Giáo án môn Tin học khối 10 - Tiết 25, 26 - Bài 12: Giao tiếp với hệ điều hành

Tiết dạy:	25 	 Chương II: HỆ ĐIỀU HÀNH
Ngày soạn: 	 Bài 12: GIAO TIẾP VỚI HỆ ĐIỀU HÀNH
Ngày dạy : 
I. MỤC TIÊU:
	Kiến thức: 	
	– Hiểu được qui trình nạp hệ điều hành, làm việc với hệ điều hành và ra khỏi hệ thống.
	– Hiểu được các thao tác xử lí: sao chép tệp, xoá tệp, đổi tên tệp, tạo và xoá thư mục.
	Kĩ năng: 
	– Thực hiện được một số lệnh thông dụng.
	– Thực hiện được các thao tác với tệp và thư mục: tạo, xoá, di chuyển, đổi tên thư mục và 	tệp.
	Thái độ: 
	– Hình thành phong cách làm việc chuẩn mực, thao tác dứt khoát.
II. CHUẨN BỊ:
	Giáo viên: – Giáo án, tranh ảnh minh hoạ.
	– Tổ chức hoạt động nhóm.
	Học sinh: SGK, vở ghi. Đọc bài trước.
III PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
Thuyết trình, hỏi đáp, đặt vấn đề, so sánh
IV. HOẠT ĐỘNG DẠT HỌC:
	– Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số lớp.
	– Kiểm tra bài cũ: (5’)
	Hỏi: Nêu khái niệm tệp và qui tắc đặt tên tệp. Cho VD
Đáp:
KN: Tệp và tên tệp:
– Tệp là 1 tập hợp các thông tin ghi trên bộ nhớ ngoài, tạo thành một đơn vị lưu trữ do HĐH quản lý. Mỗi tệp có một tên để truy cập.
Tên tệp được đặt theo qui định riêng của từng HĐH.
Các qui ước khi đặt tên tệp:
+ Hệ điều hành Windows:
 – Tên tệp không quá 255 kí tự. 
 – Phần mở rộng có thể không có.
 – Không được sử dụng các kí tự: \ / : ? " | *
 + Hệ điều hành MS DOS
 – Phần tên không quá 8 kí tự. Phần mở rộng (nếu có) không quá 3 kí tự. 
 – Tên tệp không chứa dấu cách, bắt đầu bằng chữ cái.
* Chú ý: Trong HĐH MS DOS và WINDOWS, tên tệp không phân biệt chữ hoa và chữ thường.
	– Giảng bài mới:
TL
Nội dung
Hoạt động của Giáo viên
Hoạt động của Học sinh
Hoạt động 1: Giới thiệu cách nạp hệ điều hành
38
1. Nạp hệ điều hành
· Để làm việc được với máy tính, HĐH phải được nạp vào bộ nhớ trong.
· Muốn nạp HĐH ta cần:
+ Có đĩa khởi động (đĩa chứa các chương trình phục vụ việc nạp HĐH (thông thường là đĩa cứng C).
+ Thực hiện một trong các cách sau:
 C1: Bật nguồn (nếu máy đang ở trạng thái tắt)
 – Nếu máy đang ở trạng thái hoạt động, có thể thực hiện một trong các thao tác sau:
 C2: Nhấn nút Reset
 C3: Nhấn đồng thời 3 phím Ctrl + Alt + Delete
· Khi bật nguồn các chương trình có sẵn trong ROM sẽ kiểm tra bộ nhớ trong và các thiết bị đang được kết nối với máy tính. Sau đó nạp chương trình khởi động vào bộ nhớ trong và kích hoạt nó. Chương trình khởi động sẽ tìm các môđun cần thiết của HĐH trên đĩa khởi động và nạp chúng vào bộ nhớ trong.
Đặt vấn đề: Chúng ta đã tìm hiểu khái niệm HĐH. Vậy để có thể làm việc với HĐH chúng ta phải thực hiện như thế nào?
· GV cho các nhóm đọc sách, tự tìm hiểu, rồi giải thích thêm.
+ Thông thường đĩa khởi động là đĩa cứng C, nhưng cũng có thể là đĩa mềm A, đĩa CD, .
+ Các đĩa trên có thể có sẵn, nếu không chúng ta hoàn toàn có thể tạo được.
· GV giải thích thêm về các cách nạp HĐH.
* Phương pháp nạp HĐH bằng cách bật nút nguồn
Áp dụng trong 2 trường hợp:
 – Lúc bắt đầu làm việc, khi máy còn chưa bật.
 – Máy bị treo, hệ thống không chấp nhận tín hiệu từ bàn phím và trên máy không có nút Reset.
F Chỉ trong trường hợp thật cần thiết mới nạp HĐH bằng cách này.
* Phương pháp nạp HĐH bằng nhấn nút Reset
Áp dụng trong trường hợp máy bị treo và máy có nút Reset.
F Việc nạp lại HĐH bằng 1 trong 2 cách trên có thể gây ra lỗi đĩa từ.
* Phương pháp nạp hệ thống bằng cách nhấn đồng thời 3 phím Ctrl + Alt + Del.
Áp dụng khi đang thực hiện một chương trình nào đó mà bị lỗi song bàn phím chưa bị phong toả.
· Các nhóm thảo luận, trình bày ý kiến, các nhóm khác bổ sung.
Hoạt động 2: Củng cố các kiến thức đã học
2
· Nhấn mạnh:
– Các cách nạp HĐH và lưu ý không nên thực hành nhiều lần trên máy.
	4. BÀI TẬP VỀ NHÀ:
	– Đọc tiếp bài “Giao tiếp với hệ điều hành”
V. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG:
Tiết dạy :	26 	 Chương II: HỆ ĐIỀU HÀNH
Ngày soạn :	 Bài 12: GIAO TIẾP VỚI HỆ ĐIỀU HÀNH (tt)
Ngày dạy :
I. MỤC TIÊU:
	Kiến thức: 	
	– Nắm được các cách giao tiếp với hệ điều hành.
	Kĩ năng: 
	– Biết thực hiện một số thao tác cơ bản xử lí tệp.
	Thái độ: 
	– Hình thành phong cách làm việc chuẩn mực, thao tác dứt khoát.
II. CHUẨN BỊ:
	Giáo viên: – Giáo án + tranh ảnh minh hoạ.
	– Tổ chức hoạt động nhóm.
	Học sinh: Sách giáo khoa, vở ghi. Đọc bài trước.
III PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
Thuyết trình, hỏi đáp, đặt vấn đề, so sánh
IV. HOẠT ĐỘNG DẠT HỌC:
	– Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số lớp.
	– Kiểm tra bài cũ: (3’)
	H. Nêu các cách nạp hệ điều hành?
	– Giảng bài mới:
TL
Nội dung
Hoạt động của Giáo viên
Hoạt động của Học sinh
Hoạt động 1: Giới thiệu các cách làm việc với hệ điều hành
5
2. Cách làm việc với hệ điều hành:
 Có 2 cách để người sử dụng đưa ra yêu cầu hay thông tin cho hệ thống:
 – Sử dụng các lệnh.
 – Sử dụng các đề xuất do hệ thống đưa ra thường dưới dạng bảng chọn (Menu), hộp thoại (Dialog box), cửa sổ (Window), 
Đặt vấn đề: Sau khi đã nạp được hệ điều hành chúng ta sẽ trực tiếp làm việc với hệ điều hành đó. Vậy người sử dụng sẽ giao tiếp với nó như thế nào?
Hoạt động 2: Giới thiệu cách sử dụng câu lệnh
15
· Sử dụng các lệnh:
 – Ưu điểm: Giúp hệ thống biết chính xác công việc cần làm và thực hiện lệnh ngay lập tức.
 – Nhược điểm: Người sử dụng phải biết câu lệnh và phải gõ trực tiếp trên máy tính.
· GV đưa ra VD minh hoạ
Vào menu Start ® Run ® gõ câu lệnh vào hộp Open
VD: C:\WINDOWS\explorer.exe
Hoạt động 3: Giới thiệu cách sử dụng bảng chọn
20
* Sử dụng bảng chọn:
 – Khi sử dụng bảng chọn hệ thống sẽ chỉ ra những việc có thể thực hiện hoặc những giá trị có thể đưa vào, người sử dụng chỉ cần chọn công việc hay tham số thích hợp.
 – Bảng chọn có thể là dạng văn bản, dạng biểu tượng hoặc kết hợp cả văn bản với biểu tượng.
· Công cụ phổ biến để người dùng làm việc với hệ thống là chuột vì chuột có ưu điểm:
– Dễ dàng di chuyển nhanh con trỏ tới mục hoặc biểu tượng cần chọn.
– Thao tác đơn giản là nháy chuột – nút trái hoặc nút phải.
· GV đưa ra VD minh hoạ
Hộp thoại Print
Dòng lệnh
Nút chọn in all
In cả
Hộp nhập số
Trang cần in 
Nút quản lý danh sách chọn
Nút lệnh
Hoạt động 4: Củng cố các kiến thức đã học
2
· Nhấn mạnh:
 – Cách sử dụng bảng chọn
	4. BÀI TẬP VỀ NHÀ:
	– Tập thao tác trên máy tính
	– Đọc tiếp bài “Giao tiếp với hệ điều hành”
V. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG: