Giáo án giảng dạy bộ môn Vật lý lớp 11 - Tiết 8: Hiện tượng căng mặt ngoài. Sự dính ướt

TiÕt 8:	HiƯn t­ỵng c¨ng mỈt ngoµi. Sù dÝnh ­ít
I.¤n tËp :
- So s¸nh cÊu trĩc cđa chÊt láng, chÊt khÝ, chÊt kÕt tinh vµ chÊt v« ®Þnh h×nh.
- H×nh d¹ng chÊt láng cã ®Ỉc ®iĨm g× ?
II.Néi dung:
- HiƯn t­ỵng c¨ng mỈt ngoµi.
- Sù dÝnh ­ít vµ kh«ng dÝnh ­ít.
III. Yªu cÇu:
1, N¾m v÷ng hiƯn t­ỵng: p/ c cđa lùc c¨ng mỈt ngoµi, sè lùc xuÊt hiƯn vµ ®é lín.
2, Gi¶i thÝch nguyªn nh©n cđa sù dÝnh ­ít vµ kh«ng dÝnh ­ít.
IV. Bµi gi¶ng :
Thêi gian
HƯ thèng c©u hái h­íng dÉn
Néi dung ghi b¶ng
1. Nªu mét sè vÝ dơ liªn quan ®Õn hiƯn 
t­ỵng c¨ng mỈt ngoµi: con nhƯn n­íc, 
giät n­íc trªn l¸ sen, con vÞt,...
3. AB chuyĨn ®éng vỊ phÝa CD. 
2. Dù ®o¸n hiƯn t­ỵng x¶y ra víi AB.
®iỊu ®ã chøng tá ®iỊu g× ?
1. HiƯn t­ỵng c¨ng mỈt ngoµi:
HiƯn t­ỵng x¶y ra ë mỈt ngoµi cđa chÊt láng gäi lµ hiƯn t­ỵng c¨ng mỈt ngoµi.
a. ThÝ nghiƯm:
XÐt khung h×nh ch÷ nhËt ABCD cã c¹nh AB cã thĨ chuyĨn ®éng kh«ng ma s¸t trªn CA vµ CB.
Cho khung c¨ng mét mµng xµ phßng.
HiƯn t­ỵng: AB chuyĨn vỊ phÝa CD sao cho diƯn tÝch mµng xµ phßng co l¹i ®Õn møc nhá nhÊt cã thĨ ®­ỵc.
b. Gi¶i thÝch:
- Cã nh÷ng lùc ë mỈt tho¸ng chÊt láng t¸c dơng lªn AB: 
 + ph­¬ng: tiÕp tuyÕn mỈt tho¸ng.
 + chiỊu: vu«ng gãc víi ®­êng giíi h¹n.
 + §é lín: tØ lƯ víi chiỊu dµi ®­êng giíi h¹n.
Lùc t¸c dơng lªn AB:
	 F0 = 2F
Trong ®ã:
 F0 = sl - lùc c¨ng mỈt ngoµi.
	 s - hƯ sè c¨ng mỈt ngoµi (suÊt c¨ng mỈt ngoµi). §¬n vÞ: N/ m.
	l - chiỊu dµi ®­êng giíi h¹n.
4, Tr×nh bµy mét sè vÝ dơ liªn quan: giät 
n­íc trªn thủ tinh vµ trªn l¸ sen.
5, Gi¶i thÝch t¹i sao mỈt tho¸ng chÊt láng
ë gÇn thµnh b×nh lµ mỈt lâm hoỈc låi ?
2. Sù dÝnh ­ít vµ kh«ng dÝnh ­ít:
a. ThÝ nghiƯm:
- N­íc ch¶y loang trªn mỈt thủ tinh.
- N­íc kh«ng ch¶y lan trªn l¸ sen.
b. Gi¶i thÝch:
- Khi lùc hĩt gi÷a c¸c ph©n tư chÊt r¾n vµ c¸c ph©n tư chÊt láng m¹nh h¬n lùc hĩt gi÷a c¸c ph©n tưchÊt láng víi nhauth× cã hiƯn t­ỵng dÝnh ­ít.
c. øng dơng:
- Gi¶i thÝch hiƯn t­ỵng mỈt tho¸ng chÊt láng lµ mỈt cong.
- Lo¹i quỈng bÈn.
IV. Cđng cè:
Bµi tËp 1; 2; 3 SGK.