Giáo án môn Ngữ văn khối 11 - Tiết 31: Luyện tập viết đoạn văn tự sự

Tiết 31.
LUYỆN TẬP VIẾT ĐẠON VĂN TỰ SỰ
Ngày soạn: 15.10.10
Ngày giảng:
Lớp giảng: 10B1
Sĩ số:
A. Mục tiêu bài học
Qua giờ này, giúp HS:
Nắm được các loại trong văn bản tự sự
Biết cách viết một đoạn văn, nhất là đoạn ở phần thân bài, để góp phần hoàn thiện một văn bản tự sự
Nâng cao ý thức tìm hiểu và học tập cách viết cac đoạn văn trong văn bản tự sự.
B. Phương tiện thực hiện
- Chuẩn kiến thức kĩ năng Ngữ văn 10
- SGK, SGV
- Các loại tài liệu tham khảo khác.
C. Cách thức tiến hành
Đọc hiểu, truyết trình, đàm thoại phát vấn
D. Tiến trình giờ giảng
1. ổn định
2. KTBC
3. GTBM
4. Hoạt động dạy – học
Hoạt động của Thày và Trò
Yêu cầu cần đạt
GV: Văn bản Tấm Cám
Văn bản đó được cấu thành từ cái gì?
HS: từ những đoạn văn
Trong đoạn 1, câu nào là câu nêu ý chính?
HS: Câu 1 nêu ý khái quát-> câu chủ đề
GV: các câu khác trong văn bản thì sao?
HS: cụ thể hoá về cuộc đời và số phận của Tấm – Cám
GV: nhận xét gì về nội dung của các đoạn văn?
HS: các đoạn văn trong văn bản đều hướng vào chủ đè chính (Tấm và Cám)
GV: đoạn văn trong văn bản thường có đặc điểm gì?
HS trả lời GV chốt lại
GV: yêu cầu HS đọc, làm và lấy kết quả
GV: theo Nguyên Ngọc, để viết được đoạn văn trong văn bản tự sự ta cần làm gì?
HS trả lời GV chốt lại
GV: yêu cầu HS làm và lấy kết quả
GV: Người viết đã kể 1 sự việc quan trọng là: “chị Dởu về làng..nổ ra”, sự việc này được kể sau phần mở đầu truyện để dẫn nhập các đạon tiếp theo.
HS: 
* Phần I; chị Dởu nhìn thấy trên trời phía Đông 1 màu hồng ửng lên, ánh sáng rực rỡ chói chang rọi vào bóng tối, phá đi cái thăm thẳm của màu đêm bao phủ
* PhầnII: chị Dởu oà nước mắt, chị nhớ những ngày chị đội đàn chó tay dắt con gái 7 tuổi sang nhà Nghị Quế, nhớ lần vật ngã tên cai lệ
GV: Nừu cách viết đoạn văn trong văn bản tự sự?
I. Đoạn văn trong văn bản tự sự
1. Ngữ liệu
2. Đặc điểm đoạn văn trong văn bản tự sự
- Mỗi đoạn văn thường có câu nêu ý khái qiát, chủ đề, các câu khác diễn đạt ý cụ thể để thuyết minh, miêu tả, giải thích. Mở rộng làm rõ ý khái quát.
- Trong văn bản tự sự thường gồm nhièu đoạn văn với nhiệm vụ khác nhau:
+ Đoạn mở đầu: giới thiệu
+ Đoạn thân bài: diễn biến sự việc, chi tiết
+ Đoạn kết: kết thúc câu chuyện, tạo ấn tượng mạnh tới suy nghĩ, cảm xúc người đọc.
II. Các viết đoạn văn trong văn bản tự sự
1. Bài tập 1
a.
* Các đoạn văn thể hiện đúng và rõ những dự kiến của tác giả
- Nội dung cảu đoạn văn mở đầu và kết thúc tác phẩm:
+ Giống: đều tả cảnh rừng Xà Nu và đều tập trung làm nổi bật chủ đề của tác phẩm.
+ Khác: 
Đoạn mở đầu: miêu tả cảnh rừng Xà Nu cụ thể, chi tiết và hết sức tạo hình -> lôi cuốn người đọc.
Đoạn kết thúc: miêu tả cảnh rừng Xà Nu mớ dần và bất tận -> đọng lại trong lòng người đọc những lắng sâu về sự bất diệt của rừng Xà Nu.
b. Khái niệm viết đạon văn của Nguyên Ngọc
- Xác định nội dung cần viết, định ra hướng viết
- ở mỗi sự việc cần phác thảo những chi tiết, môic chi tiết cần miêu tả nét chính, đặc sắc gây ấn tượng. Sự vật chi tiết phải thể hiện rõ chủ đề.
- Thể hiện mở đầu và kết thúc có chung gịng điệu cách kể sự việc.
2. Bài tập 2 
a. 
- Có thể coi đó là một đoạn văn trong văn bản tự sự và đoạn văn này thuộc thân bài, phần phát triển của truyện ngắn.
b. 
Đã thành công nhưng còn lúng túng ở đoạn tả cảnh (bỏ trống 1) và thể hiện tư tưởng của chị Dởu (bỏ trống 2)
c. Bổ sung
3. Bài tập 3
- Hình dung sự việc xảy ra như thế nào rồi lần lượt kể lại diễn biến của nó
- Khi viết phải huy động năng lực quan sát, tưởng tượng và vốn sống. Sau đó vận dụng kĩ năng miêu tả, kể chuyện biểu cảm để hoàn chỉnh đoạn văn
- Dùng câu chủ đề nêu ý bao trùm
-> Viết các câu thể hiện nội dung cụ thể.
IV. Luyện tập
1. Bài tập 1
a. Nội dung của đạon văn: kể về việc phá bom nổ chậm của các cô gái xung phong. Thuộc phàn thân bài của văn bản
b. Chỗ sai:
- Da thịt cô gái
- Cô rùng mình
- Cô khoả đất
-> Tôi
c. Bài học
- Chú ý tới ngôi kể và đảm bảo thống nhất ngôi kể.
5. Củng cố và dặn dò