Giáo án Ngữ văn khối 11 - Khảo sát thơ trữ tình phong cảnh của exenhin

Đề tài thảo luận: 
Khảo sát thơ trữ tình phong cảnh của Exenhin
Mục lục	
A Đặt vấn đề	
I.Lí do chọn đề tài
II. Lịch sử vấn đề
III.Phạm vi khảo sát
B Giải quyết vấn đề
I Cơ sở lí luận
1. Khái niệm trữ tình
2. Khái niệm thơ trữ tình và thơ trữ tình phong cảnh
II. Nội dung
1. Đề tài, chủ đề trong thơ Exenhin	
Bốn mùa trong thơ Exenhin
Thế giới màu sắc trong tho Exenhin
Những mùi hương say đắm tựa hơi men	
Buc tranh phong canh	
III. Nghệ thuật	
C Tong ket	
Mở đầu
I.Lí do chọn đề tài:
Văn học Nga là một nền văn học lớn của thế giới và có sức ảnh hưởng sâu rộng đến các nền văn học khác. Ở Việt Nam, từ lâu văn học Nga đã ăn sâu vào đời sống tinh thần, trở thành cầu nối để mỗi con người Việt Nam đến với tâm hồn Nga, trái tim Nga. Người Việt Nam yêu mến nước Nga qua văn thơ Nga. Lịch sử văn học Việt Nam cũng ảnh hưởng mạnh mẽ từ nền văn học Nga, nhất là từ những tên tuổi vĩ đại như A.X.Puskin, L.N.Tonxtoi, F.M.Doxtoiepxki, M.A.Solokhop . Xecgay Alechxandovich Exenhin (1895-1925) là đại diện tiêu biểu của nền thi ca Nga thế kỉ XX. Cả đời người và đời thơ đều rất trẻ, Exenhin đã để lại một khối lượng tác phẩm khá bề thế gồm 9 tập thơ: Lễ cầu hồn (1916), Đồng chí (1917), Người đánh trống trời (1918), Lễ biến hình (1918), Miếu thờ hướng thôn (1918), Trinh bạch Gioocđani (1918) , Về nước Nga và Cách mạng (1925), Nước Nga Xô Viết (1925), bốn bản trường ca: Bài ca về cuộc hành quân vĩ đại (1924) , Maxcova quán rượu (1925), Bài ca về 26 (1924), Anna Xneghina (1925), và một số truyện ngắn, kịch, bút kí khác.
Thơ Exenhin có sức hút lớn bởi nó chính là tiếng lòng ông, là tình yêu sâu thẳm, con người Nga trong thời đại chuyển giao lịch sử. Trong dòng chảy ồn ào của lịch sử Nga cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX, thơ Exenhin giống như một mạch nước ngầm, lúc nhẹ nhàng êm dịu, lúc dữ dội cuộn trào. Tiếng thơ ấy vừa làm cho người ta say đắm, vừa làm cho người ta day dứt, bởi nó không chỉ chứa đựng hình ảnh của một làng quê yêu dấu mà nó con ẩn chứa tâm sự đau buồn của nhà thơ. Thơ ông đã được nhìn nhận từ nhiều góc độ: Là khúc nhạc buồn muôn thủa của làng quê Nga, là sự nuối tiếc của người Nga trước sự ra đi không trở lại của những giá trị văn hóa truyền thống, là lời tự thú của nhà thơ về những lỗi lầm của bản thân mình. Tâm sự của Exenhin cũng là tâm sự của nhiều nhà thơ khác trên thế giới
II. Lịch sử vấn đề
Đề tài , chủ đề trong thơ Exenhin có hai mảng lớn, thứ nhất là đề tài về nước Nga (bao gồm đề tài nước Nga vàng, nước Nga xanh và nước Nga sắt thép); thứ hai là nỗi buồn, tâm sự của nhà thơ ( bao gồm nỗi buồn đồng đội và nỗi day dứt, trăn trở về bản thân nhà thơ). Đây là hai mảng đề tài song song với nhau, tạo nên vế dối tương xứng trong thơ Exenhin. Nghiên cứu về thơ Exenhin ở Việt Nam cũng như ở nước ngoài đã có khá nhiều những công trình đồ sộ như công trình của giáo sư Nguyễn Hải Hà, N.Chikhanop, Iu.N.Libedinxki, L.Ersop, Iu.L.Prokusep.Hầu hết các công trình nghiên cứu trên đều chỉ ra nét đậm trong thơ Exenhin là chất trữ tình đằm thắm và tính tự thuật- vốn là chiều sâu tâm hồn thi sĩ. Bài tiểu luận dưới đây đi sâu nghiên cứu mảng thơ trữ tình phong cảnh trong thơ Exenhin, coi như một phương thức chuyển tải những diễn biến phức tạp trong tư tưởng, tình cảm của nhà thơ.
III. Pham vi khảo sát
Nhìn nhận thấu đáo và toàn diện về phong cảnh thiên nhiên Nga trong các sáng tác của Exenhin là một việc làm khó khăn bởi sức sáng tạo của thi sĩ rất dồi dào và khối lượng tác phẩm khá đồ sộ. Bài viết dưới đây chỉ khảo sát mảng thơ trữ tình phong cảnh qua các sáng tác của Exenhin trong tập thơ Exenhin do Thúy Toàn chủ biên, NXB Văn học Hà Nội 1995.
Giải quyết vấn đề
I.Lí luận
1.Khái niệm “trữ tình”
“Trữ tình” là một trong ba phương thức thể hiện đời sống bằng cách bộc lộ trực tiếp ý thức của con người, nghĩa là con người tự cảm thấy mình qua những ấn tượng, ý nghĩ, cảm xúc chủ quan của mình đối với thế giới và nhân sinh.
2.Khái niệm “thơ trữ tình” và “thơ trữ tình phong cảnh”
Đây là thuật ngữ dùng chỉ chung cho các thể thơ thuộc loại trữ tình, trong đó những cảm xúc và suy tư của nhà thơ hoặc của nhân vật trữ tình trước các hiện tượng đời sống được thể hiện một cách trực tiếp. Người ta dựa vào đối tượng đã tạo nên cảm xúc của nhà thơ hoặc nhân vật trữ tình để phân chia thành thơ trữ tình tâm tình, thơ trữ tình phong cảnh, thơ trữ tình thế sự, thơ trữ tình công dân.
II. Nội dung
1.Đề tài, chủ đề
1.1.Khái niệm
1.1.1Đề tài
 	Đề tài là khái niệm chỉ loại các hiện tượng đời sống được miêu tả, phản ánh trực tiếp trong các sáng tác văn học. Đề tài là phương diện khách quan của nội dung tác phẩm.Có thể xác định đề tài văn học theo giới hạn bề ngoài của phạm vi hiện thực được phản ánh trong tác phẩm: đề tài thiên nhiên, đề tài loài vật, đề tài cải cách ruộng đất, đề tài sản xuất, đề tài chiến đấu, đề tài kháng chiến chống MĩỞ giới hạn bề ngoài của đề tài, các phạm trù lịch sử, xã hội giữ vai trò quan trọng. Cho nên người ta có thể nói đến đề tài nông thôn, đề tài thành thị, đề tài công nhân, đề tài bộ đội, đề tài tiểu tư sản, đề tài lịch sử, đề tài hiện đại.
1.1.2.Chủ đề
Chủ đề là vấn đề cơ bản, vấn đề trung tâm được tác giả nêu lên, đặt ra qua nội dung cụ thể của tác phẩm văn học. Chủ đề và tư tưởng là hạt nhân cơ bản của nội dung tác phẩm. Chủ đề tác phẩm nói lên chiều sâu tư tưởng, khả năng nắm bắt nhạy bén của nhà văn đối với những vấn đề của cuộc sống. Vì vậy từ những đề tài cụ thể rất bình thường tác giả có thể nêu lên những chủ đề mang ý nghĩa to lớn, sâu sắc. Cùng với tư tưởng, chủ đề tạo ra tầm vóc của tác phẩm.
1.1.2.Đề tài, chủ đề trong thơ trữ tình Exenhin
Viết về thiên nhiên Nga là đề tài khá quen thuộc đối với các nhà văn Nga. Những trang viết của Puskin, Turghenhep thấm đẫm chất trữ tình, lãng mạn đã phác họa lên bức tranh thiên nhiên Nga tươi đẹp. Hay những trang văn của Bunhin như là những bức tranh phong cảnh thanh thoát, đượm buồn. Còn đối với Exenhin thì thiên nhiên trong thơ ông là thiên nhiên của lòng người hòa nhập. Thiên nhiên được thổ lộ bằng hơi thở của Exenhin, cảm và nghĩ bằng trái tim thi sĩ. Sự tả cảnh trong thơ ông bao giờ cũng như để chuẩn bị cho cái gì đó sâu sa hơn. Đó là lòng người.
Exenhin là một nhà thơ gắn bó với nông thôn. Tình yêu nông thôn Nga là hàng trăm bài thơ của ông. Exenhin viết về nông thôn, quang cảnh và thiên nhiên ở đó- những vùng quê với những ngôi nhà tuyết phủ trắng mùa đông, những cánh đồng vàng ánh trăng mùa gặt, những dòng sông, ngọn núi, hàng cây luôn phát ra một thứ ánh sáng rực rỡ sắc màu. Dù là mùa xuân tươi đẹp, mùa hạ ấm áp hay mùa thu lá vàng rơi, mùa đông lạnh lẽo băng giá, hay viết về cảnh sắc của vạn vật thì bức tranh thiên nhiên ấy đều hiện lên hết sức sinh động.Hình ảnh, màu sắc, mùi hương trong thơ ông không phải cái gì lạ lẫm xa vời mà nó là hình ảnh của thiên nhiên Nga.
2. Bốn mùa trong thơ Exenhin:
 Thiên nhiên trong thơ Êxênin là thiên nhiên của bốn mùa luân chuyển với những nét đặc trưng riêng của nước Nga. Qua bức tranh tứ bình ấy,người đọc dẫu chưa một lần đặt chân đến đất nước Nga cũng cảm nhận được phong vị của nó.
Khí hậu cũng có bốn mùa: xuân, hạ, thu, đông tương đối thích hợp với người châu Á. Thiên nhiên Nga trong bốn mùa này được thể hiện sinh động, nên thơ qua những bài thơ trữ tình thiên nhiên của nhà thơ Êxênin.
Mùa được nhắc đến nhiều nhất ở Nga và nổi bật trong thơ Êxênin là hai mùa: đông và xuân.
Trong thơ Êxênin, chúng ta thấy hiện lên tất cả những gì đặc trưng của thiên nhiên Nga vào mùa đông hết sức quyến rũ. Đó là những cánh rừng bạch dương phủ đầy tuyết trắng; hoa linh lan bừng nở; thiên nga trên đồng cỏ trong bài “ Cây bạch dương ”, “ Trên mặt tuyết đầu mùa ”.
 	Chùm thơ thiên nhiên Nga vào mùa đông đọc lên chúng ta nhận thấy đều là những hình ảnh biểu tượng, nổi bật nhất của thiên nhiên Nga được miêu tả qua cảm nhận, ấn tượng chủ quan, có sức liên tưởng gợi cảm sâu sắc. Những hình ảnh này có thể hông như trong thực tế nhưng qua ngòi bút, sự nhạy cảm của tâm hồn Nga Êxênin mà có sức hấp dẫn lạ kì. Mùa đông Nga được Êxênin cảm nhận ở hai thái cực: có lúc nhẹ nhàng, êm dịu, xinh đẹp với hàng bạch dương, với bông tuyết nhẹ rơi, với hoa linh lan bừng nở
 ( Trong “Trên mặt tuyết đầu mùa”), là cánh đồng, ánh trăng thanh mỏng
“Cánh đồng tuyết trắng
Ánh trăng thanh mỏng mảnh vàng chanh
Con tim ngọt ngào với nỗi đau yên lặng
Tuyết bên thềm như ai rắc cát trắng
Dưới trăng thanh có ai nói nên lời”.
(Màn sương xanh)
Đặc biệt trong bài “ Trên mặt tuyết đầu mùa” hình ảnh mùa đông được thể hiện tập trung ở sắc thái đẹp xinh của nó:
“ Tôi lang thang trên mặt tuyết đầu mùa
Giứa hồn tôi hoa linh lan bừng nở
Chiều thắp sáng trên con đường tôi qua
Một ngôi sao- ngọn nến xanh rực rỡ’’
Trong bài thơ, thiên nhiên Nga, mùa đông Nga hiện lên rực rỡ sắc màu, hình ảnh bạch dương cây thùy liễu được nhìn với sự liên tưởng tương đồng với những cô gái Nga. Thiên nhiên Nga rực rỡ hoa, cây trong sắc trắng chói ngời. Mùa đông Nga lấp lánh diệu kì và sự yên bình vô hạn của thiên nhiên Nga ngủ đông.
 Nhưng sự yên bình, ấm áp, êm đẹp của mùa đông chỉ chiếm dung lượng nhỏ trong thơ Êxênin còn lại đa số trong thơ ông là hình ảnh mùa đông Nga buồn, lặng lẽ như xác chết, như nhà mồ, nghĩa địa. Mùa đông có một sức mạnh kì bí chứa đựng quá khứ đau buồn, u ám:
“ Tôi lại về đây trong gia đình tôi
Quê hương tôi vẻ dịu dàng đằm thắm!
Bóng tối loăn xoăn đứng ở sau đồi
Đang giơ vẫy bàn tay bằng tuyết trắng
Màu xám bạc của một ngày u ám
Nhừu lông bay lượn giữa bầu trời
Và nỗi buồn của buổi chiều ảm đạm
Xao xuyến hoài không dứt giữa lòng tôi
 (Tôi lại về đây)
 Mùa đông- sắc trắng và sự im lìm, tĩnh mịch, tuyết kín trùm phủ tất cả làm cho nhà thơ nghĩ về quá khứ, về tháng ngày xanh đã qua một đi không trở lại. Hiện tại sao u ám, đen tối:
“ Tôi lại về đây, quê hương thân thiết
Bạn bè tôi còn ai nhớ ai quên?
Tôi buồn như kẻ hành hương tội nghiệp
 Trong mùa đông, thiên nhiên dường như dữ dội hơn, khí hậu khắc nghiệt. Đó là lúc bão tuyết gào thét, xoáy lốc lên ghê rợn:
“Ôi bão tuyết, rõ mi đồ quái quỷ
Đóng hàng đinh trắng toát lên mái nhà
Chỉ có ta, chỉ mình ta không sợ
Con tim ngang tàng ta đóng tiếp vào mi”
(Ôi bão tuyết)
 Mùa đông với màu trắng toát trùm kín tất cả dường như trong đó chứa một sức mạnh dữ dội của thiên nhiên. Bão tuyết gào thét cuốn xoay tất cả. Cảm quan nhà thơ thấy đó là hình ảnh của cái chết, một sự linh cảm cái chết đang đến gần, nghĩa địa tuyết trắng đang bày ra trước mắt.
 Trái ngược với mùa đông, mùa xuân ở Nga là mùa của sự sống, của búp chồi nảy lộc, cây cối xanh tốt, mùa của chim đỗ quên, của chim họa mi thánh thót khoe giọng hót. Với nhà thơ, cùng là sự trở về nhưng về vào mùa đông, nhà thơ chỉ thấy im lìm, chết chóc vây quanh còn ngược lại, trở về mùa xuân là tìm về với nước Nga xinh đẹp, vui tươi, mùa của sức sống. Bài “ Mùa xuân”, Êxênin đã mở đầu bằng một tiếng reo vang:
“ Cơn mê sảng đã kết thúc
Đã tan biến nỗi buồn
Tôi tiếp nhận cuộc đời như giấc mộng đầu tiên”.
 )
 Vào mùa xuân, thiên nhiên Nga thực sự là thiên đường trên mặt đất. Màu xanh là tông màu chủ đạo. Đó là m ... ẻ riêng. Iu.L.Prokusep nhận xét: “Thơ Exenhin chính là vương quốc của bạch dương”. Bản thân thi sĩ cũng nói về chính nước Nga của mình là: “xứ sở của bạch dương nhung gấm”. Bạch dương khi thì xuất hiện với dáng hình mảnh mai soi bóng lên hồ (Cây dương tơ non), khi thì mơ màng ngái ngủ lúc bình minh lên( Chào buổi sáng), khi thì ở dưới cửa sổ với bông tuyết trùm trắng xóa( Cây bạch dương), khi lại xuất hiện với bộ ngực trần mịn làm ngây ngất lòng thi sĩ (Trên mặt tuyết đầu mùa), lúc lại là cây nến trắng mềm cao vút ( Tôi- thi sĩ cuối cùng của làng quê). Với thi sĩ, bạch dương không phải là vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn mang linh hồn của tạo vật, của nước Nga, đặc biệt là mang vẻ đẹp của người phụ nữ. Nhà thơ không chỉ yêu mà còn say đắm bạch dương như say đắm người tình. Ông từng thú nhận rằng: “Hồn phải lòng những chiếc lá bạch dương”. Bạch dương trở thành một biểu tượng mang tính thẩm mĩ nổi bật nhất trong thơ Exenhin. Dưới bàn tay dát vàng của Exenhin, cây bạch dương cũng mang những vẻ đẹp lung linh, sáng ngời dưới con mắt của chàng thi sĩ yêu cỏ cây, yêu thiên nhiên:
“Bên cửa sổ một ánh trăng. Bên cửa sổ một ngọn gió
Thổi vào cây bạch dương- cây nến, cây bạc của tôi”
Exenhin gọi cây bạch dương là cây nến, cây bạc của lòng mình, còn người Nga coi bạch dương là cái đẹp cho biểu tượng của thiên nhiên Nga. Người Nga gọi cây bạch dương là “hoa hậu Nga”. Cây bạch dương thon thả, mảnh mai, thân bạch dương một màu trắng toát điểm những chấm đen hạt huyền, còn lá bạch dương nhỏ mềm mại, hình trái tim xanh mướt về mùa xuân và mùa hè, nhưng thu tới chúng bắt đầu ngả vàng óng và rơi lả tả:
“Cây bạch dương màu trắng
Bên cửa sổ nhà tôi
Được phủ đầy tuyết trắng
Như màu bạc sáng ngời”
(Cây bạch dương)
Cây bạch dương hiện lên như một người thiếu nữ duyên dáng tỏa sáng trong đêm trăng. Người thiếu nữ ấy khoác lên mình tấm áo tơ lụa mềm mại có viền đăng ten, buông xõa mái tóc chải dưới trăng. Đôi khi bạch dương còn giống như một cô gái đang yêu, tràn trề sức sống:
“Mái tóc xanh
Lồng ngực tròn thiếu nữ
Ôi bạch dương, bạch dương mảnh dẻ
Cớ chi ngươi nhìn mãi xuống đầm”
(Mái tóc xanh)
Trong thơ ông cây bạch dương là biểu tượng cho tất cả những gì trong sáng, thanh cao, nữ tính. Exenhin gọi bạch dương là “cô gái”, “thiếu nữ, “cô dâu” và miêu tả bạch dương với tính cách, tình cảm của con người như “mái tóc xanh”, “cành bạch dương tết tóc đuôi sam”, “nỗi niềm giấu kín của lòng cây”, “soi bóng hồ tư lự” với “vầng trăng làm lược chải”.Bạch dương mảnh dẻ trong “mái tóc xanh” cũng nếm trải cái buồn như của con người: một đêm trăng sao chàng chăn bò ngồi tâm sự khóc lóc với bạch dương. Nỗi rung động của bạch dương trước lời thổn thức của chàng chăn bò âu cũng chính là rung động đích thực của con tim nhà thơ. Bạch dương còn đi vào trong thơ ông với một vẻ đẹp được nhân cách hóa, vẻ đẹp của một người thiếu nữ đang tuổi xuân sắc căng tràn sự sống:
“Mái tóc xanh tươi
Bộ ngực trinh trắng
Cây dương tơ non
Trong hồ soi bóng”
Cây bạch dương giống như nàng trinh nữ yểu điệu, đỏm dáng, biết làm duyên với đời
5. 6 Hoa hồng
Nếu như bạch dương là hoa hậu Nga, thì hoa hồng được xem như thư trang sức làm tôn thêm vẻ đẹp Nga của hoa hậu đó:
“Hãy xem kìa hoa hồng đang vẫy nhẹ
Cho bài ca được đáp lại trong tim
Gió từ biển xin nhẹ nhàng thôi để
Nghe họa mi đùa giỡn với hoa hồng”
(Đây xứ sở màu xanh)
Exenhin sợ hoa hồng đau, sợ gió biển thổi quá mạnh làm đau cánh hoa. Exenhin nâng đỡ cánh hoa như nâng đỡ thiên nhên Nga. Điều đó đủ thấy anh trân trọng và yêu quý nước Nga như thế nào. Hoa đã trở thành người bạn tâm tình với nhà thơ:
“Hoa nói cùng tôi- thôi tự biết
Ngả thấp mái đầu hoa xinh xinh”
5. 7 Thế giới loài vật
Thế giới con vật cũng hiện lên trong thơ Exenhin rất độc đáo. Đối với anh buồn vui của mọi sinh vật là buồn vui của chính mình. Những nỗi buồn vui ấy trong thơ anh được thể hiên một cách tài tình tuyệt vời với những hình ảnh có sức lay động lạ lùng như là chỉ có ở một con người được sáng tạo ra “ Với tư cách là một cơ quan của thiên nhiên và chỉ đẻ làm thơ về thiên nhiên mới có thể nhận biết đươc”( Gorki). Exenhin nhìn thấy ánh mắt buồn rười rượi, những giọt nước mắt lã chã lăn của chú chó mẹ khi vừa phải chứng kiến cảnh người ta bắt đàn con vừa mới đẻ đi của mình một cách tàn nhẫn:
“Đôi mắt nó bỗng lăn
Những sao vàng xuông tuyết”
Exenhin bày tò sự cảm thông thương xót đối với chó mẹ.
Con chó được Exenhin đề cập dến rất nhiều trong các bài thơ. Con chó ấy không chỉ để nhìn xót xa như chú chó mẹ ở trên, mà trong thơ anh con chó ấy còn hiện lên quấn quýt quanh chân ông, ông yêu quý, ông cưng nựng nó như đứa trẻ:
“Con chó xưa đã chết
Ra đón tôi là một con chó khác
Con chó đầy màu lông đen đã nhạt
Cất tiếng sưa chao, sang sảng, non to”
( Con chó)
Hay con bò trong thơ ông cũng được nhân cách hóa, mang những nỗi buồn, tâm trạng như con người:
“Quá già răng rụng hết
Năm tháng cuộn trên rừng
..
Nhưng bò cái thấy buồn
Nhớ con bê chân trắng”
Không chỉ những con vật nuôi trong nhà quá đỗi thân quen mới đi vào trong thơ ông mà ngay ả những con vật hoang dã của thiên nhiên cũng vào trong thơ rất tự nhiên:
“Con ó bay từng vòng
Trên cánh đồng hoang dại
 Canh gác đồng ngủ ngon”
( Con ó)
Rồi Exenhin lại thấy:
“Sáo vừa đi vừa chạy
 Trên đất cày đồng xa”
Tại sao lại có thể thấy được sáo vừa đi vừa chạy chứ không phải là sáo chỉ đi hoặc là chỉ chạy? Hình như Exenhin phải tan mình vào những luống đất màu mỡ vừa được lưỡi cày lật lên để ngắm nhìn những con sáo đang cuống quýt nhặt mồi vậy. Không có sự cảm thông với muông thú làm sao Exenhin có thể viết được những câu thơ như thế này:
“Một tiếng quạ kêu mờ
Trong sâu thẳm hồ nước
Một con gà rừng đen
Gọi đêm về chậm chạp”
Thế giới loài vật góp phần làm cho bức tranh phong cảnh thêm sinh động, hấp dẫn.
H×nh ¶nh
Lan xuat hien
 VÇng tr¨ng xuÊt hiÖn 50 lÇn
 50 lan
C¸nh ®ång xuÊt hiÖn 38 lÇn
38 lan
C©y b¹ch d­¬ng 
96 lan
TuyÕt tr¾ng
31 lan
S­¬ng mï 
28 lan
Con ®­êng
26 lan
C¸nh rõng 
21 lan
Ng«i sao 
17 lan
Hoa cá d¹i 
18 lan
B×nh minh 
18 lan
Th¶o nguyªn 
12 lan
Hoa hong 
13 lan
M©y 
9 lan.
Hoµng h«n 
11 lan
Cöa sæ 
11 lan
C©y phong 
7 lan
§µn bß 
8 lan
LiÔu 
7 lan
Trêi xanh 
7 lan
III. NghÖ thuËt
 	1.Giäng ®iÖu
Giäng ®iÖu lµ yÕu tè thÓ hiÖn t­ t­ëng, t×nh c¶m, th¸i ®é cña t¸c gi¶ th«ng qua sù kÕt hîp ng«n tõ. Trong th¬ Exenin cã sù kÕt hîp nhuÇn nhuyÔn gi÷a giäng tr÷ t×nh ®»m th¾m dÞu dµng trong khi thÓ hiÖn nh÷ng h×nh ¶nh ®Ñp thuÇn khiÕt cña quª h­¬ng, giäng u, hoµi nhí th­¬ng, nuèi tiÕc cña kÎ tha h­¬ng,giäng kh¾c kho¶i day døt mang mÆc c¶m lçi ®¹c. Giäng ®iÖu chñ ®¹o trong th¬ Exenin lµ giäng ch¸n tr­êng tuyÖt väng. 
2. Ng«n ng÷
Ng«n ng÷ th¬ ca Exenin lµ sù gi¶n dÞ, sóc tÝch trong tõ ng÷, hµi hßa trong h×nh ¶nh, sù uyÓn ®Çy søc ng©n rung trong ©m ®iÖu vµ sù râ rµng, m¹ch l¹c trong c¶m xóc. Th¬ «ng ®Ëm ®µ tÝnh c¸ch d©n gian, chÞu ¶nh h­ëng cña truyÒn thèng d©n gian. B»ng ngßi bót ®iªu luyÖn Exenin viÕt vÒ phong c¶nh thiªn nhiªn b»ng nh÷ng c©u th¬ rÊt gi¶n dÞ, trong s¸ng kh«ng cÇu k×. 
3. Kh«ng gian nghÖ thuËt trong th¬ Exªnin
ThÕ giíi v¨n häc lµ thÕ giíi do nhµ v¨n s¸ng t¹o nªn. ThÕ giíi ®ã kh«ng ®ång nhÊt víi thÕ giíi thùc ngoµi ®êi . Ng­êi ®bÇu trêi, më réng ra lµ c¸c v× sao tinh tó.
H×nh kh«ng gian lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng cña t¸c phÈm v¨n häc. Vai trß cña nã kh«ng gi¶n l­îc ë viÖc x¸c ®Þnh n¬i chèn c¸c sù kiÖn, nèi liªn kÕt ®­êng d©y cèt truyÖn, n¬i gÆp gì nh©n vËt. Nã kh«ng h¹n chÕ viÖc t¸i hiÖn c¸c ®Æc tr­ng miÒn hay xø së kh¸c. Kh«ng gian nghÖ thuËt kh«ng ®ång nhÊt víi kh«ng gian hiÖn thùc vèn tån t¹ kh¸ch quan mµ trë thµnh kÝ hiÖu ®Æc biÖt ®Ó diÔn t¶ ph¹m trï ngoµi kh«ng gian ch¼ng h¹n nh©n vËt hay ®Ó ®¸nh gi¸ nh©n vËt ®ã vÒ mÆt ®¹o ®øc.
Trong tõ ®iÓn thuËt ng÷ v¨n häc( TrÇn §×nh Sö chñ biªn): kh«ng gian nghÖ thuËt g¾n víi c¶m thøc vÒ kh«ng gian nªn mang tÝnh hñ quan, ngoµi kh«ng gian vËt thÓ cã kh«ng gian t©m t­ëng.
Trong th¬ Exªnin, t¸c gi¶ ®· x©y dùng mét thÕ giíi th¬ ®Çy nh÷ng h×nh t­îng nghÖ thuËt ®Æc biÖt lµ h×nh t­îng kh«ng gian. Kh«ng gin nghÖ thuËt trong th¬ Exªnin cã nh­ng ®Æc ®iÓm sau: 
3.1. kh«ng gian thiªn nhiªn trong th¬ Exªnin gi¶n dÞ, gÇn gòi víi phong tôc vµ truyÒn thèng d©n téc Nga, g¾n víi t©m tr¹ng nhµ th¬. 
Tõ kh«ng gian réng lín ®Õn kh«ng gian c¶m xóc cña nh©n vËt tr÷ t×nh. Sù xuÊt hiÖn liªn tôc c¸c h×nh ¶nh: ¸nh tr¨ng s¸ng, c©y b¹ch d­¬ng, hoa hang, con ®­êng. Lµ nh÷ng h×nh ¶nh rÊt quen thuéc trªn ®Êt n­íc Nga ®Æc biÖt lµ c©y b¹ch d­¬ng ®­îc nh¾c l¹i 14 lÇn trong hai tËp th¬. 
3.2. Kh«ng gian th¬ mang tÝnh t­îng tr­ng biÓu c¶m cao.
T¸c gi¶ sö dông nhiÒu h×nh ¶nh cã søc gîi lín mang ®Æc tr­ng, phong c¸ch, lèi sèng v¨n hãa ng­êi Nga h×nh ¶nh c©y b¹ch d­¬ng mang d¸ng dÊp mét ng­êi phô n÷ hÕt søc xinh ®Ñp vµ hÊp dÉn, mang vÎ ®Ñp cña mét ng­êi mÑ Nga hiÒn dÞu, th­¬ng con ch©n thµnh víi t×nh yªu gi¶n dÞ bao la:
§ang rãt ra trªn th¶o nguyªn
Dßng s÷a cña b¹ch d­¬ng.
3.3. Kh«ng gian trong th¬ vËn ®éng ®a diÖn, ®a h­íng thay ®æi liªn tôc, linh ho¹t, vËn ®éng tõ trªn xuèng d­íi, tõ xa tíi gÇn.
Tõ kh«ng gian réng lín tíi kh«ng gian c¶m xóc cña nh©n vËt tr÷ t×nh. Trong tËp th¬ “nh÷ng v× sao” h×nh t­îng réng lín : c¸nh ®ång, v× sao, th¶o nguyªn, bÇu trêi, mÆt ®Êt, c¸nh rõng. Lu«n g¾n víi nh÷ng tÝnh tõ t­¬ng øng 
Xa tÝp t¾t tËn ch©n trêi
( N­íc Nga yªu dÊu)
Ra bao la ®ång ruéng tr¶i ng¸t xanh
( N­íc Nga yªu dÊu)
	Kh«ng gian trong t¸c phÈm ®­îc nh×n tõ nhiÒu gãc ®é kh«ng theo mét chiÒu,	TÝnh ®a chiÒu, ®a h­íng trong sù vËn ®éng cña kh«ng gian nghÖ thuËt lµ mét ®Æc ®iÓm trong th¬ Exªnin. Cã thÓ thÊy trong th¬ «ng sù vËn ®éng ®a h­íng lµ ®Æc tr­ng næi bËt tõ nh÷ng ®iÓm nh×n kh¸c nhau víi nh÷ng gãc ®é kh¸c nhau khi xa, khi gÇn, khi cao, khi thÊp, khi cËn c¶nh. 
	4. BiÖn ph¸p tu tõ.
C¸c phÐp so s¸nh, nh©n hãa ®­îc Exªnin sö dông rÊt t¸o b¹o, bÊt ngê t¹o nªn hiÖu qu¶ thÈm mü cao:
Nh­ vËy, th¬ £xªnin thêi k× ®Çu mang nhiÒu tÝnh c¸ch riªng, chÞu ¶nh h­ëng s©u s¾c cña truyÒn thèng d©n gian Nga thanh tho¸t vµ trong trÎo sau ®ã cã mét thêi k× «ng chÞu ¶nh h­ëng bÝ hiÓm cña t«n gi¸o chñ nghÜa biÓu t­îng, chñ nghÜa h×nh ¶nh s¸ng t¸c trë nªn nÆng nÒ tr×u t­îng h¬n. tíi thêi k× chÝn nhÊt trong s¸ng. ¢m ®iÖu trong th¬ £xªnin thËt sù rung ®éng vµ uyÓn chuyÓn c©u th¬ ®Ñp ®Õn møc cæ ®iÓn, ng«n ng÷ hªt søc tinh tÕ nhÊt lf khi miªu t¶ thiªn nhiªn. S¸ng t¸c cña «ng thùc sù ®· trë thµnh tµi s¶n tinh thÇn quý b¸u cña nh©n d©n Nga vµ thÕ giíi.
KÕt luËn
MÆc dï c¸ch xa chóng ta hµng thÕ kØ nh­ng th¬ Exªnin ®· vµ vÉn sÏ tr­êng tån trong lßng b¹n ®äc trªn kh¾p thÕ giíi. Th¬ «ng chÝnh lµ t©m hån Nga, lµ nh÷ng vÇn th¬ ®i tõ tr¸i tim ®Õn víi mäi tr¸i tim, mäi t©m hån. E xªnin ®­îc coi lµ c©y ®¹i phong cÇm cña th¬ ca Nga. Trong th¬ «ng lu«n xuÊt hiÖn thÕ giíi h×nh ¶nh lung linh ®Çy mÇu s¾cvaf thÕ giíi h×nh ¶nh quen thuéc g¾n liÒn víi nã lµ chÊt giäng võa tr÷ t×nh ®»m th¾m võa day døt nghÑn ngµo. M¹ch ch¶y ngÇm trong th¬ Exªnin lµ t×nh yªu s©u th¼m víi quª h­¬ng, t©m tr¹ng l­u ®Çy, lßng sÇu xa xø. Exªnin sÏ m·i m·i ®i vµo lßng ng­êi ®äc bëi nh÷ng dßng th¬ trong trÎo ng©n vang.