Bài soạn Ngữ văn 11 tiết 33, 34: Hai đứa trẻ - Thạch Lam

Tuaàn:09 
Tieỏt ppct:33,34 
Ngaứy soaùn:02/10/10 
Ngaứy daùy:05/10/10 
HAI ẹệÙA TREÛ - Thạch Lam
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Hiểu được sự cảm thụng sõu sắc của Thạch Lam đối với cuộc sống quẩn quanh, buồn tẻ của người dõn nơi phố huyện và sự trõn trọng của nhà văn trước mong ước của họ về một cuộc sống tươi sỏng hơn. Vài nột độc đỏo trong bỳt phỏp nghệ thuật của Thạch Lam.
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG, THÁI ĐỘ
 1. Kiến thức: Bức tranh phố huyện với cảnh ngày tàn, chợ tàn, những kiếp người tàn qua cảm nhận của Hai đứa trẻ. Niềm xút xa thương cảm của Thạch Lam trước cuộc sống quẩn quanh, tự đọng của những người lao động nghốo nơi phố huyện. Tỏc phẩm đậm đà yếu tố hiện thực, phảng phất chất lóng mạn, chất thơ:... lối kể thủ thỉ như một lời tõm sự. 
 2. Kĩ năng: Phõn tớch tõm trạng nhõn vật trong tỏc phẩm tự sự. Rèn kĩ năng đọc - hiểu văn bản văn học. 
 3. Thỏi độ: Học sinh có thái độ đồng cảm với những cảnh đời quẩn quanh, bế tắc, sống vô danh vô nghĩa.
C. PHƯƠNG PHÁP: Phương pháp đọc – hiểu, đọc diễn cảm kết hợp phân tích, so sánh qua hình thức nêu vấn đề, trao đổi và thảo luận. Tích hợp phân môn Làm văn, Tiếng việt và đọc văn
D. TIẾN TRèNH DẠY HỌC
 1. OÅn ủũnh lụựp: Kiểm tra sĩ số
 2. Kieồm tra: GV kiểm tra baứi cũ, bài soạn của học sinh: Thành tựu chủ yếu của văn học Việt Nam từ đầu thế kỉ XX đến cách mạng tháng 8 năm 1945 ?
 3. Bài mới: Tỡnh caỷm thửụng xoựt cuỷa Thaùch Lam ủoỏi vụựi nhửừng ngửụứi phaỷi soỏng ngheứo khoồ, quaồn quanh vaứ sửù caỷm thoõng, traõn troùng cuỷa nhaứ vaờn trửụực mong ửụực cuỷa hoù veà moọt cuoọc soỏng tửụi saựng.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS 
NỘI DUNG BÀI DẠY
- Học sinh suy nghĩa cõu hỏi, bổ sung, ghi chộp. Học sinh thảo luận nhúm, nhận xột trỡnh bày ý kiến cỏ nhõn để trả lời cõu hỏi theo định hướng của GV.
- Giỏo viờn hỏi học sinh, boồ sung cho ủaày ủu ỷchốt ý chớnh boồ sung cho ủaày ủuỷchốt ý chớnh
- GV gọi HS đọc phần tiểu dẫn SGK sau đó tóm tắt nội dung chính. GV chốt lại.
- Trỡnh baứy vaứi neựt veà taực giaỷ ? Caực taực phaồm vaứ ủaởc ủieồm truyeọn ngaộn cuỷa Thaùch Lam ?
- Neõu xuaỏt xửự, chuỷ ủeà truyeọn ngaộn Hai ủửựa treỷ ?
- HS traỷ lụứi, boồ sung, ghi cheựp. HS thaỷo luaọn nhoựm, traỷ lụứi caực caõu hoỷi trong SGK theo ủũnh hửụựng cuỷa GV.
- HS đọc phần tiểu dẫn SGK sau đó tóm tắt nội dung chính.
- HS đọc diễn cảm đoạn đầu và cảnh đợi tàu
- Tìm hiểu bố cục và thể loại. GV phát vấn HS trả lời
- Hướng dẫn HS tìm hiểu văn bản
- Cảnh vật trong truyện đã được miêu tả trong thời gian và không gian như thế nào? GV chốt lại
- Bửực tranh phoỏ huyeọn ngheứo chuyeồn daàn veà ủeõm khuya: Thụứi gian ? Khoõng gian ? Aõm thanh ? Aựnh saựng ? Tìm hiểu về cảnh vật lúc chiều tối và đêm xuống: Tìm hiểu về cảnh ngày tàn ? Cảnh đêm tối được TG miêu tả ntn ? Cảnh chợ tàn được TG miêu tả ntn ?
- LHMT: Khung cảnh phố huyện nghèo được tác giả miêu tà như thế nào, có tác dụng gì ?
- HS chia 6 nhóm
 + Nhóm1,2: Tìm hiểu về cảnh ngày tàn được TG miêu tả NTN? Nêu nhận xét
 + Nhóm3,4 tìm hiểu về cảnh chợ tàn được TG miêu tả NTN? nêu nhận xét
 + Nhóm5,6: tìm hiểu cảnh đêm tối, nêu nhận xét
- HS trao đổi thảo luận trả lời bằng bảng phụ sau đó cử người trình bày trước lớp
+ Âm thanh: vaờng vaỳng tieỏng eỏch nhaựi keõu ran ngoaứi ruoọng theo gioự nheù ủửa vaứo . Muoói baột ủaàu vo ve. Tieỏng eỏch nhaựi , tieỏng muoói nao loứng quaùnh hiu , gụùi ra moọt caựi gỡ ủoự vuùn vaởt xaực xụ .Tieỏng ngửụứi noựi naờng troứ chuyeọn nhoỷ nheù.
+ Coự aõm thanh aựnh saựng, coự con ủửụứng maỏp moõ, coự caực cửỷa haứng hai daừy phoỏ coự voứm trụứi thaờm thaỳm . Trong ủoự tieõu bieồu nhaỏt laứ aõm thanh vaứ aựnh saựng.
+ aõm thanh boóng doàn daọp, ủoaứn taứu chaùy qua phoỏ huyeọn: “ tieỏng baựnh xe rớt maùnh vaứo ghi ,tieỏng coứi taứu rớt leõn , ủoaứn taứu raàm roọ ủi tụựi “Caỷ phoỏ huyeọn nhử bửứng tổnh naựo nửực soõi noồi, moọt nieàm vui ủoựn ủụùi . Nhửng trong choỏc laựt nhửừng aõm thanh aỏy laùi nhoỷ daàn nhoỷ daàn traỷ phoỏ huyeọn trụỷ veà vụựi tieỏng troỏng caàm canh, tieỏng choự suỷa xa xa, yeõn aộng, túnh mũch
+ Aựnh saựng: Tre laứng trửụực maởt ủen laùi thaỏm veỷ u toỏi xa vaộng ủửụùm buoàn . Maứn ủeõm buoõng xuoỏng , ủeõm muứa haù eõm nhử nhung . ẹửứụng phoỏ vaứ caực ngoừ chửựa ủaày boựng toỏi . Voứm trụứi haứng ngaứn ngoõi sao laỏp laựnh laón aựnh saựng cuỷa nhửừng con ủom ủoựm bay laứ laứ treõn maởt ủaỏt . Dửụựi thaỏp toaỷ maỏy quaàng saựng thaõn maọt : caựi beỏp lửỷa cuỷa baực phụỷ Sieõu vaứ ngoùn ủeứn cuỷa chũ Tớ .
+ ánh sáng: 
- Đèn hoa kì leo lét, đèn dây sáng xanh..
- Một khe ánh sáng
- Vệt sáng của những con đom đóm..
- Quầng sáng thân mật chung quanh
- Một chấm lửa nhỏ và vàng lơ lửng đi trong đêm tối
- Thưa thớt từng hột sáng lọt qua phên nứa yếu ớt, le lói
+ Mẹ con chị Tí với cái chõng tre, vài chén nước chè, ngọn đèn dầu leo lét. Ngày mò cua bắt tép, tối dọn hàng, hàng đã đơn sơ lại vắng khách nên “ chả kiếm được bao nhiêu” ( Hình ảnh ngọn đèn được nhắc đi nhắc lại nhiều lần)
+ Gia đình bác xẩm: nằm ngồi ngay trên chiếc chiếu rách trải trên mặt đất, thằng con nhỏ bò ra đất, cái thau sắt trắng chờ tiền thưởng trống trơ trước mặt, chỉ có “ mấy tiếng đàn bầu kêu lên bần bật..”
+ Hình ảnh bà cụ Thi hơi điên, những đứa trẻ con nhà nghèo ven chợ...
- Hs làm việc theo nhóm, trao đổi thảo luận. Tâm trạng chị em Liên và An ? 
- Hình ảnh những người dân phố huyện ? Caỷnh ngoọ cuỷa Lieõn ? Taõm traùng cuỷa Lieõn ? Đại diện các nhóm trình bày
- HS chia nhóm nhỏ theo bàn trao đổi thảo luận trả lời câu hỏi cử người trình bày trước lớp.
- Giỏo viờn hỏi học sinh, boồ sung cho ủaày ủu ỷchốt ý chớnh . HS chia nhóm nhỏ trao đổi thảo luận trả lời câu hỏi:
- Phân tích hình ảnh những người dân phố huyện được nhà văn gợi ra trong tác phẩm và nêu nhận xét
- Phân tích tâm trạng Liên và An trước khung cảnh thiên nhiên và bức tranh đời sống nơi phố huyện
- GV phát vấn HS trả lời. GV nhận xét và chốt lại
- Gọi HS đọc đoạn văn tả cảnh đợi tàu
- Cảnh đợi tàu được miêu tả như thế nào? Vì sao chị em Liên và mọi người cố thức đợi tàu dù chẳng đợi ai, chẳng mua bán gì?
- Nêu ý nghĩa của hình ảnh đoàn tàu đối với người dân phố huyện? Gv định hướng bằng những câu hỏi gợi mở
- Gv nhận xét tổng hợp
+ Lieõn thaàm nhuỷ “chửứng aỏy con ngửụứi trong boựng toỏi mong ủụùi moọt caựi gỡ tửụi saựng cho sửù soỏng haống ngaứy cuỷa hoù”.
- Cảnh vật trong truyện đã được miêu tả trong thời gian và không gian như thế nào? Em có nhận xét gì về cách miêu tả cảnh vật ấy ?
-Củng cố, dặn dò tiết 33. GV hướng dẫn HS: HS học bài, Giờ sau học tiếp bài “ Hai đứa trẻ”
- Qua truyện ngắn “ Hai đứa trẻ”, TL muốn phát biểu điều gì? Hãy nhận xét về những đặc sắc nghệ thuật của tác phẩm? Lời. GV hướng dẫn HS làm bài tập luyện tập
+ Đoàn tàu từ Hà Nội “ với những toa đèn sáng trưng, những toa hạng trên sang trọng lố nhố người, đồng và kền lấp lánh”
- Tóm lại: Chừng ấy người trong bóng tối ngày này qua ngày khác sống quẩn quanh, tù túng trong cái “ ao đời bằng phẳng” ( Xuân Diệu). 
- Nhaõn vaọt Lieõn: coõ thieỏu nửừ tuy gia ủỡnh khoự khaờn nhửng nhaõn haọu (Caỷnh ngoọ cuỷa Lieõn. Taõm traùng cuỷa Lieõn , Taõm traùng chụứ taứu cuỷa An vaứ Lieõn, Cảnh đợi tàu ).
- Thạch Lam đã miêu tả bức tranh phố huyện nghèo bằng những cảnh, những người, những chi tiết rất chân thật và cảm động. Ông đã giành cho con người quê hương, những con người nghèo khổ trong bóng tối một sự cảm thông và xót thương nồng hậu. Cảnh phố huyện nghèo vừa hiện thực vừa chứa chan tinh thần nhân đạo
I. GIỚI THIỆU CHUNG
 1.Tác giả (1910- 1942). Thạch Lam tên khai sinh: Nguyễn Tường Vinh (sau đổi thành Nguyễn Tường Lân). Sinh ra tại Hà Nội nhưng thuở nhỏ Thạch Lam sống ở quê ngoại: phố huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương ( một phố huyện nghèo in đậm trong tâm trí Thạch Lam)
- Là người thông minh, tính tình điềm đạm, trầm tĩnh và rất tinh tế.
- Có quan niệm văn chương lành mạnh, tiến bộ và có biệt tài về truyện ngắn
 2. Sáng tác: Tác phẩm chính: Sgk
- Đặc điểm truyện ngắn Thạch Lam: Sgk Vừa đậm đà yếu tố hiện thực vừa phảng phất chất lãng mạn, chất thơ. Tiêu biểu cho loại truyện tâm tình của Thạch Lam (Cái tình người chân chất nhẹ nhàng thấm sâu khắp thiên truyện; thế giới nội tâm của nhân vật; lối kể chuyện thủ thỉ như tâm sự với người đọc..) 
- Cốt truyện đơn giản, nhân vật chủ yếu được khai thác bởi tâm trạng, cảm xúc, giọng văn nhẹ nhàng trầm tĩnh, cảm xúc tinh tế, hình ảnh chọn lọc vừa mang ý nghĩa hiện thực vừa mang ý nghĩa biểu trưng( bóng tối, ngọn, đèn, đoàn tàu)
 3.Truyện ngắn Hai đứa trẻ.
 a. Xuất xứ: trích trong tập “ Nắng trong vườn”. Sự hoà quyện hai yếu tố: hiện thực và lãng mạn trữ tình
 b. Chuỷ ủeà: Mieõu taỷ nhửừng canh ủụứi ngheứo khoồ vaứ nhửừng mụ ửụực bỡnh dũ cuỷa hoù. Noói xoựt thửụng ủoàng caỷm vụựi nhửừng kieỏp ngửụứi bũ taứn luùi daàn ủi trong ủeõm toỏi, neõu leõn nhửừng khaựt voùng ủoồi ủụứi cuỷaho. 
 c. Bố cục: P1: Bức tranh đời sống nơi phố huyện nghèo. 
 P2: Cảnh đợi tàu
 d. Thể loại: Truyện ngắn trữ tình: cốt truyện rất đơn giản, gần như không có cốt truyện, đậm chất trữ tình, chất thơ thể hiện trong miêu tả cảm xúc, tâm trạng của nhân vật, cảnh vật thiên nhiên...
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
 1. Đọc : Giải thích từ khó
 2. Tìm hiểu văn bản 
 2.1. Phố huyện lỳc chiều tàn 
- Hình ảnh: Phương tây đỏ rực như lửa cháy và những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn. Dãy tre làng trước mặt đen lại...
- Một chiều êm ả như ru và thoảng qua gió mát.. -> cảnh vật đẹp và buồn, rất quen thuộc ở mỗi miền quê Việt Nam
- Thụứi gian:mụỷ ủaàu baống tieỏng troỏng thu khoõng ủeồ goùi buoồi chieàu vaứ keỏt thuực baống ủeõm khuya, con ngửụứi ủi nguỷ, caỷ phoỏ huyeọn yeõn túnh vaứ ủaày boựng toỏi. Choùn thụứi ủieồm chieàu taứ chuyeồn veà ủeõm taùo cho ngửụứi ủoùc caỷm giaực baõng khuaõng man maực 
- Khoõng gian: Taực giaỷ sửỷ duùng raỏt taứi hoa ngoứi buựt mieõu taỷ caỷnh thieõn nhieõn buoồi chieàu taứ vaứ ủeõm khuya moọt ngaứy heứ nụi phoỏ huyeọn 
- Âm thanh: tiếng trống thu không, tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng, tiếng muỗi vo ve trong các cửa hàng hơi tối...
-> Taực giaỷ mụỷ ủaàu baống aõm thanh tieỏng troỏng thu khoõng ủeồ goùi buoồi chieàu . Tieỏng troỏng vang leõn gụùi caỷm giaực buoàn man maực. Tieỏng troỏng goùi thụứi gian, goùi buoồi chieàu, tieỏng ueồ oaỷi, tuứ ủoùng meọt nhoùc . Vaứo ủeõm khuya tieỏng troỏng caàm canh ủaựnh tung leõn moọt tieỏng ngaộn khoõ khan. Lieàn sau ủoự khi ủoaứn taứu chaùy qua phoỏ huyeọn thỡ aõm thanh boóng doàn daọp
- Aựnh saựng: Phửụng Taõy ủoỷ rửùc nhử lửỷa chaựy vaứ nhửừng ủaựm maõy hoàng trửụực maởt ủen laùi . Aựnh saựng dửụứng nhử dũu ủi nhoeứ daàn. Khoaỷnh khaộc huy hoaứng rửùc rụừ cuỷa aựnh saựng baựo hieọu moọt aựnh saựng ửụực voùng seừ vuựt leõn tửứ treõn ủeõm toỏi . ẹaỏy laứ aựnh saựng cuỷa nhửừng cuoọc ủụứi nhoỷ nhoi nhửng khoõng chũu taột . ẹeỏn nửỷa ủeõm khi ủoaứn taứu ủi qua bửứng leõn nhửừng quaàng saựng mụựi nuoõi dửụừg nhửừng hi voùng. Nhửừng chi tieỏt mieõu taỷ khung caỷnh phoỏ huyeọn ủang luùi taứn, boựng toỏi vaứ ủeõm ủen ủang daàn daàn ngửù trũ taỏt caỷ caỷnh vaọt laón con ngửụứi.
=> Bửực tranh thieõn nhieõn phoỏ huyeọn yeõn túnh thanh bỡnh tuy buoàn nhửng thụ moọng . Ngoứi buựt cuỷa taực giaỷ vửứa hieọn thửùc vửứa laừng maùn. ẹaống sau bửực tranh aỏy laứ taỏm loứng thaỏm ủaóm tỡnh caỷm daõn toọc, Toồ quoỏc .
2.2 Phố huyện lỳc đờm khuya
 * Cảnh chợ tàn: Chợ đã vãn từ lâu, không một tiếng ồn ào, người cũng về hết, chỉ còn một vài người bán hàng về muộn đang thu xếp hàng hoá
- Trên đất chỉ còn rác rưởi, vỏ bưởi, vỏ thị và lá nhãn
- Mấy đứa trẻ con nhà nghèo nhặt nhạnh thanh nứa, thanh tre hay bất cứ thứ gì của những người bán hàng để lại..
- Một mùi âm ẩm bốc lên -> mùi riêng của đất => Cảnh chợ tàn ở phố huyện Cẩm Giàng và cũng là của nhiều phố huyện nghèo ngày xưa
 * Cảnh đêm tối
- Bóng tối: Trời nhá nhem tối “ cát lấp lánh từng chỗ, đường mấp mô thêm.....” Đường phố và các ngõ con dần dần chứa đầy bóng tối. Tối hết cả con đường thăm thẳm ra sông....sẫm đen hơn nữa. =>Bóng tối đầy dần. Bóng tối át cả ánh sáng, một vài ánh sáng nhỏ nhoi khiến bóng tối càng thêm dày đặc. Cảnh vật lúc chiều tối và đêm xuống gần gũi, thân thiết, bình dị mà nên thơ, gợi nỗi buồn man mác trong lòng người. 
 2.2. Hỡnh aỷnh cuoọc soỏng cuỷa con ngửụứi: (Tieỏt 34)
 a. Hình ảnh những người dân phố huyện
- Phoỏ huyeọn chổ laứ nhửừng con ngửụứi ngheứo khoồ lay laột. ẹoự laứ maỏy ủửựa treỷ con nhaứ ngheứo ủi nhaởt nhaùnh thanh nửựa thanh tre hay baỏt kỡ caựi gỡ coự theồ duứng ủửụùc cuỷa ngửụứi baựn haứng ủeồ laùi . 
- ẹoự laứ meù con chũ Tớ baựn haứng nửụực caàu may. Cuoọc soỏng cụ cửùc maứ vaón coứn mong chụứ vaứo sửù may ruỷi. Hỡnh aỷnh chũ Tớ trụỷ ủi trụỷ laùi trong taực phaồm gụùi taỷ veà nhửừng kieỏp ngửụứi nhoỷ nhoi, lay laột trong ủeõm toỏi meõnh mang cuỷa cuoọc ủụứi .
 - ẹoự laứ baứ cuù Thi hụi ủieõn coự gioùng cửụứi khanh khaựch .Tieỏng cửụứi moói luực moọt nhoỷ daàn. Baứ cuù oan ửực ủieàu gỡ chaờng, buoàn khoồ gỡ chaờng phaỷi laỏy rửụùu giaỷi saàu. Noói saàu aỏy taùo neõn boựng toỏi bao phuỷ taõm hoàn baứ cuù, gụùi leõn boựng xeỏ cuỷa cuoọc ủụứi.
 - ẹoự laứ baực phụỷ Sieõu baựn phụỷ .
- ẹoự laứ gia ủỡnh baực Xaồm naốm ngoài ngay treõn chieỏu raựch traỷi ra. Thaống con boứ ra ủaỏt. Caựi thau saột chụứ tieàn thửụỷng vaón troỏng trụ trửụực maởt. Taỏt caỷ im lỡm chổ coự maỏy tieỏng ủaứn baàu noồi leõn baàn baọt, run ray trong boựng ủeõm. Khoõng coự khaựch , hoù laờn ra nguỷ treõn ủaỏt gụùi leõn kieỏp soỏng vaỏt vửụỷng laàm than.
Nhửừng ngửụứi phu xe vaứ chũ em Lieõn 
=> Những kiếp sống vất vưởng, lầm than cùng sự buồn chán, mỏi mòn. Nhửừng con ngửụứi ngheứo khoồ thaõn phaọn beự moùn heứn keựm. Cuoọc soỏng cuỷa hoù laứ cuoọc mửu sinh chaọt vaọt moứn moỷi. Sửù soỏng chổ coứn nhử ủoỏm lửỷa haột ra yeỏu ụựt. Duứ cuoọc mửu sinh buoàn teỷ bỡnh laởng nhửng hoù vaón soỏng vaón chuùm laùi vụựi nhau chia seỷ nhửừng noói nieàm ủeồ nớu giửừ laỏy cuoọc soỏng khaộc nghieọt . 
- Tỡnh ngửụứi ụỷ ủaõy cuừng moọc maùc , baứng baùc khaộp thieõn truyeọn. Nhaứ vaờn ủaừ mieõu taỷ chaõn thửùc khaựch quan maứ ủaày yự nghúa . Caỷnh phoỏ huyeọn laứ nhửừng mieàn ủụứi bũ laừng queõn , mieàn ủaỏt bũ cuoọc ủoứi boỷ queõn ủang luùi taứn nhửng hoù vaón hi voùng mong ủụùi moọt caựi gỡ tửụi saựng  Taỏm loứng cuỷa nhaứ vaờn nhaùy caỷm ủaừ laứm rung ủoọng traựi tim ta. OÂng khoõng chổ chia seỷ vụựi nhửừng ủau khoồ cuỷa nhửừng con nguụứi maứ coứn ủoàng tỡnh vụựi hoù, hi voùng ủoùi chụứ moọt ngaứy mai tửụi saựng ủeỏn vụựi hoù. ẹoự laứ giaự trũ nhaõn ủaùo cao caỷ , buoàn thửụng nhửng khoõng beỏ taộc.
b. Tâm trạng chị em Liên và An
- Tửứng coự cuoọc soỏng tuoồi thụ vui veỷ haùnh phuực nhửng gia ủỡnh sa suựt, boỏ Lieõn maỏt vieọc, hai chũ em Lieõn phaỷi veà queõ cuứng meù. Meù laứm haứng xaựo , chũ em Lieõn troõng caựi haứng taùp hoaự nhoỷ xớu, soỏng giửừa phoỏ huyeọn ngheứo thửa vaộng
- Chị em Liên được mẹ giao cho trông nom một cửa hàng tạp hoá nhỏ xíu. Hàng bán chẳng ăn thua gì, Liên thương mấy đứa trẻ con nhà nghèo ven chợ nhưng chị cũng chẳng có tiền để cho chúng
- Liên ngồi yên lặng bên mấy quả thuốc sơn đen, cô thấy “ Lòng buồn man mác”, đôi mắt “ Bóng tối ngập đầy dần” và cái buồn của buổi chiều quê thấm thía vào tâm hồn ngây thơ của cô
-Càng về khuya “ Tâm hồn Liên yên tĩnh hẳn, có những cảm giác mơ hồ không hiểu”. Sống quẩn quanh, tù túng buồn chán, mòn mỏi. Giá trị nhân đạo.
* Taõm traùng cuỷa Lieõn: Nhỡn caỷnh phoỏ huyeọn veà chieàu, Lieõn caỷm thaỏy loứng buoàn man maực. Nhửng coõ khoõng coõ ủụn tuyeọt voùng, taõm hoàn mụỷ roọng quan saựt ủeồ yeõu thửụng chia seỷ vụựi nhửừng kieỏp ngửụứi ngheứo. Tử theỏ cuỷa Lieõn traàm tử túnh laởng ớt noựi, soỏng ụỷ beà saõu cuỷa caỷm xuực, ủa caỷm, ủa saàu.
- Nhỡn phieõn chụù tan Lieõn thaỏy treõn ủaỏt chổ coứn voỷ bửụỷi, voỷ thũ  Muứi aõm aồm boỏc leõn cuỷa ban ngaứy khieỏn Lieõn nghú ủeỏn muứi rieõng cuỷa ủaỏt. Laứ tớn hieọu cuỷa tỡnh queõ maựu thũt thaõn thửụng gaàn guừi. 
- ẹoỏi vụựi nhửừng ngửụứi ngheứo nụi phoỏ huyeọn, Lieõn raỏt giaứu loứng caỷm thoõng, thửụng yeõu vaứ traõn troùng. Roựt cho cuù Thi cuựt rửụùu ủaày. Troõng thaỏy nhửừng ủửựa treỷ con nhaứ ngheứo ủoọng loứng thửụng. Nhỡn hoù aõm thaàm kieỏm soỏng, Caựi toõi cuỷa nhaứ vaờn ủaừ hoaự thaõn vaứo caựi toõi cuỷa nhaõn vaọt. Nhửừng ngửụứi phuù nửừ ủi vaứo trang vaờn cuỷa TL bao giụứ cuừng roừ raứng coỏt caựch VN, taõm hoàn VN, nhửừng taỏm loứng thụm thaỷo bieỏt saờn soực seỷ chia, hi sinh caỷ moọt ủoứi cho con ngửụứi khoõng giửừ laùi gỡ cho rieõng mỡnh.
- ẹoỏi vụựi gia ủỡnh vaứ caọu em trai nhoỷ beự, Lieõn toỷ roừ tử caựch cuỷa moọt coõ gaựi ủaỷm ủang, bieỏt chaờm soực chu ủaựo, tỡnh chũ em ủaọm ủaứ. Chieỏc chỡa khoựa traựp tieàn  ủeo quaự sụựm vaứ daõy xaứ tớch ủeo ụỷ thaột lửng”. Neỏu khoõng tửứng soỏng nhửừng ngaứy thụ aỏu vaỏt vaỷ vaứ naởng trúu yeõu thửụng, TL khoõng theồ vieỏt ủửụùc nhửừng doứng vaờn ủeùp veà ngửụứi chũ dũu daứng, giaứu yeõu thửụng. ẹoự coứn chớnh laứ taỏm loứng traõn troùng cuỷa nhaứ vaờn ủoỏi vụựi chũ. 
- AN: ngaõy thụ nhửng khoõng coự nghúa laứ khoõng caỷm nhaọn rieõng. An cuừng mụ hoà caỷm nhaọn ủửụùc caựi baàu khoõng khớ cuỷa phoỏ huyeọn.Trửụực luực ủi nguỷ cuừng daởn chũ ủaựnh thửực khi taứu ủeỏn. An ủụùi taứu ủụùi aựnh saựng. Khi chũ goùi daọy laọp tửực nhoỷm daọy duùi maột tổnh haỳn. An cuừng raỏt theứm ủoõng vui oàn aứo soõi ủoọng, An caỷm nhaọn cuoọc soỏng moứn moỷi cuừng muoỏn hửụựng tụựi cuoọc soỏng khaực. 
2.3 Phố huyện lỳc chuyến tàu đờm đi qua: 
- Đêm nào cũng vậy chị em Liên và An và những người dân phố huyện cũng cố thức đợi chuyến tàu đi ngang qua. nó đối lập với cuộc ssống mòn mỏi, nghèo nàn, tối tăm và quẩn quanh của người dân phố huyện.
- Đối với chị em Liên, chuyến tàu đêm còn gợi nhớ về những kỉ niệm của ngày xưa sung sướng, của Hà Nội xa xăm,Hà Nội rực sáng và huyên náo.
+ Khaộc khoaỷi thao thửực, hoài hoọp mụ moọng, baõng khuaõng, lửu luyeỏn khoõng phaỷi vỡ ủụùi loọc maứ vỡ con taứu seừ mang ủeỏn moọt theỏ giụựi khaực, tửng bửứng sang troùng, huyeõn naựo vui veỷ .
+ Hỡnh aỷnh ủoaứn taứu, aõm thanh, aựnh saựng Tieỏng doàn daọp, tieỏng xe rớt maùnh vaứo ghi, caực toa ủeứn saựng trửng.
+ YÙ nghúa: Chụứ taứu laứ chụứ moọt nieàm hi voùng, moọt theỏ giụựi ủaựng soỏng haùnh phuực; queõn ủi thửùc taùi taờm toỏi eõ cheà, khao khaựt ủoồi ủụứi.
- Caỷnh ủoaứn taứu ủi qua phoỏ huyeọn mang moọt thoaựng roọn raừ, laứm caỷnh phoỏ huyeọn thay ủoồi. Boựng toỏi taùm nhửụứng choó cho aựnh saựng . Aựnh saựng vui veỷ, huyeõn naựo ủi qua ủeồ laùi nhửừng dử aõm dử vũ buoàn cho phoỏ huyeọn. Hỡnh aỷnh ủoaứn taứu trụỷ thaứnh quaàng saựng, trụỷ thaứnh tia hi voùng thoồi buứng leõn treõn boựng toỏi meõnh mang, loeự saựng nhửừng cuoọc ủụứi nhoỷ beự 
=> Hỡnh tửụùng nhaõn vaọt Lieõn tieõu bieồu cho nhửừng thieỏu nửừ VN trửụực CMTT tuy phaỷi ủoỏi maởt vụựi khoự khaờn tuứ ủoùng nhửng raỏt nhaõn haọu, luoõn khao khaựt veà cuoọc ủụứi ngaứy mai tửụisaựng. Chuyến tàu đêm “ như đã đem một thế giới khác đi qua” đoàn tàu đến và đi như một lịch trình nhưng hình ảnh đoàn tàu sáng trưng cũng tạo một thoáng vui, một niềm an ủi, một nỗi khao khát mơ hồ, một mơ ước không bao giờ tắt, một chút tươi sáng cho sự sống nghèo khổ, đơn điệu, tẻ nhạt hàng ngày của họ.
- Sau khi con tàu đi qua: phố huyện lại chìm vào yên tĩnh, tịch mịch. Hiện thực cảnh đời buồn tẻ ở một phố huyện nhỏ có một ý nghĩa khái quát: nó tái hiện tính trì trệ từ lâu của XHVN thời Pháp thuộc.
- Mỗi người một cảnh nhưng họ đều có chung sự buồn chán, mỏi mòn. Tất cả được hiện ra qua cái nhìn xót thương của Thạch Lam => Giá trị nhân đạo
* Ngheọ thuaọt: Truyeọn khoõng coự coỏt truyeọn, nhaứ vaờn chuỷ yeỏu khai thaực theỏ giụựi noọi taõm nhaõn vaọt.
- Ngoõn ngửừ ngheọ thuaọt tinh teỏ, ủieõu luyeọn, khaỷ naờng dieón taỷ chớnh xaực theỏ giụựi noọi taõm cuỷa nhaõn vaọt. Gioùng vaờn nheù nhaứng trong saựng.
- Truyeọn thửụứng coự xung ủoọt, kũch tớnh nhửng truyeọn ngaộn cuỷa Thaùch Lam laùi nhử moọt baứi thụ eõm aựi nheù nhaứng, trong saựng, man maực. OÂng luoõn hửụựng veà ngửụứi ngheứo, caỷm thoõng vụựi noói khoồ ủau cuỷa hoù, nhửng khoõng taọp trung laứ noồi baọt maõu thuaón giai caỏp.
 3. Tổng kết: Truyeọn ngaộn aỏm aựp tỡnh ngửụứi, ủaọm ủaứ maứu saộc daõn toọc. Vieỏt veà nhửừng cuoọc ủụứi buoàn chaựn beỏ taộc, mieõu taỷ bửực tranh thieõn nhieõn, nhaứ vaờn baứy toỷ tỡnh yeõu queõ hửụng man maực, ủoàng thụứi baứy toỷ noói xoựt thửụng nieàm traõn troùng ủoỏi vụựi nhửừng con nguụứi Truyeọn ngaộn thaỏm ủaóm chaỏt thụ, yeõu toỏ hieọn thửùc vaứ laừng maùn keỏt hụùp haứi hoaứ, nhaõn vaọt ủửụùc khaộc hoaù tinh teỏ vụựi nhửừng tỡnh caỷm phong phuự, ngoõn ngửừ, chi tieỏt chon loùc. Truyeọn khoõng coự coỏt truyeọn khoõng coự tỡnh huoỏng gay caỏn nhửng vaón haỏp daón.
III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
- HS làm bài tập1: Nét đặc sắc của phong cách nghệ thuật Thạch Lam: “.”. HS về nhà chuẩn bị soaùn baứi Ngửừ caỷnh theo caõu hoỷi trong SGK.uag cuỷa doứng soõng vaứ nhửừng chieỏn coõng hieồn haựch ụỷ ủaõyựcõng oanh lieọt nhaỏt trong lũch sửỷ d
D. Rỳt kinh nghiệm