Giáo án môn Ngữ văn 11 tiết 88: Tiểu sử tóm tắt

Ngày soạn:
Ngày dạy:
Dạy lớp: 11A
Ngày dạy:
Dạy lớp: 11B
Ngày dạy:
Dạy lớp: 11C
Tiết 88
TIỂU SỬ TÓM TẮT
1. Mục tiêu
 Giúp học sinh: 
 a. Về kiến thức
Nắm được mục đích, đặc điểm của tiểu sử tóm tắt.
Nắm được yêu cầu của viết tiểu sử tóm tắt.
 Biết cách viết tiểu sử tóm tắt.
 b. Về kĩ năng
Tìm hiểu tiểu sử của một số tác giả đã học ở phần văn học.
Biết viết tiểu sử tóm tắt của một nhân vật.
 c. Về thái độ
Có ý thức quan tâm đến các bản tiểu sử tóm tắt trên sách vở, báo chí và các phương tiện truyền thông để hiểu biết thêm về những tấm gương sáng ngời để học tập và noi theo.
2. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh
a. Chuẩn bị của giáo viên
 SGK, SGV, GA, TLTK.
b. Chuẩn bị của học sinh
 SGK, bài soạn, tài liệu liên quan
3. Tiến trình bài dạy
a. Kiểm tra bài cũ:
* Đặt vấn đề vào bài mới (1’):
b. Dạy nội dung bài mới:
Hoạt động của giáo viên 
TG
Hoạt động của học sinh
(?) Tiểu sử tóm tắt là gì?
 (?) Mục đích của việc viết tiểu sử tóm tắt?
:(?) Viết tiểu sử tóm tắt cần thực hiện những yêu cầu nào?
(?) Tiểu sử tóm tắt gồm mấy phần? 
(?) Muốn viết được văn bản tiểu sử tóm tắt cần thực hiện những yêu cầu nào?
12
20
I. Mục đích, yêu cầu của tiểu sử tóm tắt 
* Khái niệm: 
- Tiểu sử tóm tắt là văn bản thông tin một cách khách quan, trung thực những nét cơ bản về cuộc đời và sự nghiệp của một cá nhân nào đó.
VD: Tiểu sử một nhà hoạt động chính trị, nhà khoa học, nhà văn nhà thơ, tiểu sử của một cán bộ giáo viên...
1. Mục đích
- Viết tiểu sử tóm tắt nhằm giới thiệu cho người đọc, người nghe về cuộc đời, sự nghiệp và những cống hiến của người đang được nói tới. Những hiểu biết đó giúp những người có trách nhiệm làm công tác tổ chức, giúp chúng ta trong việc chọn bạn hoặc giới thiệu người vào các chức vụ của lớp, trường...
2. Yêu cầu
- Bản tiểu sử tóm tắt cần đáp ứng những yêu cầu sau: 
+ Thông tin khách quan chính xác về người được nối tới; tức là phải ghi cụ thể từng số liệu, mốc tgian, thành tích, năng lực.... của người ấy(đương sự) 
 + Nội dung và độ dài của văn bản phù hợp với tầm cỡ và cương vị của đương sự (chính khách, nguyên thủ quốc gia, anh hùng...có thể dài; cán bộ trường tổ dân phố... nên ngắn gọn). 
 + Ngôn ngữ trong sáng, giản dị, thường đơn nghĩa không sử dụng các biện pháp tu từ.
II. Cách viết tiểu sử tóm tắt 
1. Chọn tài liệu viết tiểu sử tóm tắt
- Tiểu sử tóm tắt thông thường 3 phần:
 + Giới thiệu nhân thân của đương sự (lịch sử cá nhân): Họ tên , ngày tháng, năm sinh(năm mất), nghề nghiệp, học vấn, gđ, gia tộc, quê quán...
+ Giới thiệu ngắn gọn các lĩnh vực hoạt động tiêu biểu, các thành tựu tiêu biểu, các quan hệ xã hội tiêu biểu...của đương sự.
+ Đánh giá vai trò, tác dụng của đương sự trong một phạm vi ko gian, tgian nhất định(ko gian: quốc gia, làng xã, tạp thể, gđ...; tgian: lịch sử, đương đại...)
2. Viết tiểu sử tóm tắt
- Nghiên cứu kĩ về 3 nội dung nói trên bằng cách: Đọc sách, tra cứu hồ sơ lưu trữ, hỏi nhân chứng (nếu có)...
- Sắp xếp tư liệu theo trình tự ko gian, tgian,sự việc...hợp lí.
- Sử dụng ngôn ngữ thích hợp để viết thành văn bản. 
c. Củng cố, luyện tập (11')
Bài 1 (tr.55) 
Hai trường hợp có thể viết tiểu sử tóm tắt:
+ Giới thiệu người ứng cử vào một chức vụ nào đó trong các cơ quan nhà nước hoặc đoàn thể. 
+ Giới thiệu một vị lãnh đạo cấp cao của nước ngoài sang thăm nước ta.
Bài 2 (tr.55) 
(1) Giống nhau: 
Các văn bản tiểu sử tóm tắt, điếu văn, sơ yếu lý lịch, thuyết minh có thể điều viết về một nhân vật nào đó.
(2) Khác nhau: 
- Điếu văn viết về người qua đời để đọc trong lễ truy điệu nên ngoài phần tiểu sử tóm tắt còn có lời chia buồn với gia quyến.
- Sơ yếu lý lịch do bản thân tự viết theo mẫu, còn tiểu sử tóm tắt do người khác viết và tương đối linh hoạt.
- Tiểu sử tóm tắt chỉ có đối tượng là con người, còn đối tượng thuyết minh rộng hơn (người, cảnh, tác phẩm văn học...) và trong thuyết minh có yếu tố cảm xúc.
Bài 3 (tr.55)
Gợi ý: Nguyễn Tuân, Thạch Lam, Xuân Diệu, Nam Cao...
d. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà (1')
 + Bài cũ: Tóm tắt, nắm vững nội dung bài học
 	- Hoàn thiện các bài tập 3.
 - Viết tiểu sử tóm tắt tác giả: Nam Cao; Ngô Tất Tố.
 + Bài mới: Chuẩn bị bài Đặc điểm loại hình của Tiếng Việt.
* Yêu cầu: đọc văn bản và chuẩn bị theo SGK.