Giáo án môn Ngữ văn 11 - Tôi yêu em - Puskin - Đọc thêm: bài thơ số 28 - Targo

Tiết theo PPCT 94 - 95
TÔI YÊU EM - PUSKIN
ĐỌC THÊM: BÀI THƠ SỐ 28 - TARGO
	Ngày soạn: 22.02.10
	Ngày giảng:
	Lớp giảng:	11A	11C	11K	11E
	Sĩ số:
	Điểm kt miệng:
A. Mục tiêu bài học
	Qua bài giảng nhằm giúp HS
	1. Bài Tôi Yêu Em - Puskin
 - Hiểu được vẻ đẹp giản dị, trong sáng, tinh tế cả về hình thức ngôn từ và nội dung tâm tình.
 - Cảm nhận được vẻ đẹp tâm hồn trong tình yêu chân thành, đăm say thuỷ chung và cao thượng, vị tha của chủ thể trữ tình.
	2. Bài thơ số 28 - Targo
 - Cảm nhận được thông điệp tình yêu qua bài thơ số 28 và đôi nét về vẻ đẹp thơ Targo, một phong cách thơ kết hợp chất trữ tình tha thiết, nồng cháy với triết lí trầm tư sâu sắc
 - Góp phần hiểu biết và trân trọng tình yêu trong cuộc sống
B. Phương tiện thực hiện
	- SGK, SGV Ngữ văn 11
	- Thiết kế bài giảng Ngữ văn 11
	- Kĩ năng đọc hiểu văn bản Ngữ văn 11
C. Cách thức tiến hành
	- Đọc hiểu, đàm thoại phát vấn
	- Thuyết trình
D. Tiến trình giờ giảng
	1. Ổn định
	2. KTBC (Không kt)
	3. GTBM
	4. Hoạt động dạy học
Hoạt động của Thầy và Trò
Yêu cầu cần đạt
GV: Dựa vào tiểu dẫn, trình bày những nét khái quát về Puskin?
HS trả lời GV ghi bảng
GV: đọc 1 lần -> gọi HS đọc và nhận xét cách đọc
GV: Cảm hứng sáng tác bài thơ?
HS trả lời Gv chốt lại
GV: tác phẩm có thể chia làm mấy phần, nội dung của mỗi phần?
HS đưa ra các cách chia Gv thống nhất
GV: em có nhận xét gì về cách mở đầu của bài thơ?
HS nhận xét Gv chốt lại
GV: so sánh cách dịch:
- Anh yêu em: chưa được phép, chưa dám
- Tôi yêu cô: xa cách, không trực tiếp
Và dịch Tôi yêu em là dụng ý của người dịch: hiểu tâm thế và cách xưng hô của nhân vật trữ tình trong lời từ biệt đơn phương
GV: ở 2 câu đầu, cần chú ý tời từ ngữ nào? Tác dụng của từ ngữ ấy? Nội dung bao trùm của 2 câu thơ?
HS phát biểu Gv chốt lại
GV: nhận xét mạch thơ ở câu 3, 4?
HS trả lời Gv chốt lại
GV: 4 câu đầu cảm xúc bị dồn nén, bị lí trí chi , 4 câu sau mạch cảm xúc lại tuân trào, không tuân theo mệnh lệnh của lí trí. Khẳng định 1 tình yêu mãnh liệt
GV: Phát hiện những biện pháp nghệ thuật được tác giả sử dụng? Tác dụng của biện pháp nghệ thuật đó?
HS phát hiện và nhận xét Gv chốt lại
GV: Xác định tâm trạng của nhân vật trữ tình lúc này?
HS xác định Gv chốt lại
GV: ở 2 câu kết tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào? Tác dụng?
HS xác định Gv ghi bảng
GV yêu cầu HS đọc ghi nhớ SGK
GV: cuộc đời và con người Targo có điểm gì đáng chú ý?
HS trả lời GV chốt lại
GV: Sự nghiệp sáng tác của Targo có điểm gì đáng chú ý?
HS trả lời Gv ghi bảng
GV: hãy cho biết vài nét về tập thơ Người làm vườn?
HS trả lời Gv chốt lại
GV gọi HS đọc -> nêu cảm nhận ban đầu về bài thơ
GV hướng dẫn HS tìm hiểu bài thơ trên cơ sở câu hỏi SGK
A. Bài thơ Tôi Yêu Em của Puskin
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
- (1799 - 1837), là người mở đầu, đặt nền móng cho văn học hiện thực Nga thế kỉ XIX
- Là người đóng góp nhiều mặt, nhiều thể loại vào văn học Nga, nhưng cống hiến vĩ đại nhất vẫn là thơ trữ tình
- Thể loại sáng tác: thơ trữ tình, kịch, trường ca, truyện ngắn, ngụ ngôn
- Giá trị tác phẩm: 
+ Nội dung: thể hiện tuyệt đẹp tâm hồn nhân dân Nga khao khát tự do và tình yêu
+ Nghệ thuật: xây dựng và phát triển ngôn ngữ văn học Nga hiện đại -> tiếng nói Nga trong sáng, thuần khiết, thể hiện cuộc sống 1 cách giản dị, chân thực
2. Tác phẩm
a. Đọc
b. Cảm hứng sáng tác
- Được khơi nguồn từ mối tình của nhà thơ với Ôlênhia - người mà tác giả cầu hôn nhưng không được chấp nhận
- Tác phẩm: không nhan đề, nhân đề Tôi yêu em do người dịch đặt
c. Bố cục
- Phần 1: 4 câu đầu - lời giã từ và giãi bày về 1 mối tình đơn phương, không thành
- Phần 2: 4 câu sau - lời giãi bày và nguyện cầu cho em
II. Đọc hiểu văn bản
1. Lời giã từ và giãi bày về 1 mối tình đơn phương.
- Câu 1: Tôi yêu em - ngắn gọn, trực tiếp, giản dị, bày tỏ tình cảm, tâm trạng của nhân vật trữ tình
-> mở đầu là lời bộc lộ chân thành, xuất phát từ trái tim trung thực, tình yêu thực sự
- Từ ngữ: có thể, chưa hẳn: khẳng định, cân nhắc, có chút dè dặt
- Lời thơ: chậm, tình thơ thâm trầm, kín đáo
-> tình yêu âm thầm dai dẳng
- Câu 3, 4:
+ Mạch thơ: chuyển đột ngột -> toát lên cái điềm tĩnh của lí trí, cái dồn nén của cảm xúc
+ Từ ngữ: nhưng - tạo mâu thuẫn trong tâm trạng, cảm xúc
+ ƯỚc muốn: không để em bận lòng, gợn bóng u hoài -> làm cho người mình yêu hạnh phúc
-> Câu 3, 4 như lời hứa, lời thề trang nghiêm, dứt khoát
=> 4 câu đầu: cảm xúc bị dồn nén của nhân vật trữ tình
2. Lời giãi bày và lời cầu nguyện cho người mình yêu
- Hai câu 5 - 6
+ Nghệ thuật: Liệt kê + kết câu: lúc .khi diễn tả những khoảnh khắc yếu mềm, cháy bỏng, cuồng nhiệt, bối rối, lo âu của nhân vật trữ tình, nhân vật trữ tình tự bộc lộ thẳng thắn tâm hồn mình; nhịp thơ nhanh -> trạng thái biến đổi tình yêu vô cùng dồn dập
+ Tâm trạng: âm thầm yêu, rụt rè, hậm hực -> tâm trạng đau khổ, giày vò hậm hực vì hờn ghen, vì thất vọng vì không được đền đáp
- Hai câu kết:
+ Nghệ thuật: điệp ngữ "tôi yêu em" nhắc lại khẳng định bản chất của tình yêu: chân thành, đằm thắm; so sánh - ước nguyện của nhân vật trữ tình giành cho người mình yêu, thể hiện ý định dừng bước của nhân vật trữ tình -> câu thơ: đưa tình yêu lên ngôi làm sáng ngời nhân cách của nhân vật
III. Tổng kết
B. Bài thơ tình số 28 của Targo
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
a. Cuộc đời, con người
- (1861 - 1941) là nhà văn, nhà văn hoá lớn của Ấn Độ
- Cả đời phấn đấu không mệt mỏi, có những cống hiến quan trọng cho sự nghiệp phục hưng của văn hoá Ấn Độ, giải phóng Ấn Độ ra khỏi ách áp bức; góp phần vào cuộc đấu tranh của nhân loại
b. Sự nghiệp sáng tác
- Thơ: 52 tập, truyện ngắn: hàng trăm, tiểu luận: 63 tập
- Tiểu thuyết: 12 bộ, kịch: 42 vở, khoảng 200 bài ca và hàng nghìn bức hoạ
-> khối lượng tác phẩm đồ sộ, đa dạng về thể loại
c. Vài nét về tập "Người làm vườn"
- Là tập thơ nổi tiếng của Targo với 85 bài thơ
- Hình thức văn tự: tiếng Bengan -> dịch sang tiếng Anh, xuất bản 1914
- Tên tập thơ: gợi hình tượng nhà thơ nguyện chăm sóc vườn hoa cuộc đời
- Giọng thơ: trữ tình + triết lí
- Nội dung: tâm hồn Ấn Độ + bao quát tinh thần nhân loại
- Các bài thơ trong tập thơ: không có nhan đề, đánh số thứ tự
2. Tác phẩm
a. Đọc
b. Xuất xứ
- Trích trong tập Người làm vườn
II. Đọc hiểu
1. Câu 1:
- Hình tượng so sánh trong câu thơ mở đầu: đôi mắt so sánh hình ảnh vầng trăng muốn lặn dò chiều sâu của đáy biển -> khát khao hiểu biết trọn vẹn, sâu sắc ý nghĩa tinh thần ẩn sau những biểu hiện có thể cảm nhận bằng giác quan, ý thức.
-> Tác dụng: khao khát cao thượng trong tình yêu.
2. Câu 2
- Lối cấu trúc đưa ra những giả định (nếu A chỉ là B) rồi phủ định (nhưng A chỉ là C) để đi đến kết luận được sử dụng nhằm mục đích:
+ Đời anh bằng trái tim vừa cụ thể, bé nhỏ cũng như đoá hoa viên ngọc nhưng trái tim lại tàng chứa tình yêu: trừu tượng, vô hình, lớn lao, vô hạn bằng nghịch lí
+ Đời anh là đoá hoa, viên ngọc bằng cụ thể quàng vào cổ em, gài lên tóc em bằng em có thể nhận, hiểu khá dễ dàng
+ Đời anh là trái tim bằng bí ẩn bằng thật khó hiểu anh trọn vẹn, dù em nhìn thật gần, dù em bên cạnh anh, dù em tìm mọi cách
=> Trái tim = tình yêu = nghịch lí
Nhấn mạnh tình cảm thiêng liêng, cao cả của tình yêu đối lập với các quan niệm yêu dương tầm thường
3. Câu 3
- Cách nói nghịch lí: anh không giấu em một điều gì chính vì thế mà em không biết gì tất cả về anh
- Từ ngữ chìa khoá: đời anh là trái tim -> sống là yêu thương đời anh là tình yêu
-> kết luận: nguyên nhân của nghịch lí - vì đời anh là tình yêu; nội dung - bí ẩn trong tình yêu: tình yêu vừa cụ thể, vừa trừu tượng, vừa hữu hạn, vừa vô hạn, giàu có thiếu thốn, muôn cung bậc, không thể hiểu được tình yêu nếu chỉ đứng ngoài quan sát, lạnh lùng, chỉ có thể hiểu được tình yêu bằng chính tình yêu
	5. Củng cố và dặn dò
	- Nhắc lại kiến thức cơ bản
	- Về nhà học thuộc 2 bài thơ và giá trị nội dung + nghệ thuật 
	- Soạn bài Người trong bao - Sêkhốp