªn).
+ Mét duyªn hai nî -> quan niÖm cña ®¹o PhËt. Nh­ng vµo th¬ ta thÊy duyªn cã mét, nî cã hai.
+ N¨m n¾ng m­êi m­a -> thµnh ng÷ cña «ng Tó ®­a vµo th¬.
TÊt c¶ gãp phÇn lµm râ sù ®¶m ®ang chÞu th­¬ng chÞu khã cña bµ Tó.
C©u 3: 
- Ng÷ c¶nh lµ bèi c¶nh ng«n ng÷ lµm c¬ së cho viÖc sö dông tõ ng÷ vµ t¹o lËp lêi nãi. §ång thêi lµm c¨n cø ®Ó lÜnh héi ®­îc néi dung, ý nghÜa cña lêi nãi.
C©u 4:
 - V¨n tÕ nghÜa sÜ CÇn Giuéc ®­îc s¸ng t¸c trong bèi c¶nh nh­ thÕ nµo?
+ Bèi c¶nh réng, ®ã lµ hoµn c¶nh ®Êt n­íc ®au th­¬ng, tñi nhôc nh­ng v« cïng anh dòng.
+ Bèi c¶nh hÑp: NghÜa sÜ n«ng d©n CÇn Giuéc yªu n­íc, tù vò trang tËp kÝch ®Þch ë ®ån CÇn Giuéc. Trong cuéc chiÕn ®Êu kh«ng c©n søc, nghÜa qu©n ®èt nhµ d¹y ®¹o vµ tiªu diÖt mét quan hai. Song 21 nghÜa sÜ ®· bá m×nh. Bµi v¨n tÕ ra ®êi trong bèi c¶nh chung vµ cô thÓ ®ã.
- Ng÷ c¶nh ®· chi phèi néi dung h×nh thøc cña c©u v¨n. Xin ®äc hai c©u më ®Çu:
Sóng giÆc ®Êt rÒn
Lßng d©n trêi tá
C©u 5. So s¸nh nghÜa sù viÖc vµ nghÜa t×nh th¸i
Kh¸i niÖm
NghÜa sù viÖc
NghÜa t×nh th¸i
NghÜa chØ sù vËt, sù viÖc trong c©u
NghÜa chØ t×nh c¶m, th¸i ®é, hoµn c¶nhcña c©u nãi
Nh÷ng biÓu hiÖn th­êng gÆp.
- Hµnh ®éng, qu¸ tr×nh, t­ thÕ, sù tån t¹i, quan hÖ
( t­¬ng øng víi c¸c thµnh phÇn chñ ng÷, vÞ ng÷, tr¹ng ng÷, khëi ng÷)
- Sù nh×n nhËn, ®¸nh gi¸ vµ th¸i ®é ng­êi nãi ®èi víi sù viÖc, th¸i ®é ng­êi nãi ®èi víi ng­êi nghe.
C©u 6. Ph©n tÝch 2 thµnh phÇn nghÜa trong c©u nãi: H«m nay trong «ng gi¸o còng cã tæ t«m. DÔ hä kh«ng ph¶i ®i gäi ®©u.
- NghÜa sù viÖc: Kh«ng ph¶i ®i gäi hä
- NghÜa t×nh th¸i: Sù pháng ®o¸n (dÔ ®©u)
C©u 7. T×m vÝ dô minh ho¹ cho nh÷ng ®Æc ®iÓm lo¹i h×nh tiÕng ViÖt vµ ghi vµo b¶ng so s¸nh.
§Æc ®iÓm lo¹i h×nh tiÕng ViÖt
VÝ dô
1. TiÕng lµ ®¬n vÞ ng÷ ph¸p c¬ së. Mçi tiÕng lµ mét ©m tiÕt(©m tiÕt cã thÓ lµ tõ hoÆc lµ yÕu tç cÊu t¹o tõ)
 Chóng/ta / ®ang / «n/tËp / tiÕng/ViÖt.
(7 tiÕng, 7 ©m tiÕt, 4 tõ )
2. Tõ kh«ng thay ®æi h×nh th¸i
T«i rÊt nhí anh Êy vµ anh Êy còng rÊt nhí t«i
3. TrËt tù tõ vµ h­ tõ lµ biÖn ph¸p chñ yÕu ®Ó biÓu thÞ ý nghÜa ng÷ ph¸p
Anh yªu em >< em yªu anh
Anh vµ em
C©u 8. §Æc tr­ng c¬ b¶n cña phong ng«n ng÷ b¸o chÝ vµ phong c¸ch ng«n ng÷ chÝnh luËn
Phong c¸ch ng«n ng÷ b¸o chÝ
Phong c¸ch ng«n ng÷ chÝnh luËn
1. TÝnh th«ng tin thêi sù
TÝnh c«ng khai vÒ quan ®iÓm chÝnh trÞ
2. TÝnh ng¾n gän
TÝnh chÆt chÏ trong diÔn ®¹t vµ suy luËn
3. TÝnh sinh ®éng hÊp dÉn
TÝnh truyÒn c¶m thuyÕt phôc
4. H­íng d·n vÒ nhµ.
- Hoµn thµnh ®Ò c­¬ng «n tËp phôc vô cho viÖc kiÓm tra häc kú II ®­îc tèt.
- So¹n bµi theo ph©n phèi ch­¬ng tr×nh.