Giáo án môn Ngữ văn khối 11 - Nguyễn trãi

1(Sách giáo khoa lớp 10 – tập 2 – chương trình nâng cao)GIÁO ÁNNGUYỄN TRÃI12MỤC TIÊU CẦN ĐẠTVề kiến thức: Thấy được Nguyễn Trãi là một nhân cách lớn, một nhà văn hoá lớn, nhà tư tưởng và nhà thơ, nhà văn lớn. Hiểu được đóng góp nhiều mặt cho dân tộc: văn hoá, lịch sử, địa lý, văn học.2. Về kĩ năng:Rèn luyện kĩ năng tìm hiểu về tác gia văn học lớn thuộc giai đoạn văn học trung đại. Kĩ năng khái quát tài liệu, các sự kiện để đưa ra những nhận xét, đánh giá đúng đắn, sâu sắc. 3. Về thái độ:Yêu quí, trân trọng những đóng góp của Nguyễn Trãi.Tích cực học tập, cố gắng để trở thành người có ích cho xã hội.23PHƯƠNG PHÁP3Click to add Title1Phương pháp đọc1Click to add Title2 Phương pháp phát vấn2Click to add Title1Phương pháp gợi mở, nêu vấn đề 3Click to add Title1Phương pháp trực quan4Click to add Title2 Phương pháp hướng dẫn HS tự học54TIẾN TRÌNH DẠY HỌC4Click to add Title1 Ổn định lớp, kiểm tra sĩ số (1 phút)1Click to add Title2 Kiểm tra bài cũ (Không)2Click to add Title1Bài mới (38 phút)35BỐ CỤC TRÌNH BÀYCUỘC ĐỜI (13 phút)SỰ NGHIỆP THƠ VĂN (24 phút):Tác phẩm của Nguyễn TrãiThơ văn Nguyễn Trãi thấm nhuần tư tưởng nhân nghĩa, triết lí thế sự và tình yêu thiên nhiên.Thơ văn Nguyễn Trãi là đỉnh cao chói lọi trong nền văn học dân tộcIII. TỔNG KẾT (1 phút)56NGUYỄN TRÃI67I. CUỘC ĐỜI7Trình bày những hiểu biết của em về tác gia Nguyễn Trãi?88NGUYỄN TRÃI (1380 – 1442) Nguyễn Trãi (1380 – 1442) hiệu là Ức Trai. Quê quán: quê gốc huyện Phượng Sơn, lộ Lạng Giang, sau chuyển đến: làng Ngọc Ổi, xã Nam Sơn Thượng, huyện Thượng Phúc. Xuất thân: trong gia đình có hai truyền thống lớn: yêu nước và truyền thống văn hóa và văn học.91. Năm 1400: cha bị bắt 4. Vụ án Lệ Chi Viên3. Thời hòa bình năm 14292. Tìm đến cuộc khởi nghĩa Lam SơnNhững sự kiện quan trọng trong cuộc đời của Nguyễn Trãi: 10NhữngSư KiệnQuanTrọngCuộcĐờiCủaNguyễnTrãi1. Năm 1400 – Cha bị bắt Năm 1400: đậu Thái học sinh, cùng cha là Nguyễn Phi Khanh ra làm quan cho nhà Hồ. Quân Minh xâm lược nước ta, cha ông bị bắt đem về Trung Quốc cùng cha con Hồ Quý Ly và các triều thần.- Nguyễn Trãi khắc sâu lời cha dặn, trở về lập chí “rửa nhục cho nước, trả thù cho cha”.112. Tìm đến cuộc khởi nghĩa Lam SơnNhữngSư KiệnQuanTrọngCuộcĐờiCủaNguyễnTrãi11	- Dâng Lê Lợi Bình Ngô sách và trở thành quân sư bên cạnh Lê Lợi, đưa cuộc khởi nghĩa đến ngày toàn thắng. 	- Đây là thời kỳ bộc lộ rõ nhất thiên tài quân sự, chính trị, ngoại giao... ở Nguyễn Trãi. 12NhữngSư KiệnQuanTrọngCuộcĐờiCủaNguyễnTrãi3. Thời bình năm 142912Nguyễn Trãi bị bọn lộng thần ghen ghét, bị vua nghi ngờ, bị bắt rồi không được trọng dụng, phải tìm về cuộc sống ẩn dật.13	 Di tích Lệ Chi ViênNhữngSư KiệnQuanTrọngCuộcĐờiCủaNguyễnTrãi134. Vụ án Lệ Chi ViênVụ án Lệ chi viên khiến Nguyễn Trãi bị tru di tam tộc. Đây là vụ án lớn nhất, là nỗi oan khiên lớn nhất trong lịch sử Việt Nam. 1414Nguyễn Trãi là bậc anh hùng dân tộc, nhà văn hóa lớn. I. CUỘC ĐỜI15II. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC1. Tác phẩm của Nguyễn Trãi:15Nêu những đóng góp lớn về văn hoá, văn học của Nguyễn Trãi? 16Lam Sơn thực lụcDư địa chíQuân trung từ mệnh tậpThư cho Vương ThôngBình Ngô đại cáoThơ chữ HánThơ chữ NômCÁC TÁC PHẨM CHÍNHVề lịch sử :Về địa lý :Về chính trị _ quân sự :Về văn học :1617Lam Sơn thực lục Nội dung nói về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn VỀ LỊCH SỬ1718VỀ ĐỊA LÝDư địa chíLà cuốn địa lý lịch sử viết theo yêu cầu của Lê Thái Tông . Nội dung nói về địa lý của đất nước từ sông núi , sản vật cho tới con người .1819VỀ CHÍNH TRỊ , QUÂN SỰQuân trung từ mệnh tập Là những giấy tờ, thư từ giao thiệp với triều đình nhà Minh hay gửi cho các tướng giặc, nhằm thực hiện kế “Mưu phạt tâm công”. Cũng có một số bài Chiếu viết theo lệnh vua Lê Thái Tổ để răn dạy Thái tử và các quan lấy việc chăm lo cho nhân dân làm đạo đức cao nhất.1920Bản Thiên cổ hùng văn nước Việt Bài cáo được viết theo thể biền ngẫu là một bản tổng kết xuất sắc quá trình kháng chiến chống quân Minh đi đến thắng lợi vẻ vang của dân tộc và cũng là một bản tuyên ngôn về lòng yêu hòa bình của nhân dân ta.20VỀ CHÍNH TRỊ , QUÂN SỰĐại cáo bình Ngô21Ức Trai thi tập Là tập thơ viết bằng chữ Hán, gồm 105 bài . Thơ chữ HánVề văn học2122Thơ Nôm Quốc âm thi tập Là tác phẩm thơ Nôm sớm nhất còn lưu truyền đến ngày nay , gồm 254 bài . Nội dung bày tỏ tâm tình của Nguyễn Trãi đối với quê hương , đất nước, gia đình, nhân dân, đối với bao éo le của cuộc đời .22232. Thơ văn Nguyễn Trãi thấm nhuần tư tưởng nhân nghĩa, triết lí thế sự và tình yêu thiên nhiên: 2324 Yêu nước gắn liền với xây dựng và bảo vệ nền văn hiến (Đại cáo bình Ngô).Luôn xuất phát từ tư tưởng lấy dân làm gốc, tố cáo tội ác của giặc Minh đối với nhân dân ta.Quan tâm đến đời sống thái bình của đất nước (Cảnh ngày hè).TƯ TƯỞNG YÊU NƯỚC THƯƠNG DÂN24Tư tưởng yêu nước thương dân được thể hiệnï như thế nào trong các sáng tác của Nguyễn Trãi?25Đề cao vai trò của “ thời” và “ thế” ( Trong Thư dụ Vương Thông)TRIẾT LÝ THẾ SỰ2526Hòa mình với thiên nhiên: Cảnh ngày hèThuật hứng Mạn thuật Trại đầu xuân độTÌNH YÊU THIÊN NHIÊN26273. Thơ văn Nguyễn Trãi là đỉnh cao chói lọi trong nền văn học dân tộc: 27Tại sao nói Nguyễn Trãi là người đặt nền móng cho thi ca tiếng Việt?28Nguyễn Trãi là người đặt nền móng cho thi ca tiếng Việt vì:	Thơ Nôm của ông có vị trí khai mở cho nền thơ ca nước nhà. Quốc âm thi tập là tập thơ tiếng Việt sớm nhất cịn lại đến ngày nay.2829Thơ Nôm của Nguyễn Trãi dùng nhiều hình ảnh đẹp mang tính dân tộc (cây chuối, cây xoan)Đưa nhiều từ thuần Việt, từ láy, nhiều tục ngữ, cao dao vào trong thơ.Sáng tạo hình thức thơ thất ngôn xen lục ngôn (Quốc âm thi tập có 186 bài viết theo lối này).2930III. TỔNG KẾT 30	Cuộc đời Nguyễn Trãi là một cuộc đời tận tuỵ vì nước vì dân. Thơ văn ông – tiếng nói tư tưởng tình cảm, vừa là vũ khí chiến đấu vừa là tiếng lòng tha thiết, yêu thương đối với nhân dân. Phong cách thơ vừa hào hùng, phóng khoáng vừa giản dị, tự nhiên, trong sáng .	Nguyễn Trãi là một bậc anh hùng dân tộc, một nhà văn hoá lớn. Năm 1980 UNESCO đã công nhận Nguyễn Trãi là danh nhân văn hoá thế giới.31CỦNG CỐ (5 phút)1)	 Trình bày những sự kiện quan trọng trong cuộc đời của Nguyễn Trãi để thấy được con người và tầm vóc vĩ đại của ông? 2) Nêu những đóng góp lớn về văn hoá, văn học của Nguyễn Trãi? 3) Tại sao nói Nguyễn Trãi là người đặt nền móng cho thi ca tiếng Việt?32DẶN DÒø (1 phút)1. Học bài theo phần câu hỏi củng cố và hệ thống câu hỏi sách giáo khoa. (Trang 40)2. Soạn bài: “Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật”.(Trang 48)33TÀI LIỆU THAM KHẢO Sách:Nguyễn Trọng Hoàng (chủ biên) (2006), Đọc – hiểu văn bản Ngữ văn 10, Nxb giáo dục.Nguyễn Đức Hùng (2006), Kiến thức cơ bản ngữ văn lớp 10 toàn tập - nâng cao, Nxb Tổng hợp tp. Hồ Chí MinhPhan Trọng Luận (chủ biên) (2007), Phương pháp dạy học văn – tập 2), Nxb Đại học sư phạm.Trần Đình Sử (Tổng chủ biên) (2006), Ngữ văn lớp 10 – tập hai – nâng cao, Nxb giáo dục.Webside: (copy link paste vào thanh adress Internet Explorer => Enter)