Giáo án: Ngữ Văn 11 - Tự chọn

Giáo án: Ngữ Văn 11 - Tự chọn

 A. MỤC TIÊU BÀI HỌC:

 Giúp hs:

- Thấy được mối gắn bó của nhà thơ với quê hương, đó là nguồn gốc của những thành công Nguyễn Khuyến trong văn học.

- Về sáng tác của Nguyễn Khuyến, tuy ông có thơ yêu nước, thơ trào phúng, nhưng tiêu biểu nhất ở Nguyễn Khuyến là những tác phẩm trữ tình của ông viết về nông thôn. Nguyễn Khuyến là nhà thơ của nông thôn, chú ý đến phong cách thơ Nguyễn Khuyến và những thành công trong ngôn ngữ thơ của ông.

B. PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN:

- Gv: Sách thiết kế, bài giảng.

- Hs: Đọc SGK – chương trình cũ, tìm đọc thêm tư liệu về Nguyễn Khuyến.

C. CÁCH THỨC TIẾN HÀNH:

 Trên cơ sở Hs chuẩn bị đọc thêm ở nhà, Gv nêu câu hỏi và Hs trả lời.

D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:

1. Ổn định lớp:11D:

2. Kiểm tra bài cũ:

3. Bài mới:

 

doc 64 trang Người đăng minh_thuy Lượt xem 1316Lượt tải 1 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án: Ngữ Văn 11 - Tự chọn", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ngày soạn: 05 / 08 / 2009	 Tuần: 1
Ngày dạy : / 08 / 2009	 Tiết : 1 + 2
Tác giả: NGUYỄN KHUYẾN
	A. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
 Giúp hs:
Thấy được mối gắn bó của nhà thơ với quê hương, đó là nguồn gốc của những thành công Nguyễn Khuyến trong văn học.
Về sáng tác của Nguyễn Khuyến, tuy ông có thơ yêu nước, thơ trào phúng, nhưng tiêu biểu nhất ở Nguyễn Khuyến là những tác phẩm trữ tình của ông viết về nông thôn. Nguyễn Khuyến là nhà thơ của nông thôn, chú ý đến phong cách thơ Nguyễn Khuyến và những thành công trong ngôn ngữ thơ của ông.
PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN:
-	Gv: Sách thiết kế, bài giảng.
-	Hs: Đọc SGK – chương trình cũ, tìm đọc thêm tư liệu về Nguyễn Khuyến.
C.	CÁCH THỨC TIẾN HÀNH:
	Trên cơ sở Hs chuẩn bị đọc thêm ở nhà, Gv nêu câu hỏi và Hs trả lời.
D.	TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1.	Ổn định lớp:11D:
2.	Kiểm tra bài cũ:
3.	Bài mới:
Hoạt động của Gv và Hs
Nội dung cần đạt
Pv: Nêu một vài nét về quê hương, gia đình, thời đại của Nguyễn Khuyến?
Dg: Gia đình Nguyễn Khuyến có truyền thống hiếu học. Ông nội đỗ tiến sĩ; cha đỗ 3 khoa tú tài chuyên nghề dạy học, là người thanh bạch giản dị, trọng đạo lí.¦ Tính cách ảnh hưởng sâu sắc đến NK.
Mẹ: Trần Thị Thoan (Ý Yên, Nam Định ) bà là một bậc nữ lưu mẫu mực, đoan trang, chịu thương, chịu khó. Bà cả một đời phụng dưỡng mẹ chồng, chăm chỉ, cần cù, có lúc phải bán cả tư trang, may thuê, vá mướn, kiếm sống để khuyến khích chồng con thi cử.
- Quê hương: vùng chiêm trũng rất nghèo, lại sinh ra trong gia đình nhà Nho nghèo, nên Nguyễn Khuyến rất thấm thía cái khỗ của người dân, gắn bó với nông thôn. Quê hương là dòng sữa nuôi lớn NK và tác động nhiều đến tâm hồn của ông.
Pv: Ba yếu tố trên ảnh hưởng đến Nguyễn Khuyến như thế nào?
Pv: Những nét chính về cuộc đời và con người Nguyễn Khuyến?
Dg: Ông cất tiếng chào đời từ một ngôi nhà hướng Đông trông thẳng ra núi Quế, sau này ông cũng được chôn cất ở núi này.
Gd: Các nhà Nho xưa đã đi học, đi thi, thi đỗ thì phải ra làm quan “thờ vua giúp dân” khi đất nước có ngoại xâm, thì họ có 3 con đường: chống pháp, hợp tác , trung lập. Nguyễn Khuyến chọn con đường thứ 3 ( từ quan ), chúng ta cũng thông cảm cho nhà nho yêu nước này, vì đây cũng là bi kịch của ông, bi kịch của một người yêu nước nhưng không có khả năng tham gia những phong trào cứu nước. Bởi bản tính ông ôn hoà, không có tính cách quyết liệt như Phan Đình Phùng.
Pv: Sáng tác của Nguyễn Khuyến xoay quanh vấn đề gì?
Dg: NK là một nhà thơ được đào tạo theo một khuôn mẫu nho giáo, nghĩa là người nho sĩ phải núng nấu lí tưởng học hành đỗ đạt, ra làm quan để giúp vua giúp nước, giúp dân. Nhưng NK lại sống vào thời đại lịch sử rối ren, Pháp xâm lược nước ta, triều Nguyễn bất lực, cắt đất cầu hoà, cam tâm làm nô lệ. Trước tình cảnh đó, lúc đầu Nguyễn Khuyến còn băn khoăn, do dự, có nên tiếp tục làm quan nữa hay không, nhưng sau đó ông có thái độ dứt khoát, cáo quan về ở ẩn, dùng thơ văn để bộc lộ tâm sự của mình.
Dg: Phần lớn cuộc đời NK là ở nông thôn – vùng đồng chiêm nghèo trũng nước. Sống ở quê và quan hệ thân tình với mọi người ¦ viết nhiều về con người, thiên nhiên, cảnh vật ở nông thôn.
Vd. “ Con gái chăn tằm lo gió máy
Người già phơi thóc chạy cơn giông
Ruộng lầy tham buổi người về muộn
Vầng nhật, rèm mây ánh vẫn hồng.
Vd. “ Sớm trưa dưa muối cho qua bữa
Chợ búa trầu cau chẳng dám mua”
Vd. “Năm nay cày cấy vẫn chân thua
Chiêm mất đằng chiêm, mùa mất mùa”
Hay: “Quai Mễ Thanh Liêm đã vỡ rồi
Làng ta thôi cũng lụt mà thôi”
Vd. Trong nhà rộn rịp gói bánh chưng
Ngoài cửa bi bô rủ chung thịt”
Dg. Đó là: mặt ao, bờ giậu, bụi tre, con đường hàng ngày, chỉ là cảnh làm ăn, chợ búa, đình đám quen thuộc, đó là chiều thu, ao thu, tầng mây lơ lửng bâng khuâng trên trời cao, một cái rùng mình khe khẽ theo chiếc lá bay vèo, đó chỉ là cây cải, quả bầu, con cá trong ao, con gà ngoài vườn
Vd. “ Vua chèo còn chẳng ra gì
Quan chèo bôi nhẹ khác chi thằng hề”
Vd. “Tấm thân xiêm áo sao mà nhẹ
Cái giá khoe danh ấy mới hời”
Vd. “Khen ai kheo vẽ tró vui thế
Vui thế bao nhiêu nhục bấy nhiêu”
Vd. Nghĩ mình lại gớm cho mình nhỉ
Thế cũng bia xanh cũng bảng vàng”
Pv. Nhận xét của em về nghệ thuật được sử dụng trong thơ Nguyễn Khuyến?
I. Tìm hiểu chung:
1. Quê hương, gia đình, thời đại:
- Xuất thân trong một gia đình nhà Nho nghèo.
- NK sinh ra ở Ý Yên, lớn lên trên quê hương Yên Đỗ ( Nam Định ), đó là vùng chiêm nước trũng rất nghèo ¦ ảnh hưởng đến các sáng tác của ông.
- Thời đại: rối ren, loạn lạc. Pháp chiếm Nam kì và đang đánh ra Bắc, Tự Đức chết ¦ Nguyễn Khuyến cáo quan về sống với nhân dân
è Ảnh hưởng đến cảm quan cuộc sống và tư tưởng trong các sáng tác của ông.
2. Cuộc đời và con người:
- NK ( 1835 – 1909), lúc nhỏ có tên là Thắng, hiệu là Quế Sơn.
- 1852 đi thi với cha nhưng bị hỏng
- 1864, thi Hương đỗ giải nguyên
- 1871 đỗ cả Hội nguyên, Đình nguyên.
- Con đường công danh, quan lại gặp thuận lợi, làm quan 10 năm thì cáo quan về nhà.
- Có thái độ bất hợp tác với giặc.
II. Sự nghiệp văn chương:
Các sáng tác:
- NK để lại khoảng trên 400 bài, gồm thơ, văn câu đối bằng chữ Hán, chữ Nôm.
- Sáng tác chủ yếu vào thời gian cuối đời.
Nội dung:
Bộc bạch tâm sự của mình
- Tâm trạng do dự khi quyết định cáo quan.
Vd. “ Bỏ chức há không bạn bè ở lại
Về nhà vị tất con cháu đã khen hay”
Vd2. “Quyên đã gọi hè quang quác quác
Gà rừng gà gáy sáng tẻ tè te
Lại còn giục giã về hay ở
Đôi gót phong trần vẫn khoẻ khoe”
( Về hay ở)
- Mừng vì đã từ quan vẫn giữ được khí tiết.
Vd. “ Mười năm lặn lội trên đường ấy
Trở về may được ta vẫn ta”
- Tủi thẹn vì mình là một tri thức đại thần mà đành bất lực trước thời cuộc
Vd. “Sách vở ích chi cho buổi ấy
Áo xiêm nghĩ lại tủi thân già”
Hay: “ Nghĩ mình lại gớm cho mình nhỉ
Thế cũng bia xanh cũng bảng vàng”
- Tiếc thương, đau khổ khi đất nước rơi vào tay giặc.
Vd. “Năm canh máu chảy đêm hè vắng
Sáu khắc hồn đau bóng nguyệt mờ
Có phải tiếc xuân mà đứng gọi
Hay là nhớ nước vẫn nằm mơ”
( Cuốc kêu cảm hứng)
- Muốn thế hệ sau hiểu cho tấm lòng của ông
Vd.”Việc tống tangđã lâu”
b. Viết về con người, cảnh vật và cuộc sống ở quê hương - một vùng đồng chiêm nghèo ở Bắc Bộ.
Cuộc sống con người
+ Cảnh sinh hoạt, bình dị, quen thuộc, gần gũi.
+ Cuộc sống ở nông thôn luôn khó khăn, túng thiếu.
+ Nỗi ám ảnh của nông dân lo mất mùa, lụt lội
+ Cảnh hội hè ngày tết
- Cảnh vật nông thôn với tất cả vẻ đẹp đơn sơ, thanh đạm và vô cùng thú vị.
è Nhà thơ của làng cảnh Việt Nam.
b. Mảng thơ trào phúng, chế giễu, đả kích.
- Vạch trần chân tướng bọn vua quan bù nhìn và những tên tay sai bán nước
- Chế giễu những kẻ mang danh khoa giáp nhung bất tài vô dụng.
- Kẻ xu thời, cơ hội, bày tró làm nhục quốc thể.
- Tự chế giễu mình.
Phong cách nghệ thuật:
Ngôn ngữ:
Mộc mạc, giản dị, trong sáng,tinh tế.
Khai thác từ ngừ tài tình, giàu hình ảnh, giá trị biểu đạt.
Bút pháp:
Hiện thực trữ tình pha lẫn yếu tố trào phúng
Cái cười hóm hỉnh, kín đáo thâm thuý
Sự dụng hầu hết thể loại thơ ca cổ
III Tổng kết
Thơ văn NK đậm chất trữ tình, nóp được bắt nguồn từ một tấm lòng ưu ái đối với đất nước, yêu thương mọi người xung quanh một cách chân thành, tha thiết nồng hậu.
	4. Củng cố:
	- Những yếu tố ảnh hưởng đến Nguyễn Khuyến?
	- Những nét về con người, cuộc đời Nguyễn Khuyến?
	- Nội dung thơ văn và nghệ thuật thơ của Nguyễn Khuyến có gì đặc sắc?
	5. Dặn dò:
	- Tìm hiểu thêm về thơ văn Nguyễn Khuyến.
	- Tiết sau: Tác giả Hố Xuân Hương.
**********************
Ngày soạn: 10 / 08 / 2009	Tuần: 2
Ngày dạy : / 08 / 2009	Tiết : 3 + 4
Tác giả: HỒ XUÂN HƯƠNG
	A. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
 Giúp Hs: 
- Hiểu thêm về cuộc đời và sự nghiệp thơ văn của nữ thi sĩ hồ Xuân Hương.
- Sự đóng góp của Xuân Hương trên thi đàn Việt Nam.
B.	PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN:
1. Gv: Tìm, nghiên cứu tài liệu, soạn giảng.
 2. Hs: Tìm hiểu về Xuân Hương trước ở nhà qua tài liệu.
	C. CÁCH THỨC TIẾN HÀNH:
	 Trên cơ sở Hs đọc tìm tài liệu về HXH, sau đó Gv hướng dẫn trả lời.
	D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp: 11D:
2. Kiểm tra bài cũ:
- Trình bày vài nét về cuộc đời tác giả Nguyễn Khuyến?
- Nêu những nội dung chính trong sự nghiệp sáng tác thơ văn của Nguyễn Khuyến?
3. Bài mới:
Hoạt động của Gv và Hs
Nội dung cần đạt.
Pv. Những hiểu biết của em về nhà thơ Hồ Xuân Hương ?
Giảng: Tình duyên lận đận, ngang trái. Theo giai thoại, Lưu hương kí, nữ sĩ yêu đương sôi nổi lắm, nhưng chẳng hiểu lẽ gì luống tuổi mới lấy chồng. theo truyền thuyết, bà lấy lẽ tri phủ Vĩnh Tường, làm vợ kế Tổng Cóc. Ngán ngẫm trên đường tình duyên, bà ở vậy đến chết và đi du lãm nhiều nơi.
Giảng: Trong XHPK, phụ nữ là người chịu nhiều thiệt thòi nhất, họ không chỉ bị áp bức về mặt giai cấp mà còn bị áp bức về mọi mặt giới tính với đạo tam tòng, họ giống như những “tội nhân chung thân”, HXH đại diện cho chị em phụ nữ cất lên tiếng nói đả kích
- Đó là những “quân tử”, những người mang trong mình bao nhiêu điều tốt đẹp, trong sạch, thanh cao nhưng Xuân Hương đã vạch trần bộ mặt thật, lột chiếc áo đạo đức giả thùng thình, phơi bày cái xác thân phàm tục của chúng.
- Trên hết là vua chúa. Là thiên tử, vua thay trời trị dân, vua bảo chết bày tôi phải chết, dù không biết tội gì, có hay không, đúng hay sai, cãi lại vua là khi quân phạm thượng. Nhưng đến giai đoạn này, vua không ra vua, với cương vị phụ nữ, bà không có ý định chống vua, bà chỉ mắng nhè nhẹ mà đau vô kể và cũng đủ làm cho vua chúa tối mặt, châm chích vào thói mê hoa hiếu sắc của chúng.
- Thật là bực tức khi kẻ thì “yêu đêm không phỉ lại yêu ngày”, còn kẻ thì “đem cái xuân tình vứt bỏ đâu” Tại sao muốn làm cái quan thị phải vứt bỏ cái xuân tình? Bất kể là thế mới có được quan chức, hoặc để lại sợ dục tình nổi lên, không kìm chế nổi thì rơi đầu, tất cả đều trái lẽ trời, đáng cười.
- Bọn “hiền nhân quân tử” đồ đệ của Nho giáo, nhưng việc làm lén lút, thậm chí ý nghĩ trong đầu chúng cũng bị XH phát hiện và phơi bày ra ánh sáng, cho mọi người thấy rằng bọn người giả dối ấy, chúng rất đói và háo ăn, song vì khoác chiếc áo đạo đức trên người, chúng phải ăn vụng: “quân tử dùng dằng đi chẳng dứt, đi thì cũng giở ở không xong”
- Đám nho sĩ đã dốt nát còn huênh hoang, hợm mình là con quan, là cậu ấm, tương lai sẽ là “rường cột nước nhà”, nên ngổ ngáo, xem dưới gầm trời không còn ai nữa, học không ra gì lại còn đi ghẹo gái
Giảng: Thơ XH hài hoà giữa cái rất phóng túng và cái rất thực. Nó thực vì xuất phát từ chính cuộc đời tình duyên long đong lận đận, từ trái tim đa cảm, đa tình của bà. Nó thực vì bà còn gắn cuộc đời của mình với bao người phụ nữ khác trong xhpk.
- Bà nói về mình mà cũng là của tất cả các chị em : “thân em vừa trắnglòng son”
- Bà phản đối cái mà đạo lí phong kiến bảo vệ: “chém chalạnh lùng”, “không chồngchuyện thường”
- XH còn truyền cả sức sống mãnh liệt và lòng thiết tha yêu cuộc sống cho cả thiên nhiên tạo vật. Những cái vô tri, vô giác đối với bà như cựa quậy, trở mình, muốn bứt khỏi trang giấy mà bước vào đời
Pv: Nêu một số nghệ thuật trong thơ Nôm của HXH mà em biết?
Vd: Nhịp 2 / 5: Chiếc bách / buồn về phận nổi nênh
Nhịp 2 / 3 / 2: Nỗi niềm / chàng có biết / chăng chàng!
Nhịp  ... o¹i kÞch theo h×nh thøc ng«n ng÷ biÓu diÔn
Nªu nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n cña viÖc ®äc kÞch b¶n v¨n häc?
@ Hs lµm viÖc víi Sgk
Nªu ®Æc tr­ng cña v¨n nghÞ luËn?
Nªu c¸c lo¹i v¨n nghÞ luËn?
Tr×nh bµy c¸ch ®äc v¨n nghÞ luËn?
Hs nh¾c l¹i néi dung chÝnh
@ Hs th¶o luËn nhãm
@ Hs lµm viÖc víi Sgk
I. Đäc – hiÓu: 
1. KÞch: 
4 §Æc tr­ng cña kÞch:
+ Chän xung ®ét ®êi sèng lµm ®èi t­îng miªu t¶.
+ Xung ®ét kÞch ®­îc cô thÓ ho¸ b»ng hµnh ®éng kÞch (c¸ch tæ chøc hµnh ®éng kÞch, nh©n vËt kÞch.)
+ Nh©n vËt kÞch ®­îc x©y dùng b»ng ng«n ng÷ kÞch (lêi tho¹i).
+ Ng«n ng÷ kÞch (®èi tho¹i, ®éc tho¹i, ®µm tho¹i) mang tÝnh hµnh ®éng vµ khÈu ng÷ cao.
4 C¸c kiÓu lo¹i kÞch:
+ Ph©n chia theo néi dung, ý nghÜa xung ®ét kÞch.
+ Bi kÞch.
- Xung ®ét kÞch x¶y ra gi÷a nh÷ng nh©n vËt cao th­îng tèt ®Ñp, víi nh÷ng nh©n vËt ®éc ¸c ®en tèi.
- Sù th¶m b¹i hay c¸i chÕt cña nh÷ng nh©n vËt cao th­îng, tèt ®Ñp gîi lªn nçi xãt xa th­¬ng c¶m...
+ Hµi kÞch:
 Nh÷ng t×nh huèng kÞch kh«i hµi, sù ®èi lËp gi÷a c¸i ®Ñp víi c¸i xÊu...nh»m lµm bËt lªn tiÕng c­êi.
+ ChÝnh kÞch: 
Ph¶n ¸nh nh÷ng m©u thuÉn xung ®ét trong cuéc sèng hµng ngµy (buån,vui ®an xen..)
KÞch th¬.
KÞch nãi. 
Ca kÞch: tuång, chÌo, c¶i l­¬ng.
2. Yªu cÇu cña viÖc ®äc kÞch b¶n v¨n häc:
- §äc tiÓu dÉn ®Ó cã hiÓu biÕt thªm vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm...
- Chó ý lêi tho¹i cña nh©n vËt ®Ó hiÓu tÝnh c¸ch nh©n vËt
- Ph©n tÝch hµnh ®éng kÞch, x¸c ®Þnh râ xung ®ét chñ yÕu vµ thø yÕu. 
3. V¨n nghÞ luËn:
a. Kh¸i l­îc vÒ v¨n nghÞ luËn:
- V¨n nghÞ luËn lµ thÓ lo¹i v¨n häc ®Æc biÖt dïng lÝ lÏ, ph¸n ®o¸n, chøng cø ®Ó bµn luËn vÒ mét vÊn ®Ò nµo ®ã thuéc vÒ v¨n häc, ®êi sèng chÝnh trÞ, x· héi, triÕt häc, ®¹o ®øc...
- VÊn ®Ò ®­a ra nh­ mét c©u hái, cÇn ®­îc gi¶i ®¸p, lµm s¸ng tá, bµn vÒ c¸i ®óng, sai, kh¼ng ®Þnh hoÆc b¸c bá ®Ó ng­êi nghe (®äc) ®ång t×nh chia sÎ quan ®iÓm vµ niÒm tin cña m×nh.
- Søc hÊp dÉn cña v¨n nghÞ luËn: t­ t­ëng s©u s¾c, m¹ch l¹c, tinh tÕ trong diÔn ®¹t; chÆt chÏ trong kÕt cÊu, quan ®iÓm râ rµng minh b¹ch.
- V¨n nghÞ luËn sö dông nhiÒu thao t¸c nh­ gi¶i thÝch, chøng minh, ph©n tÝch, b×nh luËn, so s¸nh, b¸c bá ®Ó gióp ng­êi ®äc hiÓu vÊn ®Ò.
+ V¨n chÝnh luËn: bµn b¹c nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh trÞ, triÕt häc, ®¹o ®øc.
+ Phª b×nh v¨n häc: bµn vÒ c¸c vÊn ®Ò v¨n häc nghÖ thuËt.
b. Yªu cÇu ®äc v¨n nghÞ luËn:
- T×m hiÓu t¸c gi¶, hoµn c¶nh, môc ®Ých s¸ng t¸c
(VÊn ®Ò nªu trong t¸c phÈm xuÊt ph¸t tõ nhu cÊu thùc tÕ nµo? cã tÇm quan träng ra sao?)
- N¾m ®­îc t­ t­ëng, quan ®iÓm cña t¸c gi¶.
- N¾m ®­îc c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶.
II. LuyÖn tËp:
Bµi sè 1:
+ Kh«ng cã xung ®ét gi÷a t×nh yªu vµ thï hËn.
+ ChØ cã t×nh yªu v­ît lªn trªn nÒn rhï hËn.
(xung ®ét trong ®o¹n trÝch lµ xung ®ét t©m tr¹ng).
Bµi sè 2: 
- Më bµi: giíi thiÖu....
- Th©n bµi: tr×nh bµy ba cèng hiÕn vÜ ®¹i cña M¸c.
- KÕt bµi: nhÊn m¹nh tæn thÊt, bµy tá ®au xãt, lêi cÇu nguyÖn...
	4. Củng cố:- Kịch có những đặc trưng cơ bản nào?
	 - Thế nào gọi là văn nghị luận?
	 - Những yêu cầu khi đọc văn nghị luận?
	5. Dặn dò : - Soạn bài: Luyện tập kết hợp các thao tác lập luận.
**********************
Ngày soạn: 24 / 03 / 2010	Tuần: 13
Ngày dạy : / 03 / 2010	Tiết : 25 + 26
LUYỆN TẬP KẾT HỢP CÁC THAO TÁC LẬP LUẬN
	A. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
	 Giúp Hs:
-	Củng cè nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng c¬ b¶n vÒ c¸c thao t¸c lËp luËn ®· häc. BiÕt vËn dông nh÷ng hiÓu biÕt nãi trªn vµo lµm v¨n.
B. PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN:
+	S¸ch GV, gi¸o ¸n lªn líp c¸ nh©n.
+ 	Bồi dưỡng Ngữ văn 11.
C.	PHƯƠNG PHÁP TIẾN HÀNH:
Gi¸o viªn tæ chøc giê d¹y theo c¸ch kÕt hîp c¸c ph­¬ng ph¸p: h­íng dÉn häc sinh ®äc, trao ®æi th¶o luËn, tr¶ lêi c¸c c©u hái.
D.	TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1.	Ổn định lớp: 11D
2.	Kiểm tra bài cũ:
3.	Bài mới:
Hoạt động của Gv và Hs
Nội dung cần đạt
@ Hs lµm viÖc víi Sgk
Néi dung cña ®o¹n trÝch?
Quan ®iÓm cña t¸c gi¶ vÒ vÊn ®Ò nµy.
Thao t¸c lËp luËn chñ yÕu mµ t¸c gi¶ sö dung?
Cã ph¶i cø sö dông nhiÒu thao t¸c lËp luËn trong bµi viÕt lµ tèt?
@ Hs lµm viÖc theo nhãm
@ Hs lµm viÖc theo nhãm
§Þnh h­íng Hs x©y dùng ®­îc c¸c ý
§¹i diÖn c¸c nhãm Hs tr×nh bµy dµn ý
Cã ph¶i trong dµn ý nµy chØ sö dông mét thao t¸c lËp luËn?
1. Đo¹n trÝch: 
- Néi dung ®o¹n trich: ¶nh h­ëng cña c¸c nhµ th¬ Ph¸p víi c¸c nhµ th¬ míi ViÖt Nam.
+ Ảnh h­ëng trong giao l­u lµ tÊt yÕu.
+ Th¬ Ph¸p vÉn kh«ng lµm mÊt b¶n s¾c cña th¬ ViÖt, phong c¸ch riªng cña c¸c nhµ th¬ ViÖt Nam.
- Thao t¸c so s¸nh vµ ph©n tÝch.
- Thao t¸c b¸c bá vµ b×nh luËn (cuèi ®o¹n).
+ Thao t¸c sö dông ph¶i phï hîp néi dung.
+ CÇn xuÊt ph¸t tõ vÊn ®Ò ®Æt ra mµ chän thao t¸c lËp luËn cho phï hîp.
2. C¸ch x©y dùng ®Ò c­¬ng, vËn dông c¸c thao t¸c:
B­íc 1: chän vÊn ®Ì cÇn nghÞ luËn. 
- H­íng dÉn x©y dùng ®Ò c­¬ng, vËn dông c¸c thao t¸c lËp luËn. 
- §Þnh h­íng: chän vÊn ®Ò cÇn nghÞ luËn. 
 Bµn vÒ mét phÈm chÊt mµ thanh niªn cÇn cã. 
- Cô thÓ: thanh niªn cÇn cã ý chÝ v­¬n lªn trong häc tËp vµ c«ng t¸c.
B­íc 2: lËp dµn ý.
- Giíi thiÖu vÊn ®Ò cÇn nghÞ luËn.
- Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò:
+ Kh¼ng ®Þnh ý chÝ v­¬n lªn trong häc tËp vµ c«ng t¸c lµ yªu cÇu ®óng ®¾n; Phï hîp quy luËt ph¸t triÓn cña con ng­êi ë thêi ®¹i míi.
+ T¹i sao ph¶i rÌn luyÖn? 
- Thanh niªn ngµy nay ®­îc thõa h­ëng thµnh qu¶ cña cuéc sèng h¹nh phóc.....HÇu nh­ ch­a nÕm tr¶i gian khæ.
- Ảnh h­ëng cña nh÷ng mÆt tiªu cùc t¸c ®éng ®Õn tÇng líp thanh niªn....
- VÊn ®Ò gi¸o dôc lÝ t­ëng cho thanh niªn...
+ Phª ph¸n, b¸c bá nh÷ng viÖc lµm sai tr¸i cña mét bé phËn thanh niªn trong thùc tÕ hiÖn nay.
+ C¸ch phÊn ®Êu rÌn luyÖn?
- KÕt thóc vÊn ®Ò:
 NhËn thøc vµ hµnh ®éng cña b¶n th©n.
 B­íc ba: tr×nh bµy tr­íc líp.
+ Tr×nh bµy c¶ dµn ý.
+ Chän Hs kh¸ tr×nh bµy mét sè ®o¹n v¨n hoµn chØnh trong dµn ý.
3. Cñng cè:
+ Sö dông phèi hîp nhiÒu thao t¸c.
+ Sö dông c¸c thao t¸c phï hîp néi dung vÊn ®Ò cÇn nghÞ lô©n: ý chÝ v­¬n lªn cña thanh niªn trong häc tËp vµ c«ng t¸c.
	4. Củng cố:
	5. Dặn dò :- Chuẩn bị bài: Ôn tập văn học.
****************************
Ngày soạn: 02 / 04 / 2010	Tuần: 14
Ngày dạy : / 04 / 2010s	Tiết : 27 + 28
ÔN TẬP VĂN HỌC
	A. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
	 Giúp Hs:
-	Cñng cè, hÖ thèng ho¸ nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ v¨n häc ViÖt nam vµ v¨n häc n­íc ngoµi ®· häc. BiÕt vËn dông linh ho¹t, s¸ng t¹o nh÷ng tri thøc ®ã. rÌn n¨ng lùc ph©n tÝch v¨n häc theo tõng cÊp ®é: sù kiÖn, t¸c phÈm, h×nh t­îng, ng«n ng÷ v¨n häc.
B. PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN:
+	S¸ch GV, gi¸o ¸n lªn líp c¸ nh©n.
+ 	TKBG, Bồi dưỡng Ngữ văn.
C.	PHƯƠNG PHÁP TIẾN HÀNH:
Gi¸o viªn tæ chøc giê d¹y theo c¸ch kÕt hîp c¸c ph­¬ng ph¸p: h­íng dÉn häc sinh ®äc, trao ®æi th¶o luËn, tr¶ lêi c¸c c©u hái.
D.	TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1.	Ổn định lớp: 11D
2.	Kiểm tra bài cũ:
3.	Bài mới:
Hoạt động của Gv và Hs
Nội dung cần đạt
@ Hs th¶o luËn nhãm
H­íng dÉn häc sinh lËp b¶ng so s¸nh hai t¸c phÈm
1. C©u 1:
+ Th¬ míi n¶y sinh trong hoµn c¶nh x· héi thùc d©n nöa phong kiÕn.
+ T¸c gi¶ th¬ míi: tri thøc T©y häc (th¬ trung ®¹i: Nho sÜ vµ quan l¹i).
+ Th¬ míi thÓ hiÖn c¸i t«i c¸ nh©n mét c¸ch tuyÖt ®èi (th¬ trung ®¹i tÝnh phi ng·).
+ Th¬ míi ¶nh h­ëng thi ph¸p v¨n häc Ph­¬ng T©y (th¬ trung ®¹i ¶nh h­ëng thi ph¸p v¨n häc trung ®¹i Trung Hoa).
§Þnh h­íng: häc sinh b¸m vµo néi dung vµ nghÖ thuËt cña hai t¸c phÈm, ®Ó lËp b¶ng so s¸nh.
Bảng thống kê về hai tác phẩm
Lưu biệt khi xuất dương
Hầu trời
Nội dung
LÝ t­ëng cña trang nam nhi chñ ®éng xoay trêi chuyÓn ®Êt. Kh«ng phô thuéc vµo hoµn c¶nh cuéc sèng.
- C¸i t«i hµo hoa, phãng tóng, kh¼ng ®Þnh tµi n¨ng v¨n ch­¬ng.
- Khao kh¸t muèn ®­îc thÓ hiÖn m×nh gi÷a cuéc ®êi.
NghÖ thuËt
X©y dùng h×nh t­îng k× vÜ, hµo hïng (Th¬ tuyªn truyÒn cæ ®éng c¸ch m¹ng)
Giäng ®iÖu tù nhiªn, cã nhiÒu s¸ng t¹o (h­ cÊu chuyÖn hÇu trêi...C¸i t«i ng«ng)
Hoạt động của Gv và Hs
Nội dung cần đạt
@ Hs th¶o luËn nhãm
Nh¾c l¹i c¸c ý chÝnh ®· häc
@ Hs ph¸t biÓu
V× sao ph¶i ®Õn Xu©n DiÖu qóa tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ v¨n häc míi v­¬n tíi ®Ønh cao cña sù hoµn tÊt?
- Nh÷ng nÐt chÝnh vÒ hai bµi th¬:
+Thêi ®iÓm ra ®êi: L­u biÖt khi xuÊt d­¬ng (1905), HÇu trêi (1921). §©y lµ thêi k× më ®Çu cho qu¸ tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ v¨n häc ViÖt Nam.
+ C¶ hai bµi th¬: ®Òu thÓ hiÖn phÇn nµo c¸i t«i, ý thøc c¸ nh©n. VÎ ®Ñp l·ng m¹n hµo hïng ë Phan Béi Ch©u, c¸i t«i tµi hoa, ng«ng ë T¶n §µ.
+ C¶ hai bµi th¬ ®Òu n»m ë ®iÓm giao thêi, cña hai thêi ®¹i thi ca , tõ thi ca trung ®¹i chuyÓn sang thi ca hiÖn ®¹i.
*Véi vµng:
C¸i t«i c¸ nh©n thùc sù trçi dËy m¹nh mÏ, sù cuång nhiÖt ®Õn hÕt m×nh khi giao c¶m víi thiªn nhiªn, con ng­êi.
Quan niÖm míi mÎ vÒ nh©n sinh, vÒ thêi gian, cuéc ®êi.
Bảng thống kê các tác phẩm
Tên tác phẩm
Nội dung
Nghệ thuật
Véi vµng
(Xu©n diÖu)
Sù giao c¶m hÕt m×nh víi thiªn nhiªn, con ng­êi, cuéc ®êi.
Quan niÖm míi mÎ vÒ nh©n sinh, nçi buån vÒ sù tr«i ch¶y cña thêi gian, ®Ó tõ ®ã cã c¸ch sèng véi vµng.
Giäng ®iÖu say mª. s«i næi, cã nhiÒu s¸ng t¹o vÒ ng«n ng÷ vµ h×nh ¶nh.
Trµng giang
(Huy CËn)
C¸i t«i c« ®¬n tr­íc thiªn nhiªn, t×nh yªu quª h­¬ng...
Mµu s¾c cæ ®iÓn
Giäng ®iÖu gÇn gòi, th©n thuéc
§©y th«n VÜ D¹ (Hµn MÆc Tö)
T×nh c¶m thiÕt tha víi ®êi, víi ng­êi. Nçi buån b©ng khu©ng, víi bao uÈn khóc trong lßng...
Giµu h×nh ¶nh thÓ hiÖn néi t©m, ng«n ng÷ tinh tÕ, giµu søc gîi liªn t­ëng.
T­¬ng t­
(NgiuÔn BÝnh)
T©m tr¹ng cña chµng trai lóc t­¬ng t­, hån quª hoµ lÉn c¶nh quª, kh¸t väng h¹nh phóc løa ®«i gi¶n dÞ...
Ng«n ng÷ th¬ gi¶n dÞ, ngät ngµo tha thiÕt, ph¶ng phÊt ca dao d©n gian...lµm sèng dËy hån x­a ®Êt n­íc. NÐt ch©n quª.
ChiÒu xu©n
(Anh Th¬)
C¶nh chiÒu xu©n ë ®ång b»ng B¾c Bé. Kh«ng khÝ, nhÞp sèng ªm ¶, tÜnh lÆng.
Thñ ph¸p nghÖ thuËt gîi t¶.
(lÊy c¸i ®éng ®Ó t¶ c¸i tÜnh lÆng cña c¶nh quª)
ChiÒu tèi
(Hå chÝ minh)
Tinh thÇn l¹c quan, v­ît lªn trªn hoµn c¶nh kh¾c nghiÖt...
T×nh yªu thiªn nhiªn.....
VÎ ®Ñp cæ ®iÓn mµ hiÖn ®¹i
Sù vËn ®éng cña t­ t­ëng, h×nh ¶nh, c¶m xóc.
Lai t©n
(hå chÝ Minh)
T¶ thùc b»ng bót ph¸p ch©m biÕm (h­íng ngo¹i)
M©u thuÉn ®Ó bËt lªn tiÕng c­êi th©m thuý-> c©u cuèi 
Tõ Êy
(Tè H÷u)
NiÒm vui khi ®ãn nhËn lÝ t­ëng cña §¶ng, lêi t©m nguyÖn ch©n thµnh, thiÕt tha, r¹o rùc...
VËn ®éng vÒ t©m tr¹ng thÓ hiÖn qua ng«n tõ, h×nh ¶nh, nh¹c ®iÖu (¶nh h­ëng cña th¬ míi) 
Nhí ®ång
(Tè H÷u)
Khao kh¸t tù do, say mª lÝ t­ëng, thÓ hiÖn qua nçi nhí da diÕt, ch¸y báng víi quª h­¬ng, con ng­êi.
DiÔn biÕn t©m tr¹ng thÓ hiÖn qua ng«n tõ, h×nh ¶nh, nh¹c ®iÖu (®iÖp tõ, ®iÖp kiÓu c©u) 
T«i yªu em
(Pu-skin)
T×nh yªu ch©n thµnh, m·nh liÖt
vÞ tha, cao th­îng
Ng«n ng÷ gi¶n dÞ, thÓ hiÖn tinh tÕ c¶m xóc vµ lÝ trÝ cña “t«i”
Nh©n vËt bª-li-cèp
Phª ph¸n lèi sèng Ých kØ, b¹c nh­îc, b¶o thñ cña mét bé phËn tri thøc Nga cuèi thÕ kØ XIX, ®Æt vÊn ®Ò: ph¶i thay ®æi, lèi sèng, x· héi....
Nh©n vËt ®iÓn h×nh
Chi tiÕt nghÖ thuËt ®éc ®¸o: c¸i vá bao. giäng ®iÖu chËm, mØa mai, ®­îm buån.
Giăng Văn Giăng
Trong hoµn c¶nh bÊt c«ng, tuyÖt väng, con ng­êi ch©n chÝnh vÉn cã thÓ b»ng ¸nh s¸ng cña t×nh yªu th­¬ng ®Èy lïi bãng tèi cña c­êng quyÒn b¹o lùc...®Æt niÒm tin vµo t­¬ng lai.
Sù ®èi lËp gi÷a hai nh©n vËt:
Gia-ve Gi¨ng Van-gi¨ng
H×nh ¶nh l·ng m¹n: nô c­êi cña Ph¨ng-tin
NghÖ thuËt x©y dùng nh©n vËt
(cö chØ, ng«n ng÷, hµnh ®éng)
	4. Củng cố:
	5. Dặn dò :- Soạn bài: Tóm tắt văn bản nghị luận.

Tài liệu đính kèm:

  • docTU CHON 11.doc