Giáo án Ngữ văn khối 11 - Tiết 41 đến tiết 54

 Ngày giảng: 11B2: Sĩ số: Vắng: 
	11B4: Sĩ số: Vắng: 
 11B5: Sĩ số: Vắng: 
Tiết 41, 42 – §äc v¨n 
Ch÷ ng­êi tö tï
 NguyÔn Tu©n
I. Mục tiêu cần đạt
 Gióp häc sinh:
1. KiÕn thøc: 
- VÎ ®Ñp cña h×nh t­îng nh©n vËt HuÊn Cao: cèt c¸ch cña mét nghÖ sÜ tµi hoa; khÝ ph¸ch cña mét trang anh hïng nghÜa liÖt; vÎ ®Ñp trong s¸ng, thiªn l­¬ng cña mét con ng­êi träng nghÜa khinh tµi.
- Quan niÖm vÒ c¸i ®Ñp vµ tÊm lßng yªu n­íc kÝn ®¸o cña NguyÔn Tu©n.
- x©y dùng t×nh huèng truyÖn ®éc ®¸o; t¹o ko khÝ cæ x­a; bót ph¸p l·ng m¹n vµ nghÖ thuËt t­¬ng ph¶n; ng«n ng÷ giµu tÝnh t¹o h×nh
2. KÜ n¨ng: 
- §äc – hiÓu mét truyÖn ng¾n hiÖn ®¹i.
- Ph©n tÝch nh©n vËt trong t/p tù sù.
3. Th¸i ®é: Giáo dục yªu nÐt ®Ñp v¨n ho¸ cæ truyÒn.
II. Phương tiện thực hiện:
GV: SGK, SGV Ngữ văn 11 chuẩn, Thiết kế bài soạn, ChuÈn kiÕn thøc
HS: SGK, vở ghi, vở soạn 
III.Tiến trình dạy học
 1. Kiểm tra bài cũ (3 phót): Kh«ng thùc hiÖn
2. Bài mới (41 phót): 
TiÕt thø nhÊt:
Hoạt động của thầy và trò
Kiến thức cơ bản
H§1 (11 phót): H­íng dÉn h/s t×m hiÓu TiÓu dÉn
HS: §äc phÇn tiÓu dÉn, SGK.
GV: H·y cho biÕt phÇn tiÓu dÉn tr×nh bµy nh÷ng néi dung g×? Nªu cô thÓ tõng néi dung?
HS: Lµm viÖc c¸ nh©n, tr¶ lêi.
GVMR : Nhiều bút danh: 
+Thanh Hà (Thanh hoá- Hà Nội) nơi khởi nghiệp sự nghiệp văn chương của ông. 
+ Ngột lôi quật: Ngột ngạt quá muốn làm Thiên lôi quật phá lung tung
+ Ân Ngũ Tuyên: Nguyễn Tuân
+ Nhất Lang: Chàng trai số 1
+ Tuấn thừa sắc: Tuân.
GVMR: “TËp s¸ch nµy còng gièng nh­ mét thø ®å cæ mµ cïng víi thêi gian gi¸ trÞ cña nã ng­êi ta ko sao l­êng ®­îc” – VNPhan.
H§2 (15 phót): H­íng dÉn h/s ®äc – hiÓu v¨n b¶n
HS: §äc mét vµi ®o¹n trong VB theo h­íng dÉn cña GV.
GV: Nhan ®Ò t/p cho em thÊy ®iÒu g×?
HS: Lµm viÖc c¸ nh©n, tr¶ lêi.
GVMR: Từ xưa TQ và VN đã biết thưởng thức chữ đẹp và thú chơi chữ. Người viết chữ đẹp trở thành người nghệ sĩ và viết chữ đẹp là hành vi nghệ thuật. Chép thơ, viết câu đối, viết đại tự trên hoành phi. trung đường, tứ bình ..được dùng trên các chất liệu như bức lụa, phiến gỗ, ... là những sảm phẩm mĩ thuật của nghệ thuật thư pháp. Người nghệ sĩ có bút pháp tinh sẽ được lưu danh, người thưởng thức là những tao nhân, mặc khách, có văn hoá, có khiếu thẩm mĩ: biết cái đẹp và nghĩa của chữ
GV: H·y cho biÕt bè côc cña truyÖn?
HS: Trao ®æi theo bµn, tr¶ lêi.
H§3 (15 phót): H­íng dÉn h/s ®äc – hiÓu chi tiÕt v¨n b¶n
GV: ®­a k/n vÒ t×nh huèng vµ vai trß.
GV: t×nh huèng truyÖn cña “CNTT” lµ g×?
HS: Trao ®æi theo bµn, tr¶ lêi.
GVMR: T×nh huèng lµm næi bËt vÎ ®Ñp cña h×nh t­îng H.C, lµm stá tÊm lßng biÖt nhìn liªn tµi cña viªn Qngôc ®ång thêi thÓ hiÖn s©u s¾c chñ ®Ò cña t/p.
I/ TiÓu dÉn
1. T¸c gi¶
- Nguyễn Tuân (1910- 1987), quê ở làng Mọc, nay thuộc phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân, HN.
- Xuất thân trong g/đ nhà nho khi nền Hán học đã tàn.
- Năm 1945, NTuân tìm đến cách mạng và dùng ngòi bút phục vụ hai cuộc k.chiến của dân tộc.
- Là một nghệ sĩ tµi hoa uyªn b¸c, cã c¸ tÝnh ®éc ®¸o, suốt đời đi tìm cái đẹp.
- Là cây bút có phong cách độc đáo, nổi bật trong lĩnh vực truyện ngắn, đặc biệt là tùy bút.
- C¸c t/p chÝnh (sgk)
2. T¸c phÈm Vang bóng một thời
- Xuất bản năm 1940, gồm 11 truyện ngắn viết về “một thời” đã qua nay chỉ còn “vang bóng”.
- Nhân vật chính:
 + Chủ yếu là những nho sĩ cuối mùa, tuy buông xuôi tuy buông xuôi bất lực trước hoàn cảnh nhưng quyết giữ “thiên lương” và “sự trong sạch của tâm hồn” bằng cách thực hiện “cái đạo sống của người tài tử”.
+ Mỗi truyện dường như đi vào một cái tài, một thú chơi tao nhã, phong lưu của những nhà nho lỡ vận: chơi chữ, thưởng thức chén trà buổi sớm, làm một chiếc đèn trung thu.
 + Trong số những con người đó, nổi bật lên là hình tượng nhân vật Huấn Cao trong truyện “Chữ người tử tù”.
3. Văn bản
- Lần đầu có tên “Dòng chữ cuối cùng”.
- Sau đó, tuyển in trong tập truyện “Vang bóng một thời”(1940) và đổi tên thành “Chữ người tử tù”. 
II/ §äc – hiÓu v¨n b¶n
1. §äc
2. Gi¶i nghÜa tõ khã (sgk)
3. Nhan ®Ò vµ bè côc
a) Nhan ®Ò: Ch÷ ng­êi tö tï ≠ Ng­êi tö tï.
- Ch÷ H¸n: ch÷ t­îng h×nh, viÕt b»ng bót l«ng, mùc tµu. Mçi ch÷ n»m trong mét khèi vu«ng, có nét đậm nhạt vừa mềm mại vừa sắc sảo, rắn rỏi, tạo hình và mang dấu ấn cá nhân, tính cách người viÕt. -> NghÖ thuËt viÕt ch÷ H¸n ®­îc gäi lµ th­ ph¸p.
- Ch¬i ch÷ lµ thó ch¬i cña ng­êi tµi tö (ko ph¶i vµng b¹c mµ mua ®­îc, ph¶i cã tµi cã t©m míi ch¬i ®­îc).
- Nh©n vËt: ng­êi tö tï ≠ c¸c nh©n vËt kh¸c trong “VBMT” (c¸c nhµ nho cã tµi, cã häc)
=> “CNTT”: t/p nghÖ thuËt cña ng­êi tö tï – lêi tuyªn bè toµn th¾ng cña c¸i ®Ñp tr­íc c¸i xÊu vµ c¸i ¸c.
b) Bè côc:
- Tõ ®Çu ®Õn  “rồi sẽ liệu”: Cuộc trò chuyện giữa quản ngục và thầy thơ lại về tử tù Huấn Cao và tâm trạng của quản ngục.
+ “Sớm hôm sau..trong thiên hạ”: Cảnh nhận tội nhân, cách cư xử đặc biệt của quản ngục với Huấn Cao.
+ Còn lại: Cảnh cho chữ cuối cùng, “một cảnh tương xưa nay chưa từng có”.
III/ §äc – hiÓu chi tiÕt v¨n b¶n
1. T×nh huèng truyÖn
- T×nh huèng truyÖn: lµ t×nh thÕ x¶y ra truyÖn; lµ kho¶nh kh¾c mµ trong ®ã sù sèng hiÖn ra ®Ëm ®Æc, lµ kho¶nh kh¾c chøa ®ùng c¶ mét ®êi ng­êi.
 Nã cßn ®­îc hiÓu lµ mqhÖ ®Æc biÖt gi÷a nh©n vËt nµy víi nh©n vËt kh¸c, gi÷a nh©n vËt víi h/c¶nh vµ m«i tr­êng sèng qua ®ã nh©n vËt béc lé t©m tr¹ng, tÝnh c¸ch hay th©n phËn cña nã, gãp phÇn thÓ hiÖn s©u s¾c t­ t­ëng cña t/p. 
- T×nh huèng chøa ®Çy m©u thuÉn kÞch tÝnh gi÷a 2 nh©n vËt HuÊn Cao vµ viªn Q.ngôc.
+ Trªn b×nh diÖn XH: hä lµ 2 ng­êi ®èi ®Þch nhau
 Qu¶n ngôc >< HuÊn Cao
Quan cai ngôc, ®¹i diÖn tªn ®¹i nghÞch, tö tï
cho trËt tù XH ®g thêi
+ Trªn b×nh diÖn nghÖ thuËt: Qngôc tõ trÎ ®· cã së nguyÖn “cã ch÷ «ng HuÊn ®Ó treo"; Huấn Cao là người tài hoa: coi thường, khinh bỉ những kẻ ở chốn nhơ nhuốc. -> Họ đều có tâm hồn nghệ sĩ.
-> T×nh huèng: Qngôc bçng d­ng cã H.C ë trong tay, d­íi quyÒn cña m×nh. Cã H.C mµ ko xin ®­îc ch÷ => §au khæ. Kịch tính lên đến đỉnh điểm khi viên quản ngục nhận lệnh chuyển các tử tù ra pháp trường.
=> T×nh huèng ®éc ®¸o: Cuéc gÆp gì k× l¹, Ðo le, ®Çy trí trªu cña 2 t©m hån yªu c¸i ®Ñp.
3. Cñng cè (3 phót): GV Giải thích thêm về nghệ thuật thư pháp: Bốn kiểu chữ là: Chân, thảo, triện, lệ đều có yêu cầu thẩm mĩ riêng. Từ xưa TQ và VN đã biết thưởng thức chữ đẹp và thú chơi chữ. Người viết chữ đẹp trở thành người nghệ sĩ và viết chữ đẹp là hành vi nghệ thuật. Chép thơ, viết câu đối, viết đại tự trên hoành phi. trung đường, tứ bình ..được dùng trên các chất liệu như bức lụa, phiến gỗ, ... là những sảm phẩm mĩ thuật của nghệ thuật thư pháp. Người nghệ sĩ có bút pháp tinh sẽ được lưu danh, người thưởng thức là những tao nhân, mặc khách, có văn hoá, có khiếu thẩm mĩ: biết cái đẹp và nghĩa của chữ
4. H­íng dÉn häc bµi (1 phót): - Häc bµi, So¹n tiÕp bµi.
Ngày giảng: 11B2: Sĩ số: Vắng: 
	11B4: Sĩ số: Vắng: 
 11B5: Sĩ số: Vắng: 
Tiết 41, 42 – §äc v¨n 
Ch÷ ng­êi tö tï
 NguyÔn Tu©n
I. Mục tiêu cần đạt
 Gióp häc sinh:
1. KiÕn thøc: 
- VÎ ®Ñp cña h×nh t­îng nh©n vËt HuÊn Cao: cèt c¸ch cña mét nghÖ sÜ tµi hoa; khÝ ph¸ch cña mét trang anh hïng nghÜa liÖt; vÎ ®Ñp trong s¸ng, thiªn l­¬ng cña mét con ng­êi träng nghÜa khinh tµi.
- Quan niÖm vÒ c¸i ®Ñp vµ tÊm lßng yªu n­íc kÝn ®¸o cña NguyÔn Tu©n.
- x©y dùng t×nh huèng truyÖn ®éc ®¸o; t¹o ko khÝ cæ x­a; bót ph¸p l·ng m¹n vµ nghÖ thuËt t­¬ng ph¶n; ng«n ng÷ giµu tÝnh t¹o h×nh
2. KÜ n¨ng: 
- §äc – hiÓu mét truyÖn ng¾n hiÖn ®¹i.
- Ph©n tÝch nh©n vËt trong t/p tù sù.
3. Th¸i ®é: Giáo dục yªu nÐt ®Ñp v¨n ho¸ cæ truyÒn.
II. Phương tiện thực hiện:
GV: SGK, SGV Ngữ văn 11 chuẩn, Thiết kế bài soạn, ChuÈn kiÕn thøc
HS: SGK, vở ghi, vở soạn 
III.Tiến trình dạy học
 1. Kiểm tra bài cũ (3 phót): 
	T×nh huèng ®éc ®¸o cña truyÖn “Ch÷ ng­êi tö tï”?
2. Bài mới (38 phót): 
TiÕt thø hai:
Hoạt động của thầy và trò
Kiến thức cơ bản
H§1 (35 phót): H­íng dÉn h/s ®äc – hiÓu chi tiÕt v¨n b¶n
GV: Vẻ đẹp của nhân vật Huấn Cao được thể hiện trên những phương diện nào? T×m c¸c chi tiÕt, BPNT chøng minh vÎ ®Ñp ®ã? 
(GV định hướng theo ba khía cạnh: 
Một người nghệ sĩ tài hoa trong nghệ thuật thư pháp; Một con người có khí phách hiên ngang bất khuất; Một nhân cách, một thiên lương cao cả)
HS: Th¶o luËn theo 3 nhãm, thêi gian 5 phót, tr¶ lêi.
GVMR: C¶ cèt tr. chØ xoay quanh viÖc viªn Qngôc vµ thÇy th¬ l¹i kiªn tr×, c«ng phu, dòng c¶m xin b»ng ®­îc ch÷ H.C.
GV: Ca ngợi tài của Huấn Cao, nhà văn thể hiện quan niệm và tư tưởng nghệ thuật gì của mình?
- Tại sao Huấn Cao lại nhận lời cho chữ quản ngục? Điều đó nói lên vẻ đẹp nào trong con người ông?
GV: Nêu cảm nhận về câu nói của Huấn Cao với quản ngục “Thiếu chút nữa ta đã phụ mất một tấm long trong thiên hạ”?
GV: Em cã nhËn xÐt g× vÒ bót ph¸p nghÖ thuËt x©y dùng nh©n vËt H.C?
GV: Qua hình tượng nhân vật Huấn Cao, nhà văn muốn thể hiện quan điểm như thế nào về một con người có nhân cách cao cả?
HS: Lµm viÖc c¸ nh©n, tr¶ lêi.
GV: Hình tượng viên quản ngục có phải là người xấu, kẻ ác không? Vì sao? Theo em, «ng ta lµ ng­êi ntn?
HS: Lµm viÖc c¸ nh©n, tr¶ lêi.
GV: Lời nói cuối cùng của quản ngục thể hiện điều gì?
HS đọc lại cảnh cho chữ 
CH thảo luận nhóm: Tại sao chính tác giả viết đây là “một cảnh tượng xưa nay chưa từng có” ? Ý nghĩa tư tưởng nghệ thuật của cảnh cho chữ?
HS: Bàn bạc thảo luận, trả lời.
GV: Chèt kiÕn thøc b»ng s¬ ®å
III/ §äc – hiÓu chi tiÕt v¨n b¶n
1. T×nh huèng truyÖn
2. Hình tượng nhân vật Huấn Cao
a) Một người nghệ sĩ tài hoa trong nghệ thuật thư pháp:
- Lµ ng­êi cã tµi viÕt ch÷ ®Ñp: ®­îc thÓ hiÖn gi¸n tiÕp qua nh÷ng lêi nãi, th¸i ®é ng­ìng mé, trÇm trå ngîi khen cña viªn Qngôc vµ thÇy th¬ l¹i (d/c: Người khắp vùng tỉnh Sơn khen Huấn Cao là người có tài viết chữ “rất nhanh và rất đẹp”; “Chữ ông Huấn Cao đẹp lắm, vuông lắm  có được chữ ông Huấn mà treo là có một báu vật ở trên đời”).
+ H.C nãi trùc tiÕp “ch÷ ta th× ®Ñp thËt, quý thËt”.
+ H.C ý thøc s©u s¾c vÒ c¸i tµi cña m×nh, ko ®em c¸i tµi ®Ó m­u cÇu danh lîi phó quý: “ta nhÊt sinh ko v×  ng­êi tri kØ”.
-> Ca ngợi tài của Huấn Cao, nhà văn thể hiện quan niệm và tư tưởng nghệ thuật của mình:
+ Kính trọng, ngưỡng người tài, 
+ Trân trọng nghệ thuật thư pháp cổ truyền của dân tộc.
b) Một con người có khí phách hiên ngang bất khuất:
- Là thủ lĩnh của phong trào khởi nghĩa chống lại triều đình -> Trang anh hïng dòng liÖt (anh hïng thÊt thÕ, ko xd nh©n vËt b»ng chiÕn th¾ng mµ b»ng khÝ ph¸ch)
- Ngay khi đặt chân vào nhà ngục:
+ Trước câu nói của tên lính áp giải: không thèm để ý, không thèm chấp.
+ Thản nhiên rũ rệp trên thang gông: “Huấn Cao lạnh lùng  nâu đen”
à Th¸i ®é b×nh tÜnh, tù tin, ung dung. Đó là khí phách, tiết tháo của nhà Nho “uy vũ bất nắng khuất”.
- Khi được viên quản ngục biệt đãi: “Thản nhiên nhận rượu thịt” như “việc vẫn làm trong cái hứng bình sinh” 
 à phong thái ung dung, thanh th¶n xem nhẹ cái chết.
- Trả lời quản ngục bằng thái độ khinh miệt đến điều “Ngươi hỏi ta muốn gì ...vào đây”.
à Không quy luỵ trước cường quyền, th¸i ®é s½n sµng ®ãn nh©n ®ßn thï mµ ko hÒn b¨n kho¨n lo sî.
- §ªm cuèi tr­íc khi ra ph¸p tr­êng: ung dung st¹o t/p nghÖ thuËt thÓ hiÖn chÝ  ... d¸ng: ko t¶ râ.
- §­îc kh¾c ho¹ qua lêi nãi:
+ giäng qu¸t rÊt sang
+ tiÕng c­êi Tµo Th¸o BK nham hiÓm, th©m 
+ lèi nãi ngät nh¹t ®éc, gÊy Ên t­îng
- Ph­¬ng ch©m xö thÕ: mÒm n¾n r¾n bu«ng, thø nhÊt sî kÎ anh hïng ..., b¸m th»ng cã tãc ..., ngÊm ngÇm ®Èy ng­êi ta xuèng ..., trÞ ko lîi th× cô dïng .
-> nghÖ thuËt sö dông thµnh ng÷, qu¸n ng÷
-> 1 kÎ nÐm ®¸ giÊu tay, giÕt ng­êi ko dao, cã ®¸y thñ ®o¹n vµ ©m m­u th©m ®éc trong viÖc cai trÞ d©n.
- C¸ch ®èi xö víi ChÝ PhÌo (lÇn 1)
+ Dïng lèi nãi ngät nh¹t : Qu¸t vî -> dÞu giäng víi d©n lµng -> khÏ lay gäi ChÝ – c­êi nh¹t, ®æi giäng th©n mËt -> mêi vµo nhµ -> cho mét ®ång b¹c.
=> ChÝ mÊt ®ång minh, tù cho m×nh ®¾c th¾ng, biÕn thµnh ng­êi ®øng vÒ phe B.K.
- KÎ ®ª tiÖn bÈn thØu vÒ nh©n c¸ch: Cã 4 vî nh­ng vÉn quan hÖ bÊt chÝnh víi vî Binh Chøc -> h¸o s¾c, sî vî, ghen tu«ng.
=> BK cã c¸i chung cña bän thèng trÞ: tham lam, h¸o s¾c, cã c¸i riªng cña cña mét con c¸o giµ läc lâi, x¶o quyÖt, gian hïng – b¶n chÊt - ®iÓn h×nh cho g/c thèng trÞ trong XH cò cña n­íc ta.
-> Tµi n¨ng cña Nam Cao – nhµ v¨n hiÖn thùc – nh©n vËt ®iÓn h×nh. 
3. Cñng cè (3 phót): - Nhan ®Ò, tãm t¾t t/p.
 - Gi¸ trÞ hiÖn thùc, ý nghÜa phª ph¸n cña t/p.
4. H­íng dÉn häc bµi (1 phót): - Häc bµi, So¹n tiÕp bµi.
Ngày giảng: 11B2: Sĩ số: Vắng: 
	11B4: Sĩ số: Vắng: 
 11B5: Sĩ số: Vắng: 
Tiết 53, 54 – §äc v¨n
ChÝ phÌo
 (Nam Cao)
PHẦN II – T¸c phÈm
I. Mục tiêu cần đạt
 Gióp häc sinh:
1. KiÕn thøc: 
- H×nh t­îng nh©n vËt ChÝ PhÌo (nh÷ng biÕn ®æi vÒ nh©n h×nh, nh©n tÝnh sau khi ra tï; nhÊt lµ t©m tr¹ng vµ hµnh ®éng cña ChÝ sau khi gÆp ThÞ Në cho ®Õn lóc tù s¸t).
- Gi¸ trÞ hiÖn thùc vµ nh©n ®¹o s©u s¾c, míi mÎ cña t/p.
- Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c trong nghÖ thuËt truyÖn ng¾n NC nh­ ®iÓn h×nh ho¸ nh©n vËt, miªu t¶ t©m lÝ, nghÖ thuËt trÇn thuËt, ng«n ng÷ nghÖ thuËt, ...
2. KÜ n¨ng: §äc - hiÓu v¨n b¶n theo ®Æc tr­ng thÓ lo¹i.
3. Th¸i ®é: Bồi dưỡng lòng yêu thương, trân trọng con ng­êi.
II. Phương tiện thực hiện:
GV: SGK, SGV Ngữ văn 11 chuẩn, Thiết kế bài soạn, ChuÈn kiÕn thøc
HS: SGK, vở ghi, vở soạn, 
III.Tiến trình dạy học
Kiểm tra bài cũ (3 phót): 
H·y cho biÕt ý nghÜa nhan ®Ò cña t/p “ChÝ PhÌo”?
 2. Bài mới (38 phót): 
TiÕt thø hai:
Hoạt động của thầy và trò
Kiến thức cơ bản
H§1 (28 phót): H­íng dÉn h/s t×m hiÓu h×nh t­îng ChÝ PhÌo
GV:Tr­íc khi ®i tï, ChÝ lµ ng­êi nh­ thÕ nµo?
HS: Lµm viÖc c¸ nh©n, tr¶ lêi.
GV: Nguyªn nh©n nµo khiÕn ChÝ ph¶i vµo tï? Ra tï ChÝ ®­îc miªu t¶ ntn? Em cã nhËn xÐt g× vÒ ®iÒu ®ã?
HS: Lµm viÖc c¸ nh©n, tr¶ lêi.
GV: Ngoµi c/® cña ChÝ th× cßn cã nh©n vËt nµo còng cã c/® t­¬ng tù? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch t/g x©y dùng nh­ vËy?
GVMR : cã thÓ lËp b¶ng so s¸nh 2 g/® c/® cña C.P, sau ®ã nhËn xÐt.
GVMR : c/® cña T¸m BÝnh trong BØ vá cña Nguyªn Hång 
GV: so s¸nh víi c¸c t/p viÕt cïng ®Ò tµi.
GV: Nçi thèng khæ cña ChÝ lµ g×? em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch vµo truyÖn cña nhµ v¨n?
HS: Trao ®æi theo bµn tr¶ lêi.
GVMR: Thị Nở: xấu đến ma chê quỉ hờn, dở hơi lại dòng giống mả hủi ; Khi cả làng không ai đi lấy nước qua nhà Chí nữa thì Thị cứ đi và rồi ...gặp Chí (cũng bởi cái tội dở hơi khác người của Thị) ; Thị có tật hay buồn ngủ, dù bất cứ ở đâu hay đang làm gì cứ hễ buồn ngủ là Thị ngủ. (cũng lại là cái tội để cho Chí gặp Thị đang ngủ khi Thị đi lấy nước qua nhà hắn). -> Đằng sau cái hình hài xấu xí ấy là một tâm hồn biết yêu thương đùm bọc người khác.
GV : T×m c¸c chi tiÕt chøng tá sù thøc tØnh cña ChÝ?
HS: Lµm viÖc c¸ nh©n, tr¶ lêi.
GV: Nguyªn nh©n nµo khiÕn cho ChÝ ko thÓ hoµ nhËp l¹i c/s?
HS: Lµm viÖc c¸ nh©n, tr¶ lêi.
GV: H·y cho biÕt diÔn biÕn t©m tr¹ng cña ChÝ?
HS: Lµm viÖc c¸ nh©n, tr¶ lêi.
GV: hµnh ®éng giÕt BK råi tù s¸t cña ChÝ cã ý nghÜa g× ?
HS : Trao ®æi theo bµn, tr¶ lêi.
H§2 (7 phót): H­íng dÉn h/s t×m hiÓu ®Æc s¾c nghÖ thuËt
GV: Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt cña t/p?
HS: Lµm viÖc c¸ nh©n, tr¶ lêi.
H§3 (3 phót): H­íng dÉn h/s tæng kÕt
GV: Ph¸t biÓu chñ ®Ò cña t/p?
HS: Lµm viÖc c¸ nh©n, tr¶ lêi.
GVMR (nÕu cßn thêi gian) cho h/s nghe bµi th¬ “Nçi niÒm ThÞ Në”
III/ §äc – hiÓu chi tiÕt v¨n b¶n
Gi¸ trÞ hiÖn thùc vµ ý nghÜa phª ph¸n ®éc ®¸o cña t/p
H×nh t­îng ChÝ PhÌo 
a) B¶n chÊt x· héi vµ ý nghÜa ®iÓn h×nh cña h×nh t­îng ChÝ PhÌo.
- Tr­íc khi bÞ ®Èy vµo tï (20 n¨m ®Çu ®êi – g/®1)
+ Sinh ra bÞ bá r¬i, ph¶i ®i ë, ®i lµm thuª.
+ Tr­ëng thµnh: lµ mét thanh niªn khoÎ m¹nh, hiÒn lµnh, cã lßng tù träng, cã ­íc m¬ ®Ñp, gi¶n dÞ.
-> ChÝ lµ h×nh ¶nh ng­êi n«ng d©n VN l­¬ng thiÖn, cÇn cï, ch¨m chØ.
- G/®2: Nguyªn nh©n khiÕn ChÝ ph¶i vµo tï lµ do ghen tu«ng vu v¬, B.K ®· ®Èy ChÝ vµo tï.
+ ra tï sau 7, 8 n¨m, ChÝ ®· bÞ c­íp mÊt h×nh hµi cña con ng­êi “ C¸i ®Çu c¹o träc lèc ...” -> Nhµ tï thùc d©n ®· giÕt chÐt phÇn Ng­êi trong ChÝ (tÝnh c¸ch kh¸c h¼n: 1 th»ng liÒu m¹ng, s½n sµng ¨n v¹, kªu lµng, ®Ëp ph¸ ®©m chÐm ...).
+ vµ lÇn thø 2 ®Õn nhµ B.K, ChÝ ®· trë thµnh tay sai cho B.K. 
- Bªn c¹nh ChÝ, c/® cña N¨m Thä, Binh Chøc còng gièng nh­ vËy.
-> H×nh t­îng ChÝ PhÌo lµ mét h×nh t­îng cã tÝnh quy luËt.
+ Më ®Çu vµ kÕt thóc t/p: h×nh ¶nh “c¸i lß g¹ch cò” -> hiÖn t­îng ChÝ PhÌo ch­a thÓ hÕt => h×nh t­îng cã tÝnh x· héi.
=> C/® vµ sè phËn cña C.P ko chØ ®iÓn h×nh cho mét bé phËn cè n«ng bÞ l­u manh ho¸ mµ nã chÝnh lµ thÓ hiÖn mét quy luËt cã tÝnh phæ biÕn trong XH cò lµ quy luËt bÇn cïng ho¸ råi ®i ®Õn l­u manh ho¸ ko chØ ë mét tÇng líp nh©n d©n.
b) “ChÝ PhÌo” ®· v¹ch ra nçi thèng khæ cña ng­êi n«ng d©n.
- Nhµ v¨n ®· nªu lªn 1 vÊn ®Ò míi trong sè phËn cña ng­êi n«ng d©n ®ã lµ bÞ tµn ph¸ vÒ t©m hån bÞ huû diÖt vÒ nh©n tÝnh. -> ý nghÜa tè c¸o ®éc ®¸o vµ chiÒu s©u nh©n ®¹o cña t/p.
- Nçi thèng khæ cña ChÝ: bÞ XH v»m n¸t bé mÆt ng­êi, bÞ c­íp ®i linh hån, bÞ xo¸ tªn khái XH loµi ng­êi, ph¶i sèng kiÕp sèng t¨m tèi cña thó vËt. Nçi khæ cña con ng­êi sinh ra lµ ng­êi mµ ko ®­îc lµm ng­êi, bÞ XH tõ chèi xua ®uæi.
+ Chí Phèo vừa đi vừa chửi (chöi trêi, chöi ®êi, chöi c¶ lµng Vò §¹i mµ ko cã ai lªn tiÕng ; chöi ®øa nµo ko chöi nhau víi h¾n mµ còng ko cã ai ph¶n øng ; chöi kÎ ®· ®Î ra th»ng C.P)- tiếng chửi cùng song hành trong cuộc đời Chí - tiếng chửi báo hiệu một Chí Phèo lưu manh, cô độc.
à Say chỉ một phần; bởi cái say, cái tỉnh luôn song song tồn tại trong con người Chí. 
à Tiếng chửi: Là phản ứng của Chí đối với cuộc đời, bộc lộ tâm trạng bất mãn cao độ khi bị làng xóm, xã hội gạt bỏ. §ång thêi nã còng thÓ hiÖn kh¸t khao ®­îc giao tiÕp víi mäi ng­êi trong XH dï chØ lµ tiÕng chöi -> ChÝ Ýt nhiÒu ý thøc ®­îc m×nh.
+ NthuËt: vừa kể, vừa tả, vừa biểu hiện tâm lí rất đặc sắc; Ngôn ngữ nhân vật hòa nhập ngôn ngữ tác giả. 
-> Sù më ®Çu ®éc ®¸o ®ét ngét, hÐ më giíi thiÖu mét ch©n dung, mét con ng­êi, mét sè phËn ko ®­îc XH thõa nhËn lµ ng­êi.
+ Khi mÊt quyÒn lµm ng­êi: ChÝ hay kªu lµng -> ko cã ai quan t©m -> kiÕp sèng c« ®éc ®Õn tét ®é cña ChÝ.
+ Hµnh ®éng giÕt B.K råi tù s¸t : biÓu hiÖn cho bi kÞch bÞ cù tuyÖt quyÒn lµm ng­êi cña ChÝ.
c) Víi “ChÝ PhÌo” nhµ v¨n ®· ®i s©u vµo t©m hån nh©n vËt ®Ó ph¸t hiÖnvµ kh¼ng ®Þnh nh©n phÈm ®Ñp ®Ï cña ng­êi n«ng d©n (g/®3: Sau khi gÆp ThÞ Në)
- ThÞ Në ko chØ ®¸nh thøc b¶n n¨ng sinh vËt ë ChÝ mµ chÝnh lµ ®¸nh thøc b¶n chÊt l­¬ng thiÖn cña ng­êi n«ng d©n trong ChÝ.
- Sù thøc tØnh cña ChÝ:
+ C¶m nhËn thÊy ©m thanh cña c/s.
+ B©ng khu©ng, miÖng ®¾ng, lßng m¬ hå buån, c¶m thÊy rïng m×nh khi nghÜ ®Õn r­îu.
+ Nhí l¹i kØ niÖm.
+ Lo l¾ng cho hiÖn t¹i vµ t­¬ng lai
-> NhËn ra t×nh tr¹ng tuyÖt väng cña m×nh.
+ ThÞ Në mang cho ChÝ mét b¸t ch¸o hµnh: ChÝ ng¹c nhiªn, xóc ®éng m¾t ­ít ­ít v× lÇn ®Çu tiªn h¾n ®­îc mét ng­êi ®µn bµ cho -> h¾n thÊy th¬m ngon l¹ lïng.
-> B¸t ch¸o hµnh cña ThÞ Në hµm chøa sù quan t©m, t×nh yªu th­¬ng ch©n thµnh vµ c¶ h¹nh phóc løa ®«i mµ lÇn ®Çu tiªn ChÝ cã ®­îc. ChÝ trë l¹i ®óng b¶n chÊt cña m×nh: anh canh ®iÒn l­¬ng thiÖn. ChÝ mong nhê ThÞ Në ®Ó hoµ nhËp l¹i víi mäi ng­êi.
- Con ®­êng trë l¹i lµm ng­êi l­¬ng thiÖn cña ChÝ ®· bÞ chÆn l¹i bëi bµ c« ThÞ Në, bµ ko chÊp nhËn ch¸u m×nh lÊy 1 th»ng r¹ch mÆt ¨n v¹ (bµ c« - ®¹i diÖn cho nh÷ng thµnh kiÕn cña XH cò, nh÷ng ng­êi ®· quen víi ChÝ lµ con quû d÷, ko nhËn ra sù biÕn ®æi cña ChÝ).
-> ®Èy ChÝ r¬i vµo bi kÞch t©m hån ®au ®ín, Bi kÞch cña con ng­êi ko ®­îc c«ng nhËn lµ ng­êi.
+ ngÈn ng­êi, ®uæi theo thÞ, n¾m lÊy tay thÞ -> Sù khao kh¸t ty, sù tha thiÕt ®Õn víi ThÞ Në, ®Õn víi c/® l­¬ng thiÖn.
- ChÝ t×m ®Õn r­îu, cµng uèng l¹i cµng tØnh, thoang tho¶ng thÊy h¬i ch¸o hµnh, ChÝ «m mÆt khãc r­ng røc -> t« ®Ëm niÒm kh¸t khao ty th­¬ng vµ nhÊt lµ bi kÞch tinh thÇn cña ChÝ. ChÝ nhËn ra sù thËt lµ m×nh ko thÓ quay l¹i c/s l­¬ng thiÖn, ChÝ thÊm thÝa téi ¸c cña kÎ ®· c­íp ®i cña m×nh c¶ bé mÆt vµ linh hån con ng­êi.
+ ChÝ cÇm dao ®Õn nhµ B.K ®©m chÕt BK vµ tù s¸t.
- Hµnh ®éng giÕt ng­êi cña ChÝ: lµ hµnh ®éng tr¶ thï cña ng­êi n«ng d©n ®· thøc tØnh quyÒn sèng, quyÒn lµm ng­êi chø ko ph¶i hµnh ®éng cña mét tªn l­u manh.
- Hµnh ®éng tù s¸t cña ChÝ: ý thøc râ vÒ nh©n phÈm, ko chÊp nhËn quay l¹i c/s cña con quû.
=> C¸i chÕt trªn ng­ìng cöa quay vÒ víi c/s cña ChÝ , nã cho thÊy sù bi th¶m cña sè phËn con ng­êi. §ã còng chÝnh lµ ý nghÜa tè c¸o hiÖn thùc s©u s¾c vµ chiÒu s©u nh©n ®¹o cña t/p.
3. §Æc s¾c nghÖ thuËt 
- NghÖ thuËt x©y dùng nh©n vËt sèng ®éng – bót ph¸p ®iÓn h×nh ho¸: CP vµ BK
- NghÖ thuËt miªu t¶ vµ ph©n tÝch t©m lÝ nh©n vËt.
- Bót ph¸p trÇn thuËt míi mÎ, linh ho¹t, kÕt c©u tho¶i m¸i, ®¶o lén trËt tù thêi gian.
- Ng«n ng÷ tù nhiªn sèng ®éng, giäng v¨n biÕn ho¸, hÊp dÉn. 
IV/ Tæng kÕt
- Chñ ®Ò : Qua c/® cña CP, Nam Cao ®· tè c¸o manh mÏ XH thùc d©n nöa PK tµn b¹o ®· c­íp ®i cña ng­êi n«ng d©n l­¬ng thiÖn c¶ nh©n h×nh lÉn nh©n tÝnh. §ång thêi nhµ v¨n còng tr©n träng ph¸t hiÖn vµ kh¼ng ®Þnh b¶n chÊt tèt ®Ñp cña nh÷ng con ng­êi ngay c¶ khi t­ëng chõng hä ®· bÞ biÕn thµnh quû d÷.
- Hạn chế: Chưa dự báo được khả năng đổi đời của nhân vật. Cuộc đời của người nông dân vẫn luẩn quẩn trong vòng bế tắc...
3. Cñng cè (3 phót): Tư tưởng nhân đạo, sâu sắc mới mẻ của Nam Cao:Nam Cao đã phát hiện, miêu tả phẩm chất tốt đẹp của người lao động ngay khi tưởng như họ đã bị xã hội tàn ác cướp mất cả bộ mặt người lần linh hồn người. 
4. H­íng dÉn häc bµi (1 phót): - Häc bµi, Bài tập: Sau khi ở tù về Chí Phèo đã đến nhà Bá Kiến mấy lần? Trong mỗi lần cần nói rõ hoàn cảnh và động cơ thúc đẩy Chí Phèo đến nhà Bá Kiến? 
NỖI NIỀM THỊ NỞ 
 Quang Huy 
Người ta cứ bảo dở hơi 
Chấp chi miệng thế lắm lời thị phi 
Dở hơi nào dở hơi gì 
Váy em sắn lệch nhiều khi cũng tình 
Làng này khối kẻ sợ anh 
Rượu be với chiếc mảnh sành cầm tay 
Sợ anh chửi đổng suốt ngày 
Chỉ mình em biết anh say rất hiền 
Anh không nhà cửa bạc tiền 
Không ưa luồn cúi không yên phận nghèo 
Cái tên mơ mộng Chí Phèo 
Làm em đứt ruột mấy chiều bờ ao 
Quần anh ống thấp ống cao 
Làm em hồn vía nao nao đêm ngày 
Khen cho con Tạo khéo tay 
Nồi này thì úp vung này chứ sao 
Đêm nay trời ở rất cao 
Sương thì đãm quá trăng sao lại nhoà 
Người ta mặc kệ người ta 
Chỉ em rất thật đàn bà với anh 
Thôi rồi đắt lắm tiết trinh 
Hồn em nhập bát cháo hành nghìn năm./.