Tuần: 12
Tiết: 47
PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO CHÍ
I - MỤC TIÊU:
Giúp HS:
- Nắm được khái niệm , đặc trưng ngôn ngữ báo chí và phong cách ngôn ngữ báo chí.
- Phân biệt được ngôn ngữ báo chí với ngôn ngữ ở những văn bản khác
- Biết viết một bài đưa tin trên báo tường .
- Biết phân tích một bài phóng sự hoặc tiểu phẩm báo chí.
II- CHUẨN BỊ
-GV : SGV, bảng phụ .
- HS : SGK , bảng phụ
- Gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề, thảo luận nhóm.
Tuần: 12 Tiết: 47 PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO CHÍ I - MỤC TIÊU: Giúp HS: Nắm được khái niệm , đặc trưng ngôn ngữ báo chí và phong cách ngôn ngữ báo chí. Phân biệt được ngôn ngữ báo chí với ngôn ngữ ở những văn bản khác Biết viết một bài đưa tin trên báo tường . Biết phân tích một bài phóng sự hoặc tiểu phẩm báo chí. II- CHUẨN BỊ -GV : SGV, bảng phụ . - HS : SGK , bảng phụ - Gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề, thảo luận nhóm. III - TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1.Ổn định lớp: 2.Kiểm tra: Ngữ cảnh là gì ? Các nhân tố của ngữ cảnh là gì? 3.Bài mới: Lời ăn tiếng nói hàng ngày của nhân dân vốn là tài sản vô tận của ngôn ngữ văn bản, nhưng mỗi loại văn bản lại sử dụng ngôn ngữ theo một phong cách riêng . Để hiểu thêm điều đó hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu bài “Phong cách ngôn ngữ báo chí” Hoạt động của GV Hoạt động của HS Yêu cầu cần đạt HĐ1: Tìm hiểu ngôn ngữ báo chí *GV: Có thể đọc cho hs nghe một vài bài báo ngắn và nêu câu hỏi.Báo chí là gì? Báo chí gồm những loại nào? ( Báo chí là một từ ghép chỉ báo và tạp chí xuất bản định kì) *GV yêu cầu hs tìm hiểu mục I trong sgk và nêu câu hỏi : Đặc điểm của một bản tin ?Sau khi đọc bản tin trong sgk em thu nhận được những tin gì? *GV gợi dẫn hs trao đổi , thảo luận trả lời * GV: Có thể đọc thêm một bản tin khác cho HS nghe để hs nắm chắc bài học * Gọi HS đọc ngữ liệu sgk trang 130 và nêu câu hỏi : Phóng sự báo chí là gì? Phóng sự khác bản tin như thế nào? * GV: Có thể đọc thêm một bài phóng sự khác cho HS nghe để hs nắm chắc bài học *Gọi HS đọc tiểu phẩm trang 130 và nêu câu hỏi : Em hiểu thế nào là tiểu phẩm ? Đặc điểm của tiểu phẩm ? * GV giảng ý : Tiểu phẩm là một bài báo ngắn về vấn đề thời sự có tính chất châm biếm. HĐ2. Nhận xét chung về ngôn ngữ báo chí và văn chương *GV yêu cầu hs tìm hiểu mục I và trả lời câu hỏi Báo chí có những thể loại nào ?Đặc điểm về ngôn ngữ của mỗi thể loại ? * GV gợi dẫn hs trao đổi ,thảo luận trả lời * GV làm bảng phụ các yêu cầu về ngôn ngữ của một số loại báo - Bản tin : Từ ngữ phổ thông giản dị ,nghĩa tường minh , câu đơn giản - Phóng sự :ngôn ngữ chuẩn xác,có cá tính , có giá trị gợi hình gợi cảm - Tp ngôn ngữ tự do, đa nghĩa , hài hước ,dí dỏm -Quảng cáo: ngôn ngữ hấp dẫn ,có hình ảnh -Phỏng vấn : ngôn ngữ linh hoạt ,chính xác, hấp dẫn - Bình luận : thuật ngữ chuyên môn , cấu trúc chặt chẽ HĐ3: hướng dẫn luyện tập *GV chọn một tờ báo tìm đọc một số bài rồi cho hs xác định thể loại. *Gọi HS đọc bài tập và trả lời câu hỏi * Câu 3: gv yêu cầu hs viết một tin ngắn về kết quả học tập của nhà trường năm học trước hoặc đưa tin về lễ khai giảng năm học mới vừa qua. -HS trả lời báo chí gồm :bản tin, phóng sự, tiểu phẩm... -HS: Đọc phần bản tin trong sgk , nhận xét theo yêu cầu +Từ ngày 29 - 31/3 /2007 tại Hà Nội trung ương đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh sẽ tổ chức tuyên dương và trao phần thưởng cho những thủ khoa 2006. +Năm 2006 cả nước có 122 thủ khoa trong đó 98 thủ khoa trong kì thi tuyển sinh ĐH và đoạt huy chương vàng ở các kì thi Olimpich quốc tế và 24 thủ khoa tốt nghiệp đại học. + Sau lễ tôn vinh 50 người đại diện cho 122 thủ khoa sẽ tham gia các hoạt động văn hóa tại Hà Nội gặp gỡ một số lãnh đạo, chính phủ và giao lưư với thanh niên thủ đô. -HS đọc đoạn phóng sự trong sgk và trả lời Phóng sự báo chí cung cấp cho người đọc những tin tức mới một cách chính xác, nhưng được mở rộng phần tường thuật chi tiết sự kiện và miêu tả bằng hình ảnh để cung cấp cho người đọc một cái nhìn đầy đủ và sinh động, hấp dẫn. Chính vì thế câu từ trong bài phóng sự bao giờ cũng nhiều hơn trong một bản tin. -HS: Đọc phần tiểu phẩm sgk - HS trả lời Báo chí có nhiều thể loại : bản tin, phóng sự , tiểu phẩm ,ý kiến bạn đọc , phỏng vấn,quảng cáo , trao đổi ý kiến Ngoài các thể loại tiêu biểu trên còn có những thể loại khác như báo ảnh, báo điện tử - HS nhận xét hoặc đọc một tờ báo rồi xác định thể loại - HS đọc bài tập Một bản tin cần phải có những thông tin chính xác về thời gian , địa điểm , sự kiện Phóng sự báo chí cũng là một bản tin nhưng được mở rộng phần tường thuật chi tiết sự kiện và miêu tả bằng hình ảnh -HS viết ở nhà I. NGÔN NGỮ BÁO CHÍ 1. Tìm hiểu một số thể loại văn bản báo chí a. Bản tin : Một bản tin cần phải có những thông tin chính xác về thời gian , địa điểm , sự kiện nhằm cung cấp thông tin đúng ,đủ và đáng tin cậy cho người đọc b. Phóng sự Phóng sự báo chí cũng là một bản tin nhưng được mở rộng phần tường thuật chi tiết sự kiện và miêu tả bằng hình ảnh để cung cấp cho người đọc một cái nhìn đầy đủ, sinh động và hấp dẫn. c. Tiểu phẩm Tiểu phẩm là hình thức báo chí tương đối tự do và thường mang dấu ấn cá tính của người viết . Tiểu phẩm thường có giọng văn thân mật , dân dã , có sắc thái mỉa mai có sắc thái mỉa mai ,châm biếm . 2.Nhận xét chung về văn bản báo chí và ngôn ngữ báo chí a.Về thể loại -Báo chí có nhiều thể loại : bản tin, phóng sự , tiểu phẩm ,ý kiến bạn đọc , phỏng vấn,quảng cáo , trao đổi ý kiến -Về dạng văn bản: Báo chí tồn tại ở hai dạng chính: Dạng viết (báo viết); dạng nói (đọc, thuyết minh trên đài phát thanh, truyềnhình).Ngoài ra còn có dạng báo hình kèm theo lời diễn giải thuyết minh (báo điện tử) . b.Về ngôn ngữ -Sử dụng ngôn ngữ: ngôn ngữ bản tin, ngôn ngữ phóng sự, ...đều có những quy ước khác nhau . -Về chức năng của ngôn ngữ: ngôn ngữ báo chí có chức chung là cung cấp tin tức thời sự, phản ánh dư luận và ý kiến quần chúng, đồng thời nêu lên quan điểm, chính kíên của tờ báo nhằm thúc đẩy sự phát triển của xã hội. ùGHI NHỚ ù LUYỆN TẬP 1 .Bài tập 1 Bài báo có nhiều thể loại Bản tin , phóng sự , quảng cáo 2 .Bài tập 2 -Bản tin: thường dùng danh từ riêng chỉ địa danh, tên người....thời gian ,sự kiện. -Phóng sự: dùng từ ngữ miêu tả, sự kiện hình ảnh, nhân vật... - Xét về góc độ câu từ một bài phóng sự thường dài hơn bản tin. 3 .Bài tập 3 (Làm ở nhà) 4.Củng cố : -Chú ý đặc điểm các thể loại báo chí. -Tập viết một tin ngắn. 5.Dặn dò: -Học bài và làm bài tập . -Nhắc hs mang tập sửa bài viết số3
Tài liệu đính kèm: