Giáo án môn Ngữ văn 11 tiết 118: Ôn tập phần làm văn

Ngày soạn:
Ngày dạy:
Dạy lớp: 11A
Ngày dạy:
Dạy lớp: 11B
Ngày dạy:
Dạy lớp: 11C
Tiết 118
ÔN TẬP PHẦN LÀM VĂN
1. Mục tiêu
 Giúp học sinh: 
 a. Về kiến thức
Củng cố các kiến thức: 
Đặc điểm, yêu cầu và cách thức tiến hành các thao tác : phân tích, so sánh, bác bỏ, bình luận.
Yêu cầu và cách thức tóm tắt văn bản nghị luận.
Yêu cầu và cách thức viết tiểu sử tóm tắt bản tin 
 b. Về kĩ năng
Phân tích đề, lập dàn ý bài văn nghị luận xã hội, nghị luận văn học.
Viết đoạn văn, bài văn nghị luận vận dụng các thao tác phân tích, so sánh, bác bỏ, bình luận.
Tóm tắt văn bản nghị luận.
Viết tiểu sử tóm tắt và bản tin.
 c. Về thái độ
Có ý thức học tập, nắm vững các kiến thức, tích cực rèn luyện các kĩ năng đã học.
2. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh
a. Chuẩn bị của giáo viên
 SGK, SGV, GA, TLTK.
b. Chuẩn bị của học sinh
 SGK, bài soạn, tài liệu liên quan
3. Tiến trình bài dạy
a. Kiểm tra bài cũ: không
* Đặt vấn đề vào bài mới (1’):
Để củng cố các kiến thức: Đặc điểm, yêu cầu và cách thức tiến hành các thao tác : phân tích, so sánh, bác bỏ, bình luận. Yêu cầu và cách thức tóm tắt văn bản nghị luận.
Yêu cầu và cách thức viết tiểu sử tóm tắt bản tin chúng ta cùng...
b. Dạy nội dung bài mới:
Hoạt động của giáo viên 
TG
Hoạt động của học sinh
HS nhắc lại các bài làm văn đã học?
8
I. Lí thuyết
CÂU 1 
1. Phân tích đề lập dàn ý bài văn nghị luận
2. Thao tác lập luận phân tích
3. Luyện tập thao tác lập luận phân tích
4. Thao tác lập luận so sánh
5. Luyện tập thao tác lập luận so sánh
6. Luyện tập kết hợp thao tác phân tích và so sánh
7. Bản tin
8. Luyện tập viết bản tin
9. Phỏng vấn và trả lời phỏng vấn
10. Thao tác lập luận bác bỏ
11. Luyện tập thao tác lập luận bác bỏ
12. Tiểu sử tóm tắt
13. Luyện tập viết tiểu sử tóm tắt
14. Thao tác lập luận bình luận
15. Luyện tập thao tác bình luận
16. Luyện tập vận dụng các thao tác lập luận
GV hướng dẫn Hs hoàn thiện bảng
15
2. Câu 2
BẢNG TỔNG HỢP
THAO TÁC
NỘI DUNG BÀI HỌC
YÊU CẦU VÀ CÁCH LÀM
SO SÁNH
So sánh để tìm ra những điểm giống và khác nhau giữa hai hay nhiều đối tượng
Đặt đối tượng so sánh trên cùng một bình diện. Đánh giá trên cùng một tiêu chí.
Nêu rõ quan điểm của người viết.
PHÂN TÍCH
Chia tách, tháo gỡ một vấn đề ra thành nhữn+ GV: ấnđề nhỏ, để chỉ ra bản chất của chúng.
Phân tích để thấy được bản chất sự vật, sự việc.
Phân tích phải đi liền với tổng hợp 
BÁC BỎ
Dùng lí lẽ, dẫn chứng để phê phán, gạt bỏ những quan điểm và ý kiến sai lệch. Từ đó nêu ý kiến đúng, thuyết phục người đọc, người nghe.
Bác bỏ luận điểm, luận cứ
Phân tích chỉ ra cái sai
Diễn đạt rành mạch, rõ ràng. 
BÌNH LUẬN
Đề xuất ý kiến thuyết phục người đọc, người nghe đồng tình với nhận xét đánh giá của mình về đời sống hoặc văn học.
Trình bày rõ ràng, trung thực vấn đề bàn luận
Đề xuất được những ý kiến đúng
Nêu ý nghĩa, tác dụng của vấn đề. 
TÓM TẮT
 VĂN BẢN 
NGHỊ LUẬN
Trình bày ngắn gọn, nội dung của văn bản gốc theo một mục đích nào đó
Đọc kĩ văn bản gốc.Lựa chọn ý phù hợp với mục đích tóm tắt.
Tìm cách diễn đạt lại luận điểm. 
VIẾT TIỂU SỬ TÓM TẮT
Văn bản chính xác cụ thể về cuộc đời, sự nghiệp và quá trình sống của người được giới thiệu
Nguồn gốc
Quá trình sống
Sự nghiệp
Những đóng góp
5
 II. LUYỆN TẬP
 Câu 1 
PCT đã sử dụng thao tác lập luận nào?
Phan Châu Trinh đã sử dụng các thao tác:
+ Thao tác lập luận bác bỏ
+ Thao tác lập luận phân tích
+ Thao tác lập luận bình luận 
Đọc và làm bài tập theo hướng dẫn SGK
6
Câu 2
Phân tích
Cơ sở để xuất hiện câu “thất bại là mẹ thành công" 
+ Trải qua thất bại
+ Biết rút ra bài học kinh nghiệm
Bác bỏ:
- Sợ thất bại nên không dám làm gì
- Bi quan chán nản khi gặp thất bại
- Không biết rút ra bài học
Đọc và làm bài tập theo hướng dẫn SGK
6
Câu 3
- Tác giả bác bỏ hạng người không biết sợ cái gì trên đời này. Đấy là quỷ chứ đâu phải là người. Loại người này rất hiếm, thực ra không có.
-Tác giả bác bỏ loại người thứ hai: “loại người sau đây thì chắc chắn không ít: sợ rất nhiều thứ nhất là quyền thế và đồng tiền. Nhưng đối với cái tài, cái thiên lương thì lại không biết sợ, thậm chí sẵn sàng lăng mạ giày xéo. Đấy là hạng người hèn hạ nhất, thô bỉ nhất, đồi bại nhất”
c. Củng cố, luyện tập (3')
Hoàn thiện nốt các bài tập.
d. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà (1')
 + Bài cũ: Ôn tập toàn bộ các kiến thức đã học
 + Bài mới: Chuẩn bị kiểm tra học kì II