Giáo án Ngữ văn 11 tiết 121: Đám tang lão Gô-Ri-ô (tiết 2) (trích Lão Gô-ri-ô) Ban-dắc

TRƯỜNG THPT NGÔ QUYỀN	Ngày soạn 21/03/2010
GVHD: THÂN ĐỨC VÂN Ngày dạy 25/03/2010
SVTH: DƯƠNG THỊ VÂN
Đọc văn: Tiết 121 ĐÁM TANG LÃO GÔ-RI-Ô (Tiết 2)
(Trích Lão Gô-ri-ô) BAN-ZẮC
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
- Giúp HS khám phá chủ đề tác phẩm: vạch trần, lên án mặt trái của xã hội thành thị Pháp thế kỷ XIX, đồng tiền và thói vị kỷ cá nhân xô đẩy con người tới những bi kịch đau đớn.
- Bút pháp hiện thực bậc thầy của nhà văn.
- Xây dựng tình cảm đạo đức chân thành.
II. PHƯƠNG TIỆN VÀ CÁCH THỨC TIẾN HÀNH
1. Phương tiện
- SGK Ngữ văn 11- nâng cao - tập hai.
- Sách giáo viên Ngữ văn – nâng cao - tập hai.
- Thiết kế bài giảng Ngữ văn – nâng cao - tập hai.
2. Cách thức tiến hành:
GV tổ chức giờ dạy theo cách phối hợp nhiều phương pháp như thuyết trình, nêu vấn đề, gợi mở, 
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
B1: Ổn định lớp, kiểm tra sĩ số.
B2: Kiểm tra bài cũ.
B3: Bài mới.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
Bước 2: Hướng dẫn HS tìm hiểu nội dung
2.1 Cảnh tang lễ
2.2 Một đám tang không có người đưa đám và thiếu vắng tình người.
TT1: GV phát vấn:
Hãy tìm những chi tiết chứng minh đây là một đám tang không có người đưa tiễn?
TT2: HS trả lời
TT3: GV nhận xét, bổ sung.
TT1: GV phát vấn: Suy nghĩ của em về một đám tang thiếu vắng tình người, tình nhân loại?
TT2: HS trả lời
TT3: GV nhận xét, bổ sung.
*GV giảng cho HS những chi tiết chứng tỏ những động cơ mà mọi người tham dự tang lễ.
TT1: GV phát vấn:
- Hành động bỏ tiền chôn cất Lão Gôriô đã thể hiện Ră-xti-nhăc là một con người có phẩm chất như thế nào?
- Em hãy phát hiện chi tiết rung cảm của tình người ?
- Ngày tàn, một buổi hoàng hôn ẩm ướt, chàng nhìn ngôi mộ và vùi xuống đấy giọt nước mắt cuối cùng của người trai trẻ, giọt nước mắt trào ra vì những mối xúc động thiêng liêng của một trái tim trong trắng, cái thứ nước mắt rơi xuống mặt đất rồi từ đó lại vút lên đến tận trời cao"
- Với thái độ của Răc-txi-nhăc theo em từ đây chàng thanh niên ấy còn giữ được phẩm chất tốt đẹp của mình nữa hay không?
TT2: HS trả lời
TT3: GV nhận xét, bổ sung.
III. Kết luận
* GV tổng kết những nét chính về mặt nội dung và nghệ thuật của đoạn trích.
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Vị trí, bố cục của đoạn trích
2. Phân tích
2.1 Cảnh tang lễ
2.2 Một đám tang không có người đưa tiễn và thiếu vắng tình người.
a. Đám tang không có người đưa tiễn:
- Hai cô con gái không đến, Ra-xti-nhăc đặt lên ngực ông cụ hình ảnh của một thời hai cô con gái còn bé bỏng, trong trắng.
- Lúc hành lễ thêm bốn người nữa: Hai vị linh mục, chú bé hát lễ, và người bõ nhà thờ.
- Đến nghĩa trang có thêm hai giai nhân trên hai chiếc xe ngựa là đại diện của hai cô con gái đến để tiễn biệt cha mình.
- Lúc đào huyệt có thêm hai gã đào huyệt.
=> Là những nhân vật phụ không đáng kể, họ chỉ là một đám người dưng đếm trên đầu ngón tay, thậm chí tác giả còn không đặt tên cho nhân vật.
- Cuối cùng chỉ con mình Ră-xti-nhăc.
à - Số lượng người tham gia ngày càng ít đi cũng đồng nghĩa với việc nhân tính con người đang bị mất dần.
- Bi kịch đau thương của con người có số phận bất hạnh như Lão Gô- r-i ô..
b. Thiếu vắng tình người.
- Cri-xtô-phơ gắn việc làm của mình với
“ mấy đồng tiền đãi công kha khá”.
- Các vị linh mục tiến hành nghi lễ với giá 10 quan.
- Hai gã đào huyệt đòi tiền đãi công.
=> Nhận xét về giá trị đồng tiền:
Có tiền mới có tang lễ, tiền đồng nghĩa với tình cảm con người.
- Hai chiếc xe có treo huy hiệu của hai cô con gái nhưng thiếu vắng sự có mặt của chúngè Sự bạc bẽo, nhẫn tâm, giả dối của hai cô con gái giàu sang. Địa vị của họ không cho phép họ tới dự đám tang người nghèo. Chính vị thề ấy, đã giết chết tâm hồn họ, khiến họ trở thành những con người nhẫn tâm, giả dối và ráo hoãnh.
=> Bằng ngôn ngữ trần thuật lạnh lùng, chi tiết chân thực tác giả đã lên án xã hội vì đồng tiền đã giết chết tâm hồn con người.
3. Nhân vật O. Ra-xti-nhăc.
- Hành động: bỏ tiền, lo chôn cất lão
-> Nghèo – tốt bụng, có tấm lòng cao đẹp.
- Hình ảnh giọt nước mắt thăng hoa của tình người. Vẻ đẹp lãng mạn ( tình người ) – hiện thực ( giết chết tâm hồn của Răc-xti-nhăc ). Chính từ giọt nước mắt này sẽ chấm dứt quãng đời trước đây của nhân vật, bắt đầu một cuộc sống mới với những đam mê về danh vọng và tiền bạc.
- Thái độ: Quay nhìn lại, đôi mắt thèm thuồng gắn chặt vào cái xã hội thượng lưu, và nói “ giờ đây còn mày với ta”, đi ăn tối
ở nhà bá tước
à Thể hiện sự thách thức, đầy tham vọng của Răc-xti-nhăc khi chàng bắt đầu dấn thân vào thế giới phù hoa của xã hội thượng lưu.
=> Hành động trên đã cho ta thấy sức mạnh ghê gớm của danh vọng, tiền bạc. Làm thay đổi bản chất con người Răc-xti-nhăc, giờ đây anh sẽ trở thành công cụ của đồng tiền.
- Răc-xti-nhăc sẽ không còn giữ được phẩm chất ấy nữa bởi vẫn đôi mắt ấy thôi nhưng lúc nãy là “ giọt nước mắt trào ra” còn bây giờ là cái nhìn “gần như thèm thuồng”, lời nói của nhân vật đã thể hiện chàng sẽ không giữ được mình nữa và sẽ thay đổi mình theo xã hội ấy. Đây mới là thời điểm quyết định để nhân vật thay đổi mình.
III. Kết luận
1. Nội dung
- Phản ánh số phận bi thảm một đời người, một bi kịch về tình phụ tử.
- Lên án thế lực đồng tiền đã làm băng hoại đạo đức và nhân cách con người.
2. Nghệ thuật
- Bằng ngôn ngữ trần thuật lạnh lùng, chi tiết chân thực: tác giả đã lên án xã hội đồng tiền hủy hoại tâm hồn con người.
- Ngòi bút hiện thực sắc lạnh, tinh tế
-> Nhà văn bậc thầy của văn học thế giới.
4. Củng cố
- Vì sao nói: Đoạn trích đám tang Lão Gôririô là một đám tang chôn hai con người, hai số phận?
- Giúp HS nắm được sức tố cáo của đồng tiền làm băng hoại đạo đức con người.
- Rút ra những bài học riêng cho bản thân về tình cảm gia đình mà cụ thể là tình cảm cha con.
5. Dặn dò
Rút kinh nghiệm:
BCĐTTSP GVHD SVTT
LÊ PHƯỚC DŨNG THÂN ĐỨC VÂN DƯƠNG THỊ VÂN