A. Mục tiêu bài học:
Hướng dẫn học sinh hiểu tình cảm yêu, ghét của Huy-gô đói với các nhân vật trong đoạn trích. Nắm được nghệ thuật tinh tế tác giả sử dụng trong việc tác giả tạo dựng tình huống và khắc hoạ nhân vật
B. Phương tiện thực hiện:
- GV: SGK, SGV ngữ văn 11 chuẩn, giáo án, bảng phụ.
- HS: SGK, bài soạn, tài liệu tham khảo.
C. Cách thức tiến hành
- Giáo viên tổ chức giờ dạy học theo cách kết hợp các phương pháp: đọc sáng tạo, gợi tìm, tái hiện, thuyết trình, kết hợp với các hình thức trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi
NGƯỜI CẦM QUYỀN KHÔI PHỤC UY QUYỀN Tiết (Trích : Những người khốn khổ - Huy-gô) Ngày soạn: Ngày dạy A. Mục tiêu bài học: Hướng dẫn học sinh hiểu tình cảm yêu, ghét của Huy-gô đói với các nhân vật trong đoạn trích. Nắm được nghệ thuật tinh tế tác giả sử dụng trong việc tác giả tạo dựng tình huống và khắc hoạ nhân vật B. Phương tiện thực hiện: - GV: SGK, SGV ngữ văn 11 chuẩn, giáo án, bảng phụ. - HS: SGK, bài soạn, tài liệu tham khảo. C. Cách thức tiến hành - Giáo viên tổ chức giờ dạy học theo cách kết hợp các phương pháp: đọc sáng tạo, gợi tìm, tái hiện, thuyết trình, kết hợp với các hình thức trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi. D. Tiến trình dạy học 1 Kiểm tra bài cũ: 2. Giới thiệu bài mới Hoạt động của GV & HS Nội dung cần đạt Hoạt động 1 ( Hướng dẫn HS tìm hiểu khái quát) - Hs làm việc với SGK - Gv định hướng Hs khái quát những ý cơ bản @ Hs làm việc với Sgk Tại sao Giăng Van-giăng lại là người cầm quyền khôi phục uy quyền mà không phải là Gia-ve? ? Cách miêu tả Gia-ve? - Cá nhân trả lời Thái độ và hành động của Gia-ve khi phát hiện ra Giăng Van-giăng? (?) Thái độ của Gia-ve với Phăng-tin ? - Cá nhân trả lời Tiết 2 (?) Chi tiết bà xơ Xem-pli-xơ trông thấy nụ cười của Phăng-tin có ý nghĩa gì? (?) Qua hình ảnh Giăng Van-giăng em hiểu thế nào về bản chất của người cầm quyền? - Một vài cá nhân trình bày suy nghĩ - Hs khá nhắc lại ý chính về nội dung và nghệ thuật @ Hs làm việc theo nhóm, luyện tập @ Hs làm việc theo nhóm & Hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài sau: Luyện tập thao tác lập luận bình luận I. Tìm hiểu chung 1. Tác giả V.Huy-gô (1802-1885) nhà thơ, nhà tiểu thuyết, nhà soạn kịch nổi tiếng của nước Pháp và thế giới. Thơ: - Những khúc ca phương Đông (1829) - Lá thu (1831) - Trừng phạt (1853) - Mặc tưởng (1856) Tiểu thuyết: + Nhà thờ Đức Bà Pa-ri (1831) +Những người khốn khổ (1862) kịch: Héc-na-ni (1830) 2. Tác phẩm: * Tóm tắt: Sgk * Đoạn trích : Có thể chia ba phần: - Phần một: từ đầu đến...chị rùng mình (Giăng Van-giăng chưa mất hết uy quyền) - Phần hai: Tiếp đó đến Phăng-tin đã tắt thở (Giăng Van-giăng đã mất hết uy quyền) - Phần ba: còn lại (Giăng Van-giăng khôi phục uy quyền) II. Đọc-hiểu văn bản 1. Gia-ve hiện thân của con ác thú - Gia-ve lâu nay vẫn phục tùng ông thị trưởng Ma-đơ-len, khi GiăngVan-giăng trở lại với tên thật của mình, tên mật thám tưởng đã có đủ điều kiện để khôi phục lại quyền hành của hắn. - Song ở đoạn trích này ta thấy: trong con mắt mọi người, nhất là Phăng-tin, ông thị trưởng Ma-đơ-len vẫn là vị cứu tinh. Ngay cả Gia-ve cũng phải khép nép, phục tùng nghe theo Giăng Van-giăng, Vì thế người khôi phục uy quyền chính là Giăng Van-giăng (lưu ý ở đoạn cuối tác phẩm: chính Giăng Van-giăng đã tha chết cho Gia-ve) - Miêu tả Gia-ve, Huy-gô sử dụng lối so sánh ngầm + Giọng nói: không phải tiếng người nói, mà là tiếng thú gầm. + Cặp mắt “như cái móc sắt, với cái nhìn ấy hắn đã quen kéo giật vào hắn bao kẻ khốn khổ” + Cái cười “Phô ra tất cả hai hàm răng, xung quanh cái mũi là vết nhăn nhúm man rợ, trông như mõm ác thú, Gia-ve mà nghiêm nét mặt lại thì là một con chó dữ, khi cười lại là một con cọp” Gia-ve là con ác thú! Gia-ve chỉ còn mỗi cử chỉ gần giống nhân loại ở chỗ: “khi nào đắc ý, hắn tự thưởng cho mình một mồi thuốc lá” - Nhà văn Huy-gô miêu tả hành động của hắn hệt như một con ác thú: “Cứ đứng lì một chỗ” (nói như gầm, như thôi miên con mồi) “Tiến vào giữa phòng” “ nắm lấy cổ áo” (tựa như con ác thú lúc đầu im lặng rình mò. sau đó lao tới ngoạm vào cổ con mồi) + Không để ý và quan tâm đến Phăng-tin (ác thú rình mồi chỉ tập trung vào con mồi chính) + Hắn quát tháo trong nhà bệnh + Hắn không giấu điều mà Giăng Van-giăng cần phải bí mật với Phăng-tin “mày xin tao ba ngày... để đi tìm đứa con cho con đĩ kia! á à! Tốt thật! tốt thật đấy!” + Hắn vùi dập tia hi vọng cuối cùng Phăng-tin vào ông thị trưởng bằng cách tuyên bố “Chỉ có một tên kẻ cắp, một tên kẻ cướp, một tên tù khổ sai là Giăng Van-giăng, tao bắt được nó đây này! chỉ có thế thôi” + Trước nỗi đau của người mẹ cận kề cái chết mà chưa được gặp con “con tôi! thế ra nó chưa đến đây”ai cũng phải mủi lòng mà Gia-ve tàn bạo tuyên bố “Giờ lại đến lượt con này! Đồ khỉ, có câm họng không?”... 2. Giăng Van-giăng hiện thân của tình yêu thương những người nghèo khổ + Vì cháu đói mà phải lĩnh án 19 năm tù khổ sai + Với Phăng-tin: giọng ông nhẹ nhàng điềm tĩnh + Hạ mình, để xin ba ngày đi tìm con cho Phăng-tin. Thì thầm nói với Phăng-tin, nói với linh hồn người đã khuất! Ông nói gì? ông cầu chúc cho linh hồn chị siêu thoát! ông hứa với chị sẽ đi tìm Cô-dét về cho chị! Tình yêu thương những con người cùng khổ-tình yêu thương của nhà văn với các nhân vật Giăng Van-giăng và Phăng-tin - Chi tiết tưởng chừng vô lí (người đã chết không thể cười), như một ảo ảnh lãng mạn, thể hiện tình người dưới ngòi bút lãng mạn của Huy-gô. Cuộc sống cần phải có tình yêu thương giữa con người với con người! **Quan niệm thứ nhất: Người cầm quyền khi đã thâu tóm quyền lực về mình, muốn thể hiện quyền lực, bắt mọi người phải phục tùng mình! **Quan niệm của Huy-gô: Người cầm qưyền là con người lí tưởng, được tất cả mọi người hướng tới. Đó là con người hiện thân của cái đẹp, cái thiện, có tâm hồn thánh thiện, cùng chia sẻ, nếm trải mọi nỗi khổ đau, bất hạnh của con người. Giăng Van-giăng là hiện thân của con người lí tưởng ấy, dưới ngòi bút lãng mạn của Huy-gô III. Củng cố- Luyện tập Tình yêu thướng của Huy-gô với các nhân vật: - Cảm thông sâu sắc với nỗi bất hạnh của người mẹ -Tạo một ảo ảnh lãng mạn: chi tiết bà xơ Xem-pli-xơ kể lại...có ý nghĩa tình yêu thương con người đã tạo nên vẻ đẹp và niềm tin hi vọng cho con người + Để Giăng Van-giăng toả sáng tình yêu thương: Cứu Phăng-tin, hứa đi tìm Cô-dét về cho nàng. + Để Giăng Van-giăng khôi phục uy quyền của mình, làm cho kẻ thù phải run sợ, lẽ phải, tình yêu thương đã chiến thắng bạo lực + Nhân vật Phăng-tin Diễn biến tâm trạng: chờ đợi > sợ hãi > thất vọng > tuyệt vọng Cái ác xuất hiện (Gia-ve) cái thiện bị đe doạ, nhưng cuối cùng niềm tin vào tình yêu thương của con người đã chiến thắng. Đó cũng là giá trị nhân đạo của tác phẩm. Vai trò của nhân vật Phăng-tin: +Tạo ra mâu thuẫn đối lập gay gắt giữa thiện và ác +Làm rõ tình yêu thương, đồng cảm của con người Trong mối quan hệ với Giăng Van-giăng và bà xơ Xem-pli-xơ Sự phân tuyến nhân vật của tác giả: Có nét gần gũi, tương đồng với văn học dân gian + Cuộc đấu tranh giữa hai phe thiện và ác + Niềm tin của độc giả: cái thiện sẽ chiến thắng - Gv rút kinh nghiệm bài dạy (Sưu tầm)
Tài liệu đính kèm: