Giáo án Ngữ văn 11 - Trường PTTH CưMgar

 GIÁO ÁN VĂN HỌC 11
Ngày soạn :9/2007	 VÀO PHỦ CHÚA TRỊNH 
 Ngày dạy :9/2007	(Tríchthượng thư kí sự )	
 TPPCT :1-2 	Lê Hữu Trác	 	
A )Mục tiêu bài học :Giúp học sinh hiểu rõ
-Giá trị hiện thực của tác phẩm 
-Thái độ trước hiện thực và ngòi bút kí sự chân thực sắc sảo của Lê Hữu Trác qua đoạn trích miêu tả cung cánh sinh hoạt nơi phủ chúa 
B)Chuẩn bị 
-Giáo viên :soạn giáo án +đồ dùng dạy học 
-Học sinh :soạn bài +đồ dùng học tập 
C )Tiến trình lên lớp 
1 )Ổn định tổ chức
2 )Kiểm tra bài cũ
3 )Nội dung bài mới 
Cho học sinh đọc phần tiểu dẫn sau đó nêu vài nét về tác giả 
Em hiểu gì về tác phẩm Thượng thư ký sự (ký sự lên kinh )?
Nêu vị trí và đại ý của tác phẩm ?
Quang cảnh nơi phủ chúa được tác giả miêu tả như thế nào ?
Em có ấn tượng gì về quang cảnh ấy?
Cuộc sống đầy quyền uy của chúa Trịnh được thể hiện qua chi tiết nào ?
Tìn chi tiết miêu tả về nơi ở của Trịnh Cán và nhận xét về các chi tiết ấy?
Hình hài vóc dáng của thế tử được miêu tả như thế nào ?
Em có nhận xét gì về cung cách sinh hoạt trong phủ chúa ?
Thái độ của Lê Hữu Trác khi vào phủ chúa Trịnh ?
Tâm trạng của Lê Hữu Trác khi khàm bệnh cho thề tử ?Tại sao ông lại có tâm trạng ấy ?
Tài năng của Lê Hữu Trác được thể hiện qua chi tiết nào ?
Em có nhận xét gì về con người Lê Hữu Trác ?
Những thủ pháp nghệ thuật nào đã góp phần tạo nên sự thành công của tác phẩm ?
I)Đọc –Tìm hiểu chung 
1 )Tác giả 
-Lê Hữu Trác (1724-1791),hiệu là Hải Thượng Lãn Ông (ông già lười ở đất Thượng Hồng )
-Quê quán :Hải Dương ngày nay 
-Ông là một danh y lỗi lạc , nhà văn tài hoa ,một Nho sỹ coi thường danh lợi 
2 )Tác phẩm :Thượng kinh ký sự 
-Là tác phẩm đứng đầu thời văn học trung đại về thể ký 
-Nội dung :tác phẩm ghi lại một cách sinh động,chân thực những cảm nhận của tác giả về những điều mắt thấy tai nghe trong thời gian chữa bệnh cho cha con thế tử Trịnh Cán ở phủ chúa Trịnh 
-Giá trị của tác phẩm :Cho ta thấy cuộc sống xa hoa ,uy quyền của chúa Trịnh đồng thời làm nổi bật thái độ coi thường danh lợi của tác giả 
3 )Đoạn trích :
-Vị trí :thuộc đoạn đầu của tác phẩm 
-Đại ý :Nói về việc Lê Hữu Trác váo kinh đô để bắt mạch kê đơn cho Trịnh Cán 
II )Đọc và hướng dẫn khám phá văn bản 
)Quang cảnh trong phủ chúa 
–Vào phủ phải qua nhiều lần của với nhiều dãy hành lang quanh co nối nhau liên tiếp 
–Hai bên cây cối um tùm ,chim kêu ríu rít, thoảng mùi hương 
-Nội cung :+Người đông đúc qua lại tấp nập, nhộn nhịp 
	+ Nhà của, vật dụng sang trọng sơn son, thiếp vàng , đèn sáng lấp lánh , hương hoa ngào ngạt 
ÆQuang cảnh trong phủ chúa,thâm nghiêm ,kín cổng cao tường vô cùng xa hoa tráng lệ; lộng lẫy không đâu sánh bằng 
2 )Cung cảnh sinh hoạt trong phủ chúa 
-Khi vào cung có đấy tớ chạy trước dẹp đường , vào phủ phải có thẻ 
- Thái độ : ai nấy đều cung kính lễ độ “thánh thượng đang ngự”, “hầu mạch đông cung thế tử”
- Chúa Trịnh luôn có phi tần chầu chực xung quanh 
- Nơi ở của thế tử Trịnh Cán 
+ Đường đi tối om ,qua mấy lần trướng gấm 
+ Nơi thế tử ngự :ghế vàng sơn son thiếp vàng , nệm gấm ,kẻ hầu người hạ nhưng tất cả đều im lặng nên không khí nơi đây trở nên lạnh lẽo, thiếu sinh khí 
+ Hình hài thế tử :mặc áo đỏ ,ngồi trên sập vàng, biết khen người giữ phép tắc “ông này khéo lạy”,ốm yêú gày gò âm dương đều bị tổn hại 
-Việc khám bệnh cho thế tử phải tuân theo một loạt phép tắc ,quy định 
ÆCung cách sinh hoạt trong phủ chúa với những ghi lễ khuôn phép .cho ta thấy sự cao sang quyền uy tột đỉnh cùng cuộc sống xa hoa hưởng thụ ở phủ chúa 
3 Cách nhìn và thái độ của Lê Hữu Trác 
-Từng là con quan đã biết chốn phồn hoa đô hộ nhưng không thể tưởng tượng được mức độ của sự tráng lệ thừa thãi, xa hoa nơi phủ chúa trong cách sinh hoạt Ú tác giả tỏ ra thờ ơ ,dửng dưng ,không đồng tình với cuộc sống ,thừa thãi vật chất mà thiếu khí trời 
-Tâm trạng của tác giả khi khám bệnh cho thế tử 
+Nguyên nhân dẫn đến căn bệnh của thế tử :là kết quả của sự xa hoa ,hưởng lạc trong phủ chúa : “ăn quá no mặc quá ấm”
+Hiểu căn bệnh của Trịnh Cán ,đưa ra cách chữa hợp lý ,thuyết phục nhưng bên trong ông diễn ra cuộc đấu tranh giằng co :nếu chữa bệnh có hiệu quả ngay chúa sẽ tin dùng và bị công danh trói buộc ,còn nếu dùng thuốc hòa hoãn ,chữa bệnh cầm chừng ,vô thưởng vô phạt thì lại trái với lương tâm nghề nghiệp 
ÆNhững phẩm chất tốt đẹp của Lê Hữu Trác 
+Là thầy thuốc có kiến thức uyên thâm ,có kinh nghiệm chữa bệnh ,có lương tâm ,đức độ 
+Một nhân cách đẹp ,coi thường lợi danh quyền quý 
+Yêu thích cuộc sống thanh đạm ,trong sạch 
5)Nghệ thuật 
-Quan sát tỉ mỉ ,ghi chép trung thực ,tả cảnh sinh động 
III )Kết luận 
-Đoạn trích vừa mang đậm giá trị hiện thực vừa thể hiện được phẩm chất của thầy thuốc giàu tài năng ,đức độ ,coi thường danh lợi 
4 )Củng cố 
5)Dặn dò :
-Tóm tắt đoạn trích 
-Nắm nội dung cơ bản .Chuẩn bị bài tiếp 
Ngày soạn :9/2007 TỪ NGÔN NGỮ CHUNG 
Ngày dạy :9/1007
TPPCT :3	 ĐẾN LỜI NÓI CÁ NHÂN
A)Mục tiêu bài học :giúp học sinh 
-Nắm được những biểu hiện của cái chung trong ngôn ngữ của xã hội và cái riêng trong lời nói cá nhân ,mối tương qua giữa chúng 
-Nâng cao năng lực lĩnh hội những nét riêng trong ngôn ngữ của cá nhân ,đồng thời rèn luyện, hình thành và nâng cao năng lực sáng tạo của cá nhân ,biết phát huy phong cách ngôn ngữ cá nhân khi sử dụng ngôn ngữ chung 
B)Chuần bị 
 -Giáo viên :soạn giáo án +đồ dùng dạy học 
 -Học sinh :soạn bài +đồ dùng học tập 
C )Tiến trình lên lớp 
1 )Ổn định tổ chức
2 )Kiểm tra bài cũ
3 )Nội dung bài mới 
 Hoạt động thầy- trò 
tg
 Nội dung cần đạt 
Ngôn ngữ là gì ?
Tính chung của ngôn ngữ được thể hiện qua những phương diện nào ?
Hãy chỉ ra nghĩa của từ mặt trong các câu thơ của Nguyễn Du ?
Ngôn ngữ riêng của cá nhân được thể hiện qua các phương diện nào?
Vốn từ ngữ cá nhân phụ thuộc vào các yếu tố nào ?
Em hãy lấy một vài ví dụ trong đó từ chuyển nghĩa ?
Thế nào là phong cách ngôn ngữ cá nhân ?
Giáo viên chia nhóm và cho học sinh thảo luận hai bài tập trong sách giáo khoa ,sau 5 phút yêu cầu đại diện các nhóm lên trình bày ,giáo viên nhận xét và sủa chữa bổ sung nếu cần 
I )Ngôn ngữ -tài sản chung của xã hội 
-Ngôn ngữ là hệ thống ngữ âm ,những từ ngữ ,những quy tắc kết hợp chúng mà những người trong một cộng đồng dùng làm phương tiện để giao tiếp với nhau 
-Tính chung của ngôn ngữ được thể hiện qua những phương diện :
 Thành phần của ngôn ngữ
+Các âm :¬ nguyên âm :¬ nguyên âm đơn :a,ă,â,o,ô,ơ,u.ư,e,ê,i
¬Nguyên âm đôi :ia(ya,ie,ye) ;ua(uô);ưa(ươ)
 Phụ âm 
+Thanh điệu :6 thanh 
+Âm tiết (đơn vị phát âm tự nhiên nhỏ nhất trong ngôn ngữ ):tạo bởi các âm và thanh 
+Các từ đến các tiếng có ý nghiã 
+Các ngữ cố định 
 Các quy tắc và phương thức chung 
+Quy tắc cấu tạo các kiểu câu 
+Phương thức chuyển nghĩa từ
VD: a , Người quốc sắc,kẻ thiên tài 
 Tình trong như đã mặt ngoài còn e
 b ,Buồn trông ngọn cỏ rầu rầu 
 Chân mây mặt đất một màu xanh xanh
 c ,Sương in mặt, tuết pha thân 
 Sen vàng lãng đãng như gần như xa
II )Lời nói -sản phẩm riêng của cá nhân 
Cái riêng của cá nhân được biểu lộ ở các phương diện sau :
-Giọng nói cá nhân :trong ,ồ ,the thé ,trầmÚgiúp ta nhận ra người quen khi chưa hoặc không nhìn thấy mặt 
-Vốn từ ngữ cá nhân :do thói quen dùng một số từ ngữ nhất định 
-Sự chuyển đổi ,sáng tạo khi sử dụng từ ngữ chung ,quen thuộc :cá nhân dựa vào nghĩa của từ để chuyển đổi 
VD :Trong ca dao thường sử dụng hình ảnh :con cò để nói lên sự lam lũ ,tần tảo của người nông dân nói chung ,người phụ nữ nói riêng trong xã hội cũ .Nhưng Tú Xương đã chuyển đổi thành “thân cò”để nhấn mạnh sự cơ cực của bà Tú 
-Tạo ra các từ mới và dần trở thành tài sản chung 
VD :từ “sân chơi”, “số hóa”..
-Vận dụng linh hoạt ,sáng tạo các quy tắc chung ,phương thức chung :Phương diện này biểu hiện rõ trong phong cách ngôn ngữ cá nhân 
VD : +Tố Hữu :trữ tình chính trị 
 +Hồ Chí Minh :Có sự kết hợp hài hòa giữa cổ điển và hiện đại 
 +Thơ trào phúng Nguyễn Khuyến :nhẹ nhàng ,thâm thúy 
 +Tú Xương :chua chát ,cay độc 
III )Luyện tập 
Bài tập 1 : “thôi” là từ vốn có nghĩa chung :chấm dứt ,kết thúc một hành động nào đấy .Nhưng trong bài thơ Nguyễn Khuyến đã dùng chỉ nghĩa :Chấm dứt ,kết thúc một đời người 
Bài tập 2 :Từ ngữ quen thuộc nhưng cách phối hợp và cách sắp xếp các từ ngữ mang phong cách riêng của Hồ Xuân Hương ..Tác giả sử dụng biện pháp đảo ngữ nhằm tạo âm hưởng mạnh cho câu ,tô đậm hình tượng thơ
4 )Củng cố :Tại sao nói ngôn ngữ vừa là tài sản chung của xã hội vừa là sản phẩm riêng của cá nhân ?
5 )Dặn dò :-Nắm nội dung bài học 
	-Làm bài tập về nhà 
	-Chuẩn bị bài tiếp 
Ngày soạn :9/2007	BÀI VIẾT SỐ 1
Ngày dạy :9 /2007
TPPCT :4
A )Mục tiêu cần đạt :giúp học sinh 
Vận dụng kiến thức và kỹ năng đã học về văn nghị luận ,viết được bài nghị luận xã hội có nội dung sát thực tế đời sống vàvà học tập 
B)Chuần bị 
 -Giáo viên :soạn đề +đáp án
 -Học sinh :ôn tập 
C )Tiến trình lên lớp 
1 )Ổn định tổ chức
2 )Kiểm tra bài cũ
3 )Nội dung kiểm tra
Đề :Đọc truyện Tấm Cám ,anh (chị )suy nghĩ gì về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác ,giữa ngưòi tốt và kẻ xấu trong xã hội xưa và nay ?
Đáp án 
1 )Yêu cầu chung :học sinh biết cách làm một bài văn nghị luận xã hội theo đúng đặc trưng thể loại .Bài viết phải có kết cấu chặt chẽ .Bố cục rõ ràng .Hành văn trong sáng .Chữ viết rõ ràng .Không mắc lỗi diễn đạt 
2 )Yêu cầu cụ thể 
Học sinh có thể trình bày ,diễn đạt theo nhiều cách khác nhau nhưng phải đảm bảo các ý cơ bản sau 
-Trong truyện Tấm Cám ,Tấm là cô gái hiền lành ,chăm chỉ ,chịu thương chịu khó nhưng gặp nhiều bất hạnh .Cô luôn bị mẹ con mụ dì ghẻ ruồng rẫy ,đánh đập ,tước đoạt cả về vật chất lẫn tinh thần .Nhưng qua nhiều khó khăn vất vả cô đã trở thành hoàng hậu và được sống hạnh phúc bên nhà vua ,còn mẹ Cám phải trả giá cho tội ác đã gây ra Ú Hạnh phúc của Tấm là phần thưởng xứng đáng cho những con người hiền lành lương thiện ,minh chứng cho tríêt lý : “ở hiền gặp lành”của nhân dân ta ,đồng thời khẳng định :cái thiện dù có gian nan vất vả nhưng bao giờ cũng chiến thắng cái ác Ú thể hiện tư tưởng lạc quan của nhân dân ta 
-Từ xưa đến nay cuộc đấu tranh giữa cái thiện và ái ác ,giữa người tốt và và kẻ xấu vô cùng gian nan phức tạp .Đặc biệt ,cuộc đấu tranh giữa thiện và ác trong bản thân mỗi con người càng gian nan phức tạp .nhưng cuối cùng thắng lợi cuối cùng bao giờ cũng thuộc về cái thiện và người tốt 
	 äääääää
Ngày soạn :9/2007	 TỰ TÌNH 
Ngày dạy :9/2007 	 (Hồ Xuân Hương )
TPPCT :5
A)Mục tiêu bài học :giúp học sinh 
-Cảm nhận được tâm trạng buồn tủi ,phẫn uất trước tình cảnh éo le và khát vọng sống ,khát vọng hạnh phúc của Hồ Xuân Hương 
-Thấy được tài năng nghệ thuật thơ Nôm của Hồ Xuân Hương :Thơ Đường luật viết bằng tiếng Việt ,cách dùng từ ngữ ,hình ảnh giản dị ,giàu sức biểu cảm ,táo bạo mà tinh tế 
B)Chuần bị 
 -Giáo viên :soạn giáo án +đồ dùng dạy học 
 -Học sinh :soạn bài +đồ dùng học tập 
C )Tiến trình lên lớp 
1 )Ổn định tổ chức
2 )Kiểm tra bài cũ
3 )Nội dung bài mới 
 Hoạt động thầy –trò 
tg
 Nội dung bài học 
Gọi học sinh đọc phần tiểu dẫn trong SGK và nêu vài nét cơ ... höõng neùt cô baûn vssf cuoäc ñôøi nhaø thô Haøn Maïc Töû?
-Ñôøi thoû cuûa HMT coù nhöuõng ñieåm naøo ñaùng löu yù?
- Neâu xuaát xöù cuûa baøi thô?
-Goïi HS ñoïc baøi thô
-Noäi dung khaùi quaùt khoå thô ñaàu ?
- Caâu hoûi tu töø ôû khoå thô ñaàu theå hieän ñieàu gì?
-Em coù caûm nhaän gì veà hình aûnh “ naéng haøng cau, naéng môùi leân”? 
- Phaân tích giaù trò gôïi taû cuûa töø “möôùt” vaø pheùp so saùnh trong caâu thô?
- Phaân tích caâu thô 1,2 ?
- Ñieäp töø “mô” cho ta caûm nhaän ñöôïc ñieàu gì? 
- ÔÛ ñaây” chæ ñòa ñieåm naøo?
-Ñieäp töø ai ôû caâu cuoái coù taùc duïng gì?
-Cho HS ñoïc ghi nhôù sgk
I )Tìm hiểu khái quát 
1 )Tác giả : 
- Tên thật là Nguyễn Trọng Trí, quê ở Đồng Hới, Quảng Bình
- Cha mất sớm, từ nhỏ sống với mẹ, từ nhỏ sống với mẹ ở Quy Nhơn
- Ông từng học ở Huế, làm ở Sở Đạc điền Bình Định, sau vào Sài Gòn làm báo, ít lâu sau trở lại Quy Nhơn.
- Năm 1936 mắc bệnh phong, căn bệnh hiểm nghèo ảnh hưởng khá sâu sắc đến hồn thơ Hàn Mạc Tử.
2. Đời thơ Hàn Mặc Tử:
Làm thơ từ lúc 16 tuổi. Bút danh khác: Phong Trần, Lệ Thanh.
	-Phong cách thơ:
	+ HMT là một hồn thơ mộc mạc nhưng đau thương đẩy lên đến đỉnh cao của sự hoang tưởng( Siêu thực)
	“ Ngày mai ở bên khe nước ngọc
	Với sao sương anh nằm chết như trăng
	Không tìm thấy nàng trăng mô đến khóc
	Đến hôn anh và rửa vết thương tâm”
	+ Đồng thời thơ HMT chan chứa tình yêu cuộc sống với những hình ảnh thơ tuyệt mĩ, trong trẻo lạ thường.
 - Tác phẩm: Gái quê , Thơ Điên , Thượng thanh khí
II.Ñoïc – khaùm phaù vaên baûn
1. Xuất xứ:
	- Đây thôn Vĩ Dạ (lúc đầu có tên là Ở đây thôn Vĩ Dạ) sáng tác năm 1938, in trong tập Thơ Điên, là tác phẩm tiêu biểu cho hồn thơ Hàn Mạc Tử.
2. Cảm hứng sáng tác:
	-Bài thơ được viết từ cảm hứng của nhà thơ về bức bưu ảnh của Hoàng Thị Kim Cúc gửi tặng khi HMT đang mắc bệnh hiểm nghèo.
3. Thôn Vĩ ( Sgk)
1 . Khổ 1: Cảnh vườn tược và con người thôn Vĩ
- Là 1 câu hỏi tu từ nhiều sắc thái: vừa hỏi, vừa nhắc nhở, vừa trách, vừa mời mọc ân cần tha thiết.
- Câu hỏi ở đây là 1 hình thức để thi nhân bày tỏ nỗi lòng: Ước muốn trở về thôn Vĩ.
- Âm điệu nhẹ nhàng, lời thơ mượt mà, dung dị đưa người đọc bước vào không gian hoài niệm của HMT: thôn Vĩ- 1 làng kề sát thành phố Huế, bên dòng Hương giang thơ mộng, trữ tình.
Câu2,3 : Mảnh vườn thôn Vĩ:
- Điệp từ “ nắng” ( nắng hàng cau, nắng mới lên): 	tạo ấn tượng về những tia nắng ban mai ấm áp tỏa sáng lấp lánh trên những hàng cau còn ướt đẫm sương đêm. Đó là những tia nắng sớm tinh khôi, đẹp trong trẻo lạ thường.
	-	Vườn: mướt- xanh như ngọc
+ mướt -> từ cực tả gợi ra cái mượt mà, mơn mởn, trù phú của vườn cây thôn Vĩ.
 + xanh như ngọc -> cách Nhà thơ miêu tả thôn Vĩ dưới con mắt cổ hóa: Thôn Vĩ hiện lên như 1 khu vườn cổ tích. Tất cả đều trinh nguyên, thanh lọc đến mức sáng trong, kì ảo => Niềm yêu thiết tha thôn Vĩ của Hàn thi nhân.
Câu 4: Lá trúc che ngang mặt chữ điền
 (gợi cảm, xinh xắn (phúc hậu, dễ thương) 
 tình tứ)
-> Câu thơ sử dụng nghệ thuật cách điệu hóa- hình ảnh rất gợi. Con người ẩn hiện trong thiên nhiên càng thơ mộng. Cô gái thôn Vĩ thật đáng yêu, duyên dáng, thấp thoáng nét kín đáo, dịu dàng rất Huế. Cái đẹp làm say lòng thi sĩ?
Xứ Huế hiện lên trong vẻ đẹp diệu kỳ: Cảnh đẹp, người đẹp, tình đẹp bởi một hồn thơ khao khát cuộc đời.
2. Khổ 2: Cảnh sông nước, mây trời xứ Huế
Cảnh vật rời rạc, đơn độc, hiu hắt. Không gian có chuyển động nhưng chậm rãi như mệt mỏi, rã rời- thấm đượm nỗi buồn thi nhân.
Hình ảnh lẫn lộn giữa hư và thực. “Trăng”- điểm tựa linh hồn thi nhân nhưng quá monh manh hư ảo, có nguy cơ tan vỡ ước mơ.
Tóm lại: Khổ 2 đã phác họa đúng cái hồn, vẻ đẹp huyền ảo, trầm tư,nhịp điệu khoan thai của xứ Huế, gợi 1 t/yêu dịu dàng, kín đáo mà sâu xa, rộng mở.
3. Khổ 3:Hình ảnh người thiếu nữ Huế và tâm trạng nhà thơ.
- Mo : đắm chìm trong thế giới tâm linh, mộng ảo
miêu tả shấn mạnh h/ảnh con người trong cõi xa xôi, mộng tưởng -> Nỗi lòng da diết với người tình nhưng người tình rất mơ hồ.
Từ xác định( mơ hồ) : “ Ở đây
Ở chỗ Tử (Qui Nhơn) hay ở Vĩ Dạ? 
=> Màu kí ức, màu hoài niệm đã phủ mờ tất cả. Sắc màu, cảnh vật, cả con người đều nhòa đi trước mắt. Hình ảnh người thiếu nữ “ áo trắng quá” dường như tan loãng trong khói sương xứ Huế, chỉ thấy bóng dáng huyền ảo, lung linh( mờ nhân ảnh).
Câu cuối: 
 	+ Câu hỏi phiếm chỉ -> cực tả nỗi băn khoăn không biết t/yêu có bền chặt hay cũng mờ ảo như sương khói. 
 + Điệp từ “ ai” -> nhấn mạnh tâm trạng: vừa yêu thương khao khát, vừa chất chứa vô vọng
 => Câu thơ cuối bài như 1 câu hỏi triết lí bi tham của cuộc đời. Nó đáp lại cho câu hỏi đầu bài thơ. Có 1 cái gì day dứt về một mối tình xa xăm, mong manh không níu được.
Khổ thơ cuối thể hiện t/yêu thầm kín, say đắm,lung linh, huyền ảo chơi vơi đầy hụt hẫng trong tâm hồn nhà thơ. 
Bài thơ là bức tranh tuyệt đẹp về cảnh vật, con người xứ Huế. Bài thơ thể hiện t/yêu quê hương đất nước tha thiết. Đồng thời, bộc lộ t/yêu thầm lặng, sâu kín, mờ ảo như sương khói của nhà thơ.
IV. TổNG KếT:
1. Thế giới thực và mộng trong bài thơ hòa quyện vào nhau tạo vẻ đẹp toàn bích cho bài thơ.
2. “ ĐTVD” là 1 bài thơ hay nổi tiếng trong thơ lãng mạn 1930-1945, vẫn sống mãi trong lòng người yêu thơ bao thế hệ.
4/ Daën doø
Hoïc thuoäc baøi thô vaø naém noäi dung ñaõ phaân tích
Chuaån bò baøi Chieàu toái cuûa Hoà Chí Minh
Nhaän xeùtTieát 
Ngaøy soaïn: 28/2/2008
TÖØ AÁY
 Toá Höõu
Muïc tieâu caàn ñaït
Giuùp hoïc sinh: 
 + Thaáy roõ nieàm say meâ maõnh lieät cuûa Toá Höõu trong buoåi ñaàu gaëp gôõ lí töôûng caùch maïng, taùc duïng kì dieäu cuûa lí töôûng ñoù ñoái vôùi nhaø thô.
 + Hieåu ñöôïc söï vaän ñoäng cuûa caùc yeáu toá trong baøi thô tröõ tình: töù thô, hình aûnh, ngoân ngöõ, nhòp ñieäu trong vieäc laøm noåi baät caùi toâi trong thô.
Chuaån bò 
- GV: giaùo aùn ,sgk, ph.phaùp phaùt vaán ,gôïi tìm
-HS: Ñoïc vaø soaïn tröôùc caùc caâu hoûi trong sgk
C. Tieán trình leân lôùp
1. OÅn ñònh toå chöùc 
2. KTBC: Ñoïc thuoäc loøng baøi thô “chieàu toái” vaø phaân tích 2 caâu thô ñaàu?
3. Baøi môùi
HÑ CUÛA THAÀY - TROØ
NOÄI DUNG CAÀN ÑAÏT
-Hoïc sinh ñoïc khoå thô ñaàu vaø phaân tích.
+ “Töø aáy” ?
+ “Böøng naéng haï” ?
+ “Maët trôøi chaân lí” ?
+ “Choùi” ?
+ Lí töôûng caùch maïng coù taùc duïng gì ñeán taâm hoàn nhaø thô?
+ ÔÛ hai caâu thô tieáp ta thaáy Toá Höõu ñaõ ñoù nhaän lí töôûng caùch maïng nhö theá naøo? Bieän phaùp ngheä thuaät?
+ Qua söï phaân tích treân, ta thaáy giöõa thô ca vaø caùch maïng coù mqh nhö theá naøo? 
- HS ñoïc khoå thô 2,3.
+ Em haõy phaân tích khoå thô thöù 3 ñeå laøm roõ leõ soáng cuûa nhaø thô?
+ Em coù nhaän xeùt gì veà tình yeâu thöông con ngöôøi ôû khoå thô naøy?
- Lôøi taâm nguyeän cuûa nhaø thô ñöôïc theå hieän nhö theá naøo trong khoå thô thöù3?
Ñoái töôïng maø nhaø thô töï nguyeän gaén boù laø ai?
-Em coù keát luaän gì veà söï chuyeån bieán veà tình caûm vaø leõ soáng cuûa nhaø thô?
-Neâu toång keát khaùi quaùt veà noäi dung cuûa baøi thô?
Chæ ra nhöõng bieän phaùp ngheä thuaät cuûa baøi thô?
- HS ñoïc ghi nhôù sgk
I/ Ñoïc – tìm hieåu chung
1/ Tacù giaû
2/ Veà baøi thô Töø aáy:
* Xuaát xöù: - Saùng taùc 1937, in trong taäp Töø aáy , phaàn Maùu löûa.
* Boá cuïc: 3 ñoaïn
II/ Ñoïc – Khaùm phaù vaên baûn
1/ Nieàm say meâ naùo nöùc cuûa nhaø thô khi ñoùn nhaän lí töôûng caùch maïng:
“ Töø aáy” : thôøi ñieám ñaùnh daáu moät böôùc ngoaët lôùn trong cuoäc ñoøi ngöôøi thanh nieân Toá Höõu.
Hình aûnh maët trôøi chaân lí choùi qua tim” : 
+ töø hình aûnh maët trôøi cuûa muøa haï- Maët trôøi toaû aùnh saùng röïc rôõ choùi chang, nhaø thô ñaã chuyeån hoaù thaønh maët trôøi chaân lí – maët trôøi toaû aùnh saùng ñuùng ñaén maïnh meõ choùi chang nhaát trong taâm trí nhaø thô.
+ töø “böøng “ chæ moät thöù aùnh saùng baát ngôø, ñoät ngoät.
+ “choùi” : nguoàn aùnh saùng coù söùc maïnh xuyeân thaáu maïnh meõ
Lí töôûng cuûa Ñaûng cuûa caùch maïng ñaõ xua tan nhaän thöùc môø toái, môû ra trong taâm hoàn nhaø thô moät chaân trôøi môùi.
ÔÛ hai caâu thô tieáp , ta thaáy toá höõu khoâng chæ ñoùn nhaän lí töôûng caùch maïng baèng trí tueä maø baèng caû tình caûm raïo röïc say meâ, soâi noåi nhaát: 
“Hoàn toâi laø moät vöôøn hoa laù
 Raát ñaäm höông vaø roän tieáng chim.”
Moät khu vöôøn xanh töôi traøn treà nhöïa soáng -> taâm hoàn ngaäp traøn nieàm vui, nieàm say meâ naùo nöùc treû trung soâi noåi vôùi caûm höùng laõng maïn traøn ñaày trong buoåi ñaàu tieáp nhaän lí töôûng coäng saûn.
=> Caùch maïng khoâng heà ñoái laäp vôùi ngheä thuaät maø traùi laïi noù luoân luoân khôi nguoàn vaø mang laïi caûm höùng ñaày saùng taïo cuûa thô ca.
2. Lôøi taâm nguyeän chaân thaønh cuûa nhaø thô.
- Lí töôûng coäng saûn ñaõ laøm thay ñoåi nhaän thöùc veà leõ soáng cuûa nhaø thô. Oâng ñaõ töï nguyeän gaén caùi toâi caù nhaân vôùi caùi ta chung cuûa coäng ñoàng: “ Toâi buoäc loøng toâi vôùi moïi ngöôøi / Ñeå tình trang traûi khaép muoân nôi”.
-> Söï ñoàng caûm saâu xa vaø tình thöông bao la cuûa nhaø thô.
+ Hai tieáng “lao khoå” giuùp ngöôøi ñoïc lieân töôûng tôùi quaàn chuùng nhaân daân lao khoå.
- Vôùi quan nieäm môùi meõ naøy chöùng toû nhaø thô ñaõ thoaùt khoûi caùi toâi coâ ñôn beá taéc, gaén boù vôùi giai caáp caàn lao, tìm thaáy nieàm cui vaø söùc maïnh ngay trong cuoäc ñôøi: “ Gaàn guõi nhau theâm maïnh khoái ñôøi”.
- Khoå thô thöù 3 ñaõ theå hieän söï chuyeån bieán saâu saéc trong tình caûm cuûa nhaø thô. Toá höõu ñaõ khaúng dònh mình laø con ngöôøi gaàn guõi thaân thieát, laø thaønh vieân cuûa ñaïi gia ñình lao khoå. Caùc töø ñaõ la”ø, laø con”, laø anh”, laø em” ñaõ dieãn taû tình caûm ñaàm aám thaân thieát, gaén boù vaø gaàn guõi bieát bao nhieâu.
Tình thöông cuûa nhaø thô khoâng coøn chung chung maø ñaõ höôùng vaøo ñôi töôïng cuï theå
+ Laø vaïn kieáp phoâi pha: löïc löôïng ñoâng ñoaû quaàn chuùng lao khoå
+ Laø vaïn kieáp phoâi pha: nhöõng kieáp soáng cô cöïc , daõi daàu ñaùng thöông
+ Laø vaïn ñaàu em nhoû soáng lang thang cuø baát cuø bô ñaàu ñöôøng xoù chô,ï khoâng cöûa khoâng nhaø, khoâng nôi nöông töïa, khoâng bieát troâng caäy vaøo ñaâu.
Nhaø thô caøng ñoàng caûm, yeâu thöông nhöõng con ngöôøi lao khoå bao nhieâu thì caøng caêm giaän nhöõng baát coâng ngang traùi cuûa cuoäc ñôøi baáy nhieâu -> caøng haêng say hoaït ñoäng caùch maïng.
Vì theå “Töø aáy” laø khuùc ca reo vui cuûa taâm hoàn ngöôøi thanh nieân Toá Höõu khi ñoùn nhaän lí töôûng caùch maïng. Lí töôûng caùch maïng ñaõ thaép saùng taâm hoàn nhaø thô, soi ñöôøng ñeå nhaø thô böôùc tieáp con ñöôøng ñaáu tranh lao khoå gaén boù vôùi quaàn chuùng ñeå giaønh thaéng lôïi.
III/ TOÅNG KEÁT
1, Noäi dung: Töø aáy laø tieáng môû ñaàu cho hoàn thô caùch maïng voâ saûn.Ñoù laø nhaän thöùc veà moái quan heä giöõa caù nhaân vôùi quaàn chuùng lao khoå, laø tieáng noùi ñaày taâm huyeát nguyeän gaén boù vôùi Ñaûng cuûa giai caáp voâ saûn
2, Ngheä thuaät:
- Söû duïng nhieàu aån duï
- Söû duïng nhieàu ñieäp töø: 
- Nhòp ñieäu linh hoaït phuø hôïp vôùi maïch caûm xuùc : 
+ Khoå thô 1: soâi noåi, say meâ, naùo nöùc
+ Khoå2,3 : da dieát, saâu laéng
IV) LUYEÄN TAÄP