Giáo án Ngữ văn 11 tiết 121, 122: Đọc văn Người trong bao ( Sê – Khốp)

Tuần 31
 Đọc văn 
 Người trong bao
Sê – khốp
Tiết 121,122
Ngày soạn: 13/4/2008
I - Mục tiêu cần đạt.
 Giúp học sinh:
- Nắm được tính cách nổi bật và ý nghĩa điển hình xã hội của hình tượng nhân vật“ người trong bao” một kẻ vừa đáng ghét lại vừa đáng thương hại.
- Thấy được một số nét nghệ thuật trong việc xây dựng nhân vật biếm hoạ của Sê – Khốp.
II - Phương pháp, phương tiện.
 1,Phương pháp.
 -Dạy học theo hình thức giảng giải, thuyết trình, phát vấn, chia nhóm thảo luận.
 2,Phương tiện.
 -Sử dụng SGK,SGV,Sách tham khảo.
III - Tiến trình dạy học.
 1,ổn định lớp.
 2,Kiểm tra bài cũ.:
 3,Dạy bài mới.
 Hoạt động của GV 
 và 
 Học Sinh
 Yêu cầu cần đạt 
@ Hs làm việc với Sgk
Nêu những nét chính trong phần tiểu dẫn?
Nêu hoàn cảnh và mục đích sáng tác truyện ngắn này?
Nêu bố cục truyện?
Nhân vật Bê-li-cốp được miêu tả như thế nào?
Dụng ý về chi tiết cái bao?
Nhân vật Bê-li-cốp còn có những biểu hiện gì khác?
Em có suy nhĩ gì về kiểu người như Bê-li-cốp?
Tiết hai
Giọng điệu người kể chuyện được miêu tả như thế nào?
Giọng điệu ấy có tác dụng gì trong việc miêu tả nhân vật Bê-li-cốp?
Tính điển hình của nhân vật Bê-li-cốp
ý nghĩa xã hội sâu sắc của truyện?
Hình ảnh cái bao góp phần thể hiện chủ đề truyện như thế nào?
Theo em có thể thay đổi tên truyện được không?
@ Hs liên hệ với cuộc sống thực tế ngày nay
 I. Tìm hiểu chung
1. Tiểu dẫn
- An-tôn Páp-lô-vich Sê-khốp (1860-1904)
ông sinh trưởng trong một gia đình buôn bán nhỏ ở thị trấn Ta-gan-rốc bên bờ biển A-dốp
- Khi học đại học y, Sê-khốp đã nổi tiếng về truyện ngắn. năm 1897, ông nhận giải thưởng Pu-skin của viện hàn lâm khoa học Nga.
- Năm 1900, ông được bầu làm viện sĩ danh dự viện hàn lâm khoa học Nga
- Năm 1904, ông sang Đức chữa bệnh phổi và qua đời tại đây 
2. Văn bản
Người trong bao viết năm 1898, là một trong số 500 truyện ngắn của Sê-khốp.
+Xã hội Nga lúc này đang nghẹt thở trong bầu không khí bảo thủ, chuyên chế nặng nề, môi trường
xã hội Nga cuối thế kỷ XIX ấy đẻ ra lắm con người kì quái, với sự bạc nhược, hủ lậu, tầm thường,hèn nhát, máy móc, giáo điều đến đê tiện...
+Sê-khốp đặt vấn đề: hãy thoat ra khỏi lối sống trong bao, để vươn tới cuộc sống lành mạnh, có ý nghĩa cao đẹp.
3. Bố cục
Ba phần
Phần một (lược bỏ) cuộc trò chuyện trong nhà kho giữa hai người bạn đi săn về muộn
Phần hai: cuộc đời và tính cách Bê-li-cốp
Phần ba (lược bỏ) nhận xét của bác sĩ, người nghe kể chuyện.
II. Đọc-hiểu văn bản
1. Nhân vật Bê-li-cốp (người trong bao)
Chân dung biếm hoạ:
+Cặp kính đen trên gương mặt nhợt nhạt, nhỏ bé, choắt như mặt chồn
+Quanh năm đi giày cao su, mang ô
+ Những chi tiết có vẻ vặt vãnh:đồng hồ, dao, cổ áo, bông nhét lỗ tai, mũi, buồng ngủ, chăn, giường.
Phụ hoạ làm rõ chân dung Bê-li-cốp
+Chi tiết cái bao: được miêu tả 12 lần
-Bê-li-cốp cố thu mình trong bao để khỏi bị ảnh hưởng từ bên ngoài.
-Là giáo viên mà lại có khát vọng trái khoáy, lập dị
-Nhút nhát, sợ hiện tại, nhưng lại tôn sùng quá khứ hắn say mê tiếng Hy Lạp cổ
-Câu nói [“sợ nhỡ xảy ra chuyện gì”]5 , nỗi sợ hãi cũng là một cái bao tưởng tượng mà bê-li-cốp ẩn mình trong đó
-Máy móc, giáo điều, thích sống theo chỉ thị, thjeo sự thống trị
Vì thế mà ngoài bốn mươi tuổi, mối tình đầu của Bê-li-cốp với Va-ren-ca cũng không thành.
++ Bê-li-cốp luôn hài lòng thoả mãn vì lối sống của mình. 
++ Không nhận ra, không biết mọi người ghê tởm, khinh ghét y như thế nào? 
-Con người không hiểu mọi người, không hiếu xã hội mà anh ta đang sống.
-Cô độc, hèn nhát, thu mình trong bao mà vẫn cảm thấy yên tâm, hạnh phúc.
-Một kiểu người trong xã hội Nga cuối thế kỷ XIX
-Chỉ có thể chấm dứt hoặc thay đổi tận gốc cùng với xã hội , kiểu người này bằng một cuộc cách mạng tiến bộ.
Những lời đối thoại của Bê-li-cốp
+Chuyện đi xe đạp của Va-ren-ca: nhắc nhở (thời đó là chuyện mới), hắn ghét cái mới.
+Anh không được mặc áo thêu ra đường, đingoài phố lúc nào cũng cầm sách này nọ....(Bảo thủ)
+Sợ đủ thứ: bị nghe thấy, bị xuyên tạc, vu cáo...
*-Giễu cợt, châm biếm
-Đôi giày cao su lộc cộc đập vào bậc gỗ....
(Gợi nhớ đôi giày của Bê-li-cốp)
-Bị ngã... sờ kính
-Sợ bị biến thành trò cười...
-Sợ đến tai ngài hiệu trưởng, ngài thanh tra...
*-Giọng trầm tĩnh, bề ngoài có vẻ rất khách quan, bình thản, nhưng giấu bên trong bao sự trăn trở
-Cái chết có thể làm người ta mừng rỡ vì được chui vào bao.......đạt được mục đích cuộc đời!
(Vẻ mặt Bê-li-cốp khi nằm trong quan tài)
Những nghịch lí của xã hội Nga cuối thế kỷ XIX.
-Chôn Bê-li-cốp xong mọi người cảm thấy nhẹ nhõm...Nhưng chưa đầy một tuần sau, cuộc sống lại diễn ra như cũ! thực tế vẫn còn nhiêù Bê-li-cốp mới, còn bao nhiêu người trong bao!
-Bê—li-cốp mang tính điển hình của cả xã hội Nga
III.củng cố
Bê-li-cốp nhân vật vừa đáng ghét đồng thời lại là nạn nhân đáng thương của xã hội Nga (xã hội nông nô chuyên chế)
Truyện thể hiện bút pháp đặc sắc của chủ nghĩa hiện thực có phong cách hài hước, biếm hoạ khi xây dựng nhân vật điển hình.
Luyện tập 
+Sáng tạo độc đáo của tác giả
+Nghĩa đen: vật dụng để gói, đựng đồ vật
+Nghĩa bóng: tính cách của nhân vật Bê-li-cốp
+Nghĩa biểu tượng: lối sống trongbao 
- Các phương án lựa chọn:
+ “Mũ ni che tai”
+”Con ốc nằm co”
+ “Rụt cổ rùa”
+ “Mackeno”
Không thể đổi tên truyện
Cá nhân tự ý thức được mục đích và cách sống của mình thống nhất với chuẩn mực văn hoá chung của
xã hội loài người (lối sống trong sạch, lành mạnh, tự
do) thì kiểu sống người trong bao mới chấm dứt!
& Hướng dẫn học bài chuẩn bị bài sau:
 Thao tác lập luận bình luận