Giáo án môn Ngữ văn khối 11 - Tiết 72: Chuyện sức phán sự ở đền tản viên

Ngày soạn: 14 /2/2011	Ngày giảng: 16/2/2011
Tiết 72 – Đọc văn
CHUYỆN SỨC PHÁN SỰ Ở ĐỀN TẢN VIÊN
(Tản Viên từ phán sự lục - trích “Truyền kỳ mạn lục”)
Nguyễn Dữ -
Mục tiêu bài học
Giúp học sinh: 
Kiến thức 
Vẻ đẹp của nhân vật Ngô Tử Văn – đại diện cho người trí thức nước Việt dũng cảm, kiên cường, yêu chính nghĩa, trọng công lý và có tinh thần dân tộc mạnh mẽ.
Niềm tin chính nghĩa luôn chiến thắng gian tà và lời nhắn nhủ: Phỉa đâu tranh đến cùng để tiêu diệt cái ác, cái xấu.
Cốt truyện giàu kịch tính; kết cấu truyện chặt chẽ, lô gich; cách dẫn truyện khéo léo, kể chuyện linh hoạt; miêu tả sinh động, hấp dẫn.
Kỹ năng 
Đọc , tóm tắt một tác phẩm tự sự trung đại.
Phân tích nhân vật trong truyện truyền kỳ
Phương pháp: nêu vấn đề, thảo luận nhóm, gợi mở
Tiến trình bài học
Ổn định tổ chức lớp
Kiểm tra bài cũ
 * Chuyện đốt đền của Tử Văn diễn ra như thế nào? Nguyên nhân , lý do đốt đền và hậu quả của nó
Bài mới
Hoạt động của GV và Hs
Yêu cầu cần đạt
? Theo em Thổ Công là ai
 ? Câu chuyện với ông già thổ công có tác dụng gì đến sự phát triển của cốt truyện và nhân vật chính
 Thổ công thất bại( Phản ánh thực tế, thần thánh các miếu quanh cũng nhận đút lót)
 ? Qua câu chuyện với ông già thổ công đoạn văn phản ánh điều gì
? Tử Văn có thái độ như thế nào trên đường bị quỉ sứ bắt và trong điện Diêm Vương
 ? Thái độ ấy phản ánh điều gì trong tính cách Tử Văn
 ? Bon quỉ sứ có thái độ như thế nào
 ? Em thấy bọn quỉ sứ có bản chất như thế nào. Hình ảnh bọn quỉ đại diện cho thế lực nào trong xã hội.
 ? Chức phán sự là chức quan gì
 ? Vì sao Tử Văn được tiến cử nhận chức ấy
 ? Việc Tử Văn được tiến cử có ý nghĩa gì
 ? Qua phân tích như trên, em hãy rút ra những phẩm chất của Tử Văn
 ? Qua đó giống như cổ tích câu chuyện thể hiện mơ ước của người dân về xã hội như thế nào
 Củng cố và luyện tập
 Viết đoạn kết khác theo tưởng tượng của em về kết truyện
 Cho học sinh phát biểu, gv nhận xét đánh giá
 Giờ sau: Trả bài làm văn số 5
II. Đọc hiểu chi tiết
1.Nhân vật Tử Văn
b. Tử Văn gặp Thổ Công
 - Thổ công: 
+ Cung cấp chứng cứ, khuyến khích Tử Văn làm việc nghĩa.
 + Kỳ ảo: người làm việc tốt sẽ được đồng tình, ủng hộ
-> Hiện thực xã hội: quan lại tham nhũng, những người cương trực chống lại, mâu thuẫn giữa quan và dân
c.Tử Văn bị bắt và cuộc đối chất với Diêm Vương
Thái độ của Tử Văn:
- Điềm nhiên
- Một mực kêu oan -> Bị kết tội: bướng bỉnh, ngoan cố
 -> Kiên quyết bảo vệ công lý
Thái độ của bọn quỉ sứ
Vu oan cho Tử Văn
Đe dọa giấu giếm tội lỗi
Hung ác, xảo quyệt, tham của , bao che cho kẻ ác biểu tượng cho các thế lực gian ác trong xã hội( bon vua quan tham nhũng) những bất công, oan trái.
d. Tử Văn nhận lời tiến cử làm chức phán sự đền Tản Viên
 - Vì : Dũng cảm bảo vệ công lý, chính nghĩa
-> Sự công minh, khích lệ người dân dũng cảm đấu tranh vì chính nghĩa
 => Tử Văn: Khẳng khái, chính trực, dũng cảm đấu tranh vì chính nghĩa trong xã hội bất công
 -> Mơ ước của người dân về xã hội công bằng tốt đẹp
2. Nghệ thuật kể chuyện
 Yếu tố kì ảo để phản ánh hiện thực li kì biến hóa linh hoạt, tự nhiên lô gic
* Ghi nhớ: sgk
III. Luyện tập
Có thể tưởng tượng những cách kết như sau
Tử Văn từ chối chức phán quan dưới âm ty , xin được sống đến 80 tuổi rồi về quê
Tử Văn được mời làm cố vấn dưới âm ty -> Từ chối vì trần gian còn nhiều cái ác . Diêm Vương đành phải đồng ý