I- MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1- Về kiến thức:
- GV giúp học sinh nhận thức được một cách khái quát toàn cảnh thế giới sau chiến tranh thế giới thứ hai với những đặc trưng chia thành hai phe do hai siêu cường quốc đứng đầu Xô-Mĩ->Chi phối nền chính trị thế giới và các quan hệ quốc tế trong hầu như cả nửa sau thế kỉ XX
2- Về tư tưởng: Nhận thức được quy luật phát triển của xã hội
3- Về kĩ năng: Rèn luyện phương pháp tư duy khái quát,bước đầu biết nhậ định,đánh giá những vấn đề lớn của lịch sử thế giới.
II- THIẾT BỊ ,TÀI LIỆU DẠY VÀ HỌC: Bản đồ,tranh ảnh liên quan đến bài dạy
III- HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
1- Ổn định tổ chức.
2- Vào bài mới
Phần 1 LỊCH SỬ THẾ GIỚI HIỆN ĐẠI Phần từ năm 1945 đến nay( 2000) Chương I, bài 1 SỰ HÌNH THÀNH TRẬT TỰ THẾ GIỚI MỚI SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ HAI ( 1945-1949) I- MỤC TIÊU BÀI HỌC: 1- Về kiến thức: - GV giúp học sinh nhận thức được một cách khái quát toàn cảnh thế giới sau chiến tranh thế giới thứ hai với những đặc trưng chia thành hai phe do hai siêu cường quốc đứng đầu Xô-Mĩ->Chi phối nền chính trị thế giới và các quan hệ quốc tế trong hầu như cả nửa sau thế kỉ XX 2- Về tư tưởng: Nhận thức được quy luật phát triển của xã hội 3- Về kĩ năng: Rèn luyện phương pháp tư duy khái quát,bước đầu biết nhậ định,đánh giá những vấn đề lớn của lịch sử thế giới. II- THIẾT BỊ ,TÀI LIỆU DẠY VÀ HỌC: Bản đồ,tranh ảnh liên quan đến bài dạy III- HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 1- Ổn định tổ chức. 2- Vào bài mới Hoạt động của thầy và trò Kiến thức cơ bản học sinh cần nắm -Hoạt động 1:chung của cả lớp: -GV yêu cầu Hs dựa vào SGK nêu hoàn cảnh dẫn đến hội nghị Ianta ? -HS dựa vào SGK suy nghỉ trả lời. -GV hướng dẫn HS khai thác hình ảnh trong SGK bằng câu hỏi: họ là ai ? họ đến từ nước nào ? họ đã thỏa thuận đựoc những gì? Ý nghĩa ? -HS suy nghỉ trả lời. -GV bổ sung, khái quát: Đầu năm 1945, CTTG II ở vào giai đoạn kết thúc .Nhiều vấn đề quan trọng và cấp bách được đặt ra trước các cường quốc Đồng minh.Đó là:1.Nhanh chóng đánh bại các nước phát xít ; 2. Tổ chức lại thế giới sau chiến tranh ; 3. phân chia thành quả chiến thắng giữa các nước thắng trận. -GV sử dụng bản đồ châu Âu và châu Á , yêu cầu HS nêu cụ thể việc thỏa thuận đóng quân và phân chia khu vực ảnh hưởng của ba cường quốc tại hội nghị Ianta ? -HS dựa vào SGK lên bảng trình bày. -GV chuẩn bị bảng phụ tổng hợp lại phần trả lời của HS. -HS ghi vào vở. Liên Xô Mỹ, Anh, Pháp Châu Âu : Đông nước Đức,Đông Béclin,Đông Âu Châu Á: -Trả lại LXô miền Nam đảo Xakhalin , chiếm 4 đảo thuộc quần đaỏ Curin -Chiếm đóng bắc Triều Tiên -Tây nước Đức,Ttây Béclin,Tây Âu Châu Á -Chiếm đóng Nhật bản , Nam Triều Tiên. -các nước còn lại của châu Á( ĐNA , Nam Á , Tây Á ) thuộc phạm vi ảnh hưởng của các nước phương Tây. - Những qui định của hội nghị Ianta và các hội nghị sau đó ( giới thiệu ngắn gọn về hội nghị Cairô ( 11.1943) , hội nghị Pôtxđam( từ 17/7-2/8/1947) và Hội nghị Ngoại trưởng LX , M,A tại Mátxcơva ( 16-26/12/1945) đã trở thành khuôn khổ của trật tự thế giới mới , thường được gọi là trật tự hai cực Ianta , trong đó LX và Mỹ đứng đầu 2 cực. - GV chốt ý phần I: Hãy nêu những thỏa thuận quan trọng của Hội nghị Ianta ( 2/1945)? Hoạt động 2: thảo luận nhóm. -GV phân chia lớp thành 4 nhóm và yêu cầu mỗi nhóm thảo luận một nội dung.Cụ thể như sau: +Nhóm 1:hoàn cảnh ra đời và sự thành lập của LHQ? +Nhóm 2: Mục đích và nguyên tắc hoạt động của LHQ? +Nhóm 3: trình bày cơ cấu tổ chức hoạt động của LHQ? +Nhóm 4: trình bày vai trò của LHQ? -Sau khi thảo luận đại diện các nhóm lên lần lược trình bày các vấn đề đựoc phân công. -GV nhận xét và chốt ý từng nội dung của từng nhóm.GV sử dụng sơ đồ tổ chức LHQ để HS dễ nắm về tổ chức của LHQ Sơ đồ bộ máy tổ chức của Liên Hợp Quốc -GV nhấn mạnh thêm: +Ra đời trong bối cảnh thế giới chia làm 2 phe , LHQ được xem như công cụ nhằm duy trì trật tự thế giới hai cực vừa được xác lập , với nhiệm vụ quan trọng nhhất là duy trì hòa bình an ninh thế giới , ngăn ngừa chiến tranh .Vì vậy , các nguyên tắc hoạt động của LHQ cũng phản ánh tinh thần đó , như: nguyên tắc giải quyết hào bình các tranh chấp quốc tế , nguyên tắc chung sống hòa bình và sự nhất trí giữa năm nước lớn .Nguyên tắc cuối cùng có ý nghĩa thực tiễn rất lớn , nhất là đối với hai siêu cường X-M đứng đầu mỗi phe. +LHQ ở dây nói chung , thực tế có thể là một cơ quan chuyên môn như UNDP ( chương trình phát triển LHQ).. +Về vai trò của LHQ: *Trong bối cảnh thế giới hai cực ,LHQ đã trở thành một diễn đàn quốc tế vừa hợp tác vừa đấu tranh giữa các quốc gia dân tộc , một diễn đàn để các quốc gia bày tỏ thái độ và chính sách của mình đối với các vấn đề quốc tế quan trọng. Hơn nửa thế kỷ qua , LHQ đã có nhiều cố gắng to lớn trong các hoạt động của mình , chủ yếu trên ba lĩnh vực sau: àGiải quýet hòa bình các tranh chấp xung đột , duy trì hòa bình an ninh thế giới , tiến hnàh giải trừ quân bị , hạn chế chạy đua vũ tẻang – nhất là các loại vũ khí hũy diệt hàng loạt. àGV nêu thêm những ví dụ về sự giúp đở của LHQ đối với đất nước hoặc địa phương của mình. àThủ tiêu CNTD và CN phân biệt chủng tộc àGiúp đở các nước với phươngn châm “ giúp người để người tự cứu lấy mình” à Hạn chế khong giải quyết được xung đột Trung Đông -GV chốt ý phần nầy: nêu mục đích và nguyên tắc hoạt động của LHQ ? -GV chuyển ý sang nội dung tiếp theo Hoạt động 1: chung cả lớp và cá nhân. -GV nêu vấn đề: ngay sau chiến tranh , trên thế giới đã diễn ra nhiều sự kiện quan trọng với xu hướng hình thành hai phe- tư bản chủ nghĩa và xã hội chủ nghĩa – đối lập nhau gay gắt.Sau đó GV yêu cầu HS dựa vào SGK suy nghỉ và tìm những sự kiện quan trọng nói trên. _HS dựa vào SGK suy nghỉ và trả lời. -GV nhận xét và chốt ý : đó là vấn đề nước Đức , sự ra đời của các nước Đông Âu và tổ chức Hội đồng tương trợ kinh tế ; đó là kế hoạch Mác san và sự phát triển kinh tế của các nước Tây Âu. *Vấn đề nước Đức: - GV nêu câu hỏi: Hai nước CHLBĐ và CHDC Đức đựoc hình thành như thế nào? -HS suy nghỉ trả lời. -GV nêu tiếp các câu hỏi: + hội nghị Pốt xđam và những quyết định của hội nghị , trong đó vấn đề nước Đức đựoc thỏa thuận và thực hiện như thế nào? HS suy nghỉ trả lời.GV chốt ý. + đồ của Anh , Pháp Mỹ khi các nước nầy thống nhất ba miền quân quản của mình và thành lập nước CHLBĐức ? HS suy nghỉ trả lời.GV chốt ý. +Và trước âm mưu và hành động đó của A,P,M thì Liên Xô đã làm gì? HS suy nghỉ trả lời.GV chốt ý. *Về các nước Đông Âu: -GV sử dụng bản đồ châu Âu và nêu câu hỏi : vì sao gọi là các nước Đông Âu?các nước DCND Đông Âu đựoc thành lập như thế nào? -Học sinh dựa vào bản đồ và kiến thức cũ để trả lời. -GV bổ sung và nêu tiếp câu hỏi: vậy nội dung của các nước Đông Âu trong giai đoạn 1945-1950 là gì? -HS suy nghỉ trả lời. -GV bổ sung chốt ý: +Trong những năm 1945-1947 các nước Đông Âu đã tiến hành nhiều cải cách quan trọng như : xây dựng bộ máy nhà nước dân chủ nhan dân , cải cách ruộng đất , ban hành các quyền tự do dân chủ .V.VĐồng thời LX và các nước Đông Âu đã kỹ các hiệp ước tay đôi về kinh tế như trao đổi buôn bán , viện trợ lương thực, thực phẩm -Gv đặt câu hỏi: còn các nước Tây Âu như thế nào? _HS dựa vào SGK suy nghỉ trả lời. -GV chốt ý -Số liệu: Mỹ đã viện trợ cho các nước Tây Âu khoảng 17 tỉ USD , chủ yếu là hàng hóa tiêu dùng và lương thực , trên cơ sở cho vay và viện trợ không hoàn lại. I.Hội nghị Ianta ( 2/1945) và những thỏa thuận của ba cường quốc 1/Bối cảnh lịch sử: chiến tranh ở vào giai đoạn cuối , nẩy sinh những vấn đề quan trọng và cấp bách cần giải quyếtàhội nghị quốc tế với sự tham dự của nguyên thủ 3 cường quốc là Xtalin( LX), Ruodưven (Mỹ) và Sớc sin (Anh) tại Ianta ( LX) từ 4-11/2/1945 2/Thỏa thuận của ba cường quốc: -Tiêu diệt tận gốc CNPX Đức và CNQP Nhật.Liên Xô sẽ tham chiến chống Nhật ở châu Á. -Thành lập tổ chức LHQ. -Thỏa thuận việc đóng quân và phân chia phạm vi ảnh hưởng ở châu Âu và châu Á. Liên Xô Mỹ, Anh, Pháp Châu Âu : Đông nước Đức,Đông Béclin,Đông Âu Châu Á: -Trả lại LXô miền Nam đảo Xakhalin , chiếm 4 đảo thuộc quần đaỏ Curin -Chiếm đóng Bắc Triều Tiên -Tây nước Đức,Ttây Béclin,Tây Âu Châu Á -Chiếm đóng Nhật Bản , Nam Triều Tiên. -các nước còn lại ( ĐNA , Nam Á , Tây Á ) thuộc phạm vi ảnh hưởng của các nước phương Tây. à Thỏa thuận của Hội nghị Ianta cùng những thỏa thuận sau đó của ba cường quốc đã trở thành khuôn khổ của trật tự thế giới mới , thường được gọi là trật tự hai cực Ianta . II.Sự thành lập Liên hiệp quốc 1/ Sự thành lập :Từ ngày 25/4 đến 276/6/1945 , hội nghị đại biểu 50 nước họp tại Phranxicô( Mỹ) đã thông qua Hiến chưong và tuyên bố thành lập LHQ.Ngày 25.10.1945 , bản Hiến chương chính thức có hiệu lực sau khi được các nước thành viên phê chuẩn . 2/Mục đích : duy trì hòa bình và an ninh thế giới , phát triển các mối quan hệ hữu nghị hợp tác giữa các dân tộc , các nước trên cơ sở nguyên tắc bình đẳng và quyền tự quyết của các dân tộc. 3/ Nguyên tắc hoạt động: -Bình đẳng chủ quyền giữa các quốc gia và quyền tự quyết của các dân tộc. -Tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ và độc lập chính trị của tất cả các nước. -Không can thiệp vào công việc nội bộ của bất cứ nước nào. -Giải quyết tranh chấp quốc tế bằng biện pháp hòa bình. -Chung sống hòa bình và sự nhất trí giữa năm nước lớn ( LX, Mỹ , Anh , Pháp và Tquốc ) 4/ Tổ chức : gồm 6 cơ quan chính là Đại hội đồng , Hội đồng Bảo an , Hội đồng Kinh tế-xã hội , Hội đồng Quản thác , Tòa án Quốc tế và Ban Thư ký. a/ Đại Hội đồng: gồm đại diện của các nước thành viên , mỗi năm họp 1 lần b/ Hội đồng Bảo an : có vai trò quyết định trong việc duy trì hòa bình an ninh thế giới.Hoạt động theo nguyên tắc nhất trí 5 nước (LX, Mỹ , Anh , Pháp và TQuốc ) c/Ban Thư ký: là cơ quan hnàh chính-tổ chức của LHQ , đứng đầu là TTký với nhiệm kỳ 5 năm. d/ Ngoài ra LHQ có nhiều cơ quan chuyên môn giúp việc.Trụ sở của LHQ: Niu Ooc ( Mỹ) d/Vai trò: -LHQ là diễn đàn quốc tế vừa hợp tác và đấu tranh nhằm duy trì hòa bình và an ninh thế giới -LHQ có nhiều cố gắng trong việc giải quyết các vụ tranh chấp và xung đột ở nhiều khu vực , thúc đẩy quan hệ hữu nghị và hợp tác quốct tế , giúp đở các dân tộc về kinh tế , văn hóa , giáo dục -Đến năm 2006 , LHQ có 192 quốc gia thành viên -Từ tháng 9/1977, VN là thành viên 149 của LHQ. III.Sự hình thành hai hệ thống-tư bản chủ nghĩa và xã hội chủ nghĩa. 1/Vấn đề nước Đức: -T tại hội nghị Pôtxđam , ba cường quốc A,M,LX đã : +Tthống nhất tiêu diệt tận gốc CNPX , làm cho Đức trở thành quốc gia thống nhất , hòa bình , dân chủ . + Thỏa thuận việc phân chia khu vực chiếm đóng: LX chiếm đóng vùng phía Đông , quân đội M, A , P chiếm đóng các vùng còn lại. -3 các nước M,A,P đã thống nhất riêng rẽ các khu vực chiếm đóng của mình thành lập nước Công hòa liên bang Đức ( 9.1949). - Tháng 10.1949 , với sự giúp đở của LX , các lực lượng dân chủ ở Đông Đức thành lập Nhà nước Cộng hòa dân chủ Đức 2/ Các nước Đông Âu -Trong những năm 1945-1947 , với sự giúp đở của LX , các nước Đông Âu đã tiến hành nhiều cải cách :xây dựng nhà nước DCND, cải cách ruộng đất , ban hành các quyền tự do dân chủ - Năm 1949 , Hội đồng tương trợ kinh tế(SEV) đựoc thành lập đã tăng cường sự hợp tác giữa LX và các nước Đông Âu , từng bước hình thành các nước DCND-XHCN.CNXH trở thành hệ thống thế giới. 3/ Các nước Tây Âu -Sau chiến tranh , Mỹ đã thực hiện “Kế hoạch phục hưng châu Âu” ( Còn gọi là kế hoạch Mác san ) nhằm giúp các nước Tây Âu khôi phục kinh tế , đồng thời tăng cường ảnh hưởng và sự khống chế của Mỹ đối với các nước nầy àkinh tế các nước Tây Âu phát triển nhanh chóng. -Như vậy , ở châu Âu đã xuất hiện sự đối lập về chính trị và kinh tế giữa hai khối nước: Tây Âu TBCN và Đông Âu XHCN.--> sự đối đầu nhau gay gắt mà đỉnh cao ... trị thương mại toàn cầu. +Sự sáp nhập và hợp nhất các công ty thành những tập đoàn lớn tăng lên nhanh chóng vào những năm cuối thế kỷ XX nhằm tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường. + Sự ra đời của các tổ chức liên kết kinh tế , thương mại , tài chính quốc tế và khu vực ( như IMF , EU , NAFTA , APEC...) có vai trò quan trọng trong việc giải quyết những vấn đề kinh tế chung của thế giới và khu vực. -Mặt tích cực và hạn chế.( SGK) Toàn cầu hóa là thời cơ đồng thời cũng là những thách thức to lớn đối với các nước.“ Năm lấy thời cơ , vượt qua thách thức , phát triển mạnh mẽ trong thời kỳ mới , đó là vấn đề có ý nghĩa sống còn đối với Đảng và nhân dân ta’’ Câu hỏi cũng cố 1/Hãy giải thích thế nào là khoa học đã trở thành một lực lượng sản xuất trực tiếp. 2/ Vì sao nói : toàn cầu háo vừa là thời cơ , vừa là thách thức đối với các nước đang phát triển? BÀI 11 NHẬN ĐỊNH CHUNG VÈ LỊCH SỬ THẾ GIỚI TỪ SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ HAI ĐẾN NĂM 2000 I.MỤC TIÊU BÀI HỌC: 1.kiến thức : -Củng cố về kiến thức(cũ, thiếu sót, nhầm lẫn) về lịch sử thế giơí hiện đại từ 1945-2000 -Nhận định mốc phân kì 2 giai đoạn lịch sử từ 1945-2000 và nắm vững nội dung chủ yếu mỗi giai đoạn. 2.Kĩ năng -Rèn luyện và vận dụng phương pháp tư duy phân tích,khái quát hoá các sự kiện lịch sử, các quan đề quan trọng diễn ra trên thế giới 3.Thái độ -Giúp HS hình thành thế giới quan khoa học khi nhìn nhận về sự tiến bộ trong đấu tranh vì mục tiêu : hoà bình,độc lập dân tộc, dân chủ. -Thấy được vị trí, vai trò, tầm quan trọng trong mối quan hệ giữaViệt Nam với các nước trong khu vực và thế giới. II. PHƯƠNG PHÁP:Phân tích,chứng minh, khái quát hoá III.TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC 1/Ổn định lớp 2/Kiểm tra bài cũ 1/Hãy giải thích thế nào là khoa học đã trở thành một lực lượng sản xuất trực tiếp. 2/ Vì sao nói : toàn cầu háo vừa là thời cơ , vừa là thách thức đối với các nước đang phát triển? 3/Dẫn dắt vào bài mới: (SGK) 4/Hoạt động dạy-học trên lớp Hoạt động của thầy và trò Kiến thức cơ bản HS cần nắm GV nêu câu hỏi:dựa vào kiến thức đã học hãy phân chia các giai đoạn phát triển của lịch sử thê giới hiện đại? -HS dựa vào SGK và kiến thức đã học trả lời.GV bổ sung và nêu tiếp câu hỏi thứ hai:vậy nội dung chủ yếu của LSTGHĐ là gì? -HS trả lời .GV bổ sung. -GV :Sau CTTG II , một trật tự thế giới mới đã được xác lập....với đặc trưng nổi bật là thế giới bị chia làm hai phe-TBCN và XHCN , do hai siêu cường Mỹ và LX đứng đầu mỗi phe.Đặc trưng hai cực-hai phe đó là nhân tố hàng đầu chi phối nền chính trị thế giới giới và các quan hệ quốc tế trong phần lớn thời gian của nửa sau thế kỷ XX. Với thắng lợi của các cuộc cách mạng ở các nước Đông Âu , CNXH đã ra khỏi phạm vi một nước , trở thành hệ thống thế giới.Thắng lợi của CMVN(1945) , TQ( 1949) , Cu Ba ( 1959) đã mở rộng không gian địa lý của hệ thống các nước XHCN-một dãi đất rông lớn trãi dài từ phía đông châu Á qua LBXV tới phần phí đông châu Âu và lan cả sng vùng biển Caribê thuộc khu vực Mỹ Latinh.Trong nhiều thập niên , hệ thống XHCN đã trở thành một lực lượng hùng hậu về chính trị-quân sự và kinh tế , chiếm lĩnh nhiều đỉnh cao của KHKT thế giới. Do những sai lầm nghiêm trọng trong đường lối chính sách và sự chống phá của các thế lực đế quốc , phản động quốc tế , chế độ XHCN đã tan rã ở các nước Đông Âu ( vào cuối những năm 80) và LBXV( 1991).Đây là một thất bại nặng nề của PTCS và PTCN quốc tế, để lại những hạu qủ nghiêm trọng cho cuộc đấu tranh của các dân tộc vì hòa bình , ổn định , độc lạp , chủ quyrnf và tiến bộ xã hội. ...hệ thống thuộc địa và chế độ phân biêt chủng tộc Apacthai kéo dài từ nhiều thế kỷ đã bị sụp đổ hoàn tòan.Thắng lợi có ý nghĩa lịch sử đó đã dẫn đến sự ra đời của hơn 100 quốc gia độc lập trẻ tuổi. Bản đồ chính trị thé giới có những trhai đổi to lớn và sâu sắc Nhiều nước đã đạt được thành tựu to lớn về kinh tế-xã hội trong công cuộc xây dựng đất nước; tham gia tích cực và có vai trò quan trọng trong đời sống chính trị thế giới. Tuy nhiên , do nhiều nguyên nhân , bản đồ chính trị của các nước châu Á , Ph , Mỹ Latinh cũng còn không ít những mảng ảm đạm với các cuộc xung đột , chia rẽ kóe dài và cả những cải cách kinh tế-xã hội chưa mấy thành công. Trước hết , từ sau chiến tranh , Mỹ vươn lên trở thành đế quốc giàu mạnh nhất .Với lực lượng kinh tế -tài chính và quân sự vượt trội , chính quyền Mỹ đã ráo riết thực hiện chiến lược tòan cầu nhằm thống trị thế giới , đã dính líu can thiệp vào nhiều nơi trên thế giới.Nhưng cũng phải chấp nhận không ít thất bại , tiêu biểu là thất bại trong cuộc chiến tranh VN ( 1954-1975) Dưới tác động to lớn của CMKHKT , nhất là sự phát triển mạnh mẽ của LLSX , các nước tư bản ngày càng có xu hướng....tiêu biểu là sự ra đời và phát triển trong hơn 40 năm qua của Cộng dồng kinh tế châu Âu ( EEC) mà ngày nay là Liên minh châu Âu ( EU) .Mỹ , EU , Nhật trở thành ba trung tâm kinh tế lớn của thế giới. -GV chuyển ý: So với các giai đoạn lịch sử trước đây , chưa bao giờ các quan hệ quốt tế đựoc ...Vậy những nét nổi bật trong quan hệ quốc tế hiện nay là gì? -HS dựa vào SGK suy nghỉ trả lời. -GV bổ sung tóm tắt: ... Tuy nhiên , phần lớn các quốc gia ....Cả hai siêu cường cũng như các nước khác đều có ý thức về nhứng hiểm họa khủng khiếp của chiến tranh hạt nhân.Hơn thế nữa , ý chí đấu tranh giữ gìn hòa bình của các dân tộc đã được đề cao hơn bao giờ hết , bởi vì họ mới trãi qua hai cuộc chiến tranh thế giới chỉ trong vòng chưa đầy nửa thế kỷ.Cuối cùng... ...vô cùng to lớn.Đặc điểm nổi bật của cuộc CMKHKT hiện đại là KH trở thành LLSX trực tiếp , đáp ứng những đòi hỏi mới về công cụ sản xuất , những nuồn năng lượng mới và nhưng vật liệu mới của cuộc sống ngày càng có chất lượng cao.Mặt khác , CMKHKT đã đặt ra trước các dân tộc nhiều vấn đề phải giải quyết như việc đào tạo con người cho nguồn nhân lực chất lượng của thời đại văn minh trí tuệ , vấn đề bảo về môi trường sinh thái trên Trái Đất và cả trong vũ trụ , sự cân bằng giữa tăng trướng kinh tế và công bằng xã hội ... Trong sự phát triển của KHKT , xu thế toàn cầu hóa đã diến ra như một làn sóng lan nhanh ra toàn thế giới.Có thế nơi : xu thế toàn cầu hóa đòi hỏi các quốc gia phải có lời giải đáp và sự thích ứng để vừa kịp thời , vừa khôn ngoan nắm bắt thời cơ , tránh việc bỏ lỡ cơ hội và tụt hậu. Câu hỏi cũng cố : nêu nhứng nội dung chủ yếu của LSTG sau CTTG II ? -GV dẫn dắt:Sau sự tan rã của trật tự hai cực ( 1991 ) lịch sử thế giới hiện đại đã bước sang một giai đoạn phát triển mới , thường được gọi là giai đoạn sau Chiến tranh lạnh.Nhiều hiện tượng mới và xu thế mới đã xuất hiện.NHững hiện tượng và xu thế mới đó là gì? -HS suy nghỉ trả lời.GV bổ sung ...bởi ngày nay kinh tế đã trở thành nội dung căn bản trong quan hệ quốc tế .Xây dựng sức mạnh tổng hợp của quốc gia thay thế cho chậy đua vũ trang đã trở thành hình thức chủ yếu trong cuộc cạnh tranh giữa các cường quốc.Ngày nay sức mạnh của mối quốc gia là dựa trên một nền sản xuất phồn vinh , một nền tài chính vững chắc , một nền công nghệ có trình độ cao với một lực lượng quốc phòng hùng mạnh. ...trực tiếp nhằm tạo nên một môi trường quốc tế thuận lợi , giúp họ vươn lên mạnh mẽ , xác lập một vị trí ưu thế trong trật tự thế giới mới.Mối quan hệ giữa các nước lớn ngày nay... Tuy hòa bình và ỏn định là xu thế chủ đạo của thế giới ngày nay nhưng ở nhiều khu vực vẩn diến ra ...Nguy cơ nầy càng trở nên trầm trọng khi ở nhiều nơi bộc lộ chủ nghĩa li khai , chủ nghĩa khủng bố.Sự kiện ngày 11//9/2001 ở Mỹ đã gây ra những tác hại to lớn , báo hiệu nhiều nguy cơ đối với thế giới. Những mâu thuẫn dân tộc , tôn giáo , tranh chấp lãnh thổ và nguy cơ khủng bố thường có những căn nguyên lịch sử sâu xa nên viẹc giải quyết không dể dàng và nhanh chóng. Những nét nổi bật của qua trình toàn cầu hóa là sự phát triển nhanh chóng cua thương mại thế giới;sự phát triển và vai trò ngày càng to lớn của các công ty xuyên quốc gia ; sự ra đời của các tổ chức kinh tế , thương mại tài chính quốc tế và khu vực. Nhân loại đã bước sang thế kỷ XXI .Mặc dù còn gặp nhiều khó khăn và thách thức , nhưng tình hình hiện nay đã hình thành những điều kiện thuận lợi , những xu thế khách quan để các dân tộc cùng nhau xây dựng một thế giới hòa bình ổn định , hợp tác phát triển , bảo đảm những quyền lợi căn bản của mỗi dân tộc và con người. I/ NHỮNG NỘI DUNG CHỦ YẾU CỦA LỊCH SỬ THẾ GIỚI TỪ SAU NĂM 1945 1/ Trật tự thế giới mới đựoc thiết lập : trật tự hai cực Ianta đã chi phối nền chính trị thế giới và các quan hệ quốc tế trong phần lớn thời gian của nửa sau thế kỷ XX. 2/ CNXH đã trở thành hệ thống thế giới.Trong nhiều thập niên , hệ thống XHCN đã trở thành một lực lượng hùng hậu về chính trị-quân sự và kinh tế , chiếm lĩnh nhiều đỉnh cao của KHKT thế giới. 3/ Cao trào GPDT đã dấy lên mạnh mẽ ở Á , Phi , Mỹ Latinh , hơn 100 quốc gia độc lập ra đời.Nhiều nước đã đạt được thành tựu to lớn về kinh tế-xã hội trong công cuộc xây dựng đất nước; tham gia tích cực và có vai trò quan trọng trong đời sống chính trị thế giới. 4/ Hệ thống CNĐQ đã có những chuyển biến quan trọng: -Một là Mỹ trở thành đế quốc giàu mạnh nhất , đã ráo riết thực hiện chiến lược tòan cầu , đã dính líu can thiệp vào nhiều nơi trên thế giới.Nhưng cũng phải chấp nhận không ít thất bại , tiêu biểu là thất bại trong cuộc chiến tranh VN. - Hai là nhờ có sự điều chỉnh kịp thời , nền kinh tế tư bản tăng trưởng khá liên tục , tạo ra những thay đổi về chất trong cơ cấu và xu hớng phát triển và hình thành nên các trung tâm kinh tế lớn của thế giới. -Ba là các nước tư bản ngày càng có xu hướng liên kết kinh tế khu vực , tiêu biểu là EU. 5/ Quan hệ quốc tế đựoc mở rộng và đa dạng Những nét nổi bật trong quan hệ quốc tế từ sau CTTG II là: +Sự đối đầu gay gắt giữa hai siêu cường ,hai phe mà đỉnh cao là Chiến tranh lạnh kéo dài hơn 40 năm +Tuy nhiên , phần lớn các quốc gia vẫn cùng tồn tại hòa bình , vừa đấu tranh vừa hợp tác.Cuối cùng , Chiến tranh lạnh kết thúc , thế giới chuyển sang xu thế hòa dịu , đối thoại và hợp tác. +Cuộc CMKHKT đã diến ra với nội dung , qui mô và nhịp điệu chưa từng thấy cùng những hệ quả nhiều mặt là vô cùng to lớn. II/ XU THẾ PHÁT TRIỂN CỦA THẾ GIỚI NGÀY NAY -Một là các quốc gia đều ra sức điều chỉnh chiến lựoc phát triển lấy kinh tế làm trọng điểm. - Hai là sự điều chỉnh quan hệ giữa các nước theo chiều hướng đối thoại , thỏa hiệp , tránh xung đột trực tiếp .Mối quan hệ giữa các nước lơn ngày nay mang tính hai mặt: mâu thuẫn và hài hòa , cạnh tranh và hợp tác , tiếp xúc và kiềm chế ... - Ba là ở nhiều khu vực vẫn diễn ra nội chiến và xung đột. -Bốn là xu thế toàn cầu hóa diễn ra ngày càng mạnh mẽ àtoàn cầu hóa là xu thế phát triển khách quan.Đối với các nước đang phát triển , đây vừa là thời cơ thuận lợi , vừa là thách thức gay gắt trong sự vươn lên của đất nước. Câu hỏi cũng cố bài. Trình bày các xu thế phát triển của thế giới hiện nay.Qua đó , hãy nêu rõ thế nào là những thời cơ và những thách thức đối với các dân tộc. Bài tập Lập niên biểu những sự kiện chính của LSTG từ 1945 đến năm 2000 .
Tài liệu đính kèm: