Giáo án giảng dạy môn Vật lý 11 - Tiết 4: Điện trường và cường độ điện trường. đường sức điện

Tuần 2 Tiết 4 theo ppct	Ngày soạn:14/8/2009
ĐIỆN TRƯỜNG VÀ CƯỜNG ĐỘ ĐIỆN TRƯỜNG. ĐƯỜNG SỨC ĐIỆN 
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
	- Trình bày được khái niệm điện trường.
	- Phát biểu được định nghĩa của cường độ điện trường và nêu được đặc điểm của vectơ cường độ điện trường.
	- Biết cách tổng hợp các vectơ cường độ điện trường thành phần tại mỗi điểm.
	- Nêu được khái niệm đường sức điện và các đặc điểm của đường sức điện.
2. Kĩ năng
	- Xác định phương chiều của vectơ cường độ điện trường tại mỗi điểm do điện tích điểm gây ra.
	- Vận dụng quy tắc hình bình hành xác định hướng của vectơ cường độ điện trường tổng hợp.
	- Giải các Bài tập về điện trường.
3.Thái độ:
	-Cẩn thận trong khi làm thí nghiệm
4.Trọng tâm
	-Cường độ điện trường
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên
- Chuẩn bị đồ dùng thí nghiệm của các hình vẽ 3.6 đến 3.9 trang 19 SGK.
- Thước kẻ, phấn màu.
- Chuẩn bị phiếu câu hỏi.
2. Học sinh
- Chuẩn bị Bài trước ở nhà.
III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC
Hoạt động 1 (5 phút) : Kiểm tra bài cũ : Nêu và giải thích hiện tượng nhiễm điện do tiếp xúc, do hưởng ứng.
Hoạt động 2 (10 phút) : Tìm hiểu khái niệm điện trường.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung cơ bản
 Giới thiệu sự tác dụng lực giữa các vật thông qua môi trường.
 Giới thiệu khái niệm điện trường.
 Tìm thêm ví dụ về môi trường truyền tương tác giữa hai vật.
 Ghi nhận khái niệm.
I. Điện trường
1. Môi trường truyền tương tác điện
 Môi trường tuyền tương tác giữa các điện tích gọi là điện trường.
2. Điện trường
 Điện trường là một dạng vật chất bao quanh các điện tích và gắn liền với điện tích. Điện trường tác dụng lực điện lên điện tích khác đặt trong nó.
Hoạt động 3 (30 phút) : Tìm hiểu cường độ điện trường.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung cơ bản
 Giới thiệu khái niệm điện trường.
 Nêu định nghĩa và biểu thức định nghĩa cường độ điện trường.
 Yêu cầu học sinh nêu đơn vị cường độ điện trường theo định nghĩa.
 Giới thiệu đơn vị V/m.
 Giới thiệu véc tơ cường độ điện trường.
 Vẽ hình biểu diễn véc tơ cường độ điện trường gây bởi một điện tích điểm.
 Yêu cầu học sinh thực hiện C1.
 Vẽ hình 3.4. 
 M
 Q1 Q2
 Nêu nguyên lí chồng chất.
 Ghi nhận khái niệm.
 Ghi nhận định nghĩa, biểu thức.
 Nêu đơn vị cường độ điện trường theo định nghĩa.
 Ghi nhận đơn vị tthường dùng.
 Ghi nhận khái niệm.;
 Vẽ hình.
 Dựa vào hình vẽ nêu các yếu tố xác định véc tơ cường độ điện trường gây bởi một điện tích điểm.
 Thực hiện C1.
 Vẽ hình.
Ghi nhận nguyên lí.
II. Cường dộ điện trường
1. Khái niệm cường dộ điện trường
 Cường độ điện trường tại một điểm là đại lượng đặc trưng cho độ mạnh yếu của điện trường tại điểm đó.
2. Định nghĩa
 Cường độ điện trường tại một điểm là đại lượng đặc trưng cho tác dụng lực của điện trường của điện trường tại điểm đó. Nó được xác định bằng thương số của độ lớn lực điện F tác dụng lên điện tích thử q (dương) đặt tại điểm đó và độ lớn của q.
E = 
 Đơn vị cường độ điện trường là N/C hoặc người ta thường dùng là V/m.
3. Véc tơ cường độ điện trường 
 Véc tơ cường độ điện trường gây bởi một điện tích điểm có :
- Điểm đặt tại điểm ta xét.
- Phương trùng với đường thẳng nối điện tích điểm với điểm ta xét.
- Chiều hướng ra xa điện tích nếu là điện tích dương, hướng về phía điện tích nếu là điện tích âm.
- Độ lớn : E = k
4. Nguyên lí chồng chất điện trường 
IV.CỦNG CỐ: Qua bài này chúng ta cần nắm được: 
 - Trình bày được khái niệm điện trường.
 - Phát biểu được định nghĩa của cường độ điện trường và nêu được đặc điểm của vectơ cường độ điện trường.
 - Biết cách tổng hợp các vectơ cường độ điện trường thành phần tại mỗi điểm.
 - Nêu được khái niệm đường sức điện và các đặc điểm của đường sức điện.
 V. DẶN DÒ:
 - Về nhà đọc mục Em có biết?
 - Tóm tắt những kiến thức cơ bản đã học trong bài.
 - Về nhà giaiû các bài tập 9, 10, 11, 12, 13 sgk 3.1, 2.2, 3.3, 3.4, 3.6, 3.7, 3.10 sách bài tập.
VI. RÚT KINH NGHIỆM:
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
* CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
1.Cường độ điện trường có đơn vị là:
	aNiuton	b.Culong	c.vôn.met	d.vôn trên mét
2.Tại điểm nào sau đây không có điện trường?
	a.Ở bên ngoài, gần một quả cầu nhựa nhiễm điện
	b.Ở bên trong một quả cầu nhựa nhiễm điện
	c.Ở bên ngoài, gầm một quả cầu kim loại nhiễm điện
	d.Ở bên trong một quả cầu kim loại nhiễm điện