I/ MỤC TIÊU
1/KIẾN THỨC:
+Nắm được định nghiã đường sức , dạng đường sức ,cách xác định chiều đường sức.
+Biết cách xác định vectơ cảm ứng từ tại một điểm.
+Nắm được quy tắc bàn tay trái và biểu thức tổng quát cuả lực từ.
2/ KĨ NĂNG
+Xác định được chiều cuả đường sức.
+Vận dụng được các quy tắc để xác định chiều cuả đường sức từ và chiều cuả lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn mang dòng điện.
II/CHUẨN BỊ
1/GIÁO VIÊN: Một số bài tập định tính và định lượng.
2/ HỌC SINH : Làm các bài tập trong sgk và một số bài tâp trong sách bài tập đã dặn ở tiết trước.
III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
Tiêt: 20 Tuần: 21 Ngày soạn:4/1/09 BÀI TẬP TỪ TRƯỜNG – LỰC TỪ I/ MỤC TIÊU 1/KIẾN THỨC: +Nắm được định nghiã đường sức , dạng đường sức ,cách xác định chiều đường sức. +Biết cách xác định vectơ cảm ứng từ tại một điểm. +Nắm được quy tắc bàn tay trái và biểu thức tổng quát cuả lực từ. 2/ KĨ NĂNG +Xác định được chiều cuả đường sức. +Vận dụng được các quy tắc để xác định chiều cuả đường sức từ và chiều cuả lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn mang dòng điện. II/CHUẨN BỊ 1/GIÁO VIÊN: Một số bài tập định tính và định lượng. 2/ HỌC SINH : Làm các bài tập trong sgk và một số bài tâp trong sách bài tập đã dặn ở tiết trước. III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 1/ Hoạt động 1: (10phút) kiểm tra bài cũ) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi:5,6/124;4,5/128 sgk.giải thích? - cho học sinh trả lời bài 19.1/49; 19.2/49 ;20.1 và 20.2/51sách bài tập. -cho học sinh xác định chiều cuả đường sức cuả từ trường do dòng điện qua các dạng mạch gây ra ở hình 19.7và 19.8.(đổi chiều dòng điện trong các mạch này) -Trang 124 :Câu 5 : B ; Câu 6 :B - Trang 128: Câu 4:B; Câu 5: B. - Bài 19.1/49 : Câu đúng : 1,3. Câu sai : 2,4,5,6 . -Bài 19.2 : Câu C ; 20.1 :D ; 20.2 :D - Vận dụng quy tắc nắm tay phải và quy tắc vào nam ra bắc để xác định . 2/ Ho ạt đ ộng 2 ( 30 phút) H Đ c ủa gi áo vi ên H Đ c ủa h ọc sinh ND bài t ập - Cho HS đ ọc đ ề và xác định yêu cầu cuả đề bài . -Yêu cầu các nhóm cử đại diện lên trả lời câu hỏi. -Yêu cầu HS đọc và tóm tắt bài 6/124 sách giáo khoa. - Cho HS thảo luận và làm theo nhóm (có sự phân công giữa các nhóm) - Cho HS đ ọc đ ề và xác định yêu cầu cuả đề bài . - Yêu cầu các nhóm thảo luận vẽ hình và trả lời câu hỏi. - Cho học sinh đọc , tóm tắt đề bài và thảo luận để xác định 1; 2 ; 3 ;4, ? -Các nhóm đọc và xácđịnh yêu cầu cuả đề bài. -Thảo luận theo nhóm để trả lời câu hỏi. -Các nhóm đọc và xácđịnh yêu cầu cuả đề bài. -Các nhóm cử đại diện lên trình bày bài giải. Đọc và tóm tắt đề bài. -Thảo luận và tiến hành làm theo sự phân công của giáo viên. Cho: l1 =30cm ; l2 =20cm I = 5A ;B = 0,1 T. a/ 1; 2 ; 3 ;4? b/ ? -Giả sử từ trường có chiều từ trong ra. -Thực hiện theo nhóm dùng quy tắc bàn tay trái xác định phương, chiều ; ;độ lớn 1; 2 ; 3 ;4 - = 1+2 +3 +4 phương, chiều ,độ lớn cuả. 1/Bài7/124sgk Kim nam châm nhỏ nằm cân bằng dọc theo hướng một đường sức từ cuả dòng điện thẳng. 2/Bài 6/128 sgk a/ I đặt theo phương không song song với các đường sức từ. b/ I đặt theo phương song song với các đường sức từ. 3/Bài 7/128 sgk Cảm ứng từ có : +Phương nằm ngang : ( I,)=0 và 1800. +Chiều sao cho chiều quay từ I sang thuận đối với chiều thẳng đứng đi lên. +Độ lớn thoả mãn hệ thức: IlB.sin = mg 4/Bài 20.8/52sách bài tập a/ Dùng quy tắc bàn tay trái xác định phương chiều cuả 1; 2 ; 3 ;4 như hình vẽ: 1=- 3 ; 2= -4 Độ lớn: F1= F3= BI l1sin90 = 0,15N F2= F4= BI l2sin90= 0,1N -Nếu từ trường có chều từ ngoài vào thì kết quả tương tự. b/ Ta có : = 1+2 +3 +4 = Tiết: 21 Tuần: 22 Ngày soạn: 10/01/09 TỪ TRƯỜNG CUẢ DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN CÓ HÌNH DẠNG ĐẶC BIỆT I/ MỤC TIÊU 1/KIẾN THỨC: +Nắm được đặc điểm chung cuả từ trường . +Biết cách vẽ các đường sức từ sinh bởi dòng điện chạy trong các dây dẫn có hình dạng khác nhau. +Nắm được công thức tính cảm ứng từ trong các trường hợp đặc biệt. 2/ KĨ NĂNG +Xác định được vectơ cảm ứng từ tại mỗi điểm do dòng điện chạy trong các dây dẫn có dạng đặc biệt. + Vận dụng được nguyên lí chồng chất từ trường để xác định vetơ cảm ứng từ tông hợp tại một điểm. II/CHUẨN BỊ 1/GIÁO VIÊN: Một số bài tập. 2/ HỌC SINH : Làm các bài tập trong sách bài tập đã dặn ở tiết trước. III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 1/ Hoạt động 1: (5phút) kiểm tra bài cũ) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi:21.1;21.2;21.3/53 SÁCH BÀI TẬP - Cho học sinh nhắc lại ccách xác định vectơ cảm ứng từ do dòng điện qua dây dẫn thẳng dài gây ra tại một điểm. -Câu 21.1: B( dựa vào ct: B = 2.10-7 ) Câu21.2:B (dựa vào ct: B = 2) Câu 21.3:C (dựa vào ct: B = 4 ) -Dựa vào kiến thức đã học trả lời. 2/ Ho ạt đ ộng 2 ( 5 ph út) hệ thống kiến thức H Đ c ủa gi áo vi ên H Đ c ủa h ọc sinh ND b ài t ập - Đặt câu hỏi gợi ý tóm tắt kiến thức. - Tóm tắt kiến thức. Hđ cá nhân trả lời + cảm ứng từ cuả dòng điện thẳng dài: B = 2.10-7 +Cảm ứng từ tại tâm cuả khung dây điện tròn: B = 2 +Cảm ứng từ trong lòng ống dây điện hình trụ dà:B = 4 3/ Ho ạt đ ộng 3 ( 30 ph út) Xác định do dòng điện qua 2dây dẫn thẳng dài gây ra tại một điểm H Đ c ủa gi áo vi ên H Đ c ủa h ọc sinh ND b ài t ập - Cho HS đ ọc đ ề và xác định yêu cầu cuả đề bài . - Yêu cầu các nhóm thực hiện theo nhóm để xác định 1 , 2 từ đó xác định M. -Yêu cầu các nhóm cử đại diện nêu kết quả. - GV nhận xét -Yêu cầu HS đọc và tóm tắt bài 21.5/53 sách bài tập. - Cho mỗi HS vẽ hình và xác định tại M,N, những điểm mà tại đó bằng không ,sau đó thảo luận trong nhóm thống nhất kết quả.(mỗi nhóm làm một câu. - Yêu cầu đại diện các nhóm lênvẽ hình và trình bày kết quả. -Yêu cầu các nhóm nhận xét kết quả và giáo viên đưa ra nhận xét cuối. - GV nhận xét - GV đặt câu hỏi gợi ý: Để = 0 Thì phải ntn? - Gv tổ chức thảo luận nhóm giải Bt - GV nhận xét -Cho: I1= I 2 = 5A; a = 10cm I1ngược chiều I 2 ;M cách đều 2 dây dẫn 1 đoạn a = 10cm. M? . -Các nhóm nêu kết quả tính được. 2/Tìm những điểm mà tại đó bằng không. -Thực hiệnvẽ hình và xác định tại tại M,N, những điểm mà tại đó bằng không ,cùng thảo luận đưa ra kết quả chung. - HS đọc thông tin Tóm tắt - Đại diện các nhóm lênvẽ hình và trình bày kết quả. -Nhận xét kết quả giưã các nhóm. - Hs hoạt động cá nhân trả lời. - HS thảo luận nhóm, nêu pp giải BT - HS lên bảng trình bày 1/Bài 21.4 /53 sách bài tập -Tóm tắt: I1 = 6A; I2 = 9A a = 10cm = 0,1m 1/Xác định tại : a/M: r1 = 6cm;r2 = 4cm. + + . I1 I2 C D M 600 b/N: r1 = 6cm;r2 = 8cm. giải Giả sử hai dòng điện I1và I 2 có chiều như hình vẽ. Cảm ứng từ1 , 2do I1, I1 gây ra tại M có phương ,chiều như hình vẽ.Độ lớn: B1= B2 =2= 2.10-7. T Vectơ cảm ứng từ tổng hợp M= 1 + 2 là đường chéo hbh có hai cạnh là 1 , 2. hbh này là hình thoi vì B1= B2.Góc M cuả hình thoi =1200 nên tam giác tạo bởi 1 , hoặc 2 , là đều vì vậy ta có : BM = B1= B2 = 10-5 T 2/Bài 21.5/53 sách bài tập . + . M O1 I1 P I2 N O Giả sử chiều dòng điện qua dây dẫn và khung dây như hình vẽ. 1a/Vì r1 = 6cm;r2 = 4cm mà 6+4=10cm=O1O2 nên M phải nằm trên đoạn O1O2. +Cảm ứng từ 1 do dòng điện I1 gây ra tại Mcó : phương :vuông góc với O1M ;Chiều : Từ trên xuống ; Độ lớn : B1 = 2.10-7 +Cảm ứng từ 2 do dòng điện I2 gây ra tại M có : phương :vuông góc với khung dây tại O2M;Chiều : Từ trên xuống ; Độ lớn : B2 = 2.10-7 Cảm ứng từ tại M do dòng điện I1,I2 gây ra : M= 1 + 2 Do:1 2 Nên: 1,2 ; B = B1 + B2 = 6,5.10-5 T b/Vì r12 + r22 = a2 nên N O1O2 vuông tại N Cách xác định N giống cách xác định M ở bài 21.4 kết quả: N có phương chiều như hình vẽ (1 2);độ lớn: B = T 2/Để P= 1 + 2 = thì 1 ph3i cùng phương (1),ngược chiều (2)và cùng độ lớn2(3).Để thoả mản đk(1) thì P O1O2 Để thoả mản đk(2)thì P nằm ngoài O1O2 B1 = 2.10-7 = B2 = 2.10-7 PO1=20cm ; PO2=30cm Tiết 22 Tuần: 23 Ngày soạn: 29/01/09 BÀI TẬP LỰC LO-REN-XƠ I/ MỤC TIÊU 1/KIẾN THỨC: +Nắm các đặc điểm cuả lực Lorenxơ . +Nắm được công thức tính độ lớn cuả lực Lorenxơ và biểu thức xác định qũy đạo cuả điện tích chuyển động trong điện trường đều. 2/ KĨ NĂNG +Xác định được quan hệ giữa chuyển động ,chiều cảm ứng từ và chiều lực từ tác dụng lên điện tích chuyển động trong từ trường đều. + Vận dụng và giải được các bài tập có liên quan đến lực Lorenxơ. II/CHUẨN BỊ 1/GIÁO VIÊN: Một số bài tập. 2/ HỌC SINH : Làm các bài tập trong sách bài tập đã dặn ở tiết trước. III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 1/ Hoạt động 1: (7phút) kiểm tra bài cũ Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi:22.1;22.2;22.3;22.4/54 sách bài tập. -Cho học sinh và giáo viên nhận xét câu trả lời. -Câu22.1:A. Câu 22.2:B Câu 22.3:B -Câu 22.4:dùng qui tắc bàn tay trái ( lực Lorenxơ đóng vai trò là lực hướng tâm): Hình 22.1a,b:Cảm ứng từ vuông góc với mặt phẳng vẽ,hướng ra ngoài. 2/ Ho ạt đ ộng 2 ( 3 ph út) hệ thống kiến thức H Đ c ủa gi áo vi ên H Đ c ủa h ọc sinh ND b ài t ập -Dặt câu hỏi gợi ý tóm tắt kiến thức. -Tóm tắt kiến thức lên bảng - Hoạt động các nhân trả lời + Lực Lorenxơ có: -Phương :vuông góc với và . -Chiều: tuân theo quy tắc bàn tay ttrái -Độ lớn: f = vBsin Với là góc tạo bởi và +Bán kính qũy đạo cuả một hạt điện tích trong một từ trường đều với vận tốc ban đầu vuông góc với từ trường : R = 3/ Ho ạt đ ộng 3 ( 10 ph út) Xác định quỹ đạo cuả điện tích chuyển động. H Đ c ủa gi áo vi ên H Đ c ủa h ọc sinh ND b ài t ập - Cho HS đ ọc đề và xác định yêu cầu cuả đề bài . - Yêu cầu các nhóm thực hiện theo nhóm để xác định v cuả prôtôn ; T . -Yêu cầu các nhóm cử đại diện nêu kết quả. -Các nhóm đọc và xácđịnh yêu cầu cuả đề bài. -Thực hiện theo nhóm để xác định quỹ đạo và và độ lớnvận tốc cuả prôtôn . -Các nhóm nêu kết quả tính được. 1/ Bài 22.6/55 sách bài tập Trong điện trường đều Trong từ trường đều 1.: quỹ đạo thẳng;độ lớn tăng lên. 2. :qũy đạo parabol; độ lớn tăng lên. 3.(qũy đạo parabol; độ lớn tăng lên. 1.: quỹ đạo thẳng;độ lớn không đổi. 2. : quỹ đạo tròn; độ lớn không đổi. 3. (:quỹ đạo là đường xoắn ốc;độ lớn không đổi.( lực Lorenxơ luôn vuông góc với vận tốc chuyển động ,do đó lực Lorenxơ không sinh công,vì vậy động năng cuả vật không đổi) 4/ Ho ạt đ ộng 4 ( 20 ph út) Xác định các đại lượng liên quan đến c.động cuả một điện tích trong từ trường. H Đ c ủa gi áo vi ên H Đ c ủa h ọc sinh ND b ài t ập - Cho HS đ ọc đề và xác định yêu cầu cuả đề bài . - Yêu cầu các nhóm thực hiện theo nhóm để xác định Pcuả electron và f. -Yêu cầu các nhóm cử đại diện nêu kết quả. -Yêu cầu HS đọc và tóm tắt bài 22.7/55sách bài tập. - Cho HS thảo luận theo nhóm xác định hướng thực hiện yêu cầu cuả bài. - Yêu cầu đại diện các nhóm trình bày kết quả. -Các nhóm đọc và xácđịnh yêu cầu cuả đề bài. -Thực hiện theo nhóm để xác định Pcuả electron và f. -Các nhóm nêu kết quả so sánh. -Đọc và tóm tắt đề bài. -Thảo luận theo nhóm xác định hướng thực hiện yêu cầu cuả bài. - Đại diện các nhóm trình bày kết quả. 2/Bài22.5/55 sách bài tập Tóm tắt: v = 2,5.107m/s B = 10-4T; So sánh P và f ? Giải Trọng lượng cuả electron : Pe = mg = 9,1.10-31.10 = 9,1.10-30 N Lực Lorenxơ tác dụng lên electron: f= evB = 1,6.10-19.2,5.107 .2.10-4 = 8.10-16 N Pf vì vậy có thể bỏ qua trọng lượng đối với độ lớn cuả lực Lorenxơ. 3/Bài 22.7/55 sách bài tập -Tóm tắt: v0 = 0 U = 400V; ;R =7cm ? Sau khi được gia tốc qua hiệu điện thế U = 400V vận tốc cuả electron là : v = Bán kính quỹ đạo tròn trong từ trường cuả electron : R = = B = = 0,96.10-3T 5/Ho ạt đ ộng 5(3phút)D ặn d ò H Đ c ủa gi áo vi ên H Đ c ủa h ọc sinh - Y ê u c ầu HS v ề l àm b ài 22.9.22.11/ 56 s ách b ài t ... khaùc vôùi goùc tôùi laø 300 thì ñöôïc goùc khuùc xaï laø 500. Tính chieát suaát tæ ñoái cuûa moâi tröôøng thöù hai ñoái vôùi moâi tröôøng thöù nhaát vaø chieát suaát tæ ñoái cuûa moâi tröôøng thöù nhaát vôùi moâi tröôøng thöù hai? - GV nhận xét - cung cấp thông tin - Tổ chức thảo luận nhóm giải Bt - Gv gợi ý: tìm mối liên hệ giữa n2 và n3 Thu nhận thông tin Toùm taét - Thảo luận, nêu pp giải BT. - Hs lên bảng trình bày Toùm taét vaø giaûi baøi 2. - Thảo luận, nêu pp giải BT. - Hs lên bảng trình bày Toùm taét vaø giaûi baøi 3. - Thảo luận, nêu pp giải BT. - Hs lên bảng trình bày - đọc thông tin Tóm tắt - HS thảo luận nhóm, nêu pp giải BT - Các nhóm trình bày. - Hs lên bảng giải Bt Bài 1: Tóm tắt: i = 600 n1 = 1 r = ? n2 = 1,5 Giải . Þ =0,577 Þ r = 350 Bài 2 Tóm tắt: r = 450 i= ? n1 = 1.33 n2 = 1.5. Giải Þ =0,63 Þ i = 390 Bài 3 Tóm tắt: i = 300 r = 500 n21 = ? và n12 =? Giải =0,65 = 1,53 Ta coù: i’ +r = 900 Þ i + r = 900 Maø : Þ Þ Þ i = 370 Bài :26.8/67 SBt Tóm tắt: i = 600 r1 = 450 r3 = 300 Từ 2 vào 3: r23 = ? Gỉai Theo định luật khúc xạ as: + As thuyền từ 1 tới 2 n1sini = n2 sinr2 + As truyền từ tới 3: n1sini = n3sinr3 + Suy ra: n2sinr2 = n3sainr3 + Khi as truyền từ 2 vào 3: N2sini = n3sinr23 sinr23 = = r23 = 380 Bài tập 1/ ChiÕu mét tia s¸ng ®¬n s¾c ®i tõ kh«ng khÝ vµo m«i trêng cã chiÕt suÊt n, sao cho tia ph¶n x¹ vu«ng gãc víi tia khóc x¹. Khi ®ã gãc tíi i ®îc tÝnh theo c«ng thøc A. sini = n B. sini = 1/n C. tani = n D. tani = 1/n 2/ Mét bÓ chøa níc cã thµnh cao 80 (cm) vµ ®¸y ph¼ng dµi 120 (cm) vµ ®é cao mùc níc trong bÓ lµ 60 (cm), chiÕt suÊt cña níc lµ 4/3. ¸nh n¾ng chiÕu theo ph¬ng nghiªng gãc 300 so víi ph¬ng ngang. §é dµi bãng ®en t¹o thµnh trªn mÆt níc lµ A. 11,5 (cm) B. 34,6 (cm) C. 63,7 (cm) D. 44,4 (cm) 3/ Mét bÓ chøa níc cã thµnh cao 80 (cm) vµ ®¸y ph¼ng dµi 120 (cm) vµ ®é cao mùc níc trong bÓ lµ 60 (cm), chiÕt suÊt cña níc lµ 4/3. ¸nh n¾ng chiÕu theo ph¬ng nghiªng gãc 300 so víi ph¬ng ngang. §é dµi bãng ®en t¹o thµnh trªn ®¸y bÓ lµ: A. 11,5 (cm) B. 34,6 (cm) C. 51,6 (cm) D. 85,9 (cm) 4/ ChiÕt suÊt tuyÖt ®èi cña mét m«i trêng truyÒn ¸nh s¸ng A. lu«n lín h¬n 1. B. lu«n nhá h¬n 1. C. lu«n b»ng 1. D. lu«n lín h¬n 0. 5 / ChiÕu mét tia s¸ng ®¬n s¾c ®i tõ kh«ng khÝ vµo m«i trêng cã chiÕt suÊt n, sao cho tia ph¶n x¹ vu«ng gãc víi tia khóc x¹. Khi ®ã gãc tíi i ®îc tÝnh theo c«ng thøc A. sini = n B. sini = 1/n C. tani = n D. tani = 1/n Tieát 27. Tuần: 28 Ngày soạn: 7/03/09 KHÚC XẠ ÁNH SÁNG I. MUÏC TIEÂU 1. Kieán thöùc : Heä thoáng kieán thöùc vaø phöông phaùp giaûi baøi taäp veà phaûn xaï toaøn phaàn aùnh saùng. 2. Kyõ naêng Reàn luyeän kó naêng veõ hình vaø giaûi caùc baøi taäp döïa vaøo caùc pheùp toaùn hình hoïc. II. CHUAÅN BÒ a/ Giaùo vieân: - Xem, giaûi caùc baøi taäp sgk vaø saùch baøi taäp. - Chuaån bò theâm noät soá caâu hoûi traéc nghieäm vaø baøi taäp khaùc. b/ Hoïc sinh: - Ôn lại các kiến thức đả học Giải các bài tập SGK,SBT III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC Hoaït ñoäng 1 (10 phuùt) : Kieåm tra baøi cuõ vaø heä thoáng kieán thöùc: Hoạt động của GV Hoạt động của Hs Nội dung - Đặt câu họi gợi ý, tóm tắt các kiến thức đả học - Tóm tắt kiến thức - Hđ cá nhân trả lời + Đn Hieän töôïng phaûn xaï toaøn phaàn. + Ñieàu kieän ñeå coù phaûn xaï toaøn phaàn - Ñieàu kieän ñeå coù phaûn xaï toaøn phaàn:: n2>n1 i ³ igh. - Coâng thöùc tính goùc giôùi haïn phaûn xaï toaøn phaàn: sinigh = ; vôùi n2 < n1. Hoaït ñoäng 2 (10 phuùt) : Giaûi caùc caâu hoûi traéc nghieäm. Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Noäi dung cô baûn - Tổ chức thảo luận nhóm giải bài tập - Gv nhận xét - Hs thảo luận giải các BT trắc nghiệm - Các nhóm trình bày kết quả, giải thích Caâu 5 trang 172 : D Caâu 6 trang 172 : A Caâu 7 trang 173 : C Caâu 27.2 : D Caâu 27.3 : D Caâu 27.4 : D Caâu 27.5 : D Caâu 27.6 : D Hoaït ñoäng 3 (20 phuùt) : Giaûi caùc baøi taäp töï luaän. Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Noäi dung cô baûn - Cung cấp thông tin - tổ chức thảo luận nhóm giải bt - Gv lưu ý : Phân biệt giữa góc tới I và - HD : Yeâu caàu hoïc sinh tính goùc giôùi haïn phaûn xaï toaøn phaàn. - Y/ c :HS Veõ hình, chæ ra goùc tôùi i - GV nhận xét. . . - Cung cấp thông tin - Dặt câu hỏi gợi ý: ñk ñeå tia saùng truyeàn ñi doïc oáng. - GV vẽ hình, Hd hs giải bt Höôùng daãn hoïc sinh bieán ñoåi ñeå xaùc ñònh ñieàu kieän cuûa a ñeå coù i > igh. - Cung cấp thông tin - Tổ chức thảo luận nhóm, nêu pp giải BT GVHD: hoïc sinh xaùc ñònh töø ñoù keát luaän ñöôïc moâi tröôøng naøo chieát quang hôn. Yeâu caàu hoïc sinh tính igh. - Thu nhận thông tin Tom tắt - Thảo luận nhóm, nêu pp giải bt - 3 Hs lên bảng trình bày Tính igh. - Xaùc ñònh goùc tôùi khi a = 600. Xaùc ñònh ñöôøng ñi cuûa tia saùng. Tính góc khúc xạ r - Xaùc ñònh goùc tôùi khi a = 450. Xaùc ñònh ñöôøng ñi cuûa tia saùng. - Xaùc ñònh goùc tôùi khi a = 300. Xaùc ñònh ñöôøng ñi cuûa tia saùng. - Thu nhận thông tin - Tóm tắt Neâu ñieàu kieän ñeå tia saùng truyeàn ñi doïc oáng. - Hs quan sát, thu nhận thông tin - Thu nhận thông tin - Tóm tắt - HS thảo luận nhóm ,giải BT - Hs lên bảng trình bày: 2HS Baøi 8 trang 173 Tóm tắt : N = 1,41 Xác định đường đi của r a/ = 600 b/ = 450 c/ = 300 Giải Ta coù sinigh = = = sin450 => igh = 450. a) Khi i = 900 - a = 300 < igh: Tia tôùi bò moät phaàn bò khuùc xaï ra ngoaøi khoâng khí. Góc khúc xạ : Si nr = = => r = 450 b) Khi i = 900 - a = 450 = igh: Tia tôùi bò moät phaàn bò phaûn xaï, moät phaàn khuùc xaï ñi la laø saùt maët phaân caùch (r = 900). c) Khi i = 900 - a = 600 > igh: Tia tôùi bò bò phaûn xaï phaûn xaï toaøn phaàn. Baøi 8 trang 173 Tóm tắt: n1 = 1,5 n2 = 1,41 = ? Giải Ta phaûi coù i > igh => sini > sinigh = . Vì i = 900 – r => sini = cosr > . Nhöng cosr = = Do ñoù: 1 - > => Sina<= 0,5 = sin300 => a < 300. Baøi 27.7 Tóm tắt: R2 = 300 R3 = 450 Tính: a/ So sánh n2 và n3 b/ igh = ? giải a) Ta coù = > 1 => n2 > n3: Moâi tröôøng (2) chieát quang hôn moâi tröôøng (3). b) Ta coù sinigh = = = sin450 => igh = 450. Dặn dò: Ôn lại các kiến thức về lăng kính Bài tập: 1/ Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng? A. Khi cã ph¶n x¹ toµn phÇn th× toµn bé ¸nh s¸ng ph¶n x¹ trë l¹i m«i trêng ban ®Çu chøa chïm tia s¸ng tíi. B. Ph¶n x¹ toµn phÇn chØ x¶y ra khi ¸nh s¸ng ®i tõ m«i trêng chiÕt quang sang m«i trêng kÐm chÕt quang h¬n. C. Ph¶n x¹ toµn phÇn x¶y ra khi gãc tíi lín h¬n gãc giíi h¹n ph¶n x¹ toµn phÇn igh. D. Gãc giíi h¹n ph¶n x¹ toµn phÇn ®îc x¸c ®Þnh b»ng tØ sè gi÷a chiÕt suÊt cña m«i trêng kÐm chiÕt quang víi m«i trêng chiÕt quang h¬n. 2/ Khi ¸nh s¸ng ®i tõ níc (n = 4/3) sang kh«ng khÝ, gãc giíi h¹n ph¶n x¹ toµn phÇn cã gi¸ trÞ lµ: A. igh = 41048’. B. igh = 48035’. C. igh = 62044’. D. igh = 38026’. 3/ Tia s¸ng ®i tõ thuû tinh (n1 = 1,5) ®Õn mÆt ph©n c¸ch víi níc (n2 = 4/3). §iÒu kiÖn cña gãc tíi i ®Ó kh«ng cã tia khóc x¹ trong níc lµ: A. i ≥ 62044’. B. i < 62044’. C. i < 41048’. D. i < 48035’. 4/ Cho mét tia s¸ng ®i tõ níc (n = 4/3) ra kh«ng khÝ. Sù ph¶n x¹ toµn phÇn x¶y ra khi gãc tíi: A. i 420. C. i > 490. D. i > 430. Tieát 28 Tuần: 29 Ngày soạn:14/.03/09 BAØI TAÄP LAÊNG KÍNH I/ Muïc tieâu a/Kiến thức: Vận dụng các kiến thức về lăng kính để giải bài tập b/ Kỹ năng: Reøn luyeän kyû naêng söû duïng caùc coâng thöùc cuûa laêng kính vaø veõ ñöôøng ñi cuûa tia saùng qua laêng kính. II. Chuaån bò: a/ Giáo viên: Xem lại các kiến thức về định luật lăng kính Chuẩn bị một số bài tập có tính tổng quát b/ Học sinh: Ôn lại các kiến thức đả học Giải các bài tập SGK,SBT III. Tieán trình baøi daïy : Hoaït ñoäng 1: ( 5 phút) Tóm tắt kiến thức: Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Noäi dung cô baûn - Đặt câu hỏi gợi ý, tóm tắt kiến thức về lăng kính. - GV tóm tắt lên bảng - Hđ cá nhân trả lời: + Nêu các công thức của lăng kính. + Trường hợp: i nhỏ Điều kiện Dmin + Caùc coâng thöùc cuûa thaáu kính : sini1 = nsinr1 ; sini2 = nsinr2 ; A = r1 + r2 ; D = i1 + i2 – A + Khi A vaø i raát nhoû : D = A(n – 1) + Goùc leäch cöïc tieåu : Khi i1 = i2 D = Dmin vaø : sin= nsin Hoạt động 2 : ( 10 phút) Giải BT trắc nghiệm - Tổ chức thảo luận nhóm giải BT - Gv nhận xét. Giải thích - Hs thảo luận nhóm, giải Bt - Các nhóm trình bày kết quả, giải thích. Bài 28.2 :D Bài 28.3: C Bài 28.4: C Bài 28.5: D Bài 28.6: A Hoaït ñoäng 2 ( 35 ph)Vận dụng Giaûi moät soá baøi taäp cô baûn : - Cung cấp thông tin - Cho h/s ñoïc vaø toùm taét baøi toaùn. - Tổ chức thảo luận nhóm giải Bt Goïi moät h/s leân baûng giaûi. - GV nhận xét. - cung cấp thông tin - Tổ chức thảo luận nhóm giải BT GV gợi ý: Khi as truyền vuông góc với mặt phân cách i = 0 = ? - GV nhận xét - Đọc thông ti n Toùm taét. - Thảo luận nhóm, nêu pp giải BT Neâu höôùng giaûi : Tính r1 ñeå tính r2 töø ñoù tính i2 ñeå tính D. - Hs lên bảng trình bày. Nhaän xeùt vaø keát luaän. - Tthu nhận thông tin. Tóm tắt - Thảo luận nhóm, nêu pp giải BT - HS lên bảng trình bày: 2 HS Baøi 1 Tóm tắt: I1 = 450 n = tính: D= ? Giaûi a) Tính goùc leäch cuûa tia saùng : sinr1 = = sin30o => r1 = 30o r2 = A – r1 = 60o – 30o = 30o sini2 = nsinr2== sin45o => i2 = 45o D=i1+i2–A = 45o + 45o –60o = 30o Bài 28.7/ 75 SBT Tóm tắt: N = 1,5 A=300 i1 = 0 Tính: a/ i2 = ? và D = ? b/ i1 không đổi. I2 = 900 Tính n’= ? Giải a/ + Theo đl kxas: i1 = 0 r1 = 0 + Góc tới r2: A = r1 +r2 r2 = A = 300 +Góc ló: sini2 = nsinr2 = 1.5*sin30 1.5*1/2 i2 = 48,350 + góc lệch D:D = i1+i2-A = 1835’ b/ Theo đl kxas:sini2 = n’sinr2 n’ = snii2/sinr2 = 2 Dặn dò: Ôn lại các kiến thức về thấu kính. Bài tập: 1/ ChiÕu mét chïm s¸ng song song tíi l¨ng kÝnh. T¨ng dÇn gãc tíi i tõ gi¸ trÞ nhá nhÊt th× A. gãc lÖch D t¨ng theo i. B. gãc lÖch D gi¶m dÇn. C. gãc lÖch D t¨ng tíi mét gi¸ trÞ x¸c ®Þnh råi gi¶m dÇn. D. gãc lÖch D gi¶m tíi mét gi¸ trÞ råi t¨ng dÇn. 2/ Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng? ChiÕu mét chïm s¸ng vµo mÆt bªn cña mét l¨ng kÝnh ®Æt trong khong khÝ: A. Gãc khóc x¹ r bÐ h¬n gãc tíi i. B. Gãc tíi r’ t¹i mÆt bªn thø hai bÐ h¬n gãc lã i’. C. Lu«n lu«n cã chïm tia s¸ng lã ra khái mÆt bªn thø hai. D. Chïm s¸ng bÞ lÖch ®i khi ®i qua l¨ng kÝnh. 3/ Cho mét tia s¸ng ®¬n s¾c ®i qua l¨ng kÝnh cã gãc chiÕt quang A = 600 vµ thu ®îc gãc lÖch cùc tiÓu Dm = 600. ChiÕt suÊt cña l¨ng kÝnh lµ A. n = 0,71 B. n = 1,41 C. n = 0,87 D. n = 1,51 4/ Tia tíi vu«ng gãc víi mÆt bªn cña l¨ng kÝnh thuû tinh cã chiÕt suÊt n = 1,5 gãc chiÕt quang A. Tia lã hîp víi tia tíi mét gãc lÖch D = 300. Gãc chiÕt quang cña l¨ng kÝnh lµ A. A = 410. B. A = 38016’. C. A = 660. D. A = 240. 5/ Mét tia s¸ng tíi vu«ng gãc víi mÆt AB cña mét l¨ng kÝnh cã chiÕt suÊt vµ gãc chiÕt quang A = 300. Gãc lÖch cña tia s¸ng qua l¨ng kÝnh lµ: A. D = 50. B. D = 130. C. D = 150. D. D = 220.
Tài liệu đính kèm: