Giáo án môn Ngữ văn lớp 11 - Vĩnh biệt cửu trùng đài

Tuần: 13	Ngày soạn: 2.11.2010
Tiết:51-52	Ngày dạy: 8.11.2010
Gỉang văn VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI
 (Trích kịch Vũ Như Tô)
Nguyễn Huy Tưởng
I. Mục tiêu cần đạt: Giúp HS:
- Nắm được đặc điểm của kịch, một thể loại văn học phản ánh hiện thực thông qua xung đột.
- Hiểu và phân tích xung đột kịch, tính cách diễn biến tâm trạng, bi kịch của Vũ Như Tô và Đan Thiềm trong đoạn trích.
- Xác định được những quan niệm đúng đắn về nghệ thuật và chỗ đứng của người nghệ sĩ.
II. Chuẩn bị:
- GV: Thiết kế bài giảng, SGV, SGK.
- HS: Học bài cũ, chuẩn bị bài mới.
III. Phương pháp dạy học: Kết hợp các hình thức: diễn giảng, thảo luận, phát vấn.
IV. Tiến trình tổ chức dạy học:
Ổn định lớp, kiểm tra sỉ số (1’)
Lời vào bài: 1’
Trong chương trình Ngữ văn lớp 9 THCS chúng ta đã làm quen với thể loại kịch qua đoạn trích trong vở kịch nổi tiếng Tôi và chúng ta của nhà viết kịch Lưu Quang Vũ. Để hiểu thêm về đặc điểm của kịch và cách phân tích thể loại kịch, đoạn trích Vĩnh biệt Cửu Trùng đài sẽ giúp chúng ta những kiến thức và kĩ năng cần thiết.
3. Bài mới:
Tg
HĐ của GV
HĐ của HS
Nội dung cần đạt
HĐ1: Tìm hiểu chung về tác giả, tác phẩm:
? Hãy cho biết vài nét về tác giả Nguyễn Huy Tưởng.
Gv: Lúc bình sinh, NHT luôn khao khát viết được những tác phẩm có quy mô lớn, dựng lên những bức tranh, những hình tượng hoành tráng về lịch sử anh hùng dân tộc; khao khát nói lên được những vấn đề có tầm triết lí sâu sắc về con người, cuộc sống nghệ thuật.
? Em hãy cho biết vài nét về vở kịch Vũ Như Tô?
HĐ2: Đọc- hiểu văn bản:
?Theo em, vở kịch Vũ Như Tô được xây dựng trên những cơ sở những mâu thuẫn nào?
- GV: - Lời Đan Thiềm “Dân gian đói kém nổi lên tứ tung.
- Dân căm phẫn vua quan làm cho dân cùng nườc kiệt, thợ oán Vũ Như Tô vì nhiều người bị chết vì tai nạn, vì ông cho chém thợ chạy chốn
- Trịnh Duy Sản can ngăn, báo sẽ có loạn, đòi đuổi cung nữ, giết Vũ Như Tô nhưng Lê Tương Dực không nghe và còn sai đánh Trịnh Duy Sản.
? Mâu thuẫn giữa giữa khát vọng của người nghệ sĩ và lợi ích thiết thực của nhân dân được thể hiện như thế nào?
Gv: Từ một sự kiện lịch sử có thật, tác giả đã hư cấu tưởng tượng thêm làm kịch tính tăng lên mạnh mẽ, sôi động, hấp dẫn. Thành công ở đây chính là biến VNT vừa là tội nhân vừa là nạn nhân. Vì công trình này mà cuộc sống nhân dân đã khổ lại càng khổ hơn, tiếp tay cho Lê Tương Dực. Và Vũ Như Tô cũng trở thành nạn nhân của chính bản thân khi nghĩ rằng quyền thế của một tập đoàn thối nát sẽ làm nên một giá trị nghệ thuật muôn đời.
?Có thể khái quát về tính cách của Vũ Như Tô như thế nào?
- GV: Lý tưởng nghệ thuật của Vũ Như Tô là lý tưởng nghệ thuật cao siêu, thoát li thực tế hoàn cảnh xã hội của đất nước.
? Trong đọan trích bi kịch ông đang ở trong những tình thế như thế nào?
- Đoạn trích (hồi V) tập trung nhằm làm nổi bật bi kịch đầy căng thẳng của Vũ Như Tô khi phải tìm kiếm câu trả lời: Xây Cửu Trùng đài là đúng hay là sai có công hay có tội. Nhưng ông không trả lời thoả đáng câu hỏi vì đã đặt tài năng, hoài bảo của mình lấm chỗ, lầm thời.
- Bi kịch của Vũ Như Tô chính là bi kịch của cái đẹp, cái thiện với các ác, của cái đan mê và sự vô tình, của nghệ thuật và hiện thực.
? Ở hồi V tâm trạng của Vũ Như Tô đang băn khoăn, day dứt về vấn đề gì? Vì sao ông lại chọc cách giải quyết như thế nào? Vì sao ông nhất định không nghe theo lời Đan Thiềm bỏ trốn.
? Đan Thiềm có phải là người cung nữ thường trong con mắt của Vũ Như Tô không?. Em hiểu bệnh Đan Thiềm là gì? Tại sao nàng khuyên Vũ Như Tô trốn trong khi trước kia nàng lại khuyên VNT đừng nên trốn khỏi triều.
? Đặc sắc nghệ thuật kịch của Vũ Như Tô được thể hiện qua đoạn trích.
HĐ3: Hướng dẫn học sinh tổng kết.
HS đọc phần tiểu dẫn.
- Xuất thân trong một gia đình nhà Nho ở Bắc Ninh
- Sớm tham gia cách mạn, hoạt động trong những tổ chức văn hóa của Đảng.
- 1996, được nhà nước trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật
- Tác phẩm chính: 
+ Kịch: Vũ Như Tô, Bắc Sơn,
+ Tiểu thuyết: Đêm hội Long Trì, Sống mã với thủ đô,
- Vũ Như Tô là một bi kịch được xâu dựng trên những yếu tố lịch sử của thời Lê (Lê Tương Dực)
- Trọn vẹn gồm 5 hồi. 
- Dựa vào văn bản thực hiện theo yêu cầu của GV
- Mâu thuẫn cơ bản giữa dân lao động lầm than với bọn hôn quân, bạo chúa. Mâu thuẫn này vốn có từ trước, đến khi Lê Tương Dực bắt Vũ Như Tô xây đài thì biến thành mâu thuẫn xung đột gay gắt.
- Người nghệ sĩ không thể thi thố tài năng để đem lại cái đẹp cho đời.
- VNT là một nghệ sĩ mà đang sống trong một đất nước, trong triều đình thói nát với vị bạo chúa LT. Dực.
- Từ khao khát cống hiến đã đẩy VNT vào đối nghịch với ND. Muốn thực hiện lí tưởng NT nhưng đi ngược quyền lợi ND.
- Kiến trúc thiên tài.
- Có nhân cách hoài bão lớn, gắn bó với nhân dân không khuất phục trước uy quyền.
- Tâm trạng đầy căng thẳng đang tìm câu trả lời xây đài là đúng hay sai? Có công hay có tội.
- VNT cho rằng ông không có tội mà có công.
- Ông không bỏ trốn theo lời Đan Thiềm vì vì vẫn tin vào việc làm chính đại quang minh sáng ngời của mình.
- Đan Thiềm là tri kỉ, tri âm nhất của ông ở triều đình.
- Bệnh Đan Thiềm chính là sự sauy mê tài siêu việt của người nghệ sĩ sáng tạo cái đẹp. Viên quản ngục (Chữ người tử tù)
- Đan Thiềm tỉnh táo biết chắc đài không thành, nên kêu VNT trốn để bảo toàn tính mạng cho VNT tỉnh ngộ.
- Ngôn ngữ điêu luyện có tính tổng hợp. Nhà văn dùng ngôn ngữ hành động để khắc hoạ tính cách.
- Thể hiện tài dẫn dắt và đẩy xung đột lên tới đỉnh cao.
Hs đọc phần ghi nhớ
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:(1912-1960)
- Xuất thân trong một gia đình nhà Nho ở Bắc Ninh
- Sớm tham gia cách mạn, hoạt động trong những tổ chức văn hóa của Đảng.
- 1996, được nhà nước trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật
- Ông có thiên hướng khai thác đề tài lịch sử và có đóng góp nhiều nhất ở thể loại tiểu thuyết và kịch.
- Văn phong trong sáng, giản dị, đôn hậu nhưng thâm trầm, sâu sắc.
- Tác phẩm chính: 
+ Kịch: Vũ Như Tô, Bắc Sơn,
+ Tiểu thuyết: Đêm hội Long Trì, Sống mã với thủ đô,
2. Tác phẩm – Đoạn trích:
- Vũ Như Tô là một bi kịch được xâu dựng trên những yếu tố lịch sử của thời Lê (Lê Tương Dực)
- Trọn vẹn gồm 5 hồi. 
- Tóm tắt tác phẩm (sgk).
- Đoạn trích được trích ở hồi 5 (Một cung cấm).
II. Đọc- hiểu văn bản:
1. Những mâu thuẫn trong đoạn trích:
a/ Mâu thuẫn giữa tập đoàn phong kiến với nhân dân lao động:
 - Mâu thuẫn đã có từ trước nhưng từ khi Vũ Như Tô bắt đầu xây dựng Cử Trùng Đài thì nó ngày càng tăng lên:
+ Lê Tương Dực phải tăng thêm sưu thuế, bắt thêm thợ giỏi, tróc nã những người chống đối. Thợ làm việc cực lực mà vẫn đói khát hoặc giết chếtà Nhân dân căm phẫn vua và oán giận Vũ Như Tô
+ Lợi dụng tình hình Trịnh Duy Sản dấy binh nổi loạn lôi kéo thợ làm phản, giết chết Lê Tương Dực, Tưởng Duy Đô, Đan Thiềm và thiêu huỷ Cửu Trùng đài.
- Như vậy mâu thuẫn này nhiều năm đã trở thành cao trào lên tới đỉnh điểm và được giải quyết bằng hành động Lê Tương Dực bị giết, Nguyễn Vũ tự xác, Kim Phụng và đám cung nữ bị hạ nhục và bắt bớ.
b/ Mâu thuẫn giữa khát vọng của người nghệ sĩ và lợi ích thiết thực của nhân dân:
- Nguyên nhân sâu xa: người nghệ sĩ thiên tài đầy hoài bão và tâm quyết nhưng không thể thi thố tái năng của mình trong một chế độ xã hội thói nát, nhân dân đang đói khổ lầm than.
- Vũ Như Tô muốn lợi dụng uy quyền và tiền bạc của Lê Tương Dực để thực hiện hoài bão lớn đem lại vinh quang và tự hào cho đất nước. Nhưng chính điều này ông đã đi ngược lại với lợi ích nhân dân nên bất đắc dĩ trở thành kẻ thù của dân à Dẫn đến bi kịch của Vũ Như Tô.
- Mâu thuẫn này chưa được giải quyết dứt khoát vì đến lúc chết Vũ Như Tô vẫn chưa nhận ra sai lầm của mình, vẫn đinh ninh là mình vô tội.
à Hai mâu thuẫn lớn và chính của vỡ kịch gắn bó chặt chẽ với nhau và tác động lẫn nhau.
2. Tính cách và diễn biến tâm trạng của Vũ Như Tô: 
- Vũ Như Tô là một nghệ sĩ tài ba, một kiến trúc sư thiên tài có niềm khao khát say mê sáng tạo cái đẹp. Qua lời của Đan Thiềm: “Tướng quân nghe tôi. Bao nhiêu tội tôi xin chịu hết..Ông ấy là một người tài”; “Nước ta cần nhiều thợ tài để tô điểm”.
- Ông là một nghệ sĩ có nhân cách: sống gắn bó với nhân dân, mặc cho Lê Tương Dực dọa dẫm, mua chuộc ông vẫn kiên quyết chối từ xây dựng “Cửu Trùng đài” (hồi 1), khi được vua ban thưởng ông đem chia hết cho nhân dân.
- Ông có hài bảo, có lý tưởng nghệ thuật cao đẹp: mong muốn có toà lâu đài vĩ đại bền như trăng sao.
- Nhưng vì quá say mê sáng tạo nghệ thuật mà ông đã lầm lạc trong suy nghĩ: xa rợi hiện thực cuộc sống, xa rời nhân dân, không nhận ra Cửu Trùng đài phải xây dựng trên mồ hôi, nước mắt và xương máu của nhân dân.
- Ngay cả khi hiện thực đang diễn ra khốc liệt nhất, ông vẫn như ở ngoài cuộc, vẫn tin vào chính mình: Vô lí, vô lí, vô lí, ta tội gì!”à Tâm trạng đầy căng thẳng đang tìm câu trả lời xây đài là đúng hay sai? Có công hay có tội.
- Khi tất cả lở vỡ Cửu Trùng đài bị đập phá thiêu huỷ thì ông mới kinh hoàng “Ôi mộng lớn ! Ôi Đan Thiềm, Ôi Cửu Trùng đài!”. à Sai lầm trả giá bằng cái chết và cả công trình nghệ thuật ông ấp ủ.
è Tóm lại Như Tô là một nhân vật bi kịch vì bên cạnh tài năng hoài bãi cao đẹp, ông còn lầm lạc trong suy nghĩ và hành động. 
b. Tính cách và tậm trạng Đan Thiềm:
- Đan Thiềm là người say mê cái tài, luôn khích lệ VNT xây dựng Cửu Trùng đài, là người tri âm, tri kỉ của VNT à Trong xã hội ấy chỉ có Đan Thiềm là người nhận ra tài năng và hiểu được VNT.
- Đan Thiềm luôn hết sức tỉnh táo, sáng suốt trong mọi trường hợp. 
- Biết được ước vọng lớn không thành, Đan Thiềm sẵn sàng hi sinh bảo vệ Vũ Như cũng là bảo vệ cái Tài, cái Đẹp nhưng khi cái Thiện (ĐT) không thể gìn giữ được cái đẹp (VNT).
è Đan Thiềm cũng là một tính cách bi kịch. Bi kịch tột cùng của Đan Thiềm thể hiện ở câu nói vĩnh biệt: “Ông Cả! Đài lớn tan tành! Ông Cả ơi! Xin cùng ông vĩnh biệt!”
3. Đặc sắc nghệ thuật:
- Đoạn trìch thể hiện rất rõ đặc sắc nghệ thuật kịch của Nguyễn Huy Tưởng ngôn ngữ kịch tổng hợp có tính điêu luyện có tính tổng hợp cao. Đặc biệt nhà văn đã dùng ngôn ngữ hành động của nhân vật để khắc hoạ t1inh cách (lớp IX).
- Đoạn trích còn thể hiện được tài năng dẫn dắt và đẩy xung đột lên tới đỉnh cao của nhà văn (vở kịch có hai mâu thuẫn cơ bản).
III. Tổng kết:
(Ghi nhớ trang 193 SGK).
Củng cố:
- Em hãy nêu mâu thuẫn cơ bản của đoạn kịch, tích cách Vũ Như Tô và Đan Thiềm?
- Đặc sắc nghệ thuật của vở kịch?
 5. Dặn dò:
- Học bài cũ:
- Chuẩn bị bài “Thực hành về việc sử dụng một số kiểu câu trong văn bản”.
Người sọan Ý kiến GVHD
 Lê Thị Ngọc Cẩm Trần Thị Mỹ Linh
 VÓNH BIEÄT CÖÛU TRUØNG ÑAØI 
	(Trích kòch Vuõ Nhö Toâ)	Nguyeãn Huy Töôûng	
I. Muïc ñích yeâu caàu :
 - Hieåu vaø phaân tích ñöôïc xung ñoät kòch, tính caùch, dieãn bieán taâm traïng vaø bi kòch cuûa Vuõ Nhö Toâ vaø Ñan Thieàm trong ñoaïn trích.
 - Naém ñöôïc nhöõng neùt ñaëc saéc veà ngheä thuaät qua ñoaïn trích. 
II. Chuẩn bị :
 1. Giaùo vieân : GA, SGK, SGV
 2. Học sinh : Ñoïc vaø soaïn baøi tröôùc ôû nhaø
III. Phương phaùp : Vaán ñaùp, neâu caâu hoûi, thaûo luaän nhoùm, dieãn giaûng,
IV. Nội dung vaø tiến trình baøi dạy : (120 phuùt)
 1. Chuẩn bị :
 - Ổn ñịnh lớp.
 - Kieåm tra baøi cuõ: Haõy neâu nhöõng yeâu caàu cô baûn ñoái vôùi hñ phoûng vaán; choïn moät baøi baùo coù noäi dung laø moät cuoäc pv vaø ñaùnh giaù hieäu quaû cuûa hñ phoûng vaán ñoù.
 - Vaøo baøi: Kòch laø moät theå loaïi töông ñoái môùi chæ xuaát hieän ôû nöôùc ta töø ñaàu theá kæ 20. Tuy nhieân, böôùc ñaàu noù cuõng ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh coâng ñaùng keå. Ñaùng chuù yù hôn caû laø kòch cuûa Nguyeãn Huy Töôûng. Ñoaïn trích trong vôû kòch Vuõ Nhö Toâ cho ta thaáy ñöôïc ñieàu ñoù.
 2. Nội dung baøi giảng :
HÑ cuûa GV
HÑ cuûa HS
Noäi dung
* HÑ 1 : HD tìm hieåu taùc giaû, taùc phaåm:
- Goïi 1 HS ñoïc phaàn Tieåu daãn vaø toùm taét caùc yù chính veà tg, tp chính, toùm taét kòch Vuõ Nhö Toâ.
- GV nhaän xeùt vaø boå sung, yc HS xem trong phaàn Tieåu daãn.
* HÑ 2 : HD tìm hieåu ñoaïn trích:
- Böôùc 1: Phaân vai cho HS ñoïc ñoaïn trích.
- Böôùc 2: Ñoái vôùi caâu hoûi 1 vaø 2 trong saùch, GV goïi HS neâu yù kieán vaø nhaän xeùt, boå sung ; ñoái vôùi caâu hoûi 3, cho HS thaûo luaän theo nhoùm. Thôøi gian: 5 phuùt
 + Goïi daïi dieän nhoùm trình baøy mieäng keát quaû thaûo luaän cuûa nhoùm vaø cho caùc nhoùm coøn laïi coù yù kieán boå sung.
 + GV nhaän xeùt, ñaùnh giaù vaø boå sung nhöõng thieáu soùt ñeå ñònh höôùng HS ghi baøi.
- Phaàn ngheä thuaät (caâu 4), goïi HS neâu yù kieán, GV nhaän xeùt vaø dieãn giaûng boå sung.
* HÑ 3 : Cuûng coá, kieåm tra ñaùnh giaù:
- Haõy neâu nhuõng giaù trò noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa ñoaïn trích “Vónh bieät Cöûu Truøng ñaøi”.
- Yeâu caàu thöïc hieän caâu hoûi Luyeän taäp.
- Ñoïc Tieåu daãn vaø döïa vaøo ñoù neâu caùc yù chính veà tg, tp vaø noäi dung toùm taét kòch VNT.
- Boå sung theo phaàn Tieåu daãn.
- Ñoïc ñoaïn trích theo vai.
- Ñoïc vaø traû lôøi caùc caâu hoûi theo yeâu caàu cuûa GV.
- Thaûo luaän nhoùm caâu hoûi 3 :
 + Ñaïi dieän nhoùm trình baøy keát quaû thaûo luaän cuûa nhoùm, caùc nhoùm coù yù kieán boå sung.
 + Boå sung nhöõng thieáu soùt theo ñònh höôùng cuûa GV.
 - Döïa vaøo phaàn Ghi nhôù neâu nhöõng giaù trò noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa ñoaïn trích.
- Thöïc hieän caâu hoûi phaàn Luyeän taäp.
I. Tìm hieåu chung:
 1. Taùc giaû:
- (1912 - 1960), xuaát thaân trong 1 gñ nhaø nho.
- Sôùm t.gia CM, h.ñoäng trong nhöõng toå chöùc v.hoùa vaên ngheä do Ñaûng laõnh ñaïo.
- Coù thieân höôùng khai thaùc ñeà taøi lòch söû vaø coù ñoùng goùp noåi baät ôû theå loaïi tieåu thuyeát vaø kòch.
- Vaên phong vöøa giaûn dò, trong saùng vöøa ñoân haäu, thaâm traàm, saâu saéc.
 2. Taùc phaåm chính: SGK.
 3. Vôû kòch “Vuõ Nhö Toâ”:
a) Nguoàn goác: SGK.
b) Noäi dung toùm taét: SGK.
c) Vò trí ñoaïn trích: SGK.
II. Ñoïc – hieåu:
 1. Caùc maâu thuaãn cuûa kòch “Vuõ Nhö Toâ” ñöôïc theå hieän trong ñoaïn trích:
- M.thuaãn thöù nhaát: giöõa nd lao ñoäng khoá khoå laàm than vôùi boïn hoân quaân baïo chuùa vaø phe caùnh cuûa chuùng soáng xa hoa, truïy laïc. Ñeå xd CTÑ, trieàu ñình ra leänh taêng theâm söu thueá, baét theâm thôï gioûi, haønh haï nhöõng ngöôøi choáng ñoái. Daân caêm phaãn vua laøm cho daân cuøng, nöôùc kieät; thôï oaùn VNT vì nhieàu ngöôøi cheát bôûi tai naïn, vì oâng cho cheùm nhöõng keû chaïy troán.
-> m.thuaãn naøy ñeán hoài V ñaõ trôû thaønh cao traøo, leân tôùi ñænh ñieåm vaø ñöôïc giaûi quyeát: Hoân quaân Leâ Töông Döïc bò Trònh Duy saûn gieát, Nguyeãn Vuõ töï saùt, Ñan Thieàm vaø VNT bò gieát, CTÑ bò bò thieâu huûy.
- M.thuaãn thöù hai: giöõa quan nieäm ng.thuaät cao sieâu, thuaàn tuùy cuûa muoân ñôøi vaø lôïi ích tröïc tieáp, thieát thöïc cuûa nhaân daân.
 2. Tính caùch, dieãn bieán taâm traïng cuûa Vuõ Nhö Toâ vaø Ñan Thieàm:
- Tính caùch vaø dieãn bieán taâm traïng cuûa VNT:
+ Laø moät kieán truùc sö thieân taøi, laø hieän thaân cho nieàm khaùt khao, say meâ saùng taïo “caùi ñeïp”.
 + Laø moät ngheä só coù nhaân caùch lôùn, coù hoaøi baõo lôùn, coù lí töôûng ngheä thuaät cao caû. Lí töôûng ng.thuaät cuûa VNT chaân chính, nhöng laø lí töôûng ng.thuaät cao sieâu, thuaàn tuùy cuûa muoân ñôøi, thoaùt li khoûi h.caûnh ls – xh cuûa ñaát nöôùc, xa rôøi ñôøi soáng hieän thôøi cuûa nhaân daân lao ñoäng.
 + Taâm traïng bi kòch ñaày caêng thaúng cuûa VNT khi phaûi tìm kieám caâu traû lôøi: xaây CTÑ laø ñuùng hay sai? Laø coù coâng hay coù toäi? Khaùt voïng ng.thuaät, nieàm ñam meâ saùng taïo cuûa oâng coù phaàn chính ñaùng vì muoán ñem taøi naêng ñeå toâ ñieåm cho ñaát nöôùc vaø laøm ñeïp cho ñôøi nhöng ñaõ ñaët laàm choã, laàm thôøi, xa rôøi thöïc teá neân ñaõ phaûi traû giaù baèng sinh meänh cuûa baûn thaân vaø cuûa caû coâng trình ng.thuaät.
 + Ñeán khi cuoäc noåi loaïn noå ra, VNT vaãn khoâng chòu ñi troán vaø vaãn tin vaøo ñoäng cô vaø vieäc laøm “chính ñaïi quang minh” cuûa mình, vaãn hi voïng thuyeát phuïc ñöôïc An Hoøa Haàu. Khi oâng vaø ÑT bò baét, ñaøi CT bò phaù, thì oâng môùi böøng tænh: “OÂi moäng lôùn! OÂi Ñan Thieàm! OÂi Cöûu Truøng Ñaøi !”
- Tính caùch vaø dieãn bieán taâm traïng cuûa ÑT:
 + Laø ngöôøi ñam meâ caùi taøi (taøi saùng taïo ra caùi ñeïp): beänh meâ ñaém taøi hoa sieâu vieät cuûa ngöôøi saùng taïo ng.thuaät, s.taïo ra caùi ñeïp. Vì ñam meâ caùi taøi maø naøng thuyeát phuïc VNT möôïn uy quyeàn vaø tieàn baïc cuûa Leâ Töông Döïc ñeå thöïc hieän ñöôïc hoaøi baõo xd cho ñn 1 coâng trình ng.thuaät ñoà soä, vónh cöûu; luoân khích leä VNT xd CTÑ, saün saøng queân mình ñeå baûo veä taøi naêng aáy. 
-> ÑT xuùng ñaùng laø tri aâm, tri kæ cuûa VNT.
 + Laø ngöôøi luoân tænh taùo, saùng suoát trong moïi tröôøng hôïp; bieát chaéc öôùc voïng khoâng thaønh, taâm trí naøng chæ coøn taäp trung vaøo vieäc baûo veä an toaøn tính meänh cho VNT: “troán ñi”, “chaïy ñi”, “OÂng nghe toâi ! OÂng phaûi troán ñi”, “Bao nhieâu toäi toâi xin chòu heát. Nhöng xin töôùng quaân tha cho oâng Caû”.
3. M.thuaãn giöõa qn ng.thuaät cao sieâu, thuaàn tuùy cuûa muoân ñôøi vaø lôïi ích thieát thaân cuûa n. daân:
 M.thuaãn naøy chöa ñöôïc tg giaûi quyeát döùt khoaùt: VNT cho ñeán luùc cheát vaãn khoâng nhaän ra sai laàm cuûa mình, vaãn ñinh ninh laø mình voâ toäi; “Nhö Toâ phaûi hay nhöõng keû gieát NT phaûi?” -> tg cuõng khoâng giaûi quyeát moät caùch raïch roøi, döùt khoaùt.
 4. Ñaëc saéc ng.thuaät:
 Ng.ngöõ kòch ñieâu luyeän; duøng ng.ngöõ, haønh ñoäng cuûa nhaân vaät ñeå khaéc hoïa tính caùch, m.taû taâm traïng, daãn daét vaø ñaåy xung ñoät kòch ñeán cao traøo.
III. Toång keát:
 Ghi nhôù – SGK.
* Luyeän taäp:
Goïi HS phaùt bieåu yù kieán vaø ñònh höôùng. 
 3. Dặn doø : Ñoïc kó vaø naém vöõng noäi dung ñoaïn trích ; soaïn baøi “Thöïc haønh veà söû duïng moät soá kieåu caâu trong vaên baûn”.
	Ngaøy soaïn : 22/11/2008