Bài tập Ngữ văn lớp 11

Tuần 1
Văn :
VÀO PHỦ CHÚA TRỊNH 
(Trích Thượng kinh kí sự )
Lê Hữu Trác
LUYỆN TẬP: 
 So sánh đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh với một tác phẩm hoặc đoạn trích kí khác của văn học trung đại Việt Nam mà anh (chị) đã đọc và nêu nhận xét về nét đặc sắc của đoạn trích này?
* GV: hướng dẫn: Phân tích ®­îc: Bøc tranh hiÖn thùc, th¸i ®é t¸c gi¶ vµ ®Æc s¾c nghÖ thuËt
 Có thể so sánh với Vũ trung tùy bút của Phạm Đình Hổ, người cùng thời với Lê Hữu Trác:
 - Những điểm giống nhau: 
+Giá trị hiện thực,
+ thái độ của tác giả trước hiện thực
- Những điểm đặc sắc riêng của đoạn trích:
+ sự chú ý chi tiết, bút pháp kể và tả khách quan, những chi tiết chọn lọc sắc sảo tự nói lên ý nghĩa sâu xa 
 Đặc biệt là cña bót ph¸p kÝ sù Lª H÷u Tr¸c:
+ Quan s¸t tØ mØ, ghi chÐp trung thùc.
+ T¶ c¶nh sinh ®éng, kÓ khÐo lÐo, l«i cuèn.
+ NghÖ thuËt t­¬ng ph¶n cµng thÓ hiÖn râ gi¸ trÞ hiÖn thùc t¸c phÈm vµ ch©n dung t¸c phÈm.
Tiếng việt 
TỪ NGÔN NGỮ CHUNG ĐẾN LỜI NÓI CÁ NHÂN
II. LUYỆN TẬP
1. Bài tập 1:
Từ thôi:
- Có nghĩa gốc là chấm dứt, kết thúc một hoạt động nào đó. 
- Ở đây, Nguyễn Khuyến dùng từ này với nghĩa chấm dứt, kêt thúc một cuộc đời.
2. Bài tập 2:
Đây là cách sắp xếp khác thường của HXH:
- Các cụm danh từ (rêu từng đám, đá mấy hòn) đều xếp theo kiểu danh từ trung tâm (rêu, đá) ở trước tổ hợp định từ + danh từ chỉ loại.
- Các câu đều dùng phép đảo ngữ: đưa động từ vị ngữ (xiên ngang mặt đất, đâm toạc chân mây) lên trước danh từ chủ ngữ (rêu từng đám, đá mấy hòn)
Tuần 2
Văn
TỰ TÌNH 
( BÀI II)
Luyện tập
 So sánh sự giống nhau và khác nhau của 2 bài Tự tình I, II ? 
 + Giống nhau: Tác giả tự nói lên nỗi lòng mình với hai tâm trạng vừa buồn tủi, xót xa vừa phẫn uất trước duyên phận; tài năng sử dụng tiếng Việt của HXH - có tài năng đặc biệt khi sử dụng từ ngữ làm định ngữ hoặc bổ ngữ (mõ thảm, chuông sầu, tiếng rền rĩ, duyên mõm mòm, già tom (I), xiên ngang, đâm toạc (II); nghệ thuật tu từ đảo ngữ, tăng tiến)
 + Khác nhau: Ở bài (I) yếu tố phản kháng, thách đố duyên phận mạnh mẽ hơn. Điều này cho phép giả định bài (I) được viết trước và được viết khi tác giả còn trẻ hơn lúc viết bài (II))
Câu cá mùa thu
Luyện tập 
 Phân tích cái hay của nghệ thuật sử dụng từ ngữ trong bài thơ:
 *Dùng từ ngữ để gợi cảnh và diễn tả tâm trạng 
- Cảnh thanh sơ, dịu nhẹ được gợi lên qua các tính từ: trong veo, biếc, xanh ngắt; các cụm động từ: gợn tí, khẽ đưa, lơ lửng 
- Từ vèo trong câu thơ () nói lên tâm sự thời thế của nhà thơ 
- Vần eo – “tử vận” – được tác giả sử dụng rất thần tình. Trong văn cảnh của bài Câu cá mùa thu , vần eo góp phần diễn tả một không gian vắng lặng, thu nhỏ dần, phù hợp tâm trạng đầy uẩn khúc cá nhân
Làm văn 
PHÂN TÍCH ĐỀ, LẬP DÀN Ý BÀI VĂN NGHỊ LUẬN
Luyện tập 
Đê 1:Cảm nghĩ của anh chị về giá trị hiện thực sâu sắc của đoạn trích :Vào phủ chúa Trịnh 
a. Phân tích đề: 
- Vấn đề cần nghị luận: Giá trị hiện thực sâu sắc của đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh 
- Nội dung: 
 + Bức tranh cụ thể sinh động về cuộc sống xa hoa nhưng thiếu sinh khí của những người trong phủ chúa Trịnh, tiêu biểu là thế tử Trịnh Cán 
 + Thái độ phê phán nhẹ nhàng mà thấm thía cũng như dự cảm về sự suy tàn đang tới gần của triều Lê – Trịnh thế kỷ XVIII
- Phương pháp: Sử dụng thao tác lập luận phân tích kết hợp với nêu cảm nghĩ
- Phạm vi dẫn chứng: văn bản Vào phủ chúa Trịnh là chủ yếu 
b. Lập dàn ý:
* Mở bài: 
 - Cuộc sống giàu sang, xa hoa, phù phiếm đầy giả tạo của chúa Trịnh
 - Khắc họa rõ nét chân dung ốm yếu đầy bệnh hoạn của Trịnh Cán, điển hình sự suy đồi của tập đoàn phong kiến Đàng Ngoài 
* Thân bài: 
- Cuộc sống giàu sang, xa hoa, phù phiếm của chúa Trịnh 
 + Cảnh giàu sang của vua chúa khác hẳn người thường 
 + Đồ đạc nhân gian chưa từng thấy 
 + Lầu son gác tía, rèm châu, hiên ngọc, sập vàng
 + Đồ ăn toàn của ngon vật lạ 
 + Bài trí cảnh sắc “cây lạ lùng”, hòn đá kì lạ 
 + Chúa Trịnh Sâm:
 -Thánh thượng đang ngự ở đấy, xung quanh có phi tần chầu chực 
 - Đèn sáp chiếu sáng làm nổi màu mặt phấn và áo đỏ. Xung quanh lấp lánh hương hoa ngào ngạt 
 + Bức chân dung Trịnh Cán
 - Vây quanh cậu bé bao nhiêu là vật dụng (gấm vóc lụa là, vàng, ngọc, sập, nến, đèn, hương hoa, màn trướng,)
 - Người hầu hạ, cung tần, mĩ nữ đứng gần hoặc chực ở xa. Tất cả chỉ là cái bóng vật vờ, mờ ảo, thiếu sinh khí 
 - Trịnh Cán bị bọc kín trong cái tổ kén vàng đẹp áo quần, oai tư thế 
 - Đó là con người ốm yếu, bệnh hoạn (tinh khí khô hết, da mặt khô, rốn lồi to, gân thời xanh, chân tay gầy gò. Nguyên khí đã hao mòn, thương tổn quá mức. Mạch lại tế, sác. Âm dương đều bị tổn hại) toàn những đường nét chết 
 + Thái độ và dự cảm của tác giả 
 - Phê phán cuộc sống ích kỷ, giàu sang, phè phỡn của nà chúa. Đặt cuộc sống xa hoa ấy vào thảm cảnh của người dân thường 
 - Bức chân dung Trịnh Cán thể hiện sự ốm yếu, suy đồi của XHPK Đàng Ngoài. Điều đúng, việc thiện, sự sống không còn. Cái ác hoành hành, cái chết đe dọa 
 o Cuộc sống vật chất quá mức giàu sang, phú quý. Trái lại, tinh thần thì rỗng tuếch, đạo đức bị xói mòn 
 -Đó là điển hình của giai cấp thống trị trên bước đường suy tàn của chúng 
* Kết bài: 
- Nhìn lại một cách khái quát 
- Nêu nhận xét. 
Đề 2: Tài năng sử dụng ngôn ngữ thơ dân tộc của HXH qua một số bài thơ Nôm 
*Phân tích đề: 
- Vấn đề cần nghị luận: Tài năng sử dụng ngôn ngữ dân tộc của Hồ Xuân Hương 
- Nội dung: 
 + Dùng văn tự Nôm 
 + Sử dụng các từ ngữ thuần Việt đắc dụng 
 + Sử dụng hình thức đảo trật tự từ trong câu
- Phương pháp: Sử dụng thao tác lập luận phân tích kết hợp với bình luận
- Phạm vi dẫn chứng: thơ Hồ Xuân Hương là chủ yếu
 (Vd : Bánh trôi nước , Tự tình II...)
*Dàn ý HS phác họa theo bài mình chọn...Dựa theo cách làm đề trên 
Làm văn 
THAO TÁC LẬP LUẬN PHÂN TÍCH
 1. Bµi tËp 1:
- Trong ®o¹n trÝch ng­êi viÕt ®· ph©n tÝch ®èi t­îng tõ nh÷ng mèi quan hÖ nµo ?
a- Quan hÖ néi bé cña ®èi t­îng( diÔn biÕn, c¸c cung bËc c¶m xóc cña KiÒu ): ®au xãt quÈn quanh, hoµn toµn bÕ t¾c 
b- Quan hÖ gi÷a ®èi t­îng nµy víi ®èi t­îng kh¸c cã liªn quan( bµi Lêi ng­êi kÜ n÷ - Xu©n DiÖu; t× bµ hµnh – B¹ch C­ DÞ)
2,Bài tập 2
Phân tích vẻ đẹp của ngôn ngữ nghệ thuật trong Tự tình II
- Nghệ thuật sử dụng từ ngữ giàu hình ảnh và cảm xúa. Chú ý phân tích các từ ngữ: văng vẳng, trơ, cái hồng nhan, xiên ngang, đâm toạc, tí con con
- Nghệ thuật sử dụng từ ngữ trái nghĩa: say – tỉnh, khuyết – tròn, đi – lại 
- Nghệ thuật sử dụng phép lặp từ ngữ (xuân), phép tăng tiến (san sẻ - tí – con con) Chú ý: Thoạt nhìn sự thay đổi san sẻ - tí – con con là sự giảm dần (tiệm thoái) nhưng ở đây xét về mức độ cô đơn, sự thiệt thòi về tình cảm của tác giả thì lại là tăng tiến 
- Phép đảo trật tự cú pháp trong câu 5 và 6.
Tuần 3
Văn
 THƯƠNG VỢ
 (Trần Tế Xương) 
 LUYỆN TẬP
Phân tích sự vận dụng sáng tạo hình ảnh, ngôn ngữ VHDG trong bài thơ? 
+ GV: Hướng dẫn HS:
+ Vận dụng hình ảnh:
 *Hình ảnh con cò trong ca dao nhiều khi nói về thân phận người phụ nữ lam lũ, vất vả, chịu thương chịu khó: “Con cò lặn lội bờ sông ”, thân phận người lao động với nhiều bất trắc, thua thiệt “Con cò mà đi ăn đêm”
 *Hình ảnh con cò trong bài Thương vợ nói về bà Tú có phần xót xa, tội nghiệp hơn hình ảnh con cò trong ca dao. 
+ Vận dụng từ ngữ: 
 Thành ngữ năm nắng mười mưa được vận dụng sáng tạo: nắng, mưa chỉ sự vất vả, năm, mười là số lượng phiếm chỉ, để nói số nhiều được tách ra tạo nên một thành ngữ chéo, vừa nói lên sự vất vả gian truân, vừa thể hiện được đức tính chịu thương chịu khó, hết lòng vì chồng vì con của bà Tú . 
Tiếng việt 
 TỪ NGÔN NGỮ CHUNG ĐẾN LỜI NÓI CÁ NHÂN
LUYỆN TẬP:
1. Bài tập 1:
- Nghĩa gốc của từ nách: chỉ vị trí trên thân thể con người.
- Nghĩa của từ nách trong câu thơ của Nguyễn Du: chỉ vị trí giao nhau giữa hai bức tường.
2. Bài tập 2:
- Nghĩa của từ xuân trong câu thơ của HXH: chỉ mùa xuân, sức sống và nhu cầu tình cảm của tuổi trẻ.
- Trong Câu thơ của Nguyễn Du: xuân có nghĩa là: vẻ đẹp của người con gái trẻ tuổi.
- Trong câu thơ của Nguyễn Khuyến, xuân có nghĩa là: chỉ men say nồng của rượu ngon, sức sống dạt dào và tình bạn thắm thiết.
- Trong câu thơ của HCM, từ xuân thứ nhất chỉ mùa xuân; từ xuân thứ hai chỉ sức sống mới, sự thịnh vượng ,giàu có.
3. Bài tập 3:
a. Mặt trời trong thơ Huy Cận có nghĩa gốc (mặt trời của tự nhiên), được nhà thơ nhân hóa.
b. Trong câu thơ của Tố Hữu, mặt trời chỉ lí tưởng cách mạng.
c. Trong câu thơ của Nguyễn Khoa Điềm, từ mặt trời thứ nhất dùng với nghĩa gốc, từ thứ hai chỉ đứa con: là niềm hạnh phúc, niềm tin, hi vọng của mẹ.
4. Bài tập 4:
a. Từ mọn mằn :
- Được cá nhân tạo ra khi dựa vào: Tiếng mọn với nghĩa nhỏ đến mức không đáng kể.
- Quy tắc cấu tạo:
+ Tạo từ láy hai tiếng, lặp lại phụ âm đầu (âm m).
+ Tiếng gốc đặt trước, tiếng láy đặt sau.
+ Đổi vần thành ăn đối với tiếng láy
à Từ mọn mằn có nghĩa là nhỏ nhặt, tầm thường ,không đáng kể.
b. Từ giỏi giắn :
Được tạo ra trên cơ sở tiếng giỏi và theo quy tắc như ở câu a.
à Giỏi giắn nghĩa là rất giỏi.
c. Từ nội soi :
- Được tạo ra từ hai tiếng có sẵn
- Theo nguyên tắc động từ chính đi sau, phụ từ bổ sung ý nghĩa được đặt trước.
Văn 
BÀI CA NGẤT NGƯỞNG
 ( Nguyễn Công Trứ)
Luyện tập 
Bài ca phong cảnh Hương Sơn và Bài ca ngất ngưởng có sự khác biệt gì về từ ngữ 
- Bµi ca ngÊt ng­ëng cã nhiÒu tõ ng÷ chØ ®Þa danh, quan chøc, c¸c tõ ng÷ chØ sinh ho¹t gi¶i trÝ (ca, töu, c¾c, tïng)
- Bµi ca phong c¶nh H­¬ng s¬n cã nhiÒu tõ ng÷ chØ t«n gi¸o
Tuần 4
Văn 
BÀI CA NGẮN ĐI TRÊN BÃI CÁT
 Cao Bá Quát 
LuyÖn tËp.
Anh (chị )Hãy giải thích vì sao: Cao Bá Quát lại khởi nghĩa chống lại nhà Nguyễn .
Gợi ý :
-Vì ông cã ý thøc rÊt râ vÒ tµi n¨ng vµ b¶n lÜnh cña m×nh.
-Ông không phản đối triều đình nhà Nguyễn trì trệ bảo thủ ....
-Ông muốn thể hiện tư tưởng khai sáng, có tính chất tự phát, phản ánh nhu cầu đổi mới của xã hội VN.
Làm văn 
LUYỆN TẬP THAO TÁC LẬP LUẬN PHÂN TÍCH
Bài tập 1:
Những biểu hiện và thái độ của tự ti:
- Giải thích khái niệm tự ti: Tự ti là tự đánh giá thấp mình nên thiếu tự tin. Tự tin hoàn toàn khác với khiêm tốn
- Những biểu hiện của thái độ tự ti: 
 + Không dám tin tưởng vào năng lực, sở trường, sự hiểu biết, của mình
 + Nhút nhát, tránh những chỗ đông người
 + Không dám mạnh dạn đảm nhận những nhiệm vụ được giao
- Tác hại của thái độ tự ti: 
+ Sống thụ động, không phát huy hết năng lực vốn có, 
+ Không hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Những biểu hiện và tác hại của thái độ tự phụ
- Khái niệm: Tự phụ là thái độ đề cao quá mức bản thân, tự cao, tự đại đến mức coi thường người khác. Tự phụ khác với tự hào.
Những biểu hiện của thái độ tự phụ:
 + Luôn đề cao quá mức bản thân
 + Luôn tự cho mình là đúng
 + Khi làm được một việc gì đó lớn lao thì thậm chí còn tỏ ra coi thường người khác
- T¸c h¹i: 
+ Kh«ng ®¸nh gi¸ ®óng b¶n th©n m×nh, 
+ Kh«ng khiêm tèn, kh«ng häc hái, c«ng việc dÔ thÊt b¹i.
c. Xác định thái độ hợp lí: 
Cần phải biết đánh giá đúng bản thân để phát huy hết những điểm mạnh cũng như có thể khắc phục hết những điểm yếu.
2. Bài tập 2:
- Nghệ thuật sử dụng từ ngữ giàu hình ảnh và cảm xúc qua các từ: lô ... Ën ra HC lµ mét ng­êi cã tµi mµ «ng cßn lµ ng­êi cã dòng khÝ, hiªn ngang tr­íc c­êng quyÒn, tr­íc mét c¸i chÕt treo l¬ löng. HÕt mùc ca ngîi c¸i tµi cña HC, ®ång thêi Nguyªn Tu©n còng hÕt søc tr©n träng c¸i t©m cña HC. Bëi C¸i t©m kia míi b»ng ba ch÷ tµi(NguyÔn Du).
 C¸i t©m cña «ng còng vu«ng l¾m, cao khiÕt vµ ®µy søc chinh phôc nh­ nÐt ch÷ cña «ng vËy. Cã lÏ phong c¸ch tøc lµ con ng­êi ®· ®­îc thÓ hiÖn rÊt râ ë ®©y.
b, Viết một văn bản nghị luận ngắn về một phẩm chất của người học sinh ,trong đó có vận dụng kết hợp thao tác phân tích và so sánh .
Tính trung thöïc
Trung thöïc, moät phaåm chaát ñaïo ñöùc toát ñeïp, caàn coù ôû moïi caù nhaân. (1) Trung thöïc laø khoâng gian doái, khi laøm sai daùm nhaän laáy traùch nhieäm, khoâng ñoå loãi cho ngöôøi khaùc vì lyù do naøy hay vì lyù do noï. (2) Trong hoïc taäp, söï trung thöïc cuûa hoïc sinh raát quan troïng. (3) Ñoái vôùi ngöôøi hoïc sinh, noù theå hieän ôû nhöõng haønh ñoäng thaät cuï theå. (4) Ñoù laø: trung thöïc vôùi thaày coâ trong hoïc taäp, trong caùc kyø kieåm tra, thi cöû. (5) Ñoù laø cö xöû ñuùng möïc vôùi baïn beø, khi laøm sai bieát xin loãi vaø söûa chöõa. Ngöôøi trung thöïc hieåu roõ giaù trò cuûa danh döï, bieát laønh maïnh hoaù caùc moái quan heä xaõ hoäi. (6) Ngöôøi trung thöïc seõ ñöôïc moïi ngöôøi tin yeâu kính troïng, luoân taïo ñöôïc uy tín cho baûn thaân vaø luoân laøm cho moïi ngöôøi phaûi khaâm phuïc. (7) Ñöùc tính trung thöïc laø cô sôû quan troïng ñeå daãn ñeán nhöõng moái quan heä khaùc laâu beàn hôn trong giao tieáp öùng xöû. (8) Ta caàn theå hieän tính trung thöïc trong moïi hoaøn caûnh, nhöng phaûi tuyø ñieàu kieän, tuyø tình huoáng maø thöïc hieän. (9) Moät baùc só khoâng theå noùi vôùi beänh nhaân maéc beänh nan y, moät chieán só caùch maïng khi bò sa vaøo tay giaëc khoâng theå noùi thaät veà cô sôû caùch maïng, veà ñoàng ñoäi cuûa mình ñöôïc. (10) Theá nhöng xung quanh ta vaãn coøn moät soá ngöôøi khoâng trung thöïc. (11) Hoï saún saøng vì quyeàn lôïi ích kyû cuûa baûn thaân, cuûa caù nhaân maø gian doái, khoâng daùm nhaän loãi veà mình. (12) Caùch soáng ñoù chaéc chaén seõ bò pheâ phaùn, taåy chay. (13) Bôûi theá, ngay töø baây giôø ta phaûi tu döôõng, reøn luyeän söï trung thöïc töø nhöõng vieäc raát nhoû trong cuoäc soáng. (14) Vieäc naøy laøm khoù nhöng khoâng phaûi khoâng laøm ñöôïc neáu ta coù quyeát taâm. Ngöôøi trung thöïc chaéc chaén seõ ñöôïc moïi ngöôøi yeâu meán, kính troïng. (15).
Văn
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
( Trích Số đỏ -Vũ Trọng Phụng)
Luyện tập 
Hãy chỉ ra những mâu thuẫn và chân dung trào phúng ở đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia.
Gợi ý :
+Từ cụ cố Hồng đến ông Văn Minh ,Tuyết ,tú Tân đều giả dối không đúng với thực tâm .
+Ông TYPN lại là người ích kỷ với vợ .
+Bà phó đoan được trao tặng bằng “Tiết hạn khả phong”với 2 đời chồng .
+Cụ cố Hồng háo danh nhưng lại chẳng hiểu biết gì .
+Đám con cháu tỏ ra chí tình chí hiếu nhưng thực chất là bất hiếu .
+Đám con cháu ấy muốn tạo ra chnhr đưa đám sang trọng nhưng thực chất là nhốn nháo ,lố lăng ,đồi bại .Cho đến Min Đơ ,Min Toa cảnh sát thuộc bộ 18 được thuê giữ trật tự cho đám ma nên trông coi hết lòng 
Tuần 12 
Văn 
Mét sè thÓ lo¹i v¨n häc: Th¬, TruyÖn
 Luyện tập 
 Bµi tËp 1:
+ NT t¶ c¶nh: chän ®iÓm nh×n (tõ ao thu tíi tÇng m©y råi trë l¹i ao thu-trung t©m cña sù miªu t¶ lµ ao thu); ®Æc t¶ cËn c¶nh nh÷ng g× quan s¸t ®­îc trªn mÆt ao mµ gîi ®­îc c¸i thÇn th¸i cña mïa thu n¬i lµng quª; më réng kh«ng gian víi chiÒu cao v« tËn cña trêi thu; dïng ®éng (c¸ ®íp d­íi ch©n bÌo) gîi c¸i tÜnh mÞch, ªm ®Òm cña lµng quª.
+ NT t¶ t×nh: bót ph¸p t¶ c¶nh ngô t×nh
+ Ng«n ng÷ giµu h×nh ¶nh, mµu s¾c; c¸ch gieo vÇn eo gîi ®­îc c¶m gi¸c ªm ¸i nhÑ nhµng.
Bài tập 2
+ Cốt truyện : Là không thành chuyện (Không có chuyên ).Sự kiện chỉ là Liên và An chờ chuyến tàu đi qua trong đêm .Nội dung chủ yếu của truyện là diễn biến tâm trạng của cô bé Liên .hai đứa trẻ thuộc loại truyện tâm tình 
+Nhân vật : Chị em Liên và những con người lần lượt xuất hiện lúc chiều buông ,đêm xuống khuya về .
*Lúc chiều buông (chiều tàn )
Một phiên chợ tàn ,và những kiếp người cũng tàn tạ : Mấy người đi chợ kiếp sống ,mấy đứa trẻ con nhà nghèo bới rác ..chị em Liên .
*Lúc đêm xuống 
Quanh chợ và góc sân ga có mẹ con chị tý ,bác Siêu bán phở ,gia đình bác xẩm ,bà cụ Thi 
Nhân vật Liên và An được nhắc nhiều nhất ,nhất là Liên khắc họa ở chiều sâu nội tâm với biến thái tinh vi của nỗi buồn và khao khát một cái gì tươi sáng hơn cuộc đời tối tăm nơi phố huyện tỉnh lẻ .
+ Ngôn ngữ (Lời kể ).
*Lúc tả bên ngoài : Tiếng trống thu không .tiếng ếch nhái ,tiếng muỗi kêu.
*Lúc tả bên trong (nội tâm nhân vật ): Liên thấy lòng buốn man mác trước thời khắc của ngày tàn 
*Đối lập ở nhiều phương diện âm thanh : Có âm thanh gợi hai vẻ đẹp thơ mộng ,cũng có âm thanh gợi cuộc sống lam lũ .Cùng sự dối lập về sáng tối trong lời kể 
*Lời kể tâm tình thủ thỉ như tâm sự với người đọc ..Đó chính là phong cách của Thạch lam
Văn 
ChÝ PhÌo
 ( Nam Cao )
Luyện tập
Câu1 
Nam cao đã làm được điều mà nhà văn đưa ra trong cuốn Đời thừa “Văn chương không không cần những người thợ khéo tay ,làm theo một khuôn mẫu đưa cho .văn chương chỉ dung nạp những người biết đào sâu biết tìm tòi ,khơi nguồn chưa ai khơi và sáng tạo những gì chưa có ”
+ Ngô Tất Tố viết về người nông dân khốn khổ với nạn sưu cao thuế nặng .
+Nguyễn Công Hoan viết về người nông dan với nạn cho vay nặng lãi .
+Vũ Trọng Phụng viết về người dân ngèo thành thị 
*Nam Cao miêu tẻ số phận bất hạnh của con người trên lĩnh vực miếng ăn hàng ngày )Một bươax no ,trẻ con không được ăn thít chó ,Đời thừa ,Tư cách mõ).
*Sự tha hóa của một bộ phạn nông dân bị xô đẩy vào con đường cùng đầy tội lỗi không lối thoát (Chí Phèo)
*Đặc biệt Nam Cao viết về đội ngũ trí thức nghèo qua lối sống mòn đến rỉ ra ,mốc lên .
* Có lúc Nam cao đặt nhân vật đứng trước sự lựa chọn quyết liệt (Lão Hạc ).Khi lựa chọn dù phải chết nhưng càng khẳng định phẩm chất tốt đẹp của họ (Chí Phèo ,lão Hạc )
*Thể hiện tư tưởng nhân đạo mới mẻ và hiện thực sâu sắc.
Câu 2
Truyện ngắn Chí phèo được coi là một kiệt tác của nến văn xuôi hiện đại bởi vì :
-Truyện miêu tả tình trạng xung đột giai cấp ở nông thôn Việt nam rất gay gắt .Giải quyết mâu thuẫn chỉ có thể bằngd những biện pháp quyết liệt nhất.
-Thể hiện tư tưởng nhân đạo mới mẻ : Phát thiện miêu tả phẩm chất tốt đẹp của người nông dân ngay cả khi tưởng họ dã bị xã họi thực dân PK biến thành quỷ dữ .
-Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật đã tạo ra giọng điệu khi kể chuyện .
Tuần 13
Phong c¸ch ng«n ng÷ b¸o chÝ.
 (TiÕp theo)
LuyÖn tËp:
1. Bµi tËp 1:
a. TÝnh th«ng tin thêi sù:
- Thêi gian: ngµy 3-2
- §Þa ®iÓm: x· .
- VÒ vÊn ®Ò: §ãn nhËn quyÕt ®Þnh cña Bé V¨n ho¸ th«ng tin c«ng nhËn di tÝch lÞch sö c¸ch m¹ng cÊp quèc gia.
b. TÝnh ng¾n gän:
- B¶n tin ng¾n nh­ng l­îng th«ng tin nhiÒu, gióp ng­êi ®äc n¾m ®­îc: thêi gian, ®Þa ®iÓm, cÊp quyÕt ®Þnh, di tÝch thø 15, nh÷ng th«ng tin vÒ ...
2. Bµi tËp 2:
 ViÕt bµi phãng sù vÒ m«i tr­êng sèng :
VD : Giöõ gìn moâi tröôøng saïch ñeïp:
Moâi tröôøng soáng saïch ñeïp luoân laø mô öôùc cuûa con ngöôøi töø bao ñôøi nay. Theá nhöng xaõ hoäi ngaøy caøng phaùt trieån thì moâi tröôøng soáng chuùng ta laïi caøng bò ñe doaï nghieâm troïng bôûi vieäc laøm cuûa nhöõng keû thieáu yù thöùc. Vaäy moäi tröôøng saïch ñeïp laø sao? Taïi sao ta laïi phaûi giöõ gìn noù? Khoâng khí trong laønh, nhieàu caây xanh, ñöôøng phoá saïch ñeïp, soâng ngoøi trong saïch, nhaø cöûa thoaùng maùt  laø nhöõng ñieàu kieän caàn thieát ñeå coù moät moâi tröôøng soáng toát nhaát cuûa con ngöôøi. 
Moâi tröôøng soáng saïch ñeïp taïo ñöôïc nieàm höng phaán cho con ngöôøi khi laøm vieäc, sinh hoaït. Chính vì theá giöõ gìn moâi tröôøng soáng saïch ñeïp khoâng chæ laø traùch nhieäm maø coøn laø nghóa vuï cuûa moãi caù nhaân ñoái vôùi coäng ñoàng. Ngoaøi xaõ hoäi, nhöõng haønh ñoäng vöùt raùc böøa baõi nôi coâng coäng, tieâu tieåu khoâng ñuùng choã, saûn xuaát gaây oâ nhieãm moâi tröôøng, ñoà aên thöùc uoáng khoâng baûo quaûn saïch seõ  luoân bò pheâ phaùn. Vì theá, chuùng ta caàn phaûi coù bieän phaùp thaät cuï theå, caáp thieát ñeå giöõ gìn moâi tröôøng soáng saïch ñeïp nhö: phaùt ñoäng phong traøo giöõ gìn veà veä sinh nôi coâng coäng, giaùo duïc yù thöùc veä sinh ñeå giöõ söùc khoeû toát, kieåm tra thöôøng xuyeân, coù nhöõng hình thöùc xöû phaït ñích ñaùng nhöõng ngöôøi vi phaïm veà veä sinh moâi tröôøng. Coù laøm ñöôïc thöôøng xuyeân nhö theá thì chuùng ta môùi coù ñuû ñieàu kieän ñeå xaây döïng moät moâi tröôøng soáng saïch ñeïp ñuùng nghóa. 
Tiếng việt :
Thùc hµnh vÒ lùa chän trËt tù
c¸c bé phËn trong c©u 
1. Bµi tËp 1(SGK)
a. NÕu s¾p xÕp theo trËt tù rÊt s¾c, nh­ng nhá:
- C©u kh«ng sai ng÷ ph¸p vµ ý nghÜa v× “s¾c” vµ “nhá” ®ång chøc. ( §Òu lµ thµnh phÇn phô cho danh tõ "con dao")
- Nh­ng ®Æt trong ®o¹n v¨n nµy th× kh«ng phï hîp víi môc ®Ých ®e däa, uy hiÕp ®èi ph­¬ng.
b. T¸c dông cña viÖc s¾p xÕp nhá nh­ng rÊt s¾c: dån träng t©m th«ng b¸o vµo “s¾c” phï hîp víi môc ®Ých uy hiÕp, ®e do¹.
c. So s¸nh víi trËt tù ë c©u C SGK.
Tr­êng hîp C l¹i phï hîp v× nã trong mét ng÷ c¶nh kh¸c. V× môc ®Ých lµ chÕ nh¹o, phñ ®Þnh t¸c dông cña con dao. Tuy s¾c nh­ng nhá nªn kh«ng chÆt ®­îc cµnh c©y.
2.Bµi tËp 2:
C¸ch viÕt (A) lµ phï hîp. Träng t©m th«ng b¸o lµ “th«ng minh”. C©u ®Çu cã 2 luËn cø: “nhá”, “th«ng minh”. C©u cuèi lµ kÕt luËn. V× lµ luËn cø träng t©m nªn ®Æt s¸t c©u kÕt luËn.
3. Bµi tËp 3:
a. C©u kÓ vÒ mét sù kiÖn (MÞ bÞ b¾t). Cho nªn tr­íc tiªn nªu hoµn c¶nh thêi gian, sau nªu c¸c sù viÖc lµ phï hîp.
- C©u tiÕp theo “S¸ng h«m sau” ®Æt ®Çu c©u ®Ó nèi tiÕp thêi gian, t¹o sù liªn kÕt víi c©u tr­íc.
b. Mét buæi s¸ng tinh s­¬ng ®Æt ë gi÷a c©u lµ phï hîp. Bëi v× “Mét anh ®i th¶ èng l­¬n” liªn kÕt víi nh÷ng c©u tr­íc ®Ó t×m ai lµ ng­êi ®Î ra ChÝ PhÌo. Nªn nèi tiÕp ®Ò tµi b»ng chñ thÓ hµnh ®éng chø kh«ng ph¶i thêi gian.
c. ®· mÊy n¨m ®Æt ë cuèi c©u. V× nã th«ng b¸o tin míi. Tuy “MÞ vÒ lµm d©u nhµ P¸ Tra” lµ thµnh phÇn chÝnh cña c©u, nh­ng th«ng tin Êy ®· biÕt.
Þ Trong c©u ®¬n cã nhiÒu c¸ch s¾p xÕp trËt tù tõ. Nh­ng ph¶i chó ý ®Õn v¨n c¶nh, hay mét v¨n b¶n ®Ó cã c¸ch s¾p xÕp tèi ­u, phï hîp víi môc ®Ých vµ nhiÖm vô th«ng b¸o cña c©u.
II. TrËt tù trong c©u ghÐp:
1. Bµi tËp 1.
a. VÕ in ®Ëm: chØ nguyªn nh©n, cÇn ®Æt sau vÕ chÝnh.VÕ chÝnh cã sù liªn kÕt víi nh÷ng c©u tr­íc. VÕ phô ®Æt sau cã liªn kÕt víi nh÷ng c©u sau( mét c¸i g× xa x«i)
b. VÕ in ®Ëm chØ sù nh­îng bé lµ vÕ phô nh­ng ®­îc ®Æt sau ®Ó bæ sung th«ng tin. 
2. Bµi TËp 2:
 Ph¶i t×m ®­îc mèi quan hÖ cña nã víi c¸c c©u cßn l¹i trong ®o¹n. Cô thÓ:
- Nh÷ng c©u sau nã ®Òu nãi vÒ c¸c thêi k× kh¸c nhau, nhiÒu ng­êi næi tiÕng ®· ph¸t triÓn ph­¬ng ph¸p ®äc nhanh vµ n¾m v÷ng nã.
- VËy c©u ph¶i t×m lµ c©u nãi vÒ nh÷ng n¨m gÇn ®©y(®Ó ®èi lËp víi: trong c¸c thêi k× kh¸c nhau)
- C©u C vÕ “Nã kh«ng ph¶i lµ ®iÒu míi l¹” ë sau- vÕ chøa th«ng tin quan träng nhÊt vµ liªn kÕt víi c¸c c©u sau.
Þ VËy c©u v¨n thÝch hîp lµ c©u C.
¯ Trong c©u ghÐp ®iÒu cÇn chó ý kh«ng ph¶i lµ trËt tù c¸c thµnh phÇn c©u trong vÕ c©u mµ lµ trËt tù s¾p xÕp c¸c vÕ c©u..