Giáo án môn Ngữ văn 11 - Đọc thêm: Thái sư trần thủ độ (trích đại việt sử ký toàn thư)

Ngày soạn: 24/1/2011	Ngày giảng: 26/1/2011
Tiết 68 Đọc văn
Đọc thêm: THÁI SƯ TRẦN THỦ ĐỘ
(Trích Đại Việt sử ký toàn thư)
Ngô Sĩ Liên –
Mục tiêu bài học
Giúp học sinh: 
Kiến thức 
Bốn sự kiện và cách ứng xử của Trần Thủ Độ.
Nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn, khắc họa tính cách nhân vật sắc nét, kết cấu rõ ràng, diễn đạt gọn, hành văn mạch lạc.
Kỹ năng 
Tóm tắt sự kiện và đánh giá nhân vật lịch sử một cách đúng đắn
B. Phương pháp, phương tiện
 - Phương pháp: Nêu vấn đề, thảo luận nhóm, gợi mở
- Phương tiện : SGK,SGV, tài liệu chuẩn kiến thức kỹ năng.
Tiến trình bài dạy
Ổn định tổ chức lớp, ss, bài cũ
Bài : Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn đã thể hiện những phẩm chất đáng quí nào của Trần Quốc Tuấn ?
 Bài mới
Hoạt động của GV và HS
Yêu cầu cần đạt
 ? Cho nghiên cứu mục tiểu dẫn trong sgk , mục tiểu dẫn cho ta biết những điều gì
 ? Đoạn trích nằm ở vị trí nào
 ? Nội dung viết về điều gì
 ? Trần Thủ Độ là ai? Có vai trò như thế nào đối với nhà Trần
 ? Cho hs đọc, hướng dẫn giải nghĩa từ khó, Bố cục: 2 phần: 
 - Đoạn mở đầu: giới thiệu vấn đề: Thời gian và những sự kiện trong đại
- Bốn đoạn tiếp: Bốn câu chuyện về Trần Thủ Độ
 ?Giới thiệu sự kiện gì?
 ? Cách giới thiệu như thế nào
 ? Để khắc họa phẩm chất của Thái sư tg chon 4 câu chuyện có thật kể ngắn gọn đặc sắc, nổi bật 4 khía cạnh khác nhau trong tính cách của ông
 ? Khi nghe có người hạch tội mình , ông đã gọi đến và xử như thế nào
 ? Qua đó biểu hiện phẩm chất tốt đẹp nào của ông
 ? Câu chuyện ấy được kể như thế nào
? Qua đó biểu hiện phẩm chất gì của ông
 ? Câu chuyện được kể như thế nào
 Củng cố
 ? Qua các vấn đề nghiên cứu trên em hãy đưa ra những nhận xét về thái sư Trần Thủ Độ
 Dặn dò
 Giờ sau: Phương pháp thuyết minh
Tìm hiểu chung
 Vị trí – nội dung của đọan trích : 
 - Trích ở quyển V- phần Bản kỷ trong Đại Việt sử kí tòan thư.
- Nội dung viết về Thái sư Trần Thủ Độ, một viên quan đầu triều của nhà Trần trong buổi đầu dựng nghiệp
Vai trò của Trần Thủ Độ đối với nhà Trần
- Là người góp phần thúc đẩy vai trò lịch sử của nhà Lý sang 
nhà Trần. khai sáng và là trợ thủ đắc lực cho vua Trần.
- Vị quan đầu triều có tài, có mưu trí, trung thành, tận Tụy giúp vua Trần dựng nghiệp lớn, chống ngoại xâm, giữ gìn đất nước. 
II/ Đọc hiểu văn bản 
1.Giới thiệu thời gian và sự kiện 
-Sự kiện: Thái sư từ trần
- Vị trí và công trạng của thái sư
- Cách giới thiệu: Ngắn gọn, hấp dẫn
Bốn câu chuyện có thật về Thái sư
Chuyện xử người hạch tội mình
Dứt khoát công nhận mình có lỗi.
Khen thưởng cho anh ta
->Công minh, phục thiện , bản lĩnh
Chuyện bắt tên quân hiệu
- Khi nghe Linh từ quốc mẫu nói khích -> sai bắt tên lính quân hiệu
- Nghe được sự thật -> khen ngợi thưởng vàng
-> Chí công vô tư giữ nghiêm phép nước
c. Chuyện: Cái giá của chức câu đương
- Ghi tên và địa chỉ người đút lót
- Chặt ngón tay hắn vì chạy chức chạy quyền
-> Liêm khiết, công minh
d. Chuyện: An Quốc hay là thần
 - Ông bày tỏ quan điểm: Đặt công việc lên trên hết, việc nhà chỉ là thứ yếu
-> Yêu nước, hết lòng vì đất nước
 Kết luận
Trần Thủ Độ: ứng xử khéo léo, tế nhị, nghiêm khắc. không tư lợi, thẳng thắn, cầu thị, độ lượng, nghiêm minh, chí công vô tư 
=> Phẩm chất đáng quý . 
 Nghệ thuật
- Viêt cô đọng, không miêu tả, phân tích tâm lý mà tính cách nhân vật vẫn được thể hiện sâu sắc.
- Lời kể khách quan, trung thực
- Cách kể hấp dẫn bất ngờ